NSA: Księgi wieczyste i pesele zmarłych nie dla odbierających śmieci

Samorząd terytorialny Środowisko Odpady RODO Cyberbezpieczeństwo

Zbierający odpady – celem weryfikacji deklaracji śmieciowych – nie mogą żądać numerów ksiąg wieczystych nieruchomości ani danych o zgonach, w tym numerów PESEL zmarłych. NSA oddalił skargę kasacyjną związku międzygminnego z okolic Wrocławia, który żądał takich danych od lokalnych samorządów. Jednocześnie Związek pozyskał część tych informacji legalnie z innych źródeł.

17.10.2025

SN: 5 tys. złotych dla dziecka za śmierć ojca to za mało

Prawo cywilne Ubezpieczenia

Wypadek drogowy, w którym śmierć poniósł ojciec powódki i zakres jego przyczynienia się do zdarzenia, sądy oceniły nieprawidłowo. Ponadto zasądzenie odsetek za opóźnienie w zapłacie zadośćuczynienia od chwili wyrokowania także okazało się błędem – orzekła Izba Cywilna Sądu Najwyższego i uchyliła wyrok sądu II instancji, który zasądził dla małoletniej córki rażąco niską sumę 5 tys. złotych.

16.10.2025

SN: Immunitet nie dla sędziów i prokuratorów, którzy nie mają stanu spoczynku

Wymiar sprawiedliwości Sędziowie

Immunitet formalny przysługuje sędziemu i sędziemu w stanie spoczynku oraz prokuratorowi wyłącznie w okresie pozostawania przez nich w stosunku służbowym. Uchwała ta ma moc zasady prawnej - orzekła Izba Odpowiedzialności Zawodowej Sądu Najwyższego uchwale w składzie siedmiu sędziów. Uchwała zapadła jednogłośnie.

15.10.2025

SN: Ojciec zwlekał z alimentami rok, ale kary uniknie

Prawo karne Prawnicy Prawo rodzinne

Nie są istotne motywy ojca zobowiązanego do płacenia alimentów na rzecz swoich dzieci, którymi kieruje się sprawca, ani też fakt, czy jego zachowanie jest podyktowane obawą przed grożącą mu karą. Zwalnia jednak z odpowiedzialności uiszczenie całości zobowiązania w terminie 30 dni. Dlatego Sąd Najwyższy uchylił zaskarżony wyrok i umorzył postępowanie. Kosztami postępowania w sprawie został obciążony Skarb Państwa.

15.10.2025

SN: Rażące niedbalstwo pozbawia świadczeń z ubezpieczenia wypadkowego

Prawo pracy BHP Ubezpieczenia społeczne

Ubezpieczonemu odmówiono prawa do zasiłku chorobowego i świadczenia rehabilitacyjnego z ubezpieczenia wypadkowego. Powodem było stwierdzenie, że wyłączną przyczyną wypadku przy pracy było naruszenie przepisów dotyczących ochrony życia i zdrowia, spowodowane wskutek rażącego niedbalstwa. Sąd Najwyższy podzielił tę ocenę, ponieważ ubezpieczony nie dostosował prędkości do warunków drogowych i nie zachował wymaganej ostrożności.

14.10.2025

NSA: Podatnik może wznowić postępowanie, dostarczając nowe dowody

Ordynacja

W sprawie zakończonej decyzją ostateczną za przesłankę wznowienia postępowania na wniosek strony mogą być uznane nowe okoliczności lub nowe dowody, które były znane stronie w trakcie prowadzonego postępowania podatkowego, ale strona ich nie powołała – taką korzystną uchwałę podjął Naczelny Sąd Administracyjny (sygn. II FPS 3/25).

13.10.2025

NSA: Dyrektor szkoły zwolniony, choć nikomu nie stała się krzywda

Zarządzanie oświatą

Sądy administracyjne odmiennie oceniły sytuację zwolnionej dyrektorki białobrzeskiego liceum. Ona sama bagatelizowała zarzuty i wskazywała, że problemy zostały rozwiązane. NSA uznał jednak, że ich waga, każdego z osobna, uzasadniała radykalną decyzję powiatu. Stawiane zarzuty były poważne - dyrektorka miała m.in. udostępniać pomieszczenia i sprzęt konkurencyjnej placówce oświatowej.

13.10.2025

NSA: Po rozbiórce samowoli, budynek może pozostawać bez dachu

Budownictwo Prawo gospodarcze Nieruchomości Ład Przestrzenny

Nakaz rozebrania mieszkalnego poddasza, które powstało jako samowola budowlana jest dopuszczalny, choćby nawet w efekcie demontażu okazało się, że domek jednorodzinny pozostanie bez dachu - orzekli sędziowie. Co więcej, na odbudowę rozebranego przy okazji realizacji samowoli starego dachu, trzeba załatwić odpowiednie formalności budowlane, a nie tylko w praktyce doprowadzić budynek do stanu poprzedniego przez odbudowę starego dachu.

13.10.2025

SN: Skazanie nieżyjącego kierowcy za wykroczenie to błąd

Prawo karne

Znalezienie zwłok obwinionego kierowcy powinno uniemożliwiać dalsze prowadzenie postępowania wobec niego, niezależnie od tego, że było ono związane z wnioskiem złożonym w trybie rozprawy zaocznej – orzekł Sąd Najwyższy. Bez wpływu na sprawę pozostaje fakt, że Sąd Rejonowy w Turku, wydając zaskarżony wyrok, nie posiadał informacji o śmierci mężczyzny. Wyrok ten został zatem wydany, mimo istnienia procesowej przeszkody do orzekania.

11.10.2025

Refinansowanie kredytu a ograniczenia w odliczaniu odsetek - korzystne stanowisko NSA

CIT Spółki

Refinansowanie kredytów staje się coraz popularniejszym narzędziem zarządzania finansami w spółkach, jednak jego podatkowe konsekwencje pozostają źródłem sporów z organami skarbowymi. Kluczowe pytanie brzmi: czy refinansowanie długu zaciągniętego kiedyś na zakup udziałów nadal podlega ograniczeniom w odliczaniu odsetek - pisze Sławomir Buszko, partner ID Advisory, doradca podatkowy.

10.10.2025

TSUE: Jak wylatujesz z Polski, to możesz tu pozwać przewoźnika

Turystyka Rynek i konsument Domowe finanse Prawo europejskie Transport

Gdy umowa przewozu zawarta z zagraniczną linią lotniczą przewidywała świadczenie jakichś usług na terenie naszego kraju (w tym wylot), to polski sąd jest właściwy do zajmowania się sporami o wierzytelności pasażerskie i to nawet wtedy, gdy w wyniku cesji nabył je podmiot z innego państwa Unii Europejskiej. Tak wynika z czwartkowego wyroku Trybunału Sprawiedliwości UE w sprawie Deutsche Lufthansa AG pozywanej nad Wisłą przez inną niemiecką firmę, skupującą wierzytelności za opóźnione loty.

10.10.2025

TSUE: Kredytobiorcy mogą handlować roszczeniami wobec banków

Rynek i konsument Domowe finanse Banki Kredyty Prawo europejskie

Unijni sędziowie zdecydowali, że nie ma przeszkód, aby polscy konsumenci mogli zbywać wyspecjalizowanym firmom swoje wierzytelności oparte na sankcji kredytu darmowego (SKD). W sprawach sądowych pomiędzy skupującymi wierzytelności a bankami sądy nie będą z urzędu badać umów cesji, co jednak nie oznacza, że nie uczynią tego – tak jak niekiedy robią to już obecnie – na wnioski pozywanych banków.

09.10.2025

SN: Zakaz wykonywania zawodu przez pielęgniarkę, która pobiła pacjenta

Prawo karne Wymiar sprawiedliwości Pacjent

Dwie pielęgniarki zostały ukarane za pobicie pacjenta najsurowszymi karami dyscyplinarnymi. Jednak Sąd Najwyższy w Izbie Odpowiedzialności Zawodowej uznał, że wobec drugiej kobiety orzeczono karę zbyt surową i nieproporcjonalną, gdyż próbowała ona interweniować w czasie zajścia. Wyrok w jej sprawie został uchylony.

09.10.2025

SN: Od uprawomocnienia się postanowienia liczy się termin zażalenia o kosztach

Prawo cywilne

W przypadku gdy strona wniosła o sporządzenie uzasadnienia postanowienia o odmowie zwolnienia od kosztów sądowych wydanego przez sąd II instancji i nie wniosła zażalenia na to postanowienie, wskazany w art. 112 ust. 3 ustawy o kosztach sądowych, tygodniowy termin do opłacenia pisma biegnie od dnia uprawomocnienia się tego postanowienia - taką uchwałę podjęła Izba Cywilna Sądu Najwyższego.

08.10.2025

SN: Sąd nie przyznał 80-latce lokalu socjalnego po eksmisji

Prawo cywilne Pomoc społeczna Wymiar sprawiedliwości

Sąd w procesie o eksmisję ma obowiązek poczynienia z urzędu ustaleń, czy zachodzą przesłanki do otrzymania lokalu socjalnego, przynajmniej w minimalnym zakresie, jakim powinno być ustalenie numeru PESEL osoby pozwanej w procesie o eksmisję – orzekła Izba Kontroli Nadzwyczajnej i Spraw Publicznych Sądu Najwyższego, uwzględniając skargę nadzwyczajną rzecznika praw obywatelskich.

08.10.2025

SN: Prokurator nie odpowie za poniżenie podejrzanej

Prawnicy

Prokurator, który poddał podejrzaną badaniom psychiatrycznym przez biegłych sądowych, nie miał na celu poniżenia jej w opinii publicznej. Jego decyzja stanowiła jedynie wykonywanie przysługujących mu uprawnień związanych z prowadzeniem postępowania przygotowawczego – orzekł Sąd Najwyższy w Izbie Odpowiedzialności Zawodowej i odmówił uchylenia immunitetu prokuratorowi.

08.10.2025

NSA: Siedmioosobowy skład zdecyduje o opodatkowaniu marynarzy

PIT

NSA nie podjął uchwały w sprawie opodatkowania marynarzy i możliwości skorzystania przez nich z ulgi abolicyjnej. Uznał jednak, że sprawa ma doniosłe znaczenie i przekazał ją do rozpoznania w siedmioosobowym składzie (sygn. II FSK 785/22). Eksperci zwracają uwagę na rozbieżne orzecznictwo w tym zakresie.

07.10.2025

Ulga termomodernizacyjna bez uchwały NSA

Domowe finanse PIT

Naczelny Sąd Administracyjny odmówił podjęcia uchwały w sprawie ulgi termomodernizacyjnej. Organy skarbowe złagodziły swoje podejście do warunków skorzystania z ulgi i już nie wymagają pozwolenia na użytkowanie domu przed dokonaniem wydatków termomodernizacyjnych. Jednak fiskus nadal odmawia prawa do ulgi właścicielom nowych domów, twierdząc, że musi zaistnieć modernizacja lub ulepszenie służące korzyściami termomodernizacyjnymi, co nie dotyczy nowych domów (sygn. II FPS 4/25).

07.10.2025

SN: Rodzic utrudniający kontakty z dzieckiem musi zapłacić karę

Prawo cywilne Prawo rodzinne

Okoliczność, że rodzic sprawujący pieczę nad dzieckiem nie wypełnia obowiązku kontaktowania się ze względu na postawę dziecka, nie wyłącza możliwości nakazania zapłaty sumy pieniężnej na rzecz rodzica uprawnionego do kontaktów także wtedy, gdy postawa dziecka wynika z zachowań obojga rodziców - taką uchwałę podjęłą Izba Cywilna Sądu Najwyższego.

07.10.2025

NSA: Różnicowanie stawek opłaty targowej stanowi element sprawiedliwości społecznej

Samorząd terytorialny Podatki i opłaty lokalne Finanse samorządów

Rada gminy ustaliła stawki opłaty targowej, które różniły się w zależności od sposobu sprzedaży i oferowanych towarów. Skarżący zarzucił, że doszło do naruszenia przepisów. Naczelny Sąd Administracyjny podkreślił, że różnicowanie stawek opłaty stanowi element sprawiedliwości społecznej, ponieważ nie każda sprzedaż generuje jednakowe koszty. Ponadto rozwiązanie to może być formą pomocy dla osób wspomagających budżet środkami ze sprzedaży np. własnych owoców lub warzyw.

07.10.2025