Prawo karne - Prawo.pl

Mecenas Jagura: Polska ma nadal problem z ochroną praw człowieka

Prawo karne Prawo cywilne Prawo rodzinne

Wiele tematów tzw. światopoglądowych nadal nie zostało uregulowanych w polskim porządku prawnym. Chodzi tu nie tylko o ustawę o związkach partnerskich, ale też np. kwestie ubezwłasnowolnienia – prace nad ustawą nadal trwają, mowę nienawiści czy represje za niesienie pomocy humanitarnej na granicy polsko-białoruskiej. A przecież ochrona prawa człowieka to też bezpieczeństwo, o czym władza nie powinna zapominać – mówi w rozmowie z Prawo.pl adwokat Jarosław Jagura, laureat I miejsca w konkursie Rising Stars Prawnicy – liderzy jutra 2025.

13.12.2025

SN: Zderzenie auta sędziego z hulajnogą

Prawo karne

Sędzia nie poniesie odpowiedzialności karnej za kolizję z hulajnogą. Sąd Najwyższy uznał, że częściową winę ponosi kierująca, która nie zachowała należytej uwagi przy przekraczaniu jezdni i przejścia dla pieszych. Po zmianie przepisów, część obowiązków, zwłaszcza zachowanie szczególnej ostrożności, ustawodawca nałożył na kierujących hulajnogami. A w tym przypadku poszkodowana nie zwróciła w ogóle uwagi na stojące na przejściu auto sędziego.

11.12.2025

Paula Sawicka: Podstawą stereotypu fałsz i niewiedza

Prawo karne Wymiar sprawiedliwości

Obecnie, inaczej niż kiedyś, policjanci przyjmujący zawiadomienia o podejrzeniu przestępstwa z nienawiści nie okazują lekceważenia. Zmierzamy więc w dobrą stronę. Prawo daje wiele narzędzi chroniących przed dyskryminacją, ale problem tkwi w ich stosowaniu, choćby przez dowolność interpretacji skarżonych zachowań. Tymczasem prawo jest jedno - mówi Paula Sawicka wiceprezeska Fundacji Pomocy Ofiarom Przestępstw i przewodnicząca Rady Programowej Stowarzyszenia Otwarta Rzeczpospolita.

10.12.2025

Serial o Heweliuszu może zatopić izby morskie

Prawo karne Prawo cywilne Wymiar sprawiedliwości Transport

W izbach morskich eksperci badają i osądzają morskie incydenty z udziałem polskich jednostek nie tylko wokół bałtyckiego wybrzeża, ale też na dalekich akwenach na całym świecie. Serial „Heweliusz” przypomina o tej mało znanej instytucji polskiego wymiaru sprawiedliwości, która - być może również przez to, że wreszcie trafiła na ekrany - niedługo odejdzie do lamusa. Nad likwidacją izb morskich zastanawia się bowiem Ministerstwo Infrastruktury.

06.12.2025

SN: Od zawieszenia na rok, do umorzenia - farmaceutę ratuje... pandemia

Prawo karne Farmacja

Jeśli przewinienie służbowe było popełnione przez farmaceutę w czasie pandemii Covid-19, to bieg terminu przedawnienia karalności nie był wstrzymany ustawą, jak w przypadku przestępstw i wykroczeń skarbowych oraz spraw o wykroczenia. Dlatego kierowniczka apteki nie poniesie odpowiedzialności za poważne uchybienia w organizacji zadań i prowadzeniu apteki.

06.12.2025

SN: Słowo lekarza cenniejsze niż pieniądze

Prawo karne Zawody medyczne

Dentysta zobowiązał się do zapłaty określonej sumy, ale nawet komornik miał kłopot z jej ściągnięciem. Istotą sprawy nie był problem czy lekarz, który zobowiązał się zapłacić określoną kwotę miał pieniądze, czy nie. Jeśli nie miał, to nie należało się zobowiązywać do ich zwrotu. Jeżeli nie miał pacjentów, to powinien był zamknąć gabinet i podjąć inną pracę. Ważne jest dotrzymywanie danego słowa - orzekł Sąd Najwyższy.

05.12.2025

Prof. Witold Klaus: Asystent realnym wsparciem dla pokrzywdzonego przestępstwem

Prawo karne

Fundacja Pomocy Ofiarom Przestępstw wspólnie z „Niebieską Linią" Instytutu Psychologii Zdrowia Polskiego Towarzystwa Psychologicznego prowadziły w 2023 i 2024 r. pilotażowy program „Asystent dla pokrzywdzonego przestępstwem". Wyniki pokazują, że takie rozwiązanie jest w polskich procedurach potrzebne, daje poczucie bezpieczeństwa i równych szans. Dlatego trwają rozmowy z Ministerstwem Sprawiedliwości nad stosownymi zmianami - mówi dr hab. Witold Klaus, profesor Instytutu Nauk Prawnych Polskiej Akademii Nauk.

05.12.2025

Więcej pomocy tłumacza w postępowaniu karnym, ale krytyka przekładu ograniczona

Prawo karne Prawo cywilne Prawnicy Wymiar sprawiedliwości

Skierowany niedawno do Sejmu projekt zmian w procedurze karnej przewiduje więcej uprawnień dla podejrzanych i oskarżonych, nieznających dobrze języka polskiego, do pomocy ze strony tłumacza. Kierunek zmian oceniany jest z reguły pozytywnie, chociaż są np. uwagi do ograniczeń dotyczących liczby tłumaczonych dokumentów oraz możliwości kwestionowania jakości przekładu. Tu jednak pojawia się argument, że ich nadmierne rozszerzenie może wydłużać postępowania karne.

05.12.2025

SN: Pijany lekarz nie mógł konsultować pacjentów na oddziale leczenia uzależnień

Prawo karne

Nie było wątpliwości, że lekarz nauk medycznych znajdował się w szpitalu psychiatrycznym jako konsultant na podstawie umowy o pracę i był pod wpływem alkoholu. Zdumiewające jest to, że był to oddział leczenia uzależnień – orzekł Sąd Najwyższy w Izbie Odpowiedzialności Zawodowej. Dlatego kara nałożona na doktora to nagana.

04.12.2025

Mikołaj Kozak: Końcowe zaznajomienie z materiałami postępowania – gwarancja czy dekoracja?

Prawo karne

Zgodnie z art. 321 par. 5 kodeksu postępowania karnego, w terminie trzech dni od daty końcowego zaznajomienia podejrzanego z materiałami postępowania strony mogą składać wnioski o uzupełnienie śledztwa. W teorii mówimy o instytucji gwarancyjnej, prawie do obrony, o przygotowaniu do przejścia w fazę postępowania jurysdykcyjnego. Przedstawiciele doktryny prawa karnego procesowego piszą o zapoznaniu się z całością materiału dowodowego w celu przygotowania odpowiedniej linii obrony – pisze Mikołaj Kozak, adwokat, Kancelaria Kulpa Kozak Adwokaci i Radcowie Prawni.

03.12.2025

13 prokuratur zajmie się przestępstwami motywowanymi uprzedzeniami

Prawo karne

Od 1 stycznia 2026 r. 12 prokuratur rejonowych i Prokuratura Okręgowa w Warszawie mają być wyznaczone do prowadzenia postępowań w sprawach o przestępstwa motywowane uprzedzeniami. Projekt rozporządzenia jest już w opiniowaniu, a Ministerstwo Sprawiedliwości uzasadnia go wzrostem tego typu przestępczości oraz potrzebą, by takimi sprawami zajmowali się wyspecjalizowani prokuratorzy. Jak wskazuje – lepiej przeszkolić ok. 100 śledczych niż kilka tysięcy.

03.12.2025

RPO: Lekarze powinni zawiadamiać o gwałtach

Prawo karne Zdrowie publiczne

Prof. Marcin Wiącek, rzecznik praw obywatelskich, zwrócił się do Naczelnej Rady Lekarskiej o stanowisko i opracowanie zasad i metodyk postępowania w zakresie lekarskiego obowiązku zawiadomienia o przestępstwie zgwałcenia. - Brak jasnych wytycznych prowadzi do wątpliwości w praktyce stosowania przepisów oraz różnicuje sytuacje osób, które zgłaszają się po pomoc medyczną - uważa prof. Wiącek.

02.12.2025

Łatwiej będzie zdobyć dane o wyrokach karnych

Prawo karne

Rada Ministrów przyjęła projekt ustawy o zmianie ustawy o Krajowym Rejestrze Karnym, przedłożony przez ministra sprawiedliwości. Celem zmiany jest ułatwienie wymiany informacji o wyrokach karnych wydanych wobec obywateli państw trzecich, także bezpaństwowców oraz osób, których obywatelstwo jest nieznane. Przyjęte rozwiązania pozwolą na szybsze ustalenie, które państwa członkowskie posiadają dane o tych osobach w rejestrach karnych.

02.12.2025

Kary za zniesławienie i znieważenie raczej nie znikną z kodeksu

Prawo karne Prawo cywilne

Trwające od lat zabiegi o usunięcie z kodeksu kar za zniesławienie i znieważenie nie mają raczej w najbliższym czasie szans na pozytywny finał. Zwolennicy takiej zmiany pokładali nadzieje w pracach Komisji Kodyfikacyjnej Prawa Karnego, która przygotowuje szereg propozycji zmian w prawie materialnym i w procedurze karnej, ale akurat w tej dziedzinie jej członkowie nie są zwolennikami depenalizacji takich czynów, a jedynie ograniczenia karalności za zniesławienie.

02.12.2025

Tworzenie z AI nagich zdjęć uczennicy to nie przestępstwo? Prezes UODO prosi o interwencję

Prawo karne Prawo AI RODO

Uczniowie z podstawówki przy użyciu sztucznej inteligencji wygenerowali nagie zdjęcie szkolnej koleżanki i zachęcali do jego pobierania. Policja nie dopatrzyła się w tym przestępstwa, a decyzję o odmowie wszczęcia śledztwa podtrzymała prokuratura. Mirosław Wróblewski, prezes Urzędu Ochrony Danych Osobowych, uważa, że niesłusznie. I pisze w tej sprawie do Waldemara Żurka, prokuratora generalnego i ministra sprawiedliwości.

01.12.2025

Przedsiębiorca może dobierać kontrahentów, ale czasem będzie musiał się wytłumaczyć

Prawo karne Prawo cywilne Prawo gospodarcze

Wydawnictwo zakończyło współpracę z autorką, która publikowała w mediach społecznościowych posty popierające działania Izraela w Gazie. Firma poinformowała o tym publicznie i spotkała się z zarzutem dyskryminacji autorki ze względu na jej poglądy. Eksperci wskazują, że ani wolność słowa, ani swoboda działalności gospodarczej nie są nieograniczone i rozstrzyganie takich spraw często zależy od kontekstu.

29.11.2025

Prof. Majewski: Kara za zniesławienie pozostanie, ale ograniczona

Prawo karne Wymiar sprawiedliwości

Zniesienia kar za pomówienia niepubliczne oraz pomawianie innych podmiotów niż osoby fizyczne, a także ograniczenie karalności tylko do przypadków, gdy sprawca działa z zamiarem bezpośrednim, czyli chce kogoś zniesławić – takie m.in. zmiany zapowiada prof. Jarosław Majewski z Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego, członek Komisji Kodyfikacyjnej Prawa Karnego. I podkreśla, że one poważnie utrudniłyby instrumentalne wykorzystywanie przepisów dotyczących zniesławienia do tłumienia krytyki lub negatywnego oddziaływania na swobodę debaty publicznej.

29.11.2025

Dr Moczydłowski: Surowsze kary nie uchronią medyków przed agresją

Prawo karne Zawody medyczne

Wbrew istniejącej wiedzy na temat zachowań osób popełniających przestępstwa, politycy zakładają, że zaostrzenie kar będzie skutecznie zapobiegać atakom na ratowników i innych pracowników medycznych – twierdzi dr Paweł Moczydłowski, socjolog i kryminolog. Jego zdaniem jest to odzwierciedleniem tego, co czuje i myśli o tym ich elektorat, ale finalizowana właśnie nowelizacja kodeksu karnego nie przyniesie efektów, natomiast bardziej skuteczne może być odziaływanie w tej sferze na świadomość społeczną.

29.11.2025

Ruszy budowa Centralnego Azylu dla Zwierząt - Senat przyjął ustawę

Prawo karne Środowisko Administracja publiczna

Senat w czwartek przyjął bez poprawek nowelizację ustawy umożliwiającej sfinansowanie budowy Centralnego Azylu dla Zwierząt w Warszawiance w gminie Lesznowola. To będzie miejsce, gdzie tymczasowo trafią odebrane od przemytników zwierzęta, które należą do inwazyjnych gatunków obcych, gatunków CITES, gatunków niebezpiecznych oraz chronionych. Tam mają również zwierzęta przetrzymywane w niewłaściwych warunkach. Ośrodek ma powstać do 2031 r.

27.11.2025

Nawet 30 tys. zł za spowodowanie zagrożenia pożarowego - Senat za zaostrzeniem kar

Prawo karne Bezpieczeństwo publiczne

Podwyższenie z 5 tys. zł do 30 tys. zł grzywny za stworzenie zagrożenia pożarowego oraz górnej kwoty mandatów z 500 zł do 5 tys. zł - przewiduje nowelizacja kodeksu wykroczeń i kodeksu postępowania w sprawach o wykroczenia, którą poparli w czwartek senatorowie. W procesie opiniowania i konsultacji nikt nie sprzeciwił się zmianom, bo stawki grzywny i mandatów nie były zmieniane od blisko ćwierć wieku. Ale, aby kary były skuteczne, potrzebne są też inne działania.

27.11.2025