Przewodniczący PKW powiedział PAP w poniedziałek, że czterech członków PKW wyraziło sprzeciw wobec podejmowania uchwały w sprawie sprawozdania w trybie obiegowym. Tłumaczył, że wystarczy, aby jeden z członków Komisji wyraził sprzeciw wobec podjęcia uchwały w takim trybie - wówczas należy wyznaczyć termin posiedzenia, na którym ma zapaść decyzja w danej sprawie. Termin posiedzenia przewodniczący wyznaczył na 30 grudnia, na godzinę 12.

Członek Państwowej Komisji Wyborczej Ryszard Kalisz poinformował w sobotę TVN, że otrzymał e-mail informujący o zarządzeniu przez szefa PKW Sylwestra Marciniaka przyjęcia do poniedziałku w trybie obiegowym kilka uchwał, w tym dotyczącej sprawozdania finansowego komitetu wyborczego PiS. Z informacji PAP wynika, że pod głosowanie w trybie obiegowym trafiły trzy uchwały.

Pierwsza dotyczyła przyjęcia rezygnacji jednego z komisarzy wyborczych, druga - wyznaczenia osoby do pełnienia obowiązków tego komisarza, zaś trzecia - sprawozdania finansowego komitetu PiS z wyborów parlamentarnych z 2023 r. w związku z orzeczeniem Sądu Najwyższego. W trybie obiegowym zagłosowano w stosunku do dwóch pierwszych uchwał. Czterech członków PKW sprzeciwiło się podjęciu trzeciej uchwały w trybie obiegowym; pięciu członków PKW było za.

Część członków PKW za odroczeniem decyzji

PKW miała zająć się uchwałą Izby Kontroli Nadzwyczajnej i Spraw Publicznych Sądu Najwyższego ( uwzględniła skargę PiS na decyzję o odrzuceniu sprawozdania) na posiedzeniu 16 grudnia. Ale nie podjęła uchwały odroczyła decyzję do czasu "systemowego uregulowania przez konstytucyjne władze RP statusu prawnego Izby Kontroli Nadzwyczajnej i Spraw Publicznych SN i sędziów biorących udział w orzekaniu tej izby". PKW miała zająć się uchwałą Izby, która uwzględniła skargę PiS na decyzję o odrzuceniu sprawozdania. Za odroczeniem głosowało pięciu z dziewięciu członków komisji.

Chodzi o to, że status Izby Kontroli Nadzwyczajnej i Spraw Publicznych SN - która jest właściwa do rozpatrywania skarg na uchwały PKW - jest jednak kwestionowany przez obecny rząd, a także część członków PKW. Izba ta powstała na mocy ustawy o SN z 2017 r. i tworzą ją osoby powołane po 2017 roku na urząd sędziego na wniosek Krajowej Rady Sądownictwa ukształtowanej w trybie określonym przepisami ustawy z 2017 r.

 

Uchwała SN z 11 grudnia

11 grudnia Izba Kontroli Nadzwyczajnej i Spraw Publicznych SN w składzie siedmiorga sędziów uwzględniła w środę skargę PiS na decyzję PKW z 29 sierpnia o odrzuceniu sprawozdania komitetu wyborczego partii za wybory parlamentarne z 2023 roku.

- To oznacza, że PKW jest zobowiązana do przyjęcia sprawozdania wyborczego PiS - poinformował po orzeczeniu  rzecznik Sądu Najwyższego Aleksander Stępkowski.

W środę, Izba KNiSP SN (jednoosobowo)  odrzuciła też wniosek PKW o wyłączenie sędziów tej Izby, wyznaczonych do sprawy skargi PiS, a także ewentualnych innych tzw. neosędziów, mogących orzekać w tej sprawie lub w sprawie wyłączeń sędziów z tej sprawy.

- W tym przypadku Państwowa Komisja Wyborcza uznała, że jest stroną w postępowaniu, a więc tak jak w każdym procesie strona ma prawo wnosić o wyłączenie jakiegoś sędziego - uzasadnił rzecznik PKW.

O odrzuceniu wniosku zdecydował sędzia tej Izby Paweł Czubik. A wniosek PKW dotyczył wszystkich

 

Skutki uchwały PKW z 29 sierpnia

Państwowa Komisja Wyborcza odrzuciła  uchwałą nr 316/2024 z 29 sierpnia 2024 r. odrzuciła sprawozdanie finansowe Komitetu Wyborczego Prawo i Sprawiedliwość o przychodach, wydatkach i zobowiązaniach finansowych tego komitetu, w tym o uzyskanych kredytach bankowych i warunkach ich uzyskania, związanych z udziałem w wyborach do Sejmu i do Senatu przeprowadzonych 15 października 2023 r.

Powodem były naruszenia przepisów, w tym art. 132 par. 5 kodeksu wyborczego (k.w.), (przyjmowanie niedozwolonych korzyści majątkowych o charakterze niepieniężnym) oraz art. 135 par. 1 k.w. (przekroczenie limitów wydatków na kampanię wyborczą) w związku z art. 199 par. 1 i art. 259 par. 1 k.w.

Państwowa Komisja Wyborcza stwierdziła, że wartość świadczeń niepieniężnych przekroczyła 1 proc. przychodów komitetu, a to zgodnie z art. 144 par. 1 pkt 3 lit. e k.w., stanowiło podstawę do odrzucenia sprawozdania finansowego. Dodatkowo, według PKW komitet naruszył także art. 144 par. 1 pkt 3 lit. a k.w., co również uznano za przesłankę do odrzucenia sprawozdania. Takie naruszenia mogą prowadzić do poważnych konsekwencji prawnych, w tym potencjalnych postępowań karnych. Więcej o decyzji przeczytasz: PKW odrzuciła sprawozdanie finansowe PiS za 2023 r.

Konsekwencje uchwały dla PiS

Utrzymanie w mocy przez SN uchwały PKW oznaczałoby, że komitet wyborczy partii będzie musiałby wpłacić do Skarbu Państwa ponad 3,6 mln zł, bo na taką kwotę PKW oszacowała wartość nielegalnych świadczeń niepieniężnych. Konsekwencją uchwały jest też pomniejszenie dotacji podmiotowa dla partii o trzykrotność zakwestionowanej kwoty, czyli o ok. 10,8 mln zł.

PiS zaskarżyło decyzję PKW do Sądu Najwyższego. Przeczytaj również: Sędzia Sych wyjaśnia, dlaczego złożył głos odrębny do uchwały o sprawozdaniu KW PiS

Czytaj w LEX: Zasada jawności finansowania kampanii wyborczych >

Kolejna negatywna uchwała PKW

Z kolei 18 listopada Państwowa Komisja Wyborcza odrzuciła sprawozdanie finansowe Prawa i Sprawiedliwości za 2023 r. Decyzję poparło pięciu członków komisji, czterech było przeciw. W konsekwencji PiS może stracić trzyletnią subwencję na działalność partii, wynoszącą ponad 75 mln zł. Powodem poniedziałkowej decyzji było właśnie finansowanie Komitetu wyborczego PiS w wyborach parlamentarnych z października 2023 r.

Zgodnie z ustawą o partiach politycznych odrzucenie sprawozdania rocznego następuje w razie stwierdzenia wykorzystania przez partię polityczną środków z otrzymanej subwencji na cele niezwiązane z działalnością statutową. To sprawozdanie zostało odrzucone w oparciu o tę samą przesłankę, o którą odrzucono sprawozdanie komitetu wyborczego

-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Linki w tekście artykułu mogą odsyłać bezpośrednio do odpowiednich dokumentów w programie LEX. Aby móc przeglądać te dokumenty, konieczne jest zalogowanie się do programu. Dostęp do treści dokumentów w programie LEX jest zależny od posiadanych licencji.