Już projektując przepisy upraszczające procedury przyznawania skróconego urlopu macierzyńskiego oraz zasiłku pogrzebowego dla kobiet po utracie ciąży, resort rodziny wiedział, że kobiety, które stracą ciążę w wyniku poronienia, nie będą miały prawa do tych świadczeń. Ten problem sygnalizował ZUS na etapie prac nad dwoma projektami rozporządzeń w tej sprawie, a mimo to ministerstwo nie poprawiło przepisów. W efekcie w firmach zapanował chaos. Prawnicy mówią wprost: konieczna jest zmiana prawa. Bez niej ZUS nie wypłaci pieniędzy.
Grażyna J. Leśniak
13.11.2025
Prawo pracy Ubezpieczenia społeczne

ZUS: W latach 2026-2030 sytuacja finansowa FUS będzie stabilna

Finanse publiczne Administracja publiczna Ubezpieczenia społeczne
W latach 2026–2030 Fundusz Ubezpieczeń Społecznych pozostanie stabilny, choć będzie wymagał dalszego zasilania dotacją z budżetu państwa – wynika z najnowszej prognozy Zakładu Ubezpieczeń Społecznych. Deficyt roczny FUS w prognozowanym okresie, w kwotach zdyskontowanych inflacją na 2024 r., w wariancie pośrednim rośnie o 9,7 mld zł, przy czym w 2026 r. deficyt roczny wynosi 79,3 mld zł, a w 2030 r. - 89 mld zł.
Grażyna J. Leśniak
12.11.2025
Finanse publiczne Administracja publiczna Ubezpieczenia społeczne
Najnowsze wyliczenia ekspertów gospodarczych nie pozostawiają złudzeń – rok 2026 zacznie się dla przedsiębiorców trudną podwyżką składki zdrowotnej. Jak wyliczyli, wzrośnie ona z 314,96 zł do 432,54 zł. Północna Izba Gospodarcza ponawia więc apel, by w 2026 roku jeszcze raz rządzący pochylili się nad tematem składki zdrowotnej, bo jej wzrost o 37 proc. będzie dla wielu firm nie do udźwignięcia.
Grażyna J. Leśniak
12.11.2025
PIT Ubezpieczenia społeczne Małe i średnie firmy Finanse
Jak długo Polacy szukają nowej pracy? Z danych Pracuj.pl wynika, że niemal połowa osób, które zmieniły zatrudnienie w ciągu ostatnich dwóch lat, znalazła nowe miejsce pracy w ciągu maksymalnie dwóch miesięcy, a 17 proc. zajęło to mniej niż miesiąc. Wiele zależy od czynników takich jak wiek kandydata, miejsce zamieszkania czy zawód, który wykonuje.
Grażyna J. Leśniak
12.11.2025
Prawo pracy Rynek pracy
Zgodnie z projektem nowelizacji ustawy o Państwowej Inspekcji Pracy, okręgowi inspektorzy pracy zyskają nowe uprawnienie - będą mogli wydać decyzję o uznaniu umowy cywilnoprawnej, takiej jak kontrakt B2B, za stosunek pracy. Zmiana ta, choć z pozoru dotyczy głównie rynku pracy i relacji między pracodawcą a pracownikiem, może mieć znacznie szersze konsekwencje - zwłaszcza w kontekście zatrudniania cudzoziemców - pisze Emilia Piechota w Vialto Partners Poland.
Emilia Piechota
12.11.2025
Prawo cywilne Administracja publiczna Prawo pracy Rynek pracy
Wprowadzenie w drodze ustawy górnych kwot, jakie może zarobić lekarz pracujący na podstawie umowy cywilnoprawnej, może doprowadzić do naruszenia przepisów ustawy zasadniczej - uważają prawnicy. Zwracają szczególnie uwagę na ryzyko dyskryminacji i naruszenia zasad swobody prowadzenia działalności gospodarczej. Podkreślają też, że rozwiązanie mogłoby wcale nie poprawić sytuacji pacjentów. Wręcz przeciwnie, medycy z dużym prawdopodobieństwem zaczęliby masowo odchodzić do placówek prywatnych.
Inga Stawicka
12.11.2025
Finansowanie zdrowia Zawody medyczne
11 listopada Trybunał Sprawiedliwości UE nie unieważnił całej unijnej dyrektywy w sprawie płacy minimalnej. Uchylił przepis o ustalaniu i aktualizowaniu kryteriów, które mają przyczynić się do adekwatności wynagrodzeń. Podobnie - o automatycznym mechanizmie indeksacji ustawowych wynagrodzeń minimalnych, w którym zapisano, że nie może on prowadzić do obniżenia tych wynagrodzeń. Tym samym Trybunał potwierdził, że Unia Europejska jest właściwa do przyjęcia dyrektywy w sprawie odpowiednich płac minimalnych.
Grażyna J. Leśniak
11.11.2025
Prawo pracy Prawo europejskie
Okres nauki w szkole wyższej na jednym kierunku jest okresem nieskładkowym pod warunkiem ukończenia tej nauki, w wymiarze określonym w programie studiów – przypomina MRPiPS. I podkreśla, że uczestnicy dziennych studiów podyplomowych znajdują się jakościowo w innej sytuacji niż osoby, które odbywały inne formy kształcenia dorosłych, wymienione jako okresy nieskładkowe w ustawie emerytalnej.
Grażyna J. Leśniak
10.11.2025
Emerytury i renty Ubezpieczenia społeczne Szkolnictwo wyższe

ZUS ostrzega przed oszustami

Ubezpieczenia społeczne Finanse
W ostatnich dniach oszuści próbują podszyć się pod pracowników Zakładu Ubezpieczeń Społecznych. Używają ich prawdziwych imion i nazwisk, by wyłudzić dokumenty lub dane poprzez e-mail. ZUS przypomina: wnioski, np. Z3, nigdy nie są przyjmowane drogą mailową. Należy je przekazywać wyłącznie elektronicznie przez Platformę Usług Elektronicznych ZUS (PUE ZUS).
Grażyna J. Leśniak
10.11.2025
Ubezpieczenia społeczne Finanse
1 września 2019 roku na stronie Rządowego Centrum Legislacji opublikowano projekt ustawy o zmianie ustawy o Państwowej Inspekcji Pracy oraz niektórych innych ustaw. Projekt ten ma stanowić realizację kamienia milowego nr 4.7 (Ograniczenie segmentacji rynku pracy) w ramach Krajowego Planu Odbudowy – piszą Agata Mierzwa i Wiktoria Kokoszka z kancelarii Domański Zakrzewski Palinka. I zauważają, że pospieszne uchwalanie ustawy, obarczonej dużymi wadami, może jednak okazać się bardziej negatywne w skutkach niż jej uchwalenie w późniejszym czasie, ale w zdecydowanie poprawionej formie.
Agata Mierzwa Wiktoria Kokoszka
10.11.2025
Prawo cywilne Administracja publiczna Prawo pracy
Projekt nowelizacji ustawy o ochronie ludności i obronie cywilnej, przygotowany przez MSWiA, zakłada szereg zmian. Samorządy i wojewodowie zgłaszają jednak liczne zastrzeżenia do niejasnych przepisów, dotyczących finansowania wynagrodzeń czy braku definicji „miejsc przydatnych do tymczasowego ukrycia ludności” i wskazują na ryzyko blokady inwestycji budowlanych.
Robert Horbaczewski
10.11.2025
Administracja publiczna Wojsko Bezpieczeństwo publiczne
Wyzwaniem pozostaje brak regulacji prawnych dotyczących neuroatypowości oraz niski poziom świadomości wśród pracodawców. Brak jednoznacznych przepisów powoduje, że działania na rzecz neuroinkluzji często zależą od indywidualnej inicjatywy firm i osób wpływowych w organizacji. To jednak wyraźna strategia na przyszłość, a inwestycja w neuroinkluzywne środowisko pracy to inwestycja w rozwój całej firmy – mówi w rozmowie z Prawo.pl Anna Majdak.
Beata Dązbłaż
10.11.2025
Prawo pracy HR
Trwają prace nad nowelizacją ustawy o pieczy zastępczej i adopcji, w której m.in. dzieci przysposobione będą miały pozakolejkowy dostęp do świadczeń zdrowotnych - poinformowała PAP wiceszefowa MRPiPS Aleksandra Gajewska. Każda rodzina zastępcza ma mieć możliwość korzystania z Karty Dużej Rodziny, niezależnie od liczby dzieci. W pieczy zastępczej przebywa co 100. dziecko w Polsce.
mp/PAP
09.11.2025
Pomoc społeczna Opieka zdrowotna
Osoby zatrudnione w wieku 55+ muszą otrzymać informację o możliwości złożenia wniosku o zawarcie umowy o prowadzenie pracowniczych planów kapitałowych. Uczestników PPK trzeba powiadomić o możliwości obniżenia wpłaty podstawowej lub zadeklarowania wpłaty dodatkowej. Natomiast osoba zatrudniona, np. pracownik czy zleceniobiorca podlegający z tytułu tego zlecenia obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym, która nie ma jeszcze 55 lat, zostaje „zapisana” do PPK bez konieczności podejmowania przez nią żadnych czynności.
Anna Puszkarska
08.11.2025
Prawo pracy PPK
Środowisko przedsiębiorców jednoznacznie krytycznie ocenia propozycję projektu ustawy o Państwowej Inspekcji Pracy. Przyznanie organowi kompetencji do dokonywania władczych rozstrzygnięć w zakresie stosunków zobowiązaniowych budzi zasadnicze zastrzeżenia również w świetle postanowień Konstytucji RP - napisała Rada Przedsiębiorczości w apelu skierowanym do premiera Donalda Tuska.
Grażyna J. Leśniak
07.11.2025
Prawo cywilne Prawo pracy

Asystent dla młodzieży dopiero od... 2030 roku

Samorząd terytorialny Pomoc społeczna Niepełnosprawność
Młodzież z niepełnosprawnościami będzie mogła starać się o asystenta osobistego dopiero trzy lata od wejścia w życie ustawy – to jedna ze zmian wprowadzonych do projektu ustawy o asystencji osobistej przyjętej przez rząd. Prawo do asystenta będzie przysługiwać maksymalnie na 3 lata, a nie – jak wcześniej zakładano – na 5 lat. Dodatkowo zmniejszono środki finansowe przeznaczone na realizację zadania przez powiaty i organizacje pozarządowe. Strona społeczna mówi o „kastracji” projektu.
Beata Dązbłaż
07.11.2025
Samorząd terytorialny Pomoc społeczna Niepełnosprawność

To ostatni moment dla firm na przegląd nazw stanowisk, a są wątpliwości

Administracja publiczna Prawo pracy Małe i średnie firmy
Od 24 grudnia 2025 r. ogłoszenia o naborze na stanowiska oraz nazwy stanowisk mają być neutralne pod względem płci. Pracodawcy zachodzą w głowę, co ustawodawca miał na myśli, bo ten w przepisach nie pokusił się nawet o zdefiniowanie tego pojęcia. Według prawników do tego czasu firmy powinny przejrzeć wszystkie dokumenty wewnętrzne i dostosować je do nowych wymogów. Dla niektórych może to oznaczać konieczność rozpoczęcia rozmów ze związkami w sprawie zmiany regulaminów wynagradzania i układów zbiorowych pracy.
Grażyna J. Leśniak
07.11.2025
Administracja publiczna Prawo pracy Małe i średnie firmy
2026 rok będzie kolejnym rokiem dużych zmian w podatkach oraz rosnącego znaczenia sztucznej inteligencji - takie wnioski płyną z VI edycji konferencji „Podatkowo-Kadrowy Rollercoaster, czyli codzienność księgowych, kadrowych i doradców podatkowych”. Przedsiębiorcy muszą przygotować się do wdrożenia obligatoryjnego KSeF oraz raportowania JPK CIT. Nie wszystkie zapowiadane przez rząd zmiany podatkowe zostały uchwalone, więc przedsiębiorcy muszą śledzić, które z nich wejdą w życie.
Monika Pogroszewska
06.11.2025
CIT PIT VAT Rachunkowość Doradca podatkowy Prawo pracy

MSWiA szykuje zmiany w czterech kluczowych ustawach dotyczących spraw obywatelskich

Samorząd terytorialny Administracja publiczna Cyberbezpieczeństwo
MSWiA przedstawiło założenia projektu ustawy mającej na celu usprawnienie procesów związanych ze sprawami obywatelskimi. Nowelizacja obejmie cztery ustawy: o obywatelstwie polskim, o dowodach osobistych, o aktach stanu cywilnego oraz ustawę o dokumentach paszportowych. Wśród proponowanych zmian znalazły się m.in. uproszczenie procedur administracyjnych, rezygnacja z obowiązkowych „danych krytych” w aktach urodzenia oraz nowe zasady dotyczące dokumentów paszportowych.
Robert Horbaczewski
06.11.2025
Samorząd terytorialny Administracja publiczna Cyberbezpieczeństwo

Kolejna sprawa w NSA ws. świadczenia pielęgnacyjnego. Zagadnienie prawne bez rozpoznania

Domowe finanse Administracja publiczna Ubezpieczenia społeczne Niepełnosprawność
NSA przedstawił składowi siedmiu sędziów NSA zagadnienie prawne w sprawie ze skargi kasacyjnej od wyroku WSA ws. odmowy przyznania świadczenia pielęgnacyjnego. Według RPO osoba faktycznie sprawująca opiekę nad osobą z niepełnosprawnością pozostającą w małżeństwie będzie uprawniona do tego świadczenia nie tylko wyłącznie wtedy, gdy współmałżonek będzie dysponował orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności. NSA pozostawił 6 października 2025 r. przedstawione zagadnienie prawne bez rozpoznania.
Grażyna J. Leśniak
06.11.2025
Domowe finanse Administracja publiczna Ubezpieczenia społeczne Niepełnosprawność

Powiatowe i wojewódzkie zespoły orzecznicze z kłopotami finansowymi

Samorząd terytorialny Finanse publiczne Administracja publiczna Ubezpieczenia społeczne Niepełnosprawność
Powiatowe i wojewódzkie zespoły ds. orzekania o niepełnosprawności otrzymały w połowie października dodatkowe środki z rezerwy na orzekanie o niepełnosprawności i wydawanie decyzji o poziomie potrzeby wsparcia, choć pieniędzy miało być więcej. A tych, które są, jest o wiele za mało i przyszły za późno, by nie tworzyć po raz kolejny zatorów w wydawaniu dokumentów potrzebnych m.in. do świadczenia wspierającego. Coroczne problemy z niedofinansowaniem orzecznictwa to już tradycja, a wniosków co roku jest więcej.
Beata Dązbłaż
06.11.2025
Samorząd terytorialny Finanse publiczne Administracja publiczna Ubezpieczenia społeczne Niepełnosprawność
Sejm przyjął legislacyjne poprawki Senatu do ustawy o układach zbiorowych pracy i porozumieniach zbiorowych. Przygotowane w resorcie pracy regulacje umożliwiają w ramach układów zbiorowych m.in. wynegocjowanie nowych uprawnień w miejscu pracy, takich jak czas pracy, podwyżki czy wymiar urlopu. Teraz regulacja trafi do podpisu prezydenta.
Grażyna J. Leśniak Patrycja Rojek-Socha
05.11.2025
Prawo pracy

Burzliwe wysłuchanie w sprawie nowych uprawnień inspektorów pracy

PIT Administracja publiczna Prawo pracy Ubezpieczenia społeczne Rynek pracy
Druga wersja projektu nowelizacji ustawy o PIP jest gorsza od pierwszej, projekt w obecnym kształcie jest nie do zaakceptowania czy rozwiązania nieuwzględniające woli stron, które finalnie będą prowadziły do bankructw firm - to tylko niektóre głosy, jakie padły ze strony organizacji pracodawców w czasie wysłuchania w Sejmie. Eksperci wyliczyli, że koszt przekwalifikowania jednej tylko umowy cywilnoprawnej w umowę o pracę będzie wynosił od 120 do nawet 450 tys. zł. I to bez ZUS i podatków.
Grażyna J. Leśniak
05.11.2025
PIT Administracja publiczna Prawo pracy Ubezpieczenia społeczne Rynek pracy

Prezesi firm stawiają na elastyczność i inwestycje w AI

Prawo pracy LegalTech Rynek pracy Nowe Technologie
Globalni liderzy biznesu wykazują się w 2025 roku postawą kontrolowanego optymizmu – wynika z najnowszego raportu KPMG. Mimo że pewność co do globalnej gospodarki spadła do najniższego poziomu od 2021 roku i wynosi zaledwie 68 proc., to aż 79 proc. dyrektorów generalnych wierzy w rozwój swoich organizacji. Drugim istotnym trendem są inwestycje w AI - aż 7 na 10 liderów wskazuje tę technologię jako główny priorytet, na który planują przeznaczać ponad 10 proc. swojego budżetu w ciągu najbliższych 12 miesięcy.
Grażyna J. Leśniak
05.11.2025
Prawo pracy LegalTech Rynek pracy Nowe Technologie

Zmarł prof. Krzysztof Rączka, sędzia Sądu Najwyższego

Prawnicy Wymiar sprawiedliwości Prawo pracy
Nie żyje profesor dr. hab. Krzysztof Rączka, sędzia Sądu Najwyższego, wybitny prawnik i specjalista prawa pracy, nauczyciel akademicki. O śmierci Profesora poinformowało Stowarzyszenie Sędziów Polskich Iustitia, którego członkiem był sędzia SN Krzysztof Rączka. Miał 72 lata.
Grażyna J. Leśniak
05.11.2025
Prawnicy Wymiar sprawiedliwości Prawo pracy
Od ponad miesiąca obywatelom Ukrainy tymczasowo przebywającym na terytorium Polski znacząco ograniczono dostęp do świadczeń w ramach publicznej ochrony zdrowia. Pełny dostęp do leczenia nadal mają osoby przebywające w kraju na stałe i pracujące bądź uczące się. Warto jednak zaznaczyć, że wskazywanie napływu uchodźców jako przyczyny dużych kolejek do lekarzy jest szkodliwym uproszczeniem i mija się z prawdą.
Inga Stawicka
05.11.2025
Pacjent Ukraina
Przyznanie Państwowej Inspekcji Pracy uprawnienia do przekształcenia umowy cywilnoprawnej w umowę o pracę w drodze decyzji okręgowego inspektora pracy, zostało negatywnie zaopiniowane przez Rządowe Centrum Legislacji, z uwagi na zasadnicze wady prawne oraz poważne i często nieodwracalne skutki dla pracodawców. A nie są to jedyne krytyczne oceny zgłoszone w ramach uzgodnień międzyresortowych i konsultacji publicznych. Mimo to, MRPiPS nie rezygnuje z kontrowersyjnych rozwiązań, modyfikując je.
Grażyna J. Leśniak
05.11.2025
Prawo pracy
AI w pracy księgowych, doradców podatkowych, działów kadr oraz HR, wyzwania związane z wdrożeniem obowiązkowego Krajowego Systemu e-Faktur, wyzwania związane z raportowaniem JPK CIT, ustalaniem stażu pracy według nowych zasad - to niektóre z tematów VI edycji konferencji "Podatkowo-Kadrowy Rollercoaster, czyli codzienność księgowych, kadrowych i doradców podatkowych".
Monika Pogroszewska
04.11.2025
CIT PIT VAT Rachunkowość Prawo pracy
W ostatnim dniu maja 2025 roku pracę w Polsce wykonywało 1068,9 tys. cudzoziemców, tj. o 4,4 proc. więcej niż w maju 2024 r. W porównaniu do poprzedniego miesiąca ich liczba zmniejszyła się o 0,8 proc. Stanowili oni 6,5 proc. ogółu wykonujących pracę – podał we wtorek GUS. Większość stanowili mężczyźni ‒ ich udział wyniósł 59,9 proc. - tyle samo co rok i miesiąc wcześniej.
Grażyna J. Leśniak
04.11.2025
Prawo pracy Rynek pracy
Spółki chcące skorzystać z estońskiego CIT, które rozpoczynają prowadzenie działalności, mogą skorzystać z preferencji umożliwiającej niezatrudnianie żadnego pracownika w pierwszym roku działalności. W kolejnych latach będą natomiast zobowiązane do stopniowego zwiększania zatrudnienia o co najmniej jeden pełny etat rocznie, aż do osiągnięcia poziomu trzech pełnych etatów - pisze Konrad Gańczarczyk, prawnik w Praktyce Podatkowej kancelarii Penteris.
Konrad Gańczarczyk
04.11.2025
CIT Spółki