Rozwód w Polsce orzec może wyłącznie sąd okręgowy – i to nawet w przypadku, gdy sprawa jest banalna, nie ma dzieci, majątku do podziału, a małżonkowie po prostu nie widzą szans na dalsze, wspólne życie. Rodzi to pytanie o sensowność takiego rozwiązania, szczególnie, że kiedyś rozwody orzekały sądy rejonowe. Według ekspertów warto pomyśleć o liberalizacji przepisów.
Ministerstwo Sprawiedliwości potwierdziło, w piśmie przesłanym Stowarzyszeniu Referendarzy Sądowych LEX IUSTA, że począwszy od października do końca grudnia minionego roku, były problemy z działaniem Krajowego Rejestru Sądowego. Zapewniło jednak, że dokłada wszelkich starań, by "usuwanie niedogodności i utrudnień" przebiegało jak najsprawniej, a tłumaczy je m.in. kwestiami wydajności i "zakleszczeniem" danych.
Sąd Rejonowy w Malborku uchylił w środę decyzję Prokuratury Krajowej o odmowie wszczęcia śledztwa w sprawie podarcia dokumentu uchwały zgromadzenia sędziów - przez prezesa Sądu Rejonowego w Olsztynie sędziego Macieja Nawackiego w lutym 2020 roku. Prokuratura ma więc obowiązek przeprowadzić postępowanie w tej sprawie.
W środę odbyły się rozmowy premiera z ministrem sprawiedliwości i politykami Solidarnej Polski w sprawie m.in przyjęcia nowelizacji ustawy o Sądzie Najwyższym. Projekt, który ma Polsce przynieść pieniądze z Krajowego Planu Odbudowy, krytykują sędziowie sądów administracyjnych i I prezes Sądu Najwyższego. Obarczony jest poważną wadą - narusza Konstytucję RP w zakresie kompetencji sądów.
Im bardziej w Polsce rozwija się mediacja, tym częściej i głośniej mówi się o tym, że być może powinna ona być obligatoryjna. Zwolenników takiego rozwiązania jest wielu, przeciwników zresztą też. Ci ostatni podnoszą kwestie dobrowolności i prawa do sądu. Pojawiają się też głosy, że najpierw trzeba uregulować rynek mediatorów. Samo ministerstwo nie jest przeciwne obowiązkowej mediacji, choć zaznacza, że "jeszcze nie teraz".
Moim zdaniem kara śmierci za najcięższe przestępstwa powinna być dopuszczalna - stwierdził w poniedziałek premier Mateusz Morawiecki. I dodał, że w tym względzie nie zgadza się z nauką Kościoła. - Bo jestem zwolennikiem kary śmierci, ale jej nie mamy - mówił. We wtorek szef polskiego rządu trochę zdystansował się od tej opinii i przyznał, że Polskę obowiązują standardy Rady Europy.
Rząd przyjął kolejny projekt nowelizacji Kodeksu postępowania karnego i Kodeksu karnego, który ma dostosować polskie prawo do przepisów obowiązujących w Unii Europejskiej. Chodzi m.in. - jak poinformowano - o zapewnienie odpowiedniego poziomu gwarancji procesowych dla dzieci będących podejrzanymi lub oskarżonymi w postępowaniu karnym, zgodnie z dyrektywą unijną.
Ma być sprawniej, łatwiej i jednolicie w całym kraju - wraz z nowym rokiem rusza e-Dziennik na potrzeby aplikacji adwokackiej. Aplikanci będą mieli m.in. dostęp do planu zajęć, materiałów, ankiet, będą mogli też usprawiedliwiać nieobecności, składać wnioski w różnych sprawach czy przesyłać prace domowe i zaglądać do ocen. Wykładowcy z kolei mają mieć m.in. łatwiejszy kontakt z aplikantami.
Tuż przed świętami rząd przyjął projekt zmian w prawie spadkowym, który ma ograniczyć krąg spadkobierców i m.in. rozszerzyć podstawy niegodności dziedziczenia o sytuacje uporczywego uchylania się od obowiązku alimentacyjnego wobec spadkodawcy lub obowiązku pieczy. Co więcej, małoletni ma być lepiej chroniony przed dziedziczeniem długów.
Od 1 stycznia 2023 r. radca prawny decydując się na współpracę np. z kancelariami odszkodowawczymi będzie musiał brać pod uwagę, czy nie ogranicza to jego niezależności i dbać o interes klienta. Obowiązywać będzie też definicja informowania o wykonywaniu zawodu. Co więcej, radcy mają mieć możliwość wykorzystywania przy tym komunikacji pochodzącej od podmiotu zewnętrznego w imieniu, na rzecz lub w swoim interesie.
Przemoc domowa wiąże się z nadużywaniem znaczącej przewagi. Jednak nie podlega karze, bo nie jest przestępstwem wzajemne znęcanie się małżonków. Natomiast zachowanie agresywne może wyczerpywać jednostkowo znamiona przestępstw znieważania bądź naruszania nietykalności fizycznej. Nie jest też karane werbalne karcenie dzieci w celach wychowawczych, a także, gdy pokrzywdzony godzi się na naruszenie jego praw.
Już 2 mld zł sięgnęła suma kar nałożonych na Polskę za niewykonanie zabezpieczenia TSUE w sprawie systemu dyscyplinarnego sędziów. To są pieniądze bezpowrotnie stracone, które mogłyby być przeznaczone na społecznie pożyteczne inwestycje - przypomina Stowarzyszenie Sędziów. Polskich 'Iustitia". Dlatego rząd musi wreszcie wykonać postanowienie Trybunału Sprawiedliwości.
Senat w projekcie gwarantującym zatrzymanemu prawo do skorzystania z pomocy prawnej z urzędu w przypadku wykonywania czynności procesowych lub dowodowych już na etapie zatrzymania, wprowadza wyjątki - m.in. w sytuacji poważnego zagrożenia dobra postępowania karnego. W ocenie Stowarzyszenie Sędziów Polskich "Iustitia" takie niedookreślona wyrażenia mogą skutkować tym, że przepisy będą martwe, bo... wyjątki będą nadużywane.
Komisja Etyki i Wykonywania Zawodu przy Krajowej Radzie Radców Prawnych analizuje, czy używanie tytułu „radczyni prawna” jest zgodne z Kodeksem Etyki Radcy Prawnego. Podobną kwestię analizowała ponad półtora roku temu Naczelna Rada Adwokacka. Stwierdziła przy tym, że trzeba iść z duchem czasu, a feminatyw "adwokatka" nie narusza godności zawodu adwokata.
Obecna Krajowa Rada Sądownictwa nie jest organem konstytucyjnym - stwierdziła Izba Karna SN. Natomiast Europejski Trybunał Praw Człowieka krytycznie ocenił traktowanie sędziów przez rząd i sądownictwo dyscyplinarne. Powoli wykuwa się też polskie oraz unijne orzecznictwo frankowe. W krajowych i europejskich sądach zapadło w tym roku wiele ważnych wyroków. Dotyczących praworządności, ale też istotnych spraw społecznych i gospodarczych.
Na 2023 r. w tym samym terminie zaplanowano konkurs na aplikację uzupełniającą sędziowską oraz egzamin adwokacki i radcowski, co może oznaczać, że niektóre osoby stracą rok lub też całkowicie utracą możliwość kształcenia w Krajowej Szkole Sądownictwa i Prokuratury, gdzie wiek kandydatów jest ograniczony. RPO wystąpił o zmianę terminu egzaminu na aplikację uzupełniającą sędziowską, ale minister odmówił.
Wiele zamieszania spowodował nowy regulamin Sądu Najwyższego zatwierdzony przez Prezydenta. Zdaniem sędziów musiał go tworzyć ktoś, kto nie miał prawie żadnej wiedzy o tym, jak zorganizowany jest i powinien być sąd pełniący w strukturze wymiaru sprawiedliwości takie funkcje jak Sąd Najwyższy. Dużą wagę przywiązuje się teraz do składów sędziowskich ze szkodą dla szybkiego rozpoznawania spraw.
Od 1 stycznia skazany na karę pozbawienia wolności zostanie zatrzymany przez policję i doprowadzony do aresztu śledczego, wezwanie do stawiennictwa będzie stosowane przez sądy wyjątkowo. Ministerstwo Sprawiedliwości, by usprawnić całą procedurę, zmienia przepisy wykonawcze, tyle że w ocenie sędziów, w sposób nie do końca przemyślany.
Prokuratura Krajowa poinformowała o śmierci prokurator Agaty Gałuszka-Górskiej, zastępcy Prokuratora Krajowego. Zbigniew Ziobro, Minister Sprawiedliwości - Prokurator Generalny napisał, że była "wspaniałym człowiekiem i profesjonalnym prokuratorem". Prokurator miała 49 lat i była żoną posła PiS Artura Górskiego, zmarłego w 2016 r.
To, że skarżący wnosił o rozpoznanie skargi kasacyjnej na rozprawie, nie oznacza, że wniosek ten musiał zostać uwzględniony - takie orzeczenia wydał właśnie Naczelny Sąd Administracyjny. Zastrzegł jednak, że prawo do publicznego prowadzenia rozpraw sądowych może być limitowane, ale ograniczenia te nie mogą naruszać istoty wolności i praw.