Jak wynika z najnowszego badania Pracuj.pl „Pokolenie Z a AI na rynku pracy”, niemal jedna trzecia Polaków (32 proc.) deklaruje obawy związane ze sztuczną inteligencją i jej wpływem na ich obecne miejsca pracy. Co ciekawe, to najmłodsi pracownicy wyrażają te obawy najczęściej – aż 38 proc. osób w wieku 18-24 lat odczuwa zagrożenie wynikające z wpływu AI na ich sytuację zawodową.
Czytaj również: Ujawnianie korzystania ze wsparcia AI nie może być tylko etycznym obowiązkiem>>
Młodzi obawiają się AI
Najmłodsza grupa badanych najczęściej deklaruje, że miała okazję korzystać z takich rozwiązań i posiada na ich temat największą wiedzę. Aż 37 proc. przedstawicieli pokolenia Z przyznaje, że zdarzyło im się używać sztucznej inteligencji w trakcie wykonywania obowiązków zawodowych. W grupie wiekowej 25-34 lata odsetek ten spada do 32 proc., wśród osób w wieku 45-54 lata wynosi 22 proc., a w najstarszej aktywnej zawodowo grupie badanych (55-65 lat) maleje do 15 proc.
Pokolenie Z deklaruje również największą wiedzę na temat narzędzi opartych na AI – 39 proc. badanych z tej grupy deklaruje, że wie, czym jest promptowanie narzędzi sztucznej inteligencji (czyli umiejętność zadawania pytań i tworzenia poleceń dla AI w taki sposób, aby otrzymać odpowiedzi jak najbardziej zbliżone do naszych oczekiwań). To duża różnica w porównaniu do ogółu badanych, wśród których taką wiedzę posiada 27 proc. osób.
Co więcej, 29 proc. najmłodszych respondentów wskazuje, że dobrze orientuje się w promptowaniu i trenowaniu sztucznej inteligencji, tak aby jak najlepiej wspierała ich codzienną pracę. W pozostałych grupach wiekowych odsetek ten jest wyraźnie niższy – wynosi 22 proc. wśród osób w wieku 25-34 lata, 21 proc. w grupie 35-44 lata, 17 proc. wśród badanych w wieku 45-54 lata i jedynie 13 proc. w pokoleniu silver.
- Często to właśnie osoby, które najlepiej zgłębiły dane zjawisko, odczuwają wobec niego największe obawy. Znajomość narzędzi AI i doświadczenie w ich wykorzystywaniu w pracy nie zawsze przekładają się na poczucie bezpieczeństwa – wręcz przeciwnie, mogą uwrażliwiać na potencjalne ryzyka, takie jak automatyzacja zadań czy zmieniające się wymagania kompetencyjne. To naturalny mechanizm: im więcej wiemy, tym lepiej dostrzegamy możliwe konsekwencje. Warto jednak spojrzeć na ten proces z innej perspektywy – rozwój sztucznej inteligencji to także szansa na ułatwienie codziennego funkcjonowania i odciążenie od rutynowych obowiązków. Dzięki temu możemy skupić się na kreatywnych, strategicznych czy relacyjnych aspektach pracy, które nadal wymagają ludzkiej intuicji i doświadczenia. Kluczowe jest więc nie tylko zrozumienie narzędzi, ale także świadome kształtowanie własnej ścieżki zawodowej w kontekście zachodzących zmian – mówi Paweł Moszyński, Chief Product Officer w Grupie Pracuj.
Cena promocyjna: 121.5 zł
|Cena regularna: 135 zł
|Najniższa cena w ostatnich 30 dniach: 101.25 zł
AI pomocne, ale czy etyczne?
Wyniki badania dostarczają jeszcze więcej interesujących wniosków. Okazuje się, że młodzi pracownicy najlepiej spośród wszystkich badanych dostrzegają możliwości, jakie sztuczna inteligencja może im zaoferować – na przykład w procesach rekrutacyjnych. Ponad połowa (52 proc.) przedstawicieli pokolenia Z zgadza się ze stwierdzeniem, że nowoczesne narzędzia, takie jak ChatGPT, mogą pomóc w przygotowaniu profesjonalnego CV. Dla porównania, wśród wszystkich badanych ten odsetek wynosi 45 proc. Młodzi częściej niż inne grupy wiekowe uważają również, że dzięki AI można szybciej dopasować CV do konkretnych ofert pracy – sądzi tak 50 proc. najmłodszych respondentów wobec 44 proc. ogółu badanych.
Czy jednak chętnie skorzystaliby z AI do dopracowania swoich dokumentów aplikacyjnych? Niekoniecznie. Pokolenie Z częściej niż jakakolwiek inna grupa badanych uznaje takie praktyki za nieuczciwe. Aż 47 proc. osób w wieku 18-24 lat ma wątpliwości natury etycznej dotyczące korzystania ze sztucznej inteligencji przez kandydatów w procesie rekrutacyjnym. Dla porównania, w grupie osób w wieku 25-44 lata odsetek ten wynosi 40 proc.
Co ciekawe, tylko 30 proc. najmłodszych badanych deklaruje, że skorzystałoby z AI przy tworzeniu nowego CV. W dwóch starszych grupach (25-34 oraz 35-44 lata) odsetek ten jest wyższy i wynosi odpowiednio 37 proc. i 33 proc.
- Młodzi pracownicy dostrzegają potencjał AI w rekrutacji, ale nie zawsze są gotowi korzystać z niej przy tworzeniu własnych CV. To interesujące zjawisko, które pokazuje, że świadomość technologii nie oznacza automatycznej akceptacji jej zastosowań – szczególnie, gdy w grę wchodzą kwestie autentyczności i zaufania. Pokolenie Z zdaje sobie sprawę, że AI może znacząco usprawnić procesy rekrutacyjne, ale jednocześnie ma wysokie oczekiwania wobec przejrzystości i etycznego wykorzystania tych narzędzi. My także dostrzegamy potencjał Gen AI w tworzeniu dokumentów, ale osoby posługujące się tym wciąż muszą mieć ten proces pod kontrolą. Kluczowe jest więc projektowanie rozwiązań, które nie tylko automatyzują, ale także wzmacniają poczucie kontroli i komfortu użytkowników. AI powinna działać jako inteligentne wsparcie, pomagając kandydatom w lepszym zaprezentowaniu swoich kompetencji, ale nie zastępując ich w kluczowych etapach – podkreśla Moszyński.
Dane pokazują, że młode pokolenie podchodzi do AI z mieszanką fascynacji i ostrożności. Z jednej strony dostrzega jej potencjał w rekrutacji i codziennej pracy, z drugiej – obawia się wpływu technologii na rynek zatrudnienia i własne szanse zawodowe. Paradoksalnie, im większa znajomość narzędzi AI, tym silniejsze wątpliwości co do ich etycznego wykorzystania. To sygnał dla pracodawców i twórców technologii – samo wprowadzanie innowacji nie wystarczy. Kluczowe będzie budowanie transparentnych rozwiązań, które nie tylko usprawniają procesy, ale także zwiększają zaufanie użytkowników i dają im realne poczucie kontroli nad ich karierą.
Badanie zostało przeprowadzone w grudniu 2024 r. przez ARC Rynek i Opinia na zlecenie serwisu Pracuj.pl. Pomiar wykonany metodą CAWI wykonano na próbie 2059 Polaków w wieku 18-65. Struktura próby była kontrolowana biorąc pod uwagę płeć, wiek i wielkość miejscowości zamieszkania odpowiadających.
-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Linki w tekście artykułu mogą odsyłać bezpośrednio do odpowiednich dokumentów w programie LEX. Aby móc przeglądać te dokumenty, konieczne jest zalogowanie się do programu. Dostęp do treści dokumentów w programie LEX jest zależny od posiadanych licencji.
