Prokuratoria Generalna RP: Kara umowna powinna być dolegliwa, ale i adekwatna do skutków naruszenia umowy

Prawo cywilne

Jak powinny być zastrzeżone kary umowne, żeby interes zamawiającego był zabezpieczony? Czy umowa, która przewiduje szeroki katalog wysokich kar za wszelkie przejawy nienależytego wykonania obowiązków kontraktowych, zawsze będzie korzystna dla zamawiającego? Opublikowane niedawno Rekomendacje Prokuratorii Generalnej w zakresie postanowień umów dotyczących kar umownych ukazują, że dolegliwość oraz skuteczność kar umownych powinna być oceniana w szerszej perspektywie - pisze Luiza Modzelewska, wiceprezes Prokuratorii Generalnej RP.

06.02.2024

Stowarzyszenie będzie się rejestrowało jak spółkę. Jest projekt w Sejmie

Prawo cywilne

Za rok będzie można zarejestrować stowarzyszenie na takich samych zasadach jak spółki, czyli przy pomocy specjalnego portalu. Wystarczy wypełnić wzór statutu i przesłać z wnioskiem. Opłata sądowa wyniesie 125 zł. Projekt w tej sprawie wpłynął właśnie do Sejmu. Nie zastępuje on obecnej ścieżki rejestracji stowarzyszeń, jest natomiast w stosunku do niej rozwiązaniem dodatkowym.

05.02.2024

Kilka polis NNW to po zdarzeniu kilka wypłat odszkodowania

Prawo cywilne

Dziecko, które połamie się na nartach, może dostać świadczenie ze wszystkich polis, dotyczących następstw nieszczęśliwych wypadków (NNW), które ma, czyli np. z polisy szkolnej, ubezpieczenia na wyjazd czy polisy mieszkaniowej rodziny. Świadczenia z ubezpieczeń osobowych można sumować. Inaczej jest w ubezpieczeniach majątkowych, gdzie odszkodowanie związane jest z wysokością szkody.

03.02.2024

SN: Kariera sportowa może być dobrem chronionym

Prawo cywilne Wymiar sprawiedliwości

W sprawie chodziło o dobór kadry reprezentującej Polskę na zawodach sportowych. Sąd Apelacyjny niesłusznie pominął charakter dobra oraz poczucie krzywdy i poniżenia wywołanej u sportowca, a także negatywne reakcje innych organizacji sportowych za niezakwalifikowanie studenckiego judoki do zawodów rangi międzynarodowej. Może więc okazać się, że prawo do rozwoju kariery sportowej jest dobrem osobistym, chronionym przez prawo – orzekł Sąd Najwyższy.

01.02.2024

SN: Radca prawny może skorzystać z pomocy prawnej z urzędu

Prawo cywilne Wymiar sprawiedliwości

Nie można z góry założyć, że osoby wykształcone prawniczo nigdy nie mają potrzeby korzystania z pomocy prawnej świadczonej z urzędu – orzekł Sąd Najwyższy w Izbie Cywilnej. Wykładnia zawężająca regulacji, mających wymiar gwarancyjny, stanowiłaby ograniczenie prawa do sądu, będąc przy tym przykładem niedopuszczalnej wykładni zmierzającej do ograniczenia konstytucyjnych praw i wolności.

31.01.2024

Ważna decyzja reprywatyzacyjna na podstawie przesłanki lokatorskiej

Samorząd terytorialny Prawo cywilne Nieruchomości

Okoliczności określone w art. 30 ust. 1 pkt 6 ustawy z 9 marca 2017 r. o szczególnych zasadach usuwania skutków prawych decyzji reprywatyzacyjnych dotyczących nieruchomości warszawskich wydanych z naruszeniem prawa, mogą stanowić przesłankę do uchylenia decyzji reprywatyzacyjnej również w sytuacji, gdy miały miejsce przed wejściem w życie tej ustawy. Taką uchwałę, 11 stycznia 2024 r. podjął skład siedmiu sędziów Naczelnego Sądu Administracyjnego - pisze Zofia Gajewska, adwokat.

30.01.2024

Nie zawsze łatwo udowodnić winę narciarzowi, który wyrządzi szkodę

Prawo cywilne

Najczęstsze przypadki odpowiedzialności cywilnej użytkowników stoków wiążą się ze zderzeniem dwóch osób. Po tym, gdy narciarz czy snowboardzista wyrządzi szkodę, najtrudniejsze jest zwykle ustalenie okoliczności faktycznych, sprawcy i związku przyczynowo-skutkowego pomiędzy zakresem szkody a zdarzeniem. Poszkodowany w takim przypadku musi udowodnić winę narciarza typowymi środkami dowodowymi. Mogą to być m.in. zeznania świadków i zapisy monitoringu.

27.01.2024

SN: Zaginięcie przesyłki do Włoch i odszkodowanie

Prawo cywilne Transport

Sąd Najwyższy w Izbie Cywilnej rozstrzygnie, czy w przypadku utraty przesyłki z deklarowaną wartością, jej nadawca może domagać się od przewoźnika zapłaty odszkodowania odpowiadającego rzeczywistej wartości utraconego towaru wyliczonego wedle rachunku sprzedawcy, jeśli przewoźnik nie mógł się z nim zapoznać. Termin podjęcia uchwały nie został jeszcze wyznaczony.

27.01.2024

SN: Rozwód w czasie pandemii był nieważny, gdy orzekali ławnicy

Prawo cywilne

W sprawach o rozwód, zarówno niezakończonych do 3 lipca 2021 r., jak i wszczętych w okresie od 3 lipca 2021 r. do 14 kwietnia 2023 r., sąd pierwszej instancji orzeka w składzie jednego sędziego, chyba że prezes sądu zarządził rozpoznanie sprawy w składzie trzech sędziów. W razie rozpoznania takiej sprawy w składzie jednego sędziego i dwóch ławników zachodzi nieważność postępowania - taką uchwałę podjął Sąd Najwyższy w Izbie Cywilnej.

25.01.2024

Rząd wycofał 14 projektów różnych ustaw, wróciły do ministerstw

Prawo cywilne Prawo pracy Prawo gospodarcze

W środę Rada Ministrów przyjęła informację na temat projektów ustaw skierowanych do Sejmu przez rząd od 21 listopada do 8 grudnia 2023 roku. Wynika z niej, że 14 z nich zostało wycofanych i wróciło do poszczególnych resortów. Wśród nich jest m.in. propozycja zmian prawa restrukturyzacyjnego, kodeksu cywilnego czy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych.

24.01.2024

Wkrótce decydująca uchwała dotycząca kredytów frankowych

Prawo cywilne Wymiar sprawiedliwości Kredyty frankowe

Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej 9 stycznia br. uznał za oczywiście niedopuszczalny wniosek o wydanie orzeczenia w trybie prejudycjalnym złożony przez Sąd Najwyższy. Akta sprawy zostały już zwrócone Sądowi Najwyższemu, co pozwoli na powrót do rozpoznawania zagadnień prawnych dotyczących tzw. kredytów frankowych - w tym niedopuszczalności wprowadzania do umowy innego sposobu obliczania kursu waluty niewynikającego z umowy.

24.01.2024

SN: Niewykonalność zapisu na sąd polubowny z powodu kosztów

Prawo cywilne

Obiektywna niemożność poniesienia kosztów, których wyłożenie jest konieczne do wszczęcia i przeprowadzenia postępowania przed sądem polubownym, może pociągać za sobą niewykonalność zapisu na sąd polubowny – orzekł Sąd Najwyższy w Izbie Cywilnej. Stwierdzenie niewykonalności zapisu powinno stanowić ostateczność na wypadek, gdyby usunięcie bariery finansowej było niemożliwe w postępowaniu przed sądem polubownym.

22.01.2024

Prawnik nie powinien być rzecznikiem prasowym klienta

Prawo cywilne Prawnicy

W głośnych sprawach trudno uniknąć kontaktu z mediami. Prawnicy powinni dobrze zastanowić się co i jak mówią, aby nie naruszyć tajemnicy zawodowej czy tajemnicy śledztwa i nie zaszkodzić klientowi. Warto, by weryfikowali komunikaty trafiające do mediów, ale raczej nie powinni ich sami pisać.

22.01.2024

Istotne terminy przy powództwach przeciwegzekucyjnych

Prawo cywilne Egzekucja

Powództwa przeciwegzekucyjne to środki prawne, które umożliwiają obronę przed egzekucją poprzez podważenie zasadności lub dopuszczalności egzekucji. W drodze powództwa opozycyjnego dłużnik „atakuje” sam tytuł wykonawczy - może żądać pozbawienia go wykonalności w całości lub w części, co jest jednoznaczne z udaremnieniem możliwości przeprowadzenia postępowania egzekucyjnego - pisze Przemysław Szmidt, adwokat.

17.01.2024

Sędziowie Izby Cywilnej: „Nowe” Izby SN powinny zawiesić orzekanie

Prawo cywilne Wymiar sprawiedliwości

„Starzy" sędziowie Izby Cywilnej SN wzywają do zawieszenia działalności Izby Kontroli Nadzwyczajnej i Spraw Publicznych oraz Izby Odpowiedzialności Zawodowej Sądu Najwyższego. A także - powstrzymania się od dokonywania czynności orzeczniczych przez osoby powołane do pełnienia urzędu przez neoKRS.

15.01.2024

Za wypadek na nartach rzadko odpowiada właściciel stoku

Prawo cywilne Ubezpieczenia

Właściciel stoku odpowiada za zaniedbanie swoich obowiązków, takich jak kontrola zabezpieczeń na trasie, oznakowanie remontów, odpowiednie oświetlenie stoków dostępnych po zmroku. Jego odpowiedzialność jest jednak oparta na zasadzie winy. Musi ją udowodnić narciarz, który ubiega się o odszkodowanie za szkody, do których doszło podczas jazdy na nartach.

13.01.2024

Bo skarga była za krótka - o potrzebie nowelizacji art. 206 p.p.s.a.

Prawo cywilne Administracja publiczna

To nie pełnomocnik tworzy stan faktyczny utrwalony w aktach postępowania administracyjnego - on ten stan zastaje. Pełnomocnik nie ma również wpływu na stopień jego skomplikowania. W każdej sprawie - tej prostszej i tej bardziej złożonej - pełnomocnik obowiązany jest dochować należytej staranności i stosować ten sam standard określony normami etyki zawodowej - pisze Bartosz Bacia, radca prawny.

12.01.2024

Zbyt obszerna skarga w sprawie kredytu działa na niekorzyść

Prawo cywilne Kredyty

Kasacja pozwanego banku z racji swojej obszerności odbiera mu walory argumentacyjne, poznawcze i nierzadko procesową skuteczność – orzekł Sąd Najwyższy w Izbie Cywilnej Sądu Najwyższego, dlatego należało odmówić jej przyjęcia. Tym bardziej, jeżeli podnoszone w nim kwestie prawne dotyczące umów kredytu powiązanych z walutą obcą, są przedmiotem obszernego orzecznictwa.

10.01.2024

Za złamanie nogi na oblodzonym chodniku można żądać odszkodowania

Samorząd terytorialny Prawo cywilne Nieruchomości

Niemal każdej zimy jest urodzaj połamanych na śniegu i lodzie nóg, rąk i obojczyków. W takim przypadku można ubiegać się o pokrycie przez podmiot odpowiedzialny za usuwanie śniegu i lodu poniesionych strat, a także zadośćuczynienie za krzywdę. Jednak, chcąc dochodzić odszkodowania czy zadośćuczynienia, trzeba najpierw ustalić, kto zaniedbał swoich obowiązków przy usuwaniu śniegu lub lodu.

08.01.2024

Ochrona dobrego imienia firmy nie zawsze prosta, brakuje jasnych przepisów

Prawo cywilne Poprawmy prawo

Ochrony dóbr osobistych osób prawnych w kodeksie cywilnym dotyczy jeden przepis - art. 43. Jest jednak lakoniczny. Mówi jedynie, że w ich wypadku stosuje się odpowiednio przepisy o ochronie dóbr osobistych osób fizycznych. Nierzadko więc ciężko jest ustalić, co jest, a co nie jest takim dobrem. Taki sam problem dotyczy również ułomnych osób prawnych. Eksperci postulują zmianę prawa.

08.01.2024