Ubezpieczenia mienia przedsiębiorstw jest popularne, ale niewystarczające. Otrzymanie odszkodowania za zniszczony budynek restauracji czy sklepu albo zalaną halę produkcyjną i maszyny, nie rekompensuje szkód związanych z tym, że przez jakiś czas produkcja stała, a przedsiębiorca nie zarabiał, za to musiał w tym czasie pokrywać koszty najmu, odprowadzać składki do ZUS, wypłacać wynagrodzenie pracownikom. Już widać po powodzi, że wiele firm przeżyje bolesne rozczarowanie tym, że wypłacone przez ubezpieczycieli pieniądze okażą się niewystarczające.

Na wypadek takich sytuacji przydaje się ubezpieczenie utraty przychodów związane z przerwą działalności (z ang. bussines interruption, w skrócie nazywane BI), które jest przeznaczone dla klientów korporacyjnych, w tym także małych i średnich przedsiębiorstw. W szczególności adresowane jest do firm branży produkcyjnej, handlowej i usługowej.

SZKOLENIE ONLINE: „Powódź 2024” – procedury i zasady udzielania pomocy w stanie klęski żywiołowej >

- Ideą ubezpieczenia utraty zysku jest zapewnienie poszkodowanemu środków w takiej wysokości, by nie odczuł negatywnego, finansowego wpływu szkody materialnej na swoją działalność – wyjaśnia Marcin Zimowski, dyrektor w Pionie Klientów Strategicznych w Marsh Polska.

Odszkodowanie wypłacane przez ubezpieczyciela obejmuje standardowo utracony zysk oraz koszty stałe ponoszone przez przedsiębiorcę mimo braku lub ograniczenia działalności gospodarczej (np. czynsz, wynagrodzenie pracowników, opłaty za pobór energii, koszty administracyjne).

Zobacz wzór w LEX: Umowa ubezpieczenia

- Odszkodowanie obejmuje straty powstałe w okresie odszkodowawczym, czyli w okresie od zniszczenia lub uszkodzenia mienia przedsiębiorcy, aż do momentu, gdy szkoda majątkowa przestaje mieć negatywny wpływ na osiągane wyniki finansowe. W najprostszym ujęciu odszkodowanie w ubezpieczeniu utraty zysku to różnica między zaplanowanym przez przedsiębiorcę zyskiem a zyskiem faktycznie wypracowanym w okresie, gdy skutki szkody majątkowej miały negatywny wpływ na prowadzoną przez niego działalność gospodarczą – podaje Rafał Łagowski, dyrektor Działu Obsługi Roszczeń Ubezpieczeniowych w Willis Towers Watson Polska.

Czytaj też: Firmy też mogą korzystać z uproszczeń przy zgłaszaniu szkód ubezpieczycielom

 

Wzrost kosztów produkcji pod ochroną ubezpieczyciela

Ubezpieczenie BI jest ubezpieczeniem komplementarnym do ubezpieczenia majątkowego, co oznacza, że co do zasady nie jest oferowane samodzielnie, tylko można je kupić łącznie z ubezpieczeniem mienia.  Warunkiem inicjującym zaistnienie ochrony ubezpieczeniowej jest powstanie szkody majątkowej w ubezpieczonym mieniu. Czynnikiem powodującym takie szkody może być powódź

Jak tłumaczy Andrzej Liwacz, dyrektor Departamentu Underwritingu Ubezpieczeń Korporacyjnych w Generali Polska, ubezpieczane są koszty stałe oraz utracony zysk księgowy brutto. Ponadto ubezpieczany jest wzrost kosztów działalności, np. praca w nadgodzinach, wynajęcie dodatkowych pomieszczeń itp.

 


Polisę BI mogą kupić tylko firmy, które prowadzą pełną księgowość.

Firmy, które nie prowadzą pełnej księgowości, też mogą ubezpieczyć się na wypadek utraty zysku, ale polisy dla nich są uproszczone.

- Jeśli firma nie prowadzi pełnej księgowości, co wynika ze sposobu wyliczenia tego ubezpieczenia, powszechnym rozwiązaniem jest stosowanie klauzuli zwiększonych kosztów działalności, w której zależnie od uwarunkowań klienta, ryzyka prowadzonej działalności oraz negocjacji możliwe jest objęcie m.in. kosztów przetransportowania mienia w inne miejsce, wynajmu innej lokalizacji, maszyn lub urządzeń itp. koszty wynikłe ze szkody w mieniu i zmierzające do ograniczenia jej skutków szkody – mówi Ewa Nowosielska, dyrektor Działu Ubezpieczeń Majątkowych i OC, Willis Towers Watson Polska.

Czytaj więcej w LEX: interpretacja indywidualna dyrektora KIS z 9 sierpnia 2023 r., nr 0111-KDIB1-1.4010.270.2021.11.AW

 

Po szkodzie trzeba udokumentować utracony zysk

Na etapie likwidacji szkody poszkodowany przedsiębiorca wskazuje i dokumentuje poniesione koszty stałe, wzrost kosztów działalności oraz utracony zysk, który osiągnąłby, gdyby nie zdarzenie losowe, więc np. również ewentualny trend wzrostowy tego zysku. Odszkodowanie wypłacane jest do czasu naprawy uszkodzonego mienia/ uruchomienia działalności, nie dłużej niż zadeklarowany w polisie okres odszkodowawczy, czyli czas niezbędny do odtworzenia działalności.

Marcin Zimowski uważa, że zwykle likwidacja szkody nie jest prosta, gdyż sumę ubezpieczenia ustala się zazwyczaj na podstawie prognoz odnośnie wyników finansowych w przyszłości, a po zajściu zdarzenia konieczne jest uprawdopodobnienie tego, ile firma zarobiłaby i jakiej wysokości koszty poniosłaby w danym okresie, gdyby do szkody nie doszło.

Dominika Kozakiewicz, prezes Aon Polska wskazuje, że ubezpieczony musi wykazać, że przestój rzeczywiście jest spowodowany powodzią oraz – co bardzo ważne – że robił wszystko, dołożył należytej staranności, by jak najszybciej wrócić do sytuacji sprzed szkody, na przykład podjął działania naprawcze, ogłosił przetarg na nowe elementy wyposażenia itp. 

Przy wyliczaniu odszkodowania kluczowa jest tu dokumentacja księgowa. Do wyliczenia szkody co  wykorzystuje się dane bilansowe z analogicznego okresu obrotowego poprzedzającego bezpośrednio szkodę majątkową. Uwzględnia się też sezonowość, trendy i ewentualne szczególne okoliczności, które mogły mieć istotny wpływ na finanse firmy. Co jednak wtedy, gdy dokumentacja księgowa oraz komputery zostały zalane?

- W praktyce zazwyczaj jest gdzieś ,,lustrzane odbicie" tych danych jak back up serwera, zewnętrzne biuro rachunkowe, umowy handlowe, itp., szczególnie w przypadku dużych firm. Jednak do każdej sprawy i sytuacji będziemy podchodzić indywidualnie, by pomóc naszym klientom - tłumaczy Andrzej Liwacz.

W polisach chroniących mienie ubezpieczyciele powodzi często wypłacają zaliczki na poczet odszkodowania. W ubezpieczeniu utraty zysku też jest to możliwe.

- Żeby pomóc poszkodowanym w okolicznościach klęski żywiołowej, ubezpieczyciele mogą także wypłacić zaliczki na potencjalne odszkodowanie. Zaliczka ma wesprzeć przedsiębiorcę w jak najszybszej naprawie straty, ponieważ im dłuży przestój firmy, tym większe potem wypłaty odszkodowania – podaje Dominika Kozakiewicz.

Sprawdź w LEX: Oświadczenie dla poszkodowanych w wyniku skutków powodzi z września 2024 r.

Przy ustalaniu należnego odszkodowania w ubezpieczeniu tym istotnym czynnikiem jest czas – faktyczne straty przedsiębiorstwa można precyzyjnie ustalić dopiero wtedy, gdy zanikną negatywne skutki biznesowe wywołane uszkodzeniem majątku.

- Nasze doświadczenia wskazują, że w szczególnych sytuacjach czas niezbędny do ostatecznego ustalenia wysokości poniesionych przez ubezpieczonego strat może być liczony w latach. Praktyką rynkową jest jednak wypłacanie odszkodowania przez ubezpieczyciela częściami, na bieżąco - w miarę dokumentowania strat w poszczególnych okresach po szkodzie. Przy ustalaniu należnego odszkodowania niezbędne będzie sięgnięcie do harmonogramów i planów produkcyjnych oraz sprzedażowych, a także ustalenie rzeczywistego wyniku finansowego w okresie odszkodowawczym – tłumaczy Rafał Łagowski.