Regulacja zapewnia też możliwość przeprowadzenia przez Państwową Straż Pożarną i Inspekcję Nadzoru Budowlanego przeglądu obiektów budowlanych, które mogłyby być przystosowane do pełnienia funkcji obiektów zbiorowej ochrony po spełnieniu warunków i na zasadach określonych w ustawie z 5 grudnia 2024 r. o ochronie ludności i obronie cywilnej.
W projekcie wskazano definicję dotychczasowej budowli ochronnej, podstawowe i szczegółowe kryteria uznawania za budowlę ochronną obiektu budowlanego albo jego części, który w okresie przed dniem 1 stycznia 2025 r. pełnił funkcję budowli ochronnej. Kryteria te odnoszą się do funkcji ochronnych w zakresie ochrony osób przed skutkami zagrożeń powstałych w wyniku klęsk żywiołowych, zdarzeń o charakterze terrorystycznym lub działań wojennych. Spełnienie tych kryteriów odnosi się do faktycznego stanu technicznego budowli ochronnej lub do stanu technicznego po jej przebudowie lub dostosowaniu.
Podstawowe funkcje ochrony
Przepisy projektowanego rozporządzenia uznają, że dotychczasowa budowla ochronna spełnia funkcje ochronne zakresie przewidzianym dla danej kategorii odporności budowli ochronnej, jeżeli zabezpiecza przed:
- skutkami klęsk żywiołowych obejmujących silne wiatry, w tym wichury, orkany i trąby powietrzne,
- odłamkami bomb i pocisków,
- obciążeniami spowodowanymi zagruzowaniem i spadającymi elementami konstrukcji obiektu budowlanego,
- promieniowaniem przenikliwym gamma z opadu radioaktywnego,
- długotrwałym oddziaływaniem zewnętrznym pożaru na budowlę ochronną,
- nadciśnieniem powietrznej fali uderzeniowej oraz falą uderzeniową rozchodzącą się w gruncie,
- skażeniem środowiska wewnętrznego w budowli na skutek działania środków chemicznych lub biologicznych,
- wstrząsem oddziałującym na konstrukcję i wyposażenie budowli ochronnej.
Przeczytaj także: Ustawa o ochronie ludności wyzwaniem dla samorządów
Szczegółowe kryteria od zagrożeń
Projekt określa również kryteria techniczne zapewniające w dotychczasowej budowli ochronnej funkcję ochronną, w tym dodatkowe kryteria niezbędne dla zapewnienia ochrony osób w niej przebywających. Konsultowane rozporządzenie normuje też kategorie odporności budowli ochronnej, w zależności od zapewnionych przez nie funkcji ochronnych oraz wytrzymałości mechanicznej konstrukcji. W przypadku schronów głównym kryterium jest wytrzymałość budowli ochronnej na obciążenia od powietrznej fali uderzeniowej oraz od fali uderzeniowej rozchodzącej się w gruncie. Natomiast w przypadku ukryć kryteria uzależnione są od wytrzymałości na obciążenia od powietrznej fali uderzeniowej oraz od fali uderzeniowej rozchodzącej się w gruncie oraz ochrony przed promieniowaniem przenikliwym gamma.
W projekcie określono również kategorie odporności budowli ochronnej, w zależności od zapewnionych przez nie funkcji ochronnych oraz wytrzymałości mechanicznej konstrukcji. W przypadku schronów głównym kryterium jest wytrzymałość budowli ochronnej na obciążenia od powietrznej fali uderzeniowej oraz od fali uderzeniowej rozchodzącej się w gruncie. Natomiast w przypadku ukryć kryteria uzależnione są od wytrzymałości na obciążenia od powietrznej fali uderzeniowej oraz od fali uderzeniowej rozchodzącej się w gruncie oraz ochrony przed promieniowaniem przenikliwym gamma.
Sprawdź również w LEX: Umowne powierzanie wykonywania zadań z zakresu gospodarki komunalnej przez jednostki samorządu terytorialnego > >
Kiedy ograniczenie funkcji ochronnej
Projekt wskazuje też uwarunkowania, których występowanie może powodować ograniczenie spełnienia określonej funkcji ochronnej z uwagi na zagrożenia wynikające ze zlokalizowania lub wyposażenia znajdującego się w dotychczasowej budowli ochronnej.
- jest usytuowana na obszarze zagrożonym osunięciem ziemi lub skał oraz lawinami błotnymi lub śnieżnymi;
- nie jest zabezpieczona przed zalaniem wodą w strefach możliwych podtopień lub powodzi, w tym powstałych na skutek zniszczenia lub uszkodzenia urządzeń hydrotechnicznych piętrzących wodę;
- są w niej zlokalizowane instalacje i urządzenia niezwiązane z funkcją ochronną obiektu, które mogą stanowić zagrożenie dla chronionych w niej osób.
MSWiA przekazało projekt do konsultacji i opinii. Resort chce, aby rozporządzenie obowiązywało od 1 stycznia 2025 r.