Grzywna nałożona na Adwokaturę za opóźnienie

Prezydium Naczelnej Rady Adwokackiej złożyło zażalenie na postanowienie Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie w sprawie wymierzenia grzywny.

Odwołanie od uchwały wydalającej z zawodu

Podstawą był wniosek Grażyny K., która zainicjowała postępowanie. Skarżąca chciała ukarać samorząd adwokacki za nieprzekazanie w ustawowym terminie skargi na bezczynność organu, który nie rozpoznał w terminie odwołania od uchwały Okręgowej Rady Adwokackiej w Katowicach z 13 czerwca 2018 r. Odwołanie to dotyczyło wydalenia wnioskodawczyni z Adwokatury.

Dnia 4 kwietnia 2024 r. wpłynął do WSA w Warszawie wniosek o umorzenie postępowania z uwagi na prawomocne i wykonalne orzeczenie Wyższego Sądu Dyscyplinarnego Adwokatury.

Jednakże pomimo wezwania do nadesłania oryginału lub poświadczonej za zgodność z oryginałem kopii pełnomocnictwa do reprezentowania organu przed sądami administracyjnymi, organ nie przedłożył pełnomocnictwa.

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie postanowieniem z 12 lipca 2024 r. wymierzył Prezydium NRA grzywnę w wysokości 6 tys. zł.

W motywach uzasadnienia sąd I instancji wskazał, że sprawa, w której wnioskodawczyni zarzuca Prezydium NRA naruszenie ustawowego obowiązku wynikającego z art. 54 par. 2 p.p.s.a., dotyczy nierozpoznania odwołania z 17 lipca 2018 r. od uchwały Nr 36 pkt b Okręgowej Rady Adwokackiej w Katowicach. Z treści skargi wynika, że przed wniesieniem skargi skarżąca wystosowała do organu ponaglenie z 15 września 2021 r. Do skargi organ nie załączył koperty, w której została nadana skarga, jak również ponaglenia będącego złącznikiem do skargi.

NRA nie przekazuje akt sądowi

WSA w Warszawie wskazał, że w odpowiedzi na skargę, organ wniósł o załączenie akt osobowych skarżącej. Po otrzymaniu wezwania, organ nadesłał kserokopię koperty, w której jak wskazał prawdopodobnie została nadana skarga oraz pismo potwierdzające wpływ skargi do organu 8 lutego 2022 r.

Pełnomocnik wskazał, że wobec wykonania prawomocnie orzeczonej kary dyscyplinarnej wydalenia z adwokatury, wnioskodawczyni została skreślona z listy adwokatów. Ponadto w zakresie wezwania dotyczącego nadesłania akt administracyjnych, pełnomocnik organu wniósł o prolongatę terminu. Pismem z 29 kwietnia 2024 r. pełnomocnik organu wniósł ponownie o prolongatę terminu.

Wezwanie pozostało bez odpowiedzi.

Reasumując, sąd I instancji stwierdził, że bezspornie Prezydium NRA, z przyczyn których nie wyjaśniło, dopuściło się naruszenia ustawowego, trzydziestodniowego terminu przewidzianego w art. 54 par. 2 Prawa o postępowaniu przed sądami administracyjnymi, natomiast do momentu wydania orzeczenia nadal nie przekazano akt administracyjnych.

Według tego przepisu organ, przekazuje skargę sądowi wraz z kompletnymi i uporządkowanymi aktami sprawy i odpowiedzią na skargę, w postaci papierowej lub elektronicznej, w terminie trzydziestu dni od dnia jej otrzymania.

NSA oddala zażalenie Prezydium

Zażalenie na to postanowienie złożyło Prezydium NRA, wnosząc o "zmianę poprzez miarkowanie" nałożonej grzywny z uwagi nieadekwatność jej wysokości "do stopnia ewentualnego zaniechania".

Naczelny Sąd Administracyjny oddalił zażalenie Prezydium jako pozbawione uzasadnionych podstaw.

W orzecznictwie NSA trafnie i przekonująco argumentuje się, że przedmiot szczególnego postępowania sankcyjnego, o którym mowa w art. 55 ustawy, nie przestaje istnieć w razie ostatecznego wykonania obowiązków przekazania akt po upływie ustawowego terminu, w okresie po złożeniu wniosku o wymierzenie grzywny i przed jego rozpoznaniem przez sąd administracyjny. Nie zachodzi więc w takim wypadku podstawa do umorzenia postępowania w sprawie o wymierzenie organowi grzywny.

Podobnie jak nie zachodzi bezprzedmiotowość postępowania o wymierzenie grzywny w razie prawomocnego zakończenia postępowania. Istnieje bowiem nadal historyczny stan faktyczny (związany z niewykonaniem w terminie ustawowych obowiązków przekazania skargi sądowi wraz z kompletnymi i uporządkowanymi aktami sprawy i odpowiedzią na skargę), który wymaga merytorycznej oceny sądu administracyjnego.

Nie ma zatem znaczenia fakt prawomocnego zakończenia postępowania w sprawie, której dotyczyła skarga na bezczynność skarżonego organu, jak również bezpodstawne jest twierdzenie tego organu, że utracił on przymiot strony postępowania o wymierzenie grzywny. NSA stwierdził, że sąd I instancji zachował wystarczającą wstrzemięźliwość w zakresie miarkowania nałożonej grzywny, ograniczając jej wymiar do wysokości (6 tys. zł) zbliżonej do jednokrotności (6246,13 zł) przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego w gospodarce narodowej w roku poprzedzającym rok wydania postanowienia (2023), ogłaszanego przez prezesa Głównego Urzędu Statystycznego.

A przecież maksymalny ustawowy wymiar grzywny ustalono jako dziesięciokrotność powyższej stawki. Zatem brak jest podstaw do podważania zasadności wymiaru nałożonej grzywny.

Postanowienie NSA z 23 stycznia 2025 r., sygnatura akt II GZ 608/24