Rada Ministrów przyjęła we wtorek, 25 marca, przygotowany przez Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej projekt ustawy podnoszący od 1 stycznia 2026 r. wysokość zasiłku pogrzebowego z 4 tys. zł do 7 tys. zł. Kwota tego zasiłku będzie waloryzowana. Jak podała Kancelaria Prezesa Rady Ministrów, na nowe rozwiązanie rząd przeznaczy w przyszłym roku 1,2 mld złotych.

Prawo.pl otrzymało od Ministerstwa Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej listę chorób, które znalazły się w wytycznych wysłanych przez resort do powiatowych i wojewódzkich zespołów ds. orzekania o niepełnosprawności. Ministerstwo przygotowało dwa dokumenty z wytycznymi dla zespołów - jeden dotyczy chorób, które uprawniają do otrzymania punktu 7 i 8 w orzeczeniu, a drugi - tylko punktu 8. Publikujemy wytyczne resortu rodziny.

Aż 34 proc. z 33 000 skontrolowanych w 2024 roku zwolnień lekarskich stanowiły nadużycia – wynika z najnowszego raportu Conperio. Średni roczny wskaźnik absencji chorobowej w przedsiębiorstwach współpracujących z Conperio w 2024 roku wyniósł 7,38 proc. W ujęciu branżowym najwyższą absencję odnotowano w sektorze logistyki i automotive, gdzie w szczytowych miesiącach wskaźniki przekraczały 9 proc. Nastąpił też wyraźny wzrost zwolnień jednodniowych, pobieranych w poniedziałki oraz piątki.

Młodzi pracownicy najszybciej adaptują się do nowych technologii, ale jednocześnie to oni odczuwają wobec nich największe obawy. Z najnowszego badania Pracuj.pl wynika, że aż 38 proc. osób w wieku 18-24 lat obawia się, że sztuczna inteligencja może zagrozić ich sytuacji zawodowej, mimo że to właśnie ta grupa najczęściej korzysta z AI w pracy i najlepiej rozumie jej działanie. Ich wątpliwości nie dotyczą jednak tylko automatyzacji.

26 marca rusza Centralny Rejestr Osób Uprawnionych do Wykonywania Zawodu Medycznego, dzięki któremu każdy będzie mógł sprawdzić, czy dana osoba ma ważne uprawnienia do wykonywania zawodu. Dotyczy to m.in.: techników farmaceutycznych, masażystów czy elektroradiologów. Resort zdrowia w ostatniej chwili przedłuża jednak termin na dokonanie wpisu.

Orzeczenie o niepełnosprawności wydane przez wojewódzki zespół ds. orzekania o niepełnosprawności w wyniku odwołania się, jest ostateczne - uważa Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej. I takie stanowisko przekazał resort w odpowiedzi na pytanie Prawo.pl. Ma to szczególne znaczenie, m.in. dla pobierających świadczenie pielęgnacyjne, bo oznacza, że gmina nie będzie go już wypłacać, jeśli odwołanie od orzeczenia z powiatowego zespołu nie zostało uznane i w nowym orzeczeniu nie ma odpowiednich wskazań.

Rok 2024 przyniósł w końcu spadki w produkcji prawa w Polsce. W polskiej legislacji wciąż jednak wiele jest do poprawy. Wśród przykładów można wskazać choćby nieżyciowe przepisy w sprawach cywilnych dla pełnomocników z urzędu, specustawę drogową, która stała się regułą, zamiast wyjątkiem, czy martwe przepisy dotyczące egzekwowania zakazu posiadania zwierząt. Punktujemy je w raporcie "Poprawmy prawo".

Opublikowany w ostatnich dniach poradnik UODO dotyczący obowiązków administratora związanych ze zgłaszaniem naruszeń ochrony danych osobowych wywołał m.in. ponową dyskusję na temat statusu inspektora ochrony danych. Treść poradnika, jak i związaną z tym dyskusję, trudno uznać za zadowalającą. Nie chodzi przy tym o to, kto ma rację. Chodzi o to, że trudno w tej dyskusji znaleźć argumentację opartą o to, co dla prawnika kluczowe, czyli o konstrukcje prawne i ustalenie znaczenia pojęć prawnych - pisze prof. dr hab. Arkadiusz Sobczyk.

We wtorek na posiedzeniu rządu ma być dyskutowany projekt ustawy podwyższającej z obecnych 4 tys. zł do 7 tys. zł wysokość zasiłku pogrzebowego, także dla służb mundurowych. Nowe przepisy, które - jak się zakłada – wejdą w życie 1 stycznia 2026 r., przewidują również waloryzację zasiłku od dnia 1 marca, jeżeli wskaźnik waloryzacji jest wyższy niż 105.

Najwyższe wynagrodzenia zasadnicze polskich rektorów, wraz z dodatkiem funkcyjnym przekraczają 30 tys. zł. Rektorzy otrzymują też dodatki zadaniowe, które rady uczelni mogą przyznawać im samodzielnie - bez zgody i wiedzy ministra. Do tego dochodzi zwykle obniżone pensum. Zdaniem prawników, rektorzy powinni podlegać ustawie kominowej. Pojawiają się też głosy, że dodatkowe zarobkowanie - np. w radach nadzorczych, powinno być reglamentowane, z uwagi na możliwość wystąpienia konfliktu interesów.

W 2024 roku wojewódzkie zespoły ds. orzekania o niepełnosprawności nie wydały nawet połowy decyzji o poziomie potrzeby wsparcia z wniosków, które wpłynęły. Urzędy zostały zasypane wnioskami obywateli, ale nie zostały odpowiednio na to przygotowane. Brakuje ludzi, biur, zaplecza technicznego. Teraz resort rodziny chce, aby to wojewodowie wprowadzili plany naprawcze, aby decyzje wydawane były w terminie.

W 2024 roku do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych zostało przekazanych 1,1 mln formularzy RUD, na których zgłoszono blisko 1,4 mln umów o dzieło - poinformował w piątek ZUS. Jest to najmniejsza liczba formularzy oraz umów o dzieło zgłoszonych do ZUS od początku funkcjonowania rejestru takich umów. Nie zmieniła się jednak charakterystyka podmiotów, które zgłaszają umowy o dzieło, ani ich wykonawców.

Zakończyły się prace nad ustawą o rynku pracy i służbach zatrudnienia (przyjęta z poprawkami przez Senat), w której przewiduje się m.in. rozszerzenie dofinansowania wynagrodzenia osób skierowanych przez powiatowy urząd pracy. Obecnie możliwość otrzymania takiego dofinansowania związana jest tylko z zatrudnieniem bezrobotnego (w pewnym wieku), po zmianach ma być rozszerzona także na osobę poszukującą pracy.

Lekarka, pomimo ciążącego na niej obowiązku, nie wystawiła pacjentce zaświadczenia o czasowej niezdolności do pracy. Czyn ten uznano za przewinienie zawodowe, za które pierwotnie ukarano ją upomnieniem. Naczelny Sąd Lekarski zmienił jednak wydane orzeczenie, wymierzając lekarce karę ograniczenia zakresu czynności w wykonywaniu zawodu, poprzez zakaz wystawiania zaświadczeń o czasowej niezdolności do pracy na okres jednego roku. Sąd Najwyższy uznał, że kara nie była rażąco niewspółmierna.

Nie będzie podwyższenia kar dla pracodawców, przewidzianych w Kodeksie pracy, za wykroczenia przeciwko prawom pracowników. W czwartek Sejm przyjął poprawkę Senatu wykreślającą z ustawy poprawkę Lewicy. Posłowie zgodzili się też na to, by agencje pracy tymczasowej mogły zatrudniać cudzoziemców także na podstawie umów cywilnoprawnych, a nie tylko na umowę o pracę.

Sejm przyjął w czwartek większość poprawek redakcyjnych i doprecyzowujących, które Senat wprowadził do ustawy o rynku pracy i służbach zatrudnienia. Przewiduje ona reformę urzędów pracy, w tym m.in. podniesienie zasiłku dla bezrobotnych i ułatwienia w podnoszeniu kwalifikacji zawodowych. Ustawa trafi teraz do podpisu prezydenta.

Zakład Ubezpieczeń Społecznych ostrzega przed fałszywymi telefonami, które są kierowane do jego klientów. Podczas odebranych połączeń osoby podszywające się pod pracowników Zakładu proszą o potwierdzenie zmiany numeru telefonu w ZUS lub na PUE/eZUS. Konsultanci infolinii zazwyczaj kontaktują się po wcześniejszym telefonie od osoby zainteresowanej i nigdy nie dzwonią w sprawie zmiany numeru telefonu - przypomina Zakład.

Nie ma wielu zgłoszeń naruszeń prawa od sygnalistów. Są firmy, w których dotąd nie wpłynęło żadne zgłoszenie. Więcej jest ich natomiast w tych, które wdrożyły w ramach procedury wewnętrznej zgłaszanie naruszeń prawa pracy. Tam zgłoszenia dotyczą m.in. naruszeń zasad ubezpieczenia społecznego, wypłaty wynagrodzenia, zachowań, które mogą być traktowane jako mobbingowe i nierównego traktowania. Zdaniem prawników, należy się zastanowić, czy słuszne było usunięcie prawa pracy z naruszeń podlegających zgłoszeniu i czy jest to korzystne dla pracodawców i pracowników.

W 2010 r. wynagrodzenie skarbnika w samorządzie było około sześciokrotnie wyższe od wynagrodzenia minimalnego, dziś to około trzykrotność płacy minimalnej. Skarbnicy chcą ustalenia minimalnego poziomu wynagrodzenia analogicznie, jak w przypadku pozostałych grup pracowników samorządowych, wprowadzenia obowiązkowego dodatku specjalnego i ustanowienia mechanizmu waloryzacji płac. MSWiA odpowiada, że na razie nie przewiduje zmian.

Przedsiębiorcy rozliczający się według zasad ogólnych i skali podatkowej oraz liniowcy będą od 1 stycznia 2026 r. płacić składkę zdrowotną w wysokości 9 proc. od 75 proc. minimalnego wynagrodzenia, jeśli będą osiągali w danym miesiącu dochód do wysokości 1,5-krotności przeciętnego wynagrodzenia w sektorze przedsiębiorstw w czwartym kwartale roku poprzedniego, włącznie z wypłatami z zysku, ogłaszanego przez prezesa GUS. Projekt po raz drugi wróci do komisji sejmowej.

Sąd ubezpieczeń społecznych - jako sąd powszechny - jest uprawniony, a nawet powinien dostrzegać jedynie takie wady formalne decyzji administracyjnej, które tę decyzję dyskwalifikują w stopniu odbierającym jej cechy aktu administracyjnego, jako przedmiotu odwołania, a zatem zaistnieje wadliwość, której nie da się usunąć przed sądem ubezpieczeń społecznych. Stwierdzenie takiej wady następuje jednak tylko do celów postępowania cywilnego i ze skutkami tylko dla tego postępowania - podkreśla Zakład Ubezpieczeń Społecznych.

Senatorowie chcą, by pracownikowi będącemu tancerzem baletowym, przysługiwała emerytura w wieku 40 lat w przypadku kobiet i 45 - dla mężczyzn. Aby ją otrzymać będą musieli spełnić łącznie kilka warunków. Senacki projekt ustawy wpłynął właśnie do Sejmu. Jeszcze na etapie prac nad projektem w Senacie resort pracy negatywnie ocenił propozycję, bo uznał, że dziś tancerze baletowi mają prawo do emerytury pomostowej. Resort zaproponował wprowadzenie prawa do przekwalifikowania zawodowego twierdząc, że propozycja uzyskała wstępną akceptację Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego.

W II kwartale tego roku rząd ma przyjąć projekt ustawy o bonie senioralnym do realizacji. Bon ma obowiązywać od nowego roku i będzie go można łączyć z usługami opiekuńczymi. Pierwotne założenia projektu nie dawały takiej możliwości, ale już wiadomo, że w wyniku licznych konsultacji projektu to się zmieni. Na razie uwagi do projektu opublikowanego w październiku ubiegłego roku nie zostały jeszcze upublicznione.

W ostatnim dniu września 2024 r. pracę na podstawie umów zlecenia i pokrewnych wykonywało w Polsce ponad 2,4 mln osób. Spośród nich 1004,1 tys. osób równolegle wykonywało pracę kwalifikującą je do pracujących w gospodarce narodowej - podał GUS. 9 na 10 osób wykonujących umowy zlecenia i pokrewne było związanych z sektorem prywatnym.

Zakład Ubezpieczeń Społecznych wydaje tysiące decyzji na nieistniejące podmioty. Sprawy trafiają do sądów powszechnych, a te mogą jedynie zmienić zaskarżoną decyzję i orzec co do istoty sprawy. Nie mogą natomiast jej uchylić i przekazać do ponownego rozpoznania, jeśli decyzja dotyczy płatnika składek. Zdaniem prawników konieczna jest zmiana prawa, by uniemożliwić ZUS ignorowanie procedur administracyjnych.

W środę, 19 marca 2025 r., wejdą w życie przepisy wprowadzające zasiłek macierzyński dla rodziców wcześniaków i dzieci urodzonych o czasie, ale wymagających hospitalizacji po narodzinach, którzy skorzystają z uzupełniającego urlopu macierzyńskiego - przypomina Zakład Ubezpieczeń Społecznych. Miesięczny zasiłek dla ubezpieczonych, rodziców korzystających z uzupełniającego urlopu macierzyńskiego, będzie wynosił 100 proc. podstawy wymiaru zasiłku macierzyńskiego.

Przepisy nie ograniczają okresu, na który może zostać złożony wniosek o indywidualny rozkład czasu pracy - dopuścić można zgodę na zmianę wnioskowaną także na tylko jeden dzień. Jeżeli pracownik objęty jest stałym rozkładem godzinowym i dziennym, to zmiana taka skutkować będzie ponownym rozpoczynaniem pracy w niezakończonej dobie i wniosek powinien jasno wskazywać na to, że pracownik wnioskuje o umożliwienie podjęcia pracy w niezakończonej dobie. Często jednak wygodniejszym będzie złożenie wniosku o wyjście prywatne i ustalenie jego odpracowania i w taki też sposób rozliczenie tej sytuacji.

Ministerstwo Sprawiedliwości ma przedstawić na wtorkowym spotkaniu z przedstawicielami pracowników sądów założenia do ich ustawy. Oczekiwania w tym zakresie są duże. Związki zawodowe postulują m.in. nowy model wynagradzania pracowników, uzależniony np. od przeciętnego wynagrodzenia, ale też jednakową dla wszystkich sądów i przemyślaną ścieżkę awansu, której ukoronowaniem mogłoby być przejście do korpusu urzędników mianowanych. Wskazują też na potrzebę wprowadzenia urlopu regeneracyjnego i rozwiązania problemów z etatami po osobach odchodzących na emeryturę.

Pracodawcy będą musieli w pomieszczeniach pracy zapewnić temperaturę nie wyższą niż 35°C (308 K), chyba że względy technologiczne na to nie pozwalają. Przy pracach ciężkich, związanych z wysiłkiem fizycznym powodującym w ciągu zmiany roboczej efektywny wydatek energetyczny organizmu powyżej 1500 kcal (6280 kJ) u mężczyzn i 1000 kcal (4187 kJ) u kobiet, wykonywanych na otwartej przestrzeni, temperatura nie będzie mogła być wyższa niż 32°C, chyba że względy technologiczne na to nie pozwalają - przewiduje druga wersja projektu rozporządzenia MRPiPS.

Jednoosobowe orzekanie o niezdolności do pracy w ZUS w instancji odwoławczej budzi wątpliwości Ministerstwa Sprawiedliwości. Nie jest do niego przekonana także strona społeczna. A tak zakłada projekt ustawy, która ma zmienić organizację procesu orzeczniczego w ZUS. Orzeczenie ma być wydawane w ciągu 30 dni, ale sam Zakład zaznacza, że w rzeczywistości może to trwać dłużej i precyzuje zapisy w projekcie.