Orzeczenia - Samorząd i administracja

WSA: O wysokości opłaty za DPS i zwolnieniu z niej nie orzeka się jednocześnie

Pomoc społeczna Administracja publiczna

Organ w jednej decyzji orzekł o wysokości opłaty za pobyt w domu pomocy społecznej i odmówił całkowitego zwolnienia z obowiązku jej ponoszenia przez zobowiązanego. Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gliwicach wskazał, że zobowiązanie do wnoszenia opłaty musi zostać w pierwszej kolejności skonkretyzowane stosowną decyzją, zarówno co do osoby, jak i co do wysokości. Dopiero później, w odrębnym postępowaniu, organ może rozpoznać kwestię ewentualnego zwolnienia.

08.12.2025

Kierowca kleptoman zagrożeniem na drodze, gdy przyjmuje leki

Drogi Bezpieczeństwo publiczne

Przyjmowanie leków psychotropowych zawsze wpływa na zdolność do prowadzenia pojazdów. Dlatego, gdy kierowca – kleptoman jest aktualnie w leczeniu, istnieje potrzeba skierowania go na dodatkowe badania. Bezpieczeństwo na drodze jest bowiem zawsze priorytetem - podkreślił Wojewódzki Sąd Administracyjny w Łodzi.

03.12.2025

NSA: Las winny pod ochroną, jest możliwość odszkodowań

Środowisko

W związku z ograniczeniem sposobu korzystania z nieruchomości, właściciel może żądać odszkodowania za poniesioną szkodę bądź wykupienia nieruchomości lub jej części – orzekł niedawno Naczelny Sąd Administracyjny. Skarga na uchwałę radnych z Wieliczki, którzy chcą utworzyć ekologiczny las winny, nie odniosła skutku.

02.12.2025

WSA: Członkowie zarządu powiatu nie zaskarżą nieudzielenia absolutorium

Samorząd terytorialny

Konieczność poddania się w przyszłości procedurom ocennym jest wpisana w sprawowanie mandatu przez osoby pełniące funkcje w organie wykonawczym jednostki samorządu terytorialnego. W ocenie Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Lublinie, nie można było uznać, że interes prawny członków zarządu powiatu został naruszony przez uchwałę o nieudzieleniu im absolutorium. Złożona przez nich skarga została więc odrzucona.

01.12.2025

NSA: Odmowa wydania żołnierzowi zezwolenia na broń do kolekcji

Wojsko

Popełnione w przeszłości przestępstwo i prawomocne skazanie żołnierza zawodowego nie pozostaje faktem obojętnym w sferze stosunków społecznych, w których znaczenie ma konieczność uwzględnienia porządku i bezpieczeństwa publicznego – stwierdził Naczelny Sąd Administracyjny i zgodził się z Komendantem Głównym Żandarmerii Wojskowej, że nie można wydać skarżącemu pozwolenia na posiadanie siedmiu sztuk broni palnej dla celów kolekcjonerskich. Mimo, że nastąpiło zatarcie skazania.

25.11.2025

WSA: Wójt nie ukryje wykształcenia lub jego braku, ale nazwę szkoły już tak

Samorząd terytorialny RODO

Wykształcenie urzędującego wójta gminy jest informacją publiczną. Chodzi jednak wyłącznie o poziom wykształcenia tj. wskazanie, że ukończył szkołę podstawową, zawodową (liceum) albo uczelnie wyższe. Nie dotyczy to natomiast danych szkoły albo lat kształcenia. Informacje te nie informują bowiem o posiadanym wykształceniu, ani posiadanych kwalifikacjach orzekł Wojewódzki Sąd Administracyjny w Olsztynie.

24.11.2025

NSA: Pomoc uchodźcy nie zagraża państwu, nie wpływa na przyznanie obywatelstwa

Administracja publiczna Bezpieczeństwo publiczne

Kobieta pomogła w nielegalnym przekroczeniu granicy obywatelowi Białorusi, który był poszukiwany z przyczyn politycznych przez tamtejsze władze. Człowiek ten był uchodźcą, co zostało potwierdzone przez nadanie mu ochrony prawnej. Ale udzielenie pomocy spotkało się z represją państwa i odmową przyznania kobiecie obywatelstwa polskiego. NSA uznał, że niesłusznie i uchylił decyzję ministra.

07.11.2025

WSA: Starosta nie może uregulować zasad powoływania biegłych

Administracja publiczna

Starosta wydał zarządzenie, w którym określił zasady powoływania i wynagradzania biegłych z zakresu geodezji i kartografii w postępowaniach administracyjnych. Wojewódzki Sąd Administracyjny w Rzeszowie wskazał, że regulacja materii powoływania biegłych w ogóle nie została objęta kompetencją jednostek samorządu terytorialnego. Tym samym konieczne było stwierdzenie nieważności zarządzenia.

21.10.2025

NSA: Różnicowanie stawek opłaty targowej stanowi element sprawiedliwości społecznej

Samorząd terytorialny Podatki i opłaty lokalne Finanse samorządów

Rada gminy ustaliła stawki opłaty targowej, które różniły się w zależności od sposobu sprzedaży i oferowanych towarów. Skarżący zarzucił, że doszło do naruszenia przepisów. Naczelny Sąd Administracyjny podkreślił, że różnicowanie stawek opłaty stanowi element sprawiedliwości społecznej, ponieważ nie każda sprzedaż generuje jednakowe koszty. Ponadto rozwiązanie to może być formą pomocy dla osób wspomagających budżet środkami ze sprzedaży np. własnych owoców lub warzyw.

07.10.2025

WSA: Choć opinia specjalisty, organ musi spojrzeć krytycznie

Sam fakt sporządzenia oceny stanu technicznego przez osobę posiadającą uprawnienia budowlane, nie zwalnia organów z obowiązku dogłębnego zapoznania się z jej treścią i poddania jej krytycznemu osądowi. Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gliwicach podkreślił, że organ nie może ograniczyć się jedynie do powołania na konkluzję z opinii specjalisty, lecz obowiązany jest sprawdzić, na jakich przesłankach oparł on swoje wnioski i skontrolować prawidłowość jego rozumowania.

18.09.2025

NSA: Wniosek o urlop bezpłatny to nie zrzeczenie mandatu radnego

Samorząd terytorialny

Komisarz wyborczy niesłusznie wydał postanowienie o wygaśnięciu mandatu radnego wiceprezydenta miasta. Chodzi o to, że zrzeczenie się mandatu musi wynika wprost z pisemnego oświadczenia radnego, który w taki sposób chce z tego mandatu zrezygnować. Nie wystarczy, że złoży on wniosek o urlop bezpłatny – orzekł Naczelny Sąd Administracyjny.

17.09.2025

NSA: Kancelarie prawne mogą przygotowywać decyzje gminom

Prawnicy Podatki i opłaty lokalne Doradca podatkowy

Skorzystanie przez samorząd z pomocy zewnętrznej kancelarii podatkowej przy wydawaniu decyzji w podatku od nieruchomości nie powoduje jej nieważności. Taka pomoc nie jest bowiem zgodnie z przepisami prawa zabroniona. Naczelny Sąd Administracyjny oddalił skargę kasacyjną. Decyzja w sprawie podatku od nieruchomości, choćby przygotowana przez pracowników kancelarii prawnej, po podpisaniu przez wójta staje się decyzją organu podatkowego.

15.09.2025

Ważna uchwała NSA w sprawie postępowań budowlanych

Administracja publiczna Budownictwo

Nie jest dopuszczalne wszczęcie i prowadzenie postępowania administracyjnego na wniosek osoby, która żąda od organu nadzoru budowlanego podjęcia działań, powołując się na własny interes prawny – orzekł Naczelny Sąd Administracyjny w składzie siedmiorga sędziów. Postępowanie w tych sprawach wszczyna się wyłącznie z urzędu. A o stanowisku organ musi poinformować wnioskodawcę na piśmie.

08.09.2025

WSA: Wynagrodzenie kapelana szpitalnego jest jawne

Samorząd terytorialny Administracja publiczna RODO

Kapelan zatrudniony w szpitalu nie może być uznany za osobę pełniącą funkcję publiczną. Sfera jego posług dotyka materii ściśle osobistej, więzi z pacjentami w wymiarze duchowym, ale jego zarobki są jawne, gdyż pochodzą ze środków publicznych, wydatkowanych przez podmioty publiczne – orzekł Wojewódzki Sąd Administracyjny w Olsztynie. Można więc ujawnić te informacje bez wskazywania danych osobowych konkretnej osoby.

06.09.2025

Brak karty parkingowej na szybie nie uzasadnia naliczenia opłaty dodatkowej

Drogi Niepelnosprawność

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Łodzi uznał, że organy kontrolujące opłaty parkingowe mają oczywiście prawo weryfikować, czy kierowca wykupił bilet lub abonament, również ze stawką zerową. Nie mogą jednak automatycznie przyjmować, że brak karty parkingowej umieszczonej za przednią szybą pojazdu stanowi podstawę do naliczenia opłaty dodatkowej. Sąd zgłosił również inne zastrzeżenia wobec uchwały.

19.08.2025

Zwolnienie radnego nie może być polityczną zemstą

Samorząd terytorialny

Decyzja o zwolnieniu radnej powiatowej z pracy w KRUS poróżniła Radę Powiatu Łęczyckiego i organ nadzoru. Spór rozstrzygnął Wojewódzki Sąd Administracyjny w Łodzi. Wyjaśnił, że nie można schować się za mandatem, gdy przyczyny wypowiedzenia umowy o pracę nie są związane z wykonywaniem mandatu. Mandat nie może uprzywilejowywać radnego.

21.07.2025

Alkoholik za kierownicą? Starosta musi działać

Prawo karne Transport

Alkoholik może zostać skierowany na badania lekarskie, które mogą skutkować wykluczeniem go z grona kierowców. Skierowanie na badania jest obowiązkiem starosty, gdy ma on uzasadnione zastrzeżenia co do stanu zdrowia kierowcy. Potwierdził to niedawno Wojewódzki Sąd Administracyjny. Tak było w sprawie Jana L., którego starosta wysłał na przymusową kontrolę.

19.07.2025

NSA: Zdający na prawo jazdy nie musi kręcić głową

Turystyka Transport

Brak wyraźnego odwrócenia głowy w lewo i prawo nie jest błędem egzaminacyjnym na prawo jazdy, gdy kandydat obserwował otoczenie pojazdu przez lusterka. Egzaminator nie może bowiem narzucać techniki jazdy wykraczającej poza obowiązujące przepisy - orzekł Naczelny Sąd Administracyjny.

28.06.2025

WSA: Sołtysa wybierają mieszkańcy, nie wystarczy meldunek

Samorząd terytorialny

Czynne prawo wyborcze do organów sołectwa mają jego stali mieszkańcy uprawnieni do głosowania. Chodzi o osoby przebywające tam z zamiarem stałego pobytu, nawet jeśli nie są zameldowane na stałe - orzekł Wojewódzki Sąd Administracyjny w Olsztynie, stwierdzając nieważność uchwały gminy o wyborze sołtysa.

23.06.2025

Fundacja chciała nowego liceum, ale Warszawa ma już dość klas

Szkoła i uczeń Zarządzanie oświatą

Naczelny Sąd Administracyjny podtrzymał decyzję prezydenta Warszawy o odmowie wydania zezwolenia na utworzenie w stolicy publicznego liceum dla dorosłych. Powód? W Warszawie jest wystarczająco dużo szkół tego typu, a coroczne nabory pokazują, że brakuje chętnych, by rozpocząć edukację. Nowa szkoła tylko pogorszyłaby statystyki kształcenia tego typu, a podniosłaby wydatki miasta.

12.06.2025