Polska bez sygnalistów? Tak, to możliwe

Prawo pracy Prawo europejskie Sygnaliści

Od 25 września 2024 r., czyli od dnia wejścia w życie ustawy o ochronie sygnalistów, do 1 stycznia 2025 r., gdy firmy będą ustalały, czy zatrudniają co najmniej 50 osób, żeby wdrożyć procedury zgłaszania naruszeń prawa, w Polsce nie będzie, co do zasady, sygnalistów. I choć prawnicy w tej kwestii są podzieleni, to jednak zgodnie twierdzą, że możliwości dokonania zgłoszenia będą ograniczone, a sam zgłaszający w tym czasie nie będzie lepiej chroniony niż każdy inny pracownik.

19.08.2024

Przepisy o sygnalistach w grupach kapitałowych odbiegają nieco od dyrektywy, ale nie są z nią sprzeczne

Prawo pracy Prawo europejskie Sygnaliści

Mamy dwie różne instytucje zgłaszania naruszeń prawa w spółkach grupy kapitałowej. Z jednej strony możemy stosować wykładnię zgodną z motywem 55 dyrektywy unijnej, z drugiej - regulację zawartą w ustawie, która jest po prostu inna – mówi prof. Arkadiusz Sobczyk. I podkreśla, że skoro państwo polskie obciążyło przedsiębiorców zadaniami publicznymi, czyli obowiązkiem finansowania oddolnej kontroli naruszeń prawa, to miało wręcz obowiązek wprowadzić takie rozwiązanie, żeby zadania te mogły być wykonywane jak najmniejszym kosztem.

07.08.2024

Termin na przyjęcie procedury zgłoszeń wewnętrznych i sposób jej publikacji

Prawo pracy Prawo europejskie Sygnaliści

Opublikowanie ustawy o ochronie sygnalistów uzasadnia refleksję nad dwiema kwestiami formalnymi. Pierwsza, to termin na ustanowienie procedury dokonywania zgłoszeń naruszeń prawa i podejmowania działań następczych, zwanej przez ustawę w skrócie „procedurą zgłoszeń wewnętrznych”. Druga, to sposób jej opublikowania – pisze prof. dr hab. Arkadiusz Sobczyk.

06.08.2024

Sygnalista kolejną kategorią osób szczególnie chronionych?

Prawo pracy Sygnaliści

Pracodawcy zastanawiają się, czy pracownik-sygnalista będzie osobą szczególnie chronioną w rozumieniu k.p.c., w stosunku do którego sąd będzie mógł orzec zabezpieczenie, a pracodawca nie będzie mógł z nim rozwiązać umowy o pracę do czasu ostatecznego orzeczenia w sprawie. Zdaniem prawników nie będzie, choć – jak twierdzą - sygnaliści tak pewnie będą uważali. Dla pracodawców będzie to wiązało się z obowiązkiem wykazania, że rozwiązanie umowy o pracę nie miało związku ze zgłoszeniem.

24.07.2024

Będzie nakaz przekształcenia umowy cywilnoprawnej w umowę o pracę

Prawo pracy Rynek pracy Sygnaliści

Przyznanie inspektorom pracy nowego uprawnienia w postaci ustalenia domniemania stosunku pracy zapowiedział 9 lipca na posiedzeniu Rady Ochrony Pracy Maciej Stanecki, główny inspektor pracy. Serwis Prawo.pl dotarł jednak do projektu, na mocy którego PIP będzie mogła nakazać pracodawcy przekształcenie umowy cywilnoprawnej w umowę o pracę. Na razie nie wiadomo, jaki będzie ostateczny kształt przepisów, bo projekt cały czas jest konsultowany z wybranymi pracownikami inspekcji pracy.

17.07.2024

Mec. Bar: Polskie firmy i samorządy nie są przygotowane do wdrożenia ustawy o sygnalistach

Samorząd terytorialny Administracja publiczna Prawo pracy Prawo europejskie Sygnaliści

W przestrzeni publicznej o sygnalistach mówi się od dawna i wydaje się, że wszyscy są już oswojeni z tematem. Jednak praktyka pokazuje, że zdecydowana większość firm i samorządów nie jest jeszcze wystarczająco przygotowana do wdrożenia nowych obowiązków. Nasze doświadczenia pokazują, że dla bardzo wielu polskich firm czy też publicznych podmiotów tematyka tzw. whistleblowingu jest swoistym novum - nie wiedzą zatem, w jaki sposób przygotować się do wdrożenia lub robią to po prostu źle i nieefektywnie – pisze adwokat Jakub Bar.

16.07.2024

Z dziurawym prawem trudno będzie zachować anonimowość sygnalisty

Prawo pracy RODO Sygnaliści

Na jesieni wejdzie w życie ustawa o sygnalistach. Niestety ustawodawca się nie popisał. Nie tylko ustawa jest niechlujna, ale i nie do końca kompatybilna z przepisami o ochronie danych osobowych. Firmy mają więc problem, jak dobrze chronić sygnalistę i nie naruszyć przy okazji przepisów. Prawnicy radzą być ostrożni, bo za naruszenie tej ustawy można pójść nawet na rok do więzienia.

11.07.2024

Za brak wdrożenia ustawy o sygnalistach zarząd spółki może odpowiedzieć karnie

Compliance Sygnaliści

Wdrażanie przepisów ustawy o sygnalistach czas najwyższy zacząć. Jak uczy doświadczenie z wprowadzania w życie podobnych uregulowań, ci którzy przepracują z należytą starannością etap wdrożeniowy, unikną wielu problemów. W przypadku natomiast podmiotów, które przeprowadzą wdrożenie „aby ograniczać ilość zgłoszeń”, „po linii najmniejszego oporu” czy „najniższym kosztem", prawdziwe schody zaczną się z chwilą otrzymania pierwszych zgłoszeń po wejściu w życie ustawy - ostrzega Zbigniew Pindel, radca prawny, partner associate w Deloitte Legal

08.07.2024

Rok 2023 to tylko przygrywka do tego, co wkrótce czeka pracodawców

Prawo pracy Prawo europejskie Sygnaliści

Już 2023 rok nie należał do łatwych dla pracodawców, a wtedy wchodziły w życie tylko dwie, choć znaczące, zmiany kodeksu pracy. Jak się teraz okazuje – to był tylko przedsmak tego, co czeka firmy w roku 2024 i 2025. Rząd nadgania kilkuletnie opóźnienia swoich poprzedników we wdrażaniu unijnego prawa, a to oznacza dla firm wiele nowych ustaw, zmienianych przepisów i konieczność wdrażania nowych procedur, jak chociażby w zakresie ochrony sygnalistów.

28.06.2024

Firmy mogą nadzorować pracowników tylko w określonych celach i przypadkach

Prawo pracy RODO Prawo europejskie Sygnaliści

Pracodawca nie może wykorzystywać wizerunku zatrudnionej osoby tylko dlatego, że jest pracownikiem. Konieczna jest jej zgoda. W grę wchodzą bowiem nie tylko unijne przepisy o ochronie danych osobowych, ale i krajowe prawo autorskie – przypominają prawnicy. A obszarów, w których działania firmy narażone są na ryzyko naruszenia prawa, jest więcej. To m.in. rekrutacja i biały wywiad, kontrola jakości pracy i monitoring. Wkrótce dojdzie ochrona sygnalistów i kwestia umiejętnego oddzielenia danych osobowych pracowników zgłaszających naruszenia prawa, od samego zgłoszenia.

26.06.2024

Ustawa o ochronie sygnalistów wejdzie w życie już we wrześniu

Prawo pracy Prawo europejskie Sygnaliści

W dniu 24 czerwca w Dzienniku Ustaw opublikowana została ustawa o ochronie sygnalistów, która implementuje do polskiego prawa dyrektywę w sprawie ochrony osób zgłaszających naruszenia prawa Unii. Nowe przepisy zaczną obowiązywać już 25 września. Tysiące firm i jednostek publicznych mają więc tylko 3 miesiące na przygotowanie kanałów zgłoszeń naruszeń i opracowanie nowych procedur.

25.06.2024

Sygnaliści nie zgłoszą naruszeń z zakresu prawa pracy

Prawo pracy Prawo europejskie Sygnaliści

Sejm zatwierdził w piątek poprawki Senatu, polegające na wykreśleniu prawa pracy z katalogu naruszeń prawa, które będą podlegały zgłoszeniu przez sygnalistów. Pracodawcy, którzy będą chcieli takie zgłoszenia przyjmować, mogą sami rozszerzyć ten katalog w wewnętrznej procedurze i na podstawie aktów wewnątrzzakładowych. Cieszą się z tego pracodawcy, a prawnicy twierdzą, że przepis będzie martwy. I postulują zmianę przepisów o mobbingu oraz doprecyzowanie uprawnień PIP.

14.06.2024

Sygnaliści już od dawna nie są traktowani jak donosiciele

Spółki Małe i średnie firmy Compliance Sygnaliści

O tym, czy warto objąć również prawo pracy ustawą o sygnalistach oraz jakie wiążą się z tym zagrożenia, a także o funkcjonowaniu programu Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów przeznaczonego dla sygnalistów dyskutowano w czwartek w Warszawie podczas tegorocznej edycji konferencji Compliance & Integrity. Patronem medialnym był serwis Prawo.pl.

06.06.2024

Będą trzy senackie poprawki do ustawy o ochronie sygnalistów?

Prawo pracy Prawo europejskie Sygnaliści

Senacka Komisja Praw Człowieka i Praworządności zaproponowała w poniedziałek trzy poprawki o charakterze doprecyzowującym i redakcyjnym do ustawy o ochronie sygnalistów. Regulacja zakłada implementację dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady UE, której termin upłynął 17 grudnia 2021 roku. Senat ma zająć się ustawą na najbliższym posiedzeniu plenarnym, które rozpocznie się we wtorek.

03.06.2024

Grupy kapitałowe w ustawie o sygnalistach, czyli jak wylać dziecko z kąpielą

Prawo pracy Spółki Prawo europejskie Sygnaliści

Grupa kapitałowa będzie mogła przyjmować zgłoszenia od sygnalistów w ramach jednej, wspólnej procedury, ale nie będzie mogła prowadzić postępowań wyjaśniających owe zgłoszenia. Bo każda ze spółek z osobna będzie musiała je rozpatrywać, i to bez pomocy zewnętrznych ekspertów dysponujących specjalistyczną wiedzą. Zdaniem prawników to absurd, a przepisy będą budziły szereg wątpliwości. Pracodawcy zapowiadają walkę o zmianę prawa - nadzieja jeszcze w Senacie.

27.05.2024

Czy funkcjonariusze i żołnierze – sygnaliści zostaną objęci ochroną?

Prawo pracy Prawo europejskie Wojsko Sygnaliści

Prace nad polską regulacją zostały zapoczątkowane jeszcze w 2021 r. i do tej pory przedstawiono już wiele wersji projektu. W toku dotychczasowych zmagań legislacyjnych pojawiło się sporo problemów. Jednym z nich był zakres podmiotowy polskiej ustawy o sygnalistach. Mimo że katalog podmiotów objętych ochroną gwarantowaną nową regulacją w każdym z dotychczasowych projektów miał charakter otwarty, to przedmiotem żywej dyskusji stała się kwestia włączenia do tego katalogu funkcjonariuszy i żołnierzy – pisze dr Małgorzata Grześków.

14.05.2024

Sejm zaczyna pracę nad sygnalistami. Pracodawcy proponują zmiany w ustawie

Prawo pracy Prawo europejskie Sygnaliści

W środę, 8 maja, na posiedzeniu sejmowej Komisji Polityki Społecznej i Rodziny odbędzie się pierwsze czytanie rządowego projektu ustawy o ochronie sygnalistów. Konfederacja Lewiatan popiera cele stawiane przed nową ustawą. Uważa jednak, że projekt wymaga jeszcze kilku zmian, które umożliwią pracodawcom lepsze przygotowanie się do stosowania nowych przepisów.

07.05.2024

Nowe prawo o sygnalistach może stać się źródłem wielu problemów

Prawo pracy Prawo europejskie Sygnaliści

„Było sygnalistów wielu…” – taką parafrazą fragmentu księgi XII „Pana Tadeusza” można zapowiedzieć nadchodzące zmiany w polskim prawie. Tak, sygnalistów w Polsce jest wielu, a po wejściu w życie ustawy o ochronie sygnalistów – należy spodziewać się ich jeszcze więcej – piszą Mirosława Żytkowska i Bartłomiej Dąbal z kancelarii w BWHS Wojciechowski Springer i Wspólnicy.

03.05.2024

TSUE: Polska ma zapłacić 7 mln euro za niewdrożenie dyrektywy o ochronie sygnalistów

Prawo pracy Prawo europejskie Sygnaliści

Trybunał Sprawiedliwości UE orzekł w czwartek, że Polska nie podjęła niezbędnych działań, by wdrożyć do swojego systemu prawnego przepisów unijnej dyrektywy o sygnalistach. W związku z tym nasz kraj ma zapłacić 7 mln euro ryczałtu oraz okresową karę w wysokości 40 tys. euro dziennie od momentu ogłoszenia wyroku.

25.04.2024

Sygnaliści wreszcie w Sejmie

Prawo pracy Prawo europejskie Sygnaliści

W środę, 17 kwietnia 2024 roku, do Sejmu wpłynął rządowy projekt ustawy o ochronie sygnalistów. Stało się to po trzech miesiącach od wznowienia prac nad projektem przez nowy rząd oraz po ponad dwóch latach od upływu terminu, w którym Polska powinna wdrożyć unijną dyrektywę w tej sprawie.

18.04.2024