Właściciel zalanej restauracji albo zniszczonego przez powódź hotelu, czy też najemca czekający na eksmisję będą mogli wnioskować do sądu o wstrzymanie egzekucji długów. Na jak długo? Jeszcze nie wiadomo. Określi to rząd w rozporządzeniu. Maksymalnie może to być jednak rok. Takie rozwiązanie przewiduje rządowy projekt nowelizacji specustawy powodziowej, w czwartek 26 września odbędzie się pierwsze czytanie w Sejmie.
Projekt specjalnej ustawy regulującej sytuację w czasie i po powodzi został już przesłany do Sejmu. Przewiduje się w nim m.in. zawieszanie postępowań cywilnych i administracyjnych oraz możliwość zawieszenia na wniosek poszkodowanego powodzią dłużnika natychmiastowej wykonalności tytułu wykonawczego lub wstrzymanie jego wykonania. Sejm zajmie się tą ustawą 26 września, w czwartek.
Samo ubezpieczenie mienia firmy to za mało, by zrekompensować przedsiębiorcom szkody wynikające z powodzi, gdyż wielu z nich przez dłuższy czas nie będzie zarabiać. Pomoc państwa to jedno, ale w najlepszej sytuacji są przedsiębiorcy, którzy zadbali o polisę od utraty zysku, gdyż pieniądze z ubezpieczenia pomogą im szybciej stanąć na nogi.
Przepisy o tzw. stanach nadzwyczajnych zawierają głównie regulacje pozwalające na ograniczenie praw obywatelskich na czas trwania stanu nadzwyczajnego. Nie odpowiada to absolutnie aktualnym potrzebom, jak i oczekiwaniom społecznym. Osoby dotknięte stanem klęski żywiołowej, a zwłaszcza przedsiębiorcy powinni zostać objęci szczególną, ochronną regulacją prawną. Takie przepisy warto przygotować na przyszłość - postuluje prof. Rafał Adamus.
Dla osób dotkniętych skutkami powodzi zorganizowano specjalne punkty nieodpłatnej pomocy prawnej i nieodpłatnego poradnictwa obywatelskiego. Działają one w ramach programu finansowanego przez Ministerstwo Sprawiedliwości. Na terenach dotkniętych powodzią są obecnie 174 miejsca, w których udzielane są porady prawników dla powodzian.
Od ostatniej dużej powodzi w Polsce minęło czternaście lat - to okres, w którym zliberalizowano przepisy dotyczące wchodzenia i wjeżdżania na wały przeciwpowodziowe, prawdopodobnie licząc na ludzki rozsądek. Ostatnie przykłady pokazują, że niesłusznie - warto nowo nabyte doświadczenia wziąć pod uwagę i zadbać o skuteczniejsze narzędzia do zapobiegania takim sytuacjom.
Osoby, które zostały dotknięte skutkami powodzi, mogą nie być w stanie składać w terminie wymaganych pism do sądu. Niemożność złożenia o czasie apelacji lub zażalenia może uzasadniać złożenie wniosku o przywrócenie terminu. W niektórych przypadkach z powodu klęski żywiołowej nie działa także i sąd - wówczas postępowanie ulegnie zawieszeniu z mocy prawa.
Zniszczone przez powódź sklepy, restauracje, pensjonaty, punkty usługowe – ich właściciele mogą liczyć na odszkodowanie za zniszczone mienie, o ile mieli wykupione stosowne ubezpieczenie. Taka polisa jednak nie zrekompensuje strat związanych z brakiem zysku za czas, kiedy przedsiębiorca nie był w stanie prowadzić działalności.
Okradziony samochód straży pożarnej, splądrowana stacja benzynowa, czy przywłaszczone wyroby tytoniowe po ustąpieniu wody - katastrofy takie jak powódź pokazują nie tylko tę jasną stronę ludzkiej natury. Choć szabrownictwo jest uznawane za czyn wyjątkowo naganny, stosuje się w jego przypadku "zwykłe" przepisy kodeksu karnego i kodeksu wykroczeń.
Wydłuża się lista sądów, które z powodu sytuacji powodziowej odwołują rozprawy. Niektóre z nich pracują, ale z zastrzeżeniem problemów kadrowych, w innych pracują jedynie wyznaczeni pracownicy. Powodem jest nie tylko zagrożenie dla ludzi, ale też m.in. konieczność zabezpieczania dokumentacji i ksiąg wieczystych. Przerwa w niektórych wydziałach może potrwać nawet do 24 września. Tymczasem adwokaci i radcy prawni zbierają chętnych do udzielania powodzianom pomocy prawnej pro bono.
