SN: Immunitet nie dla sędziów i prokuratorów, którzy nie mają stanu spoczynku

Wymiar sprawiedliwości Sędziowie

Immunitet formalny przysługuje sędziemu i sędziemu w stanie spoczynku oraz prokuratorowi wyłącznie w okresie pozostawania przez nich w stosunku służbowym. Uchwała ta ma moc zasady prawnej - orzekła Izba Odpowiedzialności Zawodowej Sądu Najwyższego uchwale w składzie siedmiu sędziów. Uchwała zapadła jednogłośnie.

15.10.2025

SN: Skazanie nieżyjącego kierowcy za wykroczenie to błąd

Prawo karne

Znalezienie zwłok obwinionego kierowcy powinno uniemożliwiać dalsze prowadzenie postępowania wobec niego, niezależnie od tego, że było ono związane z wnioskiem złożonym w trybie rozprawy zaocznej – orzekł Sąd Najwyższy. Bez wpływu na sprawę pozostaje fakt, że Sąd Rejonowy w Turku, wydając zaskarżony wyrok, nie posiadał informacji o śmierci mężczyzny. Wyrok ten został zatem wydany, mimo istnienia procesowej przeszkody do orzekania.

11.10.2025

SN: Od uprawomocnienia się postanowienia liczy się termin zażalenia o kosztach

Prawo cywilne

W przypadku gdy strona wniosła o sporządzenie uzasadnienia postanowienia o odmowie zwolnienia od kosztów sądowych wydanego przez sąd II instancji i nie wniosła zażalenia na to postanowienie, wskazany w art. 112 ust. 3 ustawy o kosztach sądowych, tygodniowy termin do opłacenia pisma biegnie od dnia uprawomocnienia się tego postanowienia - taką uchwałę podjęła Izba Cywilna Sądu Najwyższego.

08.10.2025

SN: Prokurator nie odpowie za poniżenie podejrzanej

Prawnicy

Prokurator, który poddał podejrzaną badaniom psychiatrycznym przez biegłych sądowych, nie miał na celu poniżenia jej w opinii publicznej. Jego decyzja stanowiła jedynie wykonywanie przysługujących mu uprawnień związanych z prowadzeniem postępowania przygotowawczego – orzekł Sąd Najwyższy w Izbie Odpowiedzialności Zawodowej i odmówił uchylenia immunitetu prokuratorowi.

08.10.2025

SN: Rodzic utrudniający kontakty z dzieckiem musi zapłacić karę

Prawo cywilne Prawo rodzinne

Okoliczność, że rodzic sprawujący pieczę nad dzieckiem nie wypełnia obowiązku kontaktowania się ze względu na postawę dziecka, nie wyłącza możliwości nakazania zapłaty sumy pieniężnej na rzecz rodzica uprawnionego do kontaktów także wtedy, gdy postawa dziecka wynika z zachowań obojga rodziców - taką uchwałę podjęłą Izba Cywilna Sądu Najwyższego.

07.10.2025

SN: Zero punktów szkoleniowych – nagana i kara pieniężna

Prawnicy

Musi być sankcja za lekceważenie obowiązku kształcenia przez radcę prawnego. Jest to czyn trwały, a termin przedawnienia liczy się od daty końcowej - orzekł Sąd Najwyższy i przyznał rację Wyższemu Sądowi Dyscyplinarnemu, że nie dopuścił dowodów z opinii biegłych psychiatrów, gdyż wszystkie pisma procesowe obwinionego były redagowane sensownie.

01.10.2025

SN: Adwokat wycofał pozew bez zgody klienta

Prawnicy

Sądy dyscyplinarne adwokatury w dwóch instancjach orzekły winę adwokata, który doprowadził do przegrania sprawy w dwóch sprawach cywilnych, a klienci ponieśli z tego powodu koszty sądowe. Adwokat został ukarany karami pieniężnymi, ale jego kasacja okazała się zasadna. Sąd Najwyższy orzekł, że to Wyższy Sad Dyscyplinarny działał niestarannie, nie odnosząc się do zarzutów złamania postępowania karnego.

29.09.2025

SN: Kurator nie musi doręczać pism jak adwokat i radca

Wymiar sprawiedliwości

Przepis o doręczeniu pism procesowych nie znajduje zastosowania do adwokata lub radcy prawnego występującego w sprawie w charakterze kuratora - orzekł Sąd Najwyższy w Izbie Cywilnej. Sytuacja wystąpiła w sądzie I instancji, gdy pozwana reprezentowana była przez kuratora dla osoby nieznanej z miejsca pobytu, wykonującego zawód adwokata.

25.09.2025

SN: Koniec sprawy dyscyplinarnej sędzi Barańskiej-Małuszek

Sędziowie

Rzecznik dyscyplinarny powołany przez ministra sprawiedliwości ad hoc, przed wydaniem postanowienia zabezpieczającego przez Trybunał Konstytucyjny może działać, jeśli podejmie on czynności na korzyść sędziego – orzekł Sąd Najwyższy. W ten sposób po sześciu latach zakończyło się postępowanie dyscyplinarne wobec sędzi Olimpii Barańskiej-Małuszek, członkini SSP „Iustitia”.

25.09.2025

SN: Odszkodowanie OC po likwidacji szkód korzystne dla poszkodowanego

Prawo cywilne VAT Ubezpieczenia

Sąd Najwyższy orzekł, że odszkodowanie z tytułu ubezpieczenia OC posiadaczy pojazdów nie obejmuje kwoty VAT, jeżeli poszkodowany poniósł koszty naprawy tego pojazdu a zapłacona przez niego cena nie obejmuje tego podatku. Ustalenie odszkodowania OC jako równowartość hipotetycznych kosztów naprawy jest dopuszczalne także wtedy, gdy poszkodowany naprawił pojazd i odszkodowanie to może uwzględniać rabaty na części zamienne i materiał lakierniczy - jeśli temu nie sprzeciwia się uzasadniony interes poszkodowanego.

24.09.2025

SN: Adwokat trzy razy ukarany, o jeden raz za dużo

Prawnicy

Sąd dyscyplinarny pośpieszył się z osądzeniem i dlatego adwokat nie został wydalony z zawodu. Działanie sądu dyscyplinarnego II instancji było nieudolne, bo cały czas mamy do czynienia z jednym zdarzeniem, tj. zatrzymaniem kwoty, do której adwokat był nieupoważniony - orzekł Sąd Najwyższy. Jeśli organy samorządu adwokackiego wiedziały, że doszło do popełnienia przestępstwa przez adwokata, to należało pierwsze postępowanie dyscyplinarne zawiesić i oczekiwać na rozstrzygnięcie karne.

24.09.2025

SN: Słuszne roszczenie o zwrot rat kredytu

Prawo cywilne Domowe finanse Banki Prawo europejskie Kredyty frankowe

Izba Cywilna Sądu Najwyższego uwzględniła skargę kasacyjną kredytobiorców w sprawie o zasądzenie zwrotu spłaconych rat kredytu. Sąd uznał, że zastosowanie teorii dwóch kondykcji nie stoi w sprzeczności z dyrektywą unijną przy uwzględnieniu jego interpretacji przyjętej w wyroku TSUE z 19 czerwca 2025 r. Zatem konsument może dochodzić zwrotu całego spełnionego świadczenia albo podjąć decyzję o potrąceniu roszczenia o zwrot z roszczeniem banku.

23.09.2025

Trybunał Stanu: Umorzenie sprawy prof. Manowskiej, bo zabrakło uprawnionego oskarżyciela

Wymiar sprawiedliwości Sędziowie

Powodem umorzenia postępowania w sprawie uchylenia immunitetu prof. Manowskiej, I prezes Sądu Najwyższego było wadliwe powołanie na stanowisko nowego prokuratora krajowego Dariusza Korneluka, który został dokoptowany do Prokuratury Krajowej przez p.o. prokuratora krajowego Jacka Bilewicza. Te działania pozostawały w rudymentarnej opozycji do zasady legalizmu i były klasycznym przykładem tzw. falandyzacji prawa – orzekł Trybunał Stanu 18 września.

19.09.2025

Spór dwóch rzeczników dyscyplinarnych w sprawie sędziego Ferka

Wymiar sprawiedliwości Prawo europejskie Sędziowie

W tle spór ustrojowy o niezawisłość polskich sądów. Na rozprawie w Izbie Odpowiedzialności Zawodowej starły się w czwartek dwa poglądy prawne - ich znaczenie wzrasta po wyroku Trybunału Sprawiedliwości UE z 4 września br. Rzecznicy dyscyplinarni sędziów sądów powszechnych występują jednocześnie, ale nawzajem siebie nie uznają. Na ławie obrońców – tzw. paleo-sędziowie, stwierdzający, że TSUE przesądził o powołaniach sędziowskich po 2018 roku.

18.09.2025

SN: Sędzia miał prawo do błędu, zbrodni nie popełnił

Wymiar sprawiedliwości Sędziowie

Nie zostanie pociągnięty do odpowiedzialności karnej sędzia w stanie spoczynku za skazanie dwóch opozycjonistów sprzeciwiających się wprowadzeniu stanu wojennego w 1981 roku w PRL. Sąd Najwyższy uznał, że mógł popełnić błąd w zakresie wykładni, między innymi poprzez nie rozważenie kwestii związania sądu wojskowego retroaktywnością dekretu z 12 grudnia 1981 r. o stanie wojennym.

18.09.2025

SN: Ukrycie majątku przez sędziego może być nieświadome?

Prawo karne Sędziowie

Jest to pierwsza tego typu sprawa sędziego, którego oświadczenie majątkowe wzbudziło podejrzenie prokuratora. Sześć lat temu do mieszkania sędzi sądu rejonowego weszli funkcjonariusze Centralnego Biura Antykorupcyjnego. Prosili o odszukanie kopii rachunków bankowych, które świadczyłyby o posiadanych zasobach finansowych. Teraz prokurator chce uchylenia sędzi immunitetu. Sąd Najwyższy odroczył ogłoszenie orzeczenia do 22 października br.

17.09.2025

SN: Umorzenie z powodu ugody w sprawie nadpłaty rat kredytu

Prawo cywilne Kredyty frankowe

Izba Kontroli Nadzwyczajnej i Spraw Publicznych Sądu Najwyższego umorzyła postępowanie zainicjowane skargą nadzwyczajną rzecznika finansowego, wniesioną w sprawie o ustalenie za niewiążące określonych postanowień umowy o kredyt hipoteczny dla osób fizycznych, indeksowany do franka szwajcarskiego.

16.09.2025

SN: Sześć lat znęcania się nad matką, sąd zapomniał ustanowić kuratora

Prawo karne

Sprawca znęcania się latami nad matką został skazany na 10 miesięcy więzienia w zawieszeniu, a także zakaz zbliżania się i obowiązek podjęcia terapii odwykowej. Sąd Rejonowy w Gdańsku zapomniał jednak, że w sytuacji, gdy dochodzi do takiego przestępstwa, to konieczne jest orzeczenie o oddaniu skazanego pod dozór kuratora lub osoby godnej zaufania, stowarzyszenia, instytucji albo organizacji społecznej, do której działalności należy troska o wychowanie, zapobieganie demoralizacji lub pomoc skazanym.

16.09.2025

SN: Gdy ochrona nie wpuszcza do sądu, to orzeczenie jest nieważne

Wymiar sprawiedliwości Sędziowie

Jeśli ochrona sądu nie pozwala wejść do budynku, to tym samym pozbawia stronę możliwości obrony swych praw. Takie zdarzenie powinno być traktowane tak, jak wadliwości czynności procesowych sądu. Do obowiązków sądu, jako organu władzy publicznej, należy również właściwe zorganizowanie warunków technicznych i lokalowych związanych z przeprowadzaniem rozpraw – takie stanowisko przyjmuje Sąd Najwyższy.

15.09.2025

SN: Areszt w czasie przerwy w odbywaniu kary i tortury w tle

Prawo karne Wymiar sprawiedliwości

Trudno się zgodzić, że poprzez zastosowanie tymczasowego aresztowania wnioskodawca występujący o zadośćuczynienie został poddany torturom, gdyż nic na to nie wskazuje – stwierdził Sąd Najwyzszy w Izbie Karnej. – Nie był to też areszt nakładczy, bo nie zastosowano w dwóch sprawach aresztu. Sąd uchylił wyrok Sądu Apelacyjnego w Szczecinie, który pomylił zadośćuczynienie z odszkodowaniem za doznaną krzywdę.

13.09.2025