Prawie pół roku czasu dla półtora miliona Ukraińców w Polsce

Samorząd terytorialny Administracja publiczna Prawo gospodarcze Małe i średnie firmy Opieka zdrowotna Finansowanie zdrowia Ukraina Bezpieczeństwo publiczne

Prezydent Karol Nawrocki przedłużył do 4 marca 2026 r. obowiązywanie specustawy ukraińskiej w wersji zaproponowanej przez rząd Donalda Tuska, zapowiada jednak, że są to ostatnie przepisy zaakceptowane przez niego, które preferują Ukraińców wobec innych cudzoziemców. Trudniej będzie Ukraińcom dostać 800+, zniknie też wiele innych ułatwień, w tym w dostępie do opieki medycznej

26.09.2025

Sejm nie zdecydował w sprawie bezterminowych wuzetek

Samorząd terytorialny Środowisko Drogi Finanse samorządów Administracja publiczna Budownictwo Nieruchomości Ład Przestrzenny

Posłowie nie zdecydowali się rozstrzygnąć, co dalej z wuzetkami - projekt, który zakładał, że złożenie wniosku o wydanie warunków zabudowy do końca tego roku oznaczałoby uzyskanie bezterminowej wuzetki, cały czas będzie jeszcze procedowany. Nie wiadomo też, czy Sejm pozwoli, aby wuzetki składane do końca tego roku, były wydawane dopiero w 2027 r., a urzędy nie płaciłyby kar za opóźnienia w rozpatrywaniu lawiny napływających do gmin wniosków o wuzetki, a zamiast tego cały wysiłek skupiły na szybkim uchwaleniu planów ogólnych. W piątek posłowie przyjęli jedynie drobną - acz znaczącą w praktyce - nowelizację przepisów o planowaniu przestrzennym dotyczącą inwestycji celu publicznego.

26.09.2025

Nie wiadomo, ile jest w Polsce ziemi niczyjej

Samorząd terytorialny Administracja publiczna Budownictwo Kodeks postępowania administracyjnego Nieruchomości Energetyka Rolnictwo Ład Przestrzenny

Nie ma ogólnopolskich statystyk, ile jest w Polsce nieruchomości, które mają nieuregulowany stan prawny i przez to obrót nimi jest mocno utrudniony. Zresztą zbieranie danych w tym kierunku wymagałoby wnikliwego badania stanu prawnego. Największe problemy dotyczą gruntów rolnych na wsiach, działek wywłaszczanych pod drogi bądź sieci energetyczne i terenów zabudowanych blokami spółdzielczymi w miastach. Nowe rządowe propozycje legislacyjne też nie rozwiązują tych problemów.

24.09.2025

W polskich gminach jak w Neapolu - kryzys na horyzoncie

Samorząd terytorialny Środowisko Odpady

Wygasające z końcem 2025 roku zezwolenia i pozwolenia na zbieranie, przetwarzanie oraz wytwarzanie odpadów mogą utrudnić lub nawet sparaliżować gospodarkę komunalną w części gmin. Bez tych dokumentów przedsiębiorcy nie mogą działać. Projekt nowelizacji istnieje, ale nie trafił jeszcze do Sejmu. Wiele firm może zatem zostać zmuszonych do wstrzymania działalności, a gminy zostaną zasypane śmieciami.

23.09.2025

NIK wytyka opóźnienia w usuwaniu barier dla wiatraków

Samorząd terytorialny Administracja publiczna Energetyka

Zbyt zachowawcze przepisy ograniczające lokalizacje inwestycji, opóźnienia we wdrażaniu unijnych dyrektyw oraz dokumentów strategicznych – to, zdaniem Najwyższej Izby Kontroli, główne przyczyny, dla których Polska nie w pełni wykorzystuje swój potencjał do rozwoju energetyki wiatrowej na lądzie i na morzu. Efektem kontroli jest wystąpienie do Ministerstwa Klimatu i Środowiska o podjęcie działań systemowych i organizacyjnych.

22.09.2025

Czy gmina może chronić swoje dobra osobiste - spór nadal otwarty

Samorząd terytorialny Prawo europejskie

Wojewoda nie podważy uchwały rady, która oczekuje od wójta sądzenia się z osobami i organizacjami naruszającymi dobre imię gminy, bo nie widzi w niej realnego zagrożenia dla wolności słowa. Przy okazji po raz kolejny ujawnił się spór o to, czy jednostka samorządu terytorialnego w ogóle ma prawo do ochrony takich dóbr. W literaturze dominuje pogląd, że nie, ale orzecznictwo sądowe skłania się raczej do uznawania, iż jst należy się ochrona przed naruszeniem ich dóbr osobistych na równi z pozostałymi osobami prawnymi.

22.09.2025

Porzucone przez rodziców dzieci zbyt długo na oddziałach psychiatrycznych

Samorząd terytorialny Pacjent Prawo rodzinne Opieka zdrowotna

Na oddziałach psychiatrycznych miesiącami przebywają dzieci porzucone przez rodziców – alarmuje Anna Brzezińska z zarządu województwa mazowieckiego. Problem ten narasta od lat. Tymczasem wprowadzone w czerwcu 2022 r. przepisy ustawy o wspieraniu i resocjalizacji nieletnich powodują, że na oddziały psychiatryczne kierowana jest młodzież, która ma problemy ze zdrowiem psychicznym, ale i przejawia oznaki niedostosowania społecznego.

21.09.2025

Zamiast prohibicji kac - spór o sprzedaż alkoholu w Warszawie

Samorząd terytorialny

Zamiast zakazu sprzedaży alkoholu w nocy, więcej patroli, kampanii edukacyjnych oraz pilotaż w dwóch dzielnicach. Według stołecznych radnych KO takie restrykcje nie działają – co jednak nie ma poparcia w danych. Wątpliwości budzi też kwestia pomijania głosu mieszkańców i utrudnianie im wzięcia udziału w obradach - takie działanie narusza prawo.

20.09.2025

Od granic po kompetencje - bliżej zmian w samorządach

Samorząd terytorialny Finanse samorządów

Nowe regulacje, dotyczące zmiany granic gmin, zdefiniowanie „liczby mieszkańców”, zmiany w nadzorze prawnym nad samorządową legislacją, uzupełnienie zadań własnych gminy, zniesienie ograniczeń w liczbie zastępców wójta, burmistrza i prezydenta - to tylko niektóre propozycje w projekcie ustawy o likwidacji barier utrudniających funkcjonowanie jednostek samorządu terytorialnego. Zdaniem prawników zmiany są potrzebne, ale nie rozwiązują rzeczywistych problemów samorządów.

19.09.2025

Łatwiej zajrzymy do starych dokumentów o naszych przodkach

Samorząd terytorialny Prawo cywilne Prawo rodzinne Administracja publiczna RODO

Genealodzy-amatorzy zainteresowani historią własnej rodziny mają mieć prostszy dostęp do archiwaliów dotyczących swoich przodków. Po interwencji rzecznika praw obywatelskich, urzędnicy MSWiA zapowiadają ułatwienia w przepisach. Problem ten – bulwersujący środowisko badaczy historii własnych przodków - opisywaliśmy na Prawo.pl

18.09.2025

Planowanie - mała nieścisłość w ustawie, duże kłopoty w praktyce

Samorząd terytorialny Środowisko Budownictwo Nieruchomości Ład Przestrzenny

​Nieprecyzyjna definicja „udziału powierzchni zabudowy” w przepisach o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym może być źródłem rozbieżnych urzędniczych i sądowych interpretacji, rodzi też praktyczne kłopoty dla samorządów, architektów, urbanistów oraz inwestorów. Jest już pomysł na poprawienie przepisów.

18.09.2025

Park Narodowy Doliny Dolnej Odry: Sejm przyjął ustawę

Samorząd terytorialny Środowisko

Sejm przyjął ustawę o utworzeniu Parku Narodowego Doliny Dolnej Odry, opracowaną w Ministerstwie Klimatu i Środowiska. Ustawa trafi teraz do Senatu. Jeśli wejdzie w życie, powstanie pierwszy nowy park narodowy w Polsce od 2001 r. Obejmie ponad 3,8 tys. hektarów w województwie zachodniopomorskim.

17.09.2025

NSA: Wniosek o urlop bezpłatny to nie zrzeczenie mandatu radnego

Samorząd terytorialny

Komisarz wyborczy niesłusznie wydał postanowienie o wygaśnięciu mandatu radnego wiceprezydenta miasta. Chodzi o to, że zrzeczenie się mandatu musi wynika wprost z pisemnego oświadczenia radnego, który w taki sposób chce z tego mandatu zrezygnować. Nie wystarczy, że złoży on wniosek o urlop bezpłatny – orzekł Naczelny Sąd Administracyjny.

17.09.2025

Nowelizacja ustawy o CPK to pozorna próba balansu

Samorząd terytorialny Środowisko Ład Przestrzenny

W pracach nad projektem ustawy spółka CPK podkreśla, że założeniem nowelizacji jest rezygnacja z rozwiązań najbardziej uciążliwych dla osób posiadających tytuł prawny do nieruchomości objętych inwestycją oraz inwestycjami towarzyszącymi. Jednocześnie w uzasadnieniu do projektu wprost wskazuje się, że celem noweli jest optymalizacja prowadzonych procesów inwestycyjnych. Czy dwa przeciwstawne założenia udało się uwzględnić i pogodzić w nowelizacji - analizuje dr Małgorzata Szymańska-Pałamarz, radca prawny.

16.09.2025

Magistraty pomogą seniorom z wysokich pięter

Samorząd terytorialny Finanse samorządów Domowe finanse Emerytury i renty Budownictwo Nieruchomości Niepelnosprawność

Co dziewiąty senior jest więźniem w swoim własnym lokum, gdyż mieszka wysoko, a jego kamienica nie ma windy. Jednym z instrumentów pomocy ma być tzw. najem senioralny, czyli możliwość wynajęcia własnego mieszkania gminie w zamian za lokal komunalny na parterze albo w bloku z windą. Projekt nowelizacji ustawy lokatorskiej w tej sprawie właśnie rozpoczyna ścieżkę legislacyjną.

15.09.2025

Petycja w sprawie Centralnego Rejestru Umów

Samorząd terytorialny Administracja publiczna

Jeszcze przez dwa tygodnie Sieć Obywatelska Watchdog Polska zbiera podpisy pod petycją dotyczącą Centralnego Rejestru Umów. Organizacja ta walczy o to, aby nie zwiększono progu publikacji umów z 500 zł do 10 tys. złotych. Dzięki Centralnemu Rejestrowi Umów obywatele zyskają realne narzędzie do sprawdzania, na co wydawane są ich podatki.

14.09.2025

Łapu-capu za miliardy. Samorządy tak mogą wydać pieniądze na ochronę ludności

Samorząd terytorialny Obrona cywilna Bezpieczeństwo publiczne

Samorządy mają do wydania miliardy złotych na ochronę ludności i obronę cywilną, ale wiele z nich będzie wydawać pieniądze na żywioł, byle wyrobić się do końca roku. Część wydatków może okazać się nieefektywna. Przedsiębiorcy z branży wyczuli koniunkturę, więc ceny sprzętu w ciągu kilku miesięcy podrożały nawet o 30 proc. Gminy mogą więc zapłacić więcej za mniej. Samorządowcy apelują o zmiany systemowe i wydłużenie okresu finansowania.

10.09.2025

Samorządowcy ostrzegają przed bałaganem i wstrzymaniem inwestycji

Samorząd terytorialny Środowisko Budownictwo Ład Przestrzenny

W przepisach o planowaniu przestrzennym potrzebne są pilne zmiany, aby nie było masowego unieważniania całych planów ogólnych przez wojewodów – to apel Unii Metropolii Polskich do Ministerstwa Finansów i Gospodarki oraz do Ministerstwa Rozwoju i Technologii.

08.09.2025

WSA: Wynagrodzenie kapelana szpitalnego jest jawne

Samorząd terytorialny Administracja publiczna RODO

Kapelan zatrudniony w szpitalu nie może być uznany za osobę pełniącą funkcję publiczną. Sfera jego posług dotyka materii ściśle osobistej, więzi z pacjentami w wymiarze duchowym, ale jego zarobki są jawne, gdyż pochodzą ze środków publicznych, wydatkowanych przez podmioty publiczne – orzekł Wojewódzki Sąd Administracyjny w Olsztynie. Można więc ujawnić te informacje bez wskazywania danych osobowych konkretnej osoby.

06.09.2025

„Najbliższa szkoła” dla dziecka niepełnosprawnego – decyduje rodzic czy gmina?

Samorząd terytorialny Szkoła i uczeń Finansowanie oświaty

Rodzice dzieci z niepełnosprawnością mogą otrzymać od gminy pomoc w ich dowozie do szkoły podstawowej lub zwrot kosztów transportu, jeśli zawrą odpowiednią umowę. Spory dotyczą głównie wyboru szkoły – zwłaszcza gdy zdaniem rodziców najlepsza dla dziecka placówka leży poza gminą. Sądowe orzecznictwo doprecyzowuje, co oznacza „najbliższa” szkoła, do której gmina ma obowiązek zapewnić transport.

05.09.2025