Prawo.pl

RPO o prawach osób starszych

Emerytury i renty Prawo pracy
Prawa osób starszych wciąż są postrzegane w kontekście pomocy społecznej, co utrwala negatywne stereotypy kojarzące starość z ubóstwem, słabością i potrzebami w zakresie wsparcia. Wpisuje się to w zjawisko tzw. ageizmu - dyskryminacji oraz nieuzasadnionych poglądów i przesądów dotyczących jednostek lub całych grup społecznych opartych na ich wieku – uważa RPO.
Grażyna J. Leśniak
08.04.2024
Emerytury i renty Prawo pracy
Jak nieoficjalnie ustalił serwis Prawo.pl, dane ok. 300 płatników, głównie osób fizycznych: w postaci imion, nazwisk, dat i miejsc urodzenia, adresu zamieszkania, numeru PESEL, numeru dowodu osobistego oraz numeru rachunku bankowego, miał przekazać na zewnątrz Zakładu pracownik, będący członkiem jednego ze związków zawodowych, działających w ZUS. Sprawa została już zgłoszona do UODO. Zawiadomiona została też prokuratura. Zdaniem prawników, nawet gdyby doszło do niego przypadkowo, to i tak poważne naruszenie prawa.
Grażyna J. Leśniak
08.04.2024
Prawo pracy RODO
Pracownica, która wykorzystała po porodzie osiem tygodni urlopu macierzyńskiego, pozostałą jego część może wykorzystać w terminie późniejszym, np. po wyjściu dziecka ze szpitala. Czas pobytu dziecka w szpitalu (nawet kilkumiesięczny) nie wpływa aktualnie na długość urlopu macierzyńskiego wykorzystywanego przez pracownicę po wyjściu dziecka ze szpitala – przypomina Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej.
Grażyna J. Leśniak
06.04.2024
Ubezpieczenia społeczne

Samotny senior nie otrzyma bonu senioralnego

Pomoc społeczna Domowe finanse Emerytury i renty Prawo pracy
Założenia do projektu ustawy o bonie senioralnym nie przewidują obecnie jego przyznania osobom po 75. roku życia, które nie mają bliskich aktywnych zawodowo w swoim otoczeniu, bo np. już ich stracili czy też nie mieli dzieci. Bonu nie uzyska także senior pobierający świadczenie wspierające. Jednak minister ds. polityki senioralnej Marzena Okła-Drewnowicz podkreśla, że projekt ustawy będzie jeszcze szeroko konsultowany.
Beata Dązbłaż
06.04.2024
Pomoc społeczna Domowe finanse Emerytury i renty Prawo pracy
W stosunku do 2018 r. wzrosła liczba gmin, w których o kandydowanie na włodarza ubiega się tylko jeden kandydat. W 2018 r. było ich 332, teraz aż 412. Pewnych swego miejsca w radzie jest 3330 kandydatów na radnych, bo nie mają kontrkandydata. Najstarszy kandydat ma 94 lata i chce zostać radnym Lęborka.
Robert Horbaczewski
05.04.2024
Wybory
Najpóźniej 15 kwietnia br. na rachunki pracowniczych planów kapitałowych ponad 2 mln uczestników programu trafią dopłaty roczne za 2023 rok. Otrzymają je uczestnicy PPK, którzy w ubiegłym roku zgromadzili - na swoim rachunku lub rachunkach PPK - wpłaty w wysokości co najmniej 732,90 zł. Jeżeli w 2023 roku uczestnik skorzystał z obniżenia swojej wpłaty podstawowej, wystarczą wpłaty w wysokości co najmniej 183,23 zł.
Małgorzata Jankowska
05.04.2024
Finanse PPK
Od 87,37 zł do 524, 22 zł wzrosły od 4 kwietnia 2024. limity wydatków na jeden mandat radnego przy ustalaniu limitu wydatków komitetów wyborczych w wyborach do organów stanowiących jednostek samorządu terytorialnego. Taka zmiana wynika z rozporządzenia Ministerstwo Finansów, które zostało publikowane już w Dzienniku Ustaw.
Robert Horbaczewski
04.04.2024
Samorząd terytorialny Wybory
Europejski Trybunał Praw Człowieka uznał, iż dyscyplinarne zwolnienie z pracy za przesłanie do wąskiej grupy pracowników e-maila z krytyką szefa i prawodawcy, stanowiło naruszenie wolności wyrażania opinii zwolnionego pracownika. Trybunał wskazał przede wszystkim, iż jakkolwiek e-mail był ostry, krytyczny i sarkastyczny, to skarżący nie zawarł w nim wypowiedzi wulgarnych i nienawistnych, a jego krytyka nie była bezpodstawna.
Katarzyna Warecka
04.04.2024
Prawo pracy Prawo europejskie
29 listopada 2023 r. Sąd Najwyższy w siedmioosobowym składzie podjął uchwałę, której istotą jest stwierdzenie, że ZUS jest uprawniony do weryfikacji podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne, w sytuacji gdy w początkowym okresie prowadzenia działalności gospodarczej ubezpieczony deklaruje podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne, której wysokość nie ma odzwierciedlenia w przychodach – pisze Natalia Grzelak, adwokat.
Natalia Grzelak
04.04.2024
Ubezpieczenia społeczne Małe i średnie firmy
Świadczenie rodzinnego kapitału opiekuńczego nie zostanie zlikwidowane, ma zostać rozszerzone także na pierwsze dziecko - zapowiedział premier Donald Tusk. Obecnie przysługuje na drugie i kolejne dziecko - w kwocie 500 zł lub 1000 zł miesięcznie i od 12 miesiąca do końca 35 miesiąca.
Grażyna J. Leśniak Patrycja Rojek-Socha
03.04.2024
Pomoc społeczna Domowe finanse
Na najbliższym posiedzeniu Rada Ministrów przyjmie projekt ustawy o tzw. babciowym. Pierwsze świadczenie ma trafić do odbiorców przed końcem roku, tuż po wakacjach. Jego celem jest ułatwienie matkom powrotu do pracy po urlopie macierzyńskim - w takiej sytuacji rodzina otrzyma miesięcznie 1500 zł, które pozwoli np. opłacić żłobek czy zatrudnić osobę do opieki nad dzieckiem, w tym także bliską osobę, na przykład babcię. 
Katarzyna Nocuń Patrycja Rojek-Socha
03.04.2024
Wprowadzenie dodatkowego świadczenia w wysokości 1500 zł miesięcznie dla rodziców chcących wrócić do pracy przewiduje program „Aktywny rodzic”. Założenia projektu w tej sprawie trafiły do dalszych prac rządowych – poinformowała w środę Agnieszka Dziemianowicz-Bąk, minister rodziny, pracy i polityki społecznej. Program powinien ruszyć jeszcze w 2024 r.
Grażyna J. Leśniak
03.04.2024
Pomoc społeczna Finanse publiczne Prawo pracy
Ustawa o ochronie sygnalistów w istotny sposób może wpłynąć na ograniczenie naruszeń prawa, przysłuży się gospodarce, a także pomoże firmom w obronie ich reputacji. Konfederacja Lewiatan dostrzega jednak również wyzwania, jakie stoją przed firmami, które będą miały trzy miesiące na wdrożenie nowych procedur i wypełnienie ustawowych wymogów.
Grażyna J. Leśniak
03.04.2024
Prawo pracy Prawo europejskie

Od kwietnia wyższe stawki odszkodowań za wypadek w pracy

Prawo pracy BHP Ubezpieczenia społeczne
Kwoty jednorazowych odszkodowań z tytułu wypadku przy pracy i chorób zawodowych od 1 kwietnia będą wyższe. Za każdy procent stałego lub długotrwałego uszczerbku na zdrowiu ubezpieczony otrzyma 1431 zł, czyli o 162 zł więcej niż dotychczas. Do 128 799 zł wzrasta kwota jednorazowego odszkodowania dla małżonka lub dziecka w sytuacji śmierci ubezpieczonego.
Grażyna J. Leśniak
03.04.2024
Prawo pracy BHP Ubezpieczenia społeczne
Pracodawcy głowią się nad tym, czy pracownik, który został zobowiązany, choćby na trzy godziny, do pracy w wolną od pracy sobotę, ale skorzystał ze zwolnienia z powodu działania siły wyższej, był w ogóle w pracy. A jeśli nie był – to czy przysługuje mu inny dzień wolny w zamian za pracę. Wątpliwości jest sporo, a interpretacje zależą od sytuacji. Zdaniem prawników nie wystarczy jednak, że pracodawca da mu inny dzień wolny. Musi mu też wypłacić połowę wynagrodzenia.
Grażyna J. Leśniak
03.04.2024
Prawo pracy
Rząd przyjął we wtorek projekt ustawy o ochronie sygnalistów. Jak poinformowała Kancelaria Prezesa Rady Ministrów po posiedzeniu rządu, projekt przewiduje, że osoby, które pracują w sektorze prywatnym lub publicznym i zgłaszają naruszenia prawa, w kontekście związanym z pracą, mają zostać objęte ochroną. Instytucją odpowiedzialną za udzielanie wsparcia sygnalistom będzie Rzecznik Praw Obywatelskich.
Grażyna J. Leśniak
02.04.2024
Prawo pracy Prawo europejskie
Z elektronicznej wersji legitymacji emeryta i rencisty korzysta blisko 700 tys. klientów Zakładu Ubezpieczeń Społecznych. ZUS wydaje mLegitymację od stycznia 2023 roku. Dzięki niej można m.in. udowodnić prawo do świadczeń zdrowotnych i skorzystać z przysługujących seniorom ulg, np. ze zniżek na bilety.
Grażyna J. Leśniak
02.04.2024
Emerytury i renty Ubezpieczenia społeczne
Państwowa Inspekcja Pracy prowadzi kontrole dotyczące stosowania pracy zdalnej. Chodzi o przestrzeganie przepisów prawa przy zatrudnianiu pracowników w formie zdalnej, w szczególności to, jak określone zostały zasady jej wykonywania - porozumienia, regulaminy i obowiązki informacyjne. Do połowy marca 2024 r. PIP przeprowadziła w tym zakresie 16 kontroli. W 2023 r. było 325 kontroli w 321 podmiotach.
Grażyna J. Leśniak
02.04.2024
Prawo pracy
Usunięcie korupcji i handlu ludźmi z katalogu naruszeń, które będą podlegały zgłoszeniu przez sygnalistów, bo są to czyny wyczerpujące znamiona przestępstwa, a ich ujęcie w tym katalogu – jak twierdzi Ministerstwo Sprawiedliwości – godziłoby w tajemnicę postępowania przygotowawczego, jest dla mnie niezrozumiałe. Chętnie poznałbym wyczerpujące argumenty ze strony MS, ale też ministerstwa rodziny, dlaczego to zaakceptowali – mówi dr hab. Grzegorz Makowski.
Grażyna J. Leśniak
02.04.2024
Prawo pracy Prawo europejskie
Zgoda pracodawcy na podnoszenie kwalifikacji zawodowych przez pracownika to warunek korzystania ze świadczeń gwarantowanych ustawowo. Pracodawca może też wyrazić zgodę na podnoszenie kwalifikacji zawodowych, gdy pracownik uczący się we własnym zakresie ujawni to pracodawcy dopiero w trakcie nauki. W tym przypadku kluczowy jest czas wystąpienia o zgodę.
Malwina Pasternak-Janik
31.03.2024
PIT
Wprowadzenie w powszechnych przepisach prawa pracy, a zatem dla wszystkich pracowników, urlopu dla poratowania zdrowa, może budzić wątpliwości – uważa minister rodziny, pracy i polityki społecznej. Jak twierdzi, urlop ten jest szczególnym uprawnieniem - dodatkowym przywilejem - przyznanym określonym grupom zawodowym obok pozostałych uprawnień urlopowych, uregulowanym przez odpowiednie pragmatyki służbowe, np. Kartę Nauczyciela, ustawę o szkolnictwie wyższym czy ustawę o NIK.
Grażyna J. Leśniak
31.03.2024
Prawo pracy
Pracownica wzięła ślub w trakcie zwolnienia lekarskiego, a po uroczystości wstąpiła do zakładu pracy, by poinformować o tym swoje koleżanki. Na tej podstawie, ZUS nakazał zwrot wypłaconego zasiłku chorobowego. Sąd jednak nie zgodził się z wydaną decyzją i wskazał, że żadna okoliczność nie wskazywała na to, że pracownica zachowywała się w sposób, który pozostawałby w sprzeczności z celami zwolnienia lekarskiego.
Dorian Lesner
30.03.2024
Prawo pracy Ubezpieczenia społeczne
Dziś, 29 marca mija termin na składanie wniosków o sporządzenie aktu pełnomocnictwa do głosowania przez wyborców niepełnosprawnych oraz przez wyborców, którzy najpóźniej w dniu głosowania kończą 60 lat. Pełnomocnikiem może być osoba posiadająca prawo wybierania. Wniosek należy zgłosić do właściwego wójta, burmistrza, prezydenta miasta.
Robert Horbaczewski
29.03.2024
Wybory

RPO interweniuje w sprawie problemów tłumaczy przysięgłych

Prawo cywilne Finanse publiczne Wymiar sprawiedliwości Prawo pracy
Ministerstwo Sprawiedliwości rozpoczęło prace koncepcyjne w celu rozwiązania problemu tłumaczy przysięgłych. Przepisy nie przewidują terminu, w którym sąd powinien przyznać wynagrodzenie tłumaczowi przysięgłemu, tymczasem od wystawienia rachunku za tłumaczenie zaczynają biec dla niego terminy opłacenia zaliczki na podatek dochodowy i składki zdrowotnej. Według MS istotne dla przyjęcia przyszłych rozwiązań legislacyjnych będzie ustalenie, czy zmiany te wpłyną, a jeśli tak - to w jakim stopniu, na zwiększenie wydatków z budżetu państwa.
Grażyna J. Leśniak
29.03.2024
Prawo cywilne Finanse publiczne Wymiar sprawiedliwości Prawo pracy
ZUS oraz Fundacja Share the Care podpisały umowę o współpracy partnerskiej w dziedzinie edukacji, promocji i badań w obszarze ubezpieczeń społecznych dla rodziców po urodzeniu się dziecka, w szczególności – wynikających z wdrożenia dyrektywy unijnej nazywanej dyrektywą work-life balance. Celem wspólnych działań jest zwiększenie świadomości prawnej matek i ojców, a zwłaszcza popularyzowanie wiedzy o urlopach rodzicielskich dla mężczyzn.
Grażyna J. Leśniak
29.03.2024
Prawo pracy Prawo europejskie
Możliwość planowania pracy w weekendy w rozkładach czasu pracy uzależniona jest od przede wszystkim dwóch kwestii – treści regulaminu pracy lub obwieszczenia o czasie pracy, tzn. tego, czy ich zapisy nie wyłączają weekendów spod grupy dni wykonywania pracy oraz tego, czy praca wykonywana przez pracownika dopuszczalna jest do świadczenia w niedziele.
Marek Rotkiewicz
29.03.2024
Prawo pracy
System podstawowy nie równa się stałemu rozkładowi czasu pracy – praca może być planowana w różnych dniach i przedziałach godzinowych, ale nie (przy zatrudnieniu w pełnym wymiarze czasu pracy) w ilości godzin pracy dziennej różnej niż 8 godzin. Czy zatem stosując system podstawowy na dzień z obniżonym zapotrzebowaniem można zaplanować (i w konsekwencji rozliczyć) mniej godzin pracy niż 8?
Marek Rotkiewicz
29.03.2024
Prawo pracy
W czwartek po południu Rządowe Centrum Legislacji opublikowało kolejną wersję projektu ustawy o ochronie sygnalistów, datowaną na 27 marca 2024 roku. W tej wersji do katalogu naruszeń prawa, które mają podlegać zgłoszeniom przez sygnalistów, wróciła korupcja, która wypadła z tego katalogu na mocy autopoprawki z 21 marca. W katalogu nie ma już natomiast handlu ludźmi.
Grażyna J. Leśniak
29.03.2024
Prawo pracy Prawo europejskie
Chociaż odsetek środkowoeuropejskich przedsiębiorstw posiadających pierwsze doświadczenia z generatywną sztuczną inteligencją rośnie, to jedynie 10 proc. firm z regionu już uwzględnia jej wykorzystanie jako element strategii biznesowej. Jak wynika z raportu „CE CFO Survey – Getting ready for the GenAI journey?” blisko co czwarta polska i środkowoeuropejska firma eksperymentuje z różnymi sposobami wykorzystania gen AI w swojej działalności.
Inga Stawicka
28.03.2024
Nowe technologie

1 kwietnia rusza w ZUS okno transferowe 2024 r.

Emerytury i renty Ubezpieczenia społeczne Finanse
Dokładnie 1 kwietnia 2024 roku Zakład Ubezpieczeń Społecznych otwiera okno transferowe. Osoby ubezpieczone po raz kolejny będą mogły zdecydować, gdzie ma trafiać część składki emerytalnej: na subkonto w ZUS czy do OFE. Decyzję trzeba podjąć do 31 lipca 2024 roku – przypomina Zakład.
Grażyna J. Leśniak
28.03.2024
Emerytury i renty Ubezpieczenia społeczne Finanse