Prawo cywilne - strona 18

Chat GPT lepiej radzi sobie z przepisami na obiad niż z prawem autorskim

Prawo cywilne Nowe technologie

Sztuczna inteligencja i jej powiązania z prawem autorskim wciąż są jednym z tematów, który budzi sporo emocji i prowokuje do zadawania pytań o konieczność reakcji w zakresie zmian w prawie. Dużo przestrzeni poświęcono tej tematyce również w najnowszym numerze „Zeszytów Naukowych Uniwersytetu Jagiellońskiego”, który zadedykowano prof. Ryszardowi Markiewiczowi z okazji jego 75. urodzin.

11.07.2023

SN: Nie ma już wątpliwości, że kredyty walutowe miały poważne wady

Prawo cywilne Wymiar sprawiedliwości Kredyty frankowe

Po licznych orzeczeniach Trybunału Sprawiedliwości UE i Sądu Najwyższego pełnomocnicy banku muszą poważnie brać pod uwagę, czy warto wnosić skargi kasacyjne kwestionujące prawa kredytobiorców do otrzymania jasnych umów indeksowanych we frankach szwajcarskich. Chodzi o brak możliwości oszacowania kwoty, którą strona umowy kredytu będzie świadczyć w przyszłości.

11.07.2023

Komisja deregulacyjna ma pomysł, co zrobić z zagubionymi kluczykami lub pilotami

Prawo cywilne Policja

Biura rzeczy znalezionych mają wątpliwość, jak postępować z kluczami, kartami dostępu czy pilotami do nieruchomości lub pojazdów. Obecnie, po upływie ustawowego terminu takie rzeczy może odebrać ten, kto je znalazł. Posłowie z komisji deregulacyjnej chcą zmienić zasadę. Proponują więc nowelizację ustawy o rzeczach znalezionych.

10.07.2023

Zamieszki w podróży: Tego lata lepiej wybrać Akropol niż wieżę Eiffla

Prawo cywilne Turystyka

Zamieszki polityczne mogą w niektórych sytuacjach stanowić podstawę do odmowy przyznania podróżnemu odszkodowania lub zadośćuczynienia. Jednak nie mogą one stanowić podstawy do odmowy obniżenia ceny – twierdzą eksperci. W takich wypadkach na ogół biuro podróży oferuje w tej samej cenie wycieczkę zastępczą w innym terminie albo w tym samym czasie - inny kierunek podróży.

08.07.2023

Nowe przepisy mają pomóc firmom i zastopować nadgorliwe sądy

Prawo cywilne

W sprawach własności intelektualnej sędziowie podobno mają zbyt chętnie sięgać po instrumenty zabezpieczenia roszczeń, co wielu przedsiębiorcom psuje biznes – uznali posłowie i od lipca zmienili przepisy w tym zakresie. Na skutek nowelizacji zabezpieczenia roszczeń w takich sprawach nie znikną, ale oskarżanym ma być łatwiej się bronić.

07.07.2023

Sąd Apelacyjny pyta, czy może orzekać jednoosobowo

Prawo cywilne

Sędziowie sądów powszechnych drugiej instancji nie wiedzą jak traktować uchwałę Izby Pracy Sądu Najwyższego w kwestii nieważności jednoosobowych składów sędziowskich. Pierwszym sądem, który zadał pytanie Sądowi Najwyższemu o skutki tej uchwały, jest Sąd Apelacyjny w Krakowie. Moc zasady prawnej pośrednio wiąże bowiem sądy odwoławcze. Ale czy SN nie wykroczył poza swoje uprawnienia?

06.07.2023

Rozprawy on-line oraz jeden sędzia jako zasada – to zły pomysł

Prawo cywilne

Przedstawiciele nauki i adwokaci oraz Fundacja Court Watch Polska mają duże zastrzeżenia do rządowego projektu nowelizacji kodeksu postępowania cywilnego, kpk i innych ustaw. Drastycznie ogranicza on zasadę kolegialności, co godzi w konstytucyjne gwarancje prawa do sądu w trakcie kontroli odwoławczej. A ponadto – utrudnia możliwości udziału publiczności i mediów w posiedzeniach zdalnych.

05.07.2023

SN: Czy nieżyjący współwłaściciel może ustanowić kuratora?

Prawo cywilne Wymiar sprawiedliwości

Sąd Najwyższy w Izbie Cywilnej w składzie rozszerzonym odpowie na zagadnienie przedstawione przez trzech sędziów tego sądu, czy zachodzi nieważność postępowania w sprawie o zasiedzenie w razie ustanowienia dla uczestnika postępowania kuratora dla nieznanego z miejsca pobytu współwłaściciela. Chodzi o przypadek, gdy nie ustalono danych osobowych tego uczestnika pozwalających na stwierdzenie, że osoba ta żyje, zwłaszcza że brak danych o jej dacie urodzenia.

03.07.2023

SN: Przekazane gospodarstwo wchodzi do wspólnego majątku małżonków

Prawo cywilne Prawo gospodarcze

Gospodarstwo rolne przekazane na podstawie ustawy o ubezpieczeniu społecznym rolników indywidualnych i członków ich rodzin następcy pozostającemu w ustroju ustawowej wspólności majątkowej małżeńskiej wchodzi w skład majątku wspólnego małżonków. Taką uchwałę w składzie siedmiu sędziów podjęła Izba Cywilna Sądu Najwyższego.

03.07.2023

W przypadku kolizji z cudzoziemcem częściej przydaje się pomoc policji

Prawo cywilne Drogi Turystyka Ubezpieczenia

W 2022 roku aż o 65 proc. wzrosła liczba wypadków spowodowanych przez osoby kierujące samochodem na zagranicznych rejestracjach. Po kolizji z kierowcą spoza Polski, sposób postępowania jest trochę bardziej skomplikowany niż wtedy, gdy sprawca prowadzi pojazd zarejestrowany w naszym kraju.

24.06.2023

SN: Marsz Powstania Warszawskiego będzie zgromadzeniem cyklicznym narodowców

Prawo cywilne

Sąd Najwyższy uchylił postanowienie Sądu Apelacyjnego w Warszawie i poprzedzające je postanowienie Sądu Okręgowego, które nie zgodziły się, aby nadać status zgromadzenia cyklicznego Marszowi Powstania Warszawskiego. Sądy te uznały, że decyzja wojewody zezwalającego na taki marsz była niesłuszna, gdyż organizatorem zgromadzenia w latach 2019-2021 nie był ten sam podmiot.

22.06.2023

SN: Jeden sędzia w covidzie - to tylko pretekst do ograniczenia prawa stron

Prawo cywilne Wymiar sprawiedliwości Prawo pracy Ubezpieczenia społeczne

Rozpoznanie sprawy cywilnej przez sąd drugiej instancji w składzie jednego sędziego ukształtowane na podstawie ustawy o zwalczaniu COVID-19 ogranicza prawo do sprawiedliwego rozpatrzenia sprawy. Nie jest konieczne dla ochrony zdrowia publicznego i prowadzi do nieważności postępowania - taką uchwałę w składzie siedmiu sędziów podjęła Izba Pracy i Ubezpieczeń Społecznych SN.

21.06.2023

Ochrona dzieci na ostatnią chwilę – lepiej późno niż wcale?

Prawo cywilne Prawo rodzinne

Podczas ostatniego posiedzenia Sejmu odbyło się pierwsze czytanie poselskiego projektu nowelizacji kodeksu rodzinnego i opiekuńczego oraz innych ustaw – czyli projektu, który ma wprowadzić kompleksową ochronę prawną małoletnich. Pytanie tylko, dlaczego znów musiało dojść do tragedii, by zająć się przepisami, o które prawnicy i eksperci apelują od dobrych kilku lat.

21.06.2023

SN: Sąd nie może opierać się tylko o pisma komornicze przy ocenie roszczeń z tytułu kredytu

Prawo cywilne Kredyty

Bankowy tytuł egzekucyjny nie ma mocy wiążącej orzeczenia sądowego, ani nie stwarza stanu powagi rzeczy osądzonej. Zatem sąd każdorazowo musi badać umowy pod kątem ewentualnej abuzywności jej postanowień z urzędu. Jednak tego nie uczynił, więc skarga nadzwyczajna Prokuratora Generalnego na korzyść konsumentów okazała się zasadna.

21.06.2023

Najgorsza rodzina lepsza niż piecza zastępcza? - system ochrony dzieci wciąż szwankuje

Prawo karne Prawo cywilne

Wciąż zdarza się, że interwencje służb następują zbyt późno, w momencie kryzysu, co uniemożliwia prowadzenie działań naprawczych w przypadku zagrożenia dobra dziecka. Wiele da się też naprawić w obszarze współpracy służb, których zadaniem jest ochrona dzieci - wynika z badań, które przeprowadziła dr hab. Magdalena Szafranek z Instytutu Stosowanych Nauk Społecznych Uniwersytetu Warszawskiego.

21.06.2023

Kara umowna nie może być naliczana w nieskończoność

Prawo cywilne

Przepisy nie regulują górnej granicy kary umownej. Jednakże orzecznictwo wypracowało stanowisko odnośnie ich naliczania. Nie oznacza to, że naliczanie czy ustalanie wysokości kar jest całkowicie swobodne. Przede wszystkim powinna być one możliwe do wyliczenia już w momencie zawarcia umowy, a jej wysokość nie powinna wymagać dowodzenia. Pisze o tym dr Małgorzata Pundyk-Glet, adwokatka.

19.06.2023

SN: Dwa różne akty małżeństwa tych samych osób – problem dla kierownika USC

Prawo cywilne Administracja publiczna

Słusznie sądy powszechne sprostowały wtórny akt małżeństwa do czasu ewentualnego unieważnienia któregoś z nieprawidłowych aktów – orzekł Sąd Najwyższy w Izbie Cywilnej. Gdyby zawiesiły postępowanie, to akty te nie odzwierciedlałyby rzeczywistego stanu prawnego. Państwo popełniło błąd w danych osobowych, więc i państwo powinno ten błąd naprawić. Tyle że Sąd Najwyższy pominął znaczenie aktu pierwotnego i skupił się wyłącznie na akcie wtórym.

17.06.2023

SN: Starcie z deweloperem skończy się przeprosinami

Prawo cywilne

W obronie dobrego sąsiedztwa właściciele działek zaprotestowali przeciwko budowie wieżowca. Jednak w pismach do urzędników miasta Zielona Góra posunęli się za daleko i naruszyli dobre imię dewelopera. Będą zatem musieli go przeprosić, ale treść ich oświadczenia powinien dopracować sąd drugiej instancji – orzekł Sąd Najwyższy w Izbie Cywilnej.

17.06.2023

WSA: Testament nie uprawnia do wystąpienia o cudzy odpis stanu cywilnego

Prawo cywilne RODO

Potencjalna możliwość spadkobrania to za mało, by uzyskać odpis aktu urodzenia innej osoby. Sam zamiar wszczęcia postępowania spadkowego nie przesądza bowiem o istnieniu interesu prawnego - orzekł Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gliwicach. Urząd Stanu Cywilnego wyda taki odpis dopiero na żądanie sądu, albo gdy zwróci się o to notariusz.

17.06.2023

Będzie szerszy dostęp do dóbr kultury dzięki zmianom w prawie autorskim

Prawo cywilne Nowe technologie

Instytucje kultury uzyskają niebawem uprawnienia do bardzo szerokiego udostępniania swoich zbiorów. Stanie się tak za sprawą projektowanych zmian w ustawie o prawie autorskim i prawach pokrewnych. Dostęp do dóbr kultury stanie się tym samym znacznie łatwiejszy dla jej użytkowników. Pisze o tym Alicja Rytel, adwokat Patpol Legal Piróg i Wspólnicy.

17.06.2023