Orzeczenia - Prawnicy i sądy

SN: Pożyczka 500 zł na 3000 procent - rażąco niesprawiedliwa

Prawo cywilne Domowe finanse Kredyty

Izba Kontroli Nadzwyczajnej uznała, że zastrzeżenie w umowie pożyczki rażąco wygórowanych odsetek wynoszących 3285 procent w skali roku, a następnie wydanie nakazu zapłaty, nie tylko naruszyło równowagę kontraktową, lecz także prowadziło do zaburzenia istniejących ówcześnie stosunków społecznych. Wykreowano sytuację rażąco niesprawiedliwą i naruszono zasadę zaufania obywatela do państwa.

19.12.2025

TSUE: Polski Trybunał naruszył prawo do sądu, bo nie jest bezstronny

Prawnicy Wymiar sprawiedliwości

Wielka Izba Trybunału Sprawiedliwości w Luksemburgu orzekła, że skarga Komisji przeciwko Polsce była zasadna. Chodzi o regułę wiążącego skutku wyroków tego Trybunału w stosunku do państwa członkowskiego. Trybunał Konstytucyjny z dublerami nie jest legalnym sądem, którego wymaga prawo Unii Europejskiej i w dwóch wyrokach naruszył prawo UE - uznał TSUE.

18.12.2025

SN odpowie, czy sędzia wojskowy po 65 roku może orzekać

Wymiar sprawiedliwości Sędziowie

Czy sędzia, który ukończył 65 lat, jest osobą uprawnioną do orzekania, w sytuacji gdy Krajowa Rada Sądownicza nie wyraziła zgody na dalsze zajmowanie stanowiska sędziego, zaś Izba Kontroli Nadzwyczajnej i Spraw Publicznych SN odrzuciła odwołanie od uchwały Krajowej Rady Sądownictwa, a dodatkowo sąd pracy udzielił zabezpieczenia poprzez nakazanie Wojskowemu Sądowi Garnizonowemu dalsze zatrudnianie na stanowisku sędziego tego sądu? Na to pytanie odpowie Izba Karna Sądu Najwyższego.

18.12.2025

Komplikacje wokół oświadczenia majątkowego sędziego

Wymiar sprawiedliwości Sędziowie

Nie budzi wątpliwości, iż Sąd Dyscyplinarny przy Sądzie Apelacyjnym orzekał w składzie nieprzewidzianym dla tej sprawy, co stanowi bezwzględną przyczynę odwoławczą – orzekła Izba Odpowiedzialności Zawodowej Sądu Najwyższego. Problem dotyczył sędziego, wobec którego umorzono postępowanie, bo miał inne przewinienia na koncie. Sprawa ta wiązała się z głównym nurtem postępowania, rozstrzygała co do istoty sprawy, a nie - kwestii ubocznych, inaczej – wpadkowych.

17.12.2025

Adwokaci podważają losowy wybór do IOZ

Wymiar sprawiedliwości Sędziowie

Jeden z adwokatów wniósł o wyłączenie legalnie wyłonionego sędziego Sądu Najwyższego, ale zasiadającego w Izbie Odpowiedzialności Zawodowej, która została utworzona z sędziów wylosowanych, a następnie wskazanych przez głowę państwa. Oczekiwaniem skarżącego nie jest realna ocena bezstronności sędziego, ale wstrzymanie orzekania in gremio przez Izbę.

17.12.2025

SN: Długie rozpoznawanie pozwu rozwodowego i wniosku o zabezpieczenie

Wymiar sprawiedliwości

W sprawie o rozwód i zabezpieczenie kontaktu z synami nie stwierdzono, aby działania Sądu Apelacyjnego w Warszawie były nieprawidłowe i w rezultacie prowadziły do przewlekłości postępowania. Czynności sądu były podejmowane w rozsądnych odstępach czasu, a ich przeprowadzenie było zasadne i konieczne – orzekła Izba Kontroli Nadzwyczajnej i Spraw Publicznych Sądu Najwyższego.

16.12.2025

SN: Adwokat z zakazem wykonywania zawodu

Prawnicy

Adwokat sam nie może skreślić się z listy, zwłaszcza gdy trwa postepowanie dyscyplinarne - orzekła Izba Odpowiedzialności Zawodowej Sądu Najwyższego. Wniosek obwinionej o skreślenie z listy miał zapobiec ukaraniu. - Wina adwokata została udowodniona, zaś zarzut niewspółmierności kary w stosunku do wagi czynu okazał się chybiony, gdyż obwiniona, fałszując dokumenty, wystąpiła przeciwko dobru wymiaru sprawiedliwości i wizerunkowi korporacji - stwierdził SN.

11.12.2025

SN: Zderzenie auta sędziego z hulajnogą

Prawo karne

Sędzia nie poniesie odpowiedzialności karnej za kolizję z hulajnogą. Sąd Najwyższy uznał, że częściową winę ponosi kierująca, która nie zachowała należytej uwagi przy przekraczaniu jezdni i przejścia dla pieszych. Po zmianie przepisów, część obowiązków, zwłaszcza zachowanie szczególnej ostrożności, ustawodawca nałożył na kierujących hulajnogami. A w tym przypadku poszkodowana nie zwróciła w ogóle uwagi na stojące na przejściu auto sędziego.

11.12.2025

SN: Prokurator nie ma całkowitej wolności słowa

Prokuratura

Prokurator jako funkcjonariusz publiczny może korzystać z mediów społecznościowych, ale osobom prywatnym wolno więcej. Osobom publicznym, zwłaszcza urzędnikom państwowym, pewnych granic nie wolno przekraczać - orzekła Izba Odpowiedzialności Zawodowej Sądu Najwyższego. Chodziło o wpisy internetowe prokurator Ewy Wrzosek w latach 2022-23.

08.12.2025

SN: Sąd polubowny może mieć inną ocenę niż państwowy

Prawnicy Prawo gospodarcze

W związku z kontrolą wyroku sądu polubownego rolą sądu państwowego jest jedynie sprawdzenie, czy sporne orzeczenie skutkuje powstaniem stanu niemożliwego do pogodzenia z podstawowymi zasadami porządku publicznego – a nie to, czy zdaniem Sądu Apelacyjnego zaskarżony wyrok jest prawidłowy – orzekła Izba Cywilna Sądu Najwyższego. I dodała, że okoliczność, iż Sąd Apelacyjny nie zgadza się z oceną prawną sądu polubownego nie mogła uzasadniać uchylenia wyroku tego sądu.

04.12.2025

SN: Prymat prawa polskiego nad europejskim w sprawie sędziów

Sędziowie

Sąd Najwyższy uznał w uchwale połączonych dwóch izb, że żaden organ władzy publicznej ani żaden sąd nie jest władny do uznania orzeczenia Sądu Najwyższego za niebyłe, ani pominięcia jego skutków, nawet jeśli miało by to następować z odwołaniem się do prawa Unii Europejskiej. Polska nie umocowała sądów ani innych organów Unii ani organizacji międzynarodowej do stanowienia norm regulujących organizację i funkcjonowanie wymiaru sprawiedliwości. Jedyna kompetencja należy do ustawodawcy krajowego.

03.12.2025

NSA: Krytyka notariuszy i faszystowskie uwagi skończyły się odmową powołania

Prawnicy

Kandydatowi odmówiono powołania na stanowisko notariusza wobec braku spełnienia przesłanki nieskazitelnego charakteru i dawania rękojmi prawidłowego wykonywania zawodu notariusza z powodu wpisów zamieszonych przez niego na Facebook'u. Naczelny Sąd Administracyjny uchylił wyrok sądu I instancji i podkreślił, że nie sposób "usunąć deficytów postawy życiowej", które nie istnieją. Minister musi jeszcze raz określić adres kancelarii.

29.11.2025

SN: Sędzia nie może być karany za pytania do TSUE i wywiady prasowe

Sędziowie

Sędzia, która udzielała wywiadów w mediach w sprawie statusu innych sędziów, nie może zostać zawieszona w czynnościach. Co więcej, wysłanie pytania prejudycjalnego do Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej nie może stanowić zarzutu i być powodem natychmiastowego zawieszenia w czynnościach służbowych. Sprawa jest wyjątkowa, bo dotyczy istoty niezawisłości sędziowskiej.

28.11.2025

SN: Dwa lata zaległości alimentacyjnych, ojciec podwójnie ukarany

Prawnicy Wymiar sprawiedliwości

Sąd Najwyższy uchylił wyrok w sprawie notorycznego alimenciarza. Przy ponownym rozpoznaniu sprawy sąd pierwszej instancji zdecydowanie bardziej krytycznej analizie powinien poddać akt oskarżenia. W konsekwencji sąd winien zastosować właściwy tryb rozpoznania sprawy - celowym będzie przeprowadzenie rozprawy. Poprzednio sąd nie sprawdził danych skazanego w Krajowym Rejestrze Karnym.

28.11.2025

TK: Wyłączenie sędziego z powodu powołania przy udziale obecnej KRS niekonstytucyjne

Wymiar sprawiedliwości

Trybunał Konstytucyjny orzekł, że rozumienie przesłanki wyłączenia sędziego w sprawach cywilnych w ten sposób, że jest nią okoliczność powołania go przez prezydenta po zaopiniowaniu przez obecną Krajową Radę Sądownictwa, jest niezgodne z Konstytucją. Powołał się przy tym na swoje wcześniejsze wyroki. Tym razem chodzi o pytanie prawne, które do TK jeszcze w 2023 r. skierował sędzia dr Kamil Zaradkiewicz z Izby Cywilnej SN.

25.11.2025

SN obniża kary za rażące opóźnienia w rozpoznawaniu spraw

Sędziowie

Gdy sędzia dopuścił się rażącej przewlekłości w rozpoznawaniu spraw i gdy Skarb Państwa musiał stronom z tego powodu wypłacić odszkodowania, to należy go surowo ukarać. Jednak kara obniżenia wynagrodzenia o 40 procent przez dwa lata jest rażąco wysoka. Izba Odpowiedzialności Zawodowej obniżyła zatem karę do 30 proc. wynagrodzenia ze względu na dotychczasową służbę i wiek sędziego.

25.11.2025

SN: Nieostrożny prokurator zachowuje się niegodnie

Prawo karne

Prokurator nieumyślnie potrącił pieszą na pasach. Postępowanie dyscyplinarne trwało dziewięć lat. W tym czasie prokurator dwa razy został uniewinniony przez Sąd Dyscyplinarny przy Prokuratorze Generalnym, zaś sąd karny warunkowo umorzył postępowanie. Sąd Najwyższy uznał, że prokurator powinien odznaczać się szczególną ostrożnością i wymierzył mu najłagodniejszą karę - upomnienia.

21.11.2025

SN: Błąd spadkobiercy, który spadku nie odrzucił

Prawo cywilne Domowe finanse

Termin do uchylenia się od złożonego oświadczenia z powodu błędu biegnie od chwili wykrycia błędu, a więc od momentu, kiedy spadkobierca dowiedział się o faktach dotyczących spadku. Nieznajomość przedmiotu spadku czy nieznajomość prawa spadkowego, będące wynikiem niedołożenia należytej staranności w ustaleniu rzeczywistego stanu majątku, nie mogą być uznane za błąd istotny – orzekł Sąd Najwyższy.

20.11.2025

SN: Zasada prawna w sprawie immunitetów Izby Odpowiedzialności Zawodowej nie istnieje

Prokuratura Sędziowie

Immunitet formalny zgodnie z Konstytucją i ustawą Prawo o prokuraturze oraz ustawą Prawo o ustroju sądów wojskowych przysługuje osobom posiadającym status prokuratora lub sędziego – taką uchwałę podjęła Izba Karna Sądu Najwyższego. Uznała przy tym, że uchwała Izby Odpowiedzialności Zawodowej w tej sprawie nie obowiązuje i nie ma mocy zasady prawnej, bo podjęły ją osoby nieuprawnione.

19.11.2025

SN: Dwa zawieszenia dla sędziego to powód do uchylenia zarządzenia prezesa

Prawo karne Sędziowie

Słuszne prezes sądu okręgowego zawiesił w czynnościach sędzię do momentu wydania przez Sąd Najwyższy uchwały 6 listopada 2025 r., czyli dzień po wypadku. Sąd Najwyższy zezwolił tą uchwałą na pociągniecie do odpowiedzialności sędziego za prowadzenie samochodu, będąc w stanie nietrzeźwości. Zbiegły się tu jednocześnie dwie przerwy w wykonywaniu pracy orzeczniczej. Z tego powodu SN uchylił pierwsze zarządzenie.

18.11.2025