SN: Mąż nie dziedziczy zachowku po żonie, która była emerytką

Prawo cywilne Wymiar sprawiedliwości

Roszczenie z tytułu zachowku nie przechodzi na spadkobiercę osoby uprawnionej do zachowku jeżeli nie należy on do kręgu osób uprawnionych do zachowku po pierwszym spadkodawcy – taką uchwał podjęła Izba Cywilna Sądu Najwyższego w odpowiedzi na pytanie Sądu Okręgowego w Opolu. To oznacza, że mąż nie dziedziczy zachowku po żonie, która skorzystała z przywileju z powodu wieku i niezdolności do pracy.

22.04.2023

Bezprawie legislacyjne sąd może stwierdzić po orzeczeniu Trybunału Konstytucyjnego

Prawo cywilne Administracja publiczna

Dochodzenie odszkodowania od Skarbu Państwa z tytułu bezprawia legislacyjnego jest dopuszczalne wyłącznie po stwierdzeniu niekonstytucyjności rozporządzenia przez Trybunał Konstytucyjny. Sąd samodzielnie nie może rozstrzygać tej kwestii - stwierdził w precedensowym, prawomocnym już wyroku, dotyczącym wprowadzenia stanu klęski żywiołowej, Sąd Okręgowy w Warszawie.

21.04.2023

Nie będzie pełnego ozusowania wszystkich umów cywilnoprawnych, a umów zlecenia - dwa lata później

Prawo cywilne Prawo pracy

Wszystkie umowy zlecenia mają zostać do 31 marca 2025 r. objęte obowiązkowymi składkami na ubezpieczenia społeczne – taką propozycję zawarł rząd w rewizji KPO, której konsultacje właśnie się rozpoczęły. Pierwotnie zakładano ozusowanie wszystkich umów cywilnoprawnych do 31 marca 2023 r. Zdaniem ekspertów, propozycja rządu to kolejne odłożenie w czasie koniecznych zmian, tym razem z uwagi na wybory.

21.04.2023

Komornik albo będzie skuteczny, albo dostanie po kieszeni

Prawo cywilne Wymiar sprawiedliwości

Ministerstwo Sprawiedliwości chce zachęcić wierzycieli do korzystania z zabezpieczenia roszczeń w drodze egzekucji, wprowadziło więc stałą opłatę - 300 zł od takiego wniosku. Potem komornik może otrzymać od wierzyciela 10 proc. wartości mienia objętego zabezpieczeniem, ale pod warunkiem, że jego działania będą skuteczne. Resort uważa, że zmotywuje to komorników, a ci, że pogrąży ich finansowo.

21.04.2023

Fundacja rodzinna w Polsce już za miesiąc - rozwiązanie dla każdej firmy?

Prawo cywilne Spółki Prawo gospodarcze Małe i średnie firmy

Do wejścia w życie ustawy o fundacjach rodzinnych pozostał miesiąc. Instytucja ta staje się powoli przedmiotem zainteresowania i rozmów również wśród tych firm rodzinnych, które nie myślały wcześniej o budowie firmy na pokolenia. Czy rzeczywiście jednak fundacja rodzinna może umożliwić biznesom uniknąć problemów związanych z sukcesją? Wokół samej fundacji rodzinnej pojawia się sporo mitów, które miałyby przeczyć jej przydatności.

20.04.2023

SN coraz mniej chętnie przyjmuje skargi banków na unieważnienie kredytów frankowych

Prawo cywilne Kredyty frankowe

Izba Cywilna Sądu Najwyższego coraz częściej odmawia przyjęcia do rozpoznania skarg kasacyjnych banków w sprawie unieważniania zapisów w umowach frankowych. Sędziowie tej Izby stwierdzają, że orzeczenia TSUE są jasne: w razie stwierdzenia przez sąd abuzywności klauzuli umownej lub jej fragmentu, w sytuacji gdy nie istnieje możliwość dalszego wykonywania umowy, nieważność powinna zostać orzeczona co do zasady.

20.04.2023

Nadchodzą zmiany w zabezpieczaniu roszczeń w zakresie własności intelektualnej

Prawo cywilne Wymiar sprawiedliwości

Spośród wielu zmian, które przewiduje nowelizacja procedury cywilnej, warto zwrócić uwagę na te dotyczące postępowania zabezpieczającego w sprawach własności intelektualnej. Zmierzają one do wzmocnienia pozycji procesowej obowiązanych, a także w pewnym zakresie normują kwestie, które funkcjonowały dotychczas jedynie w oparciu o praktykę orzeczniczą sądów własności intelektualnej - pisze dr Tomasz Gawliczek.

20.04.2023

SO: Wynajem lokali nie oznacza, że frankowicze nadużyli swoich praw

Prawo cywilne Kredyty frankowe

Intencją powodów było zaspokojenie potrzeb mieszkaniowych, ale też zapewnienie przyszłości trojgu swych dzieci. Wynajmując lokale, zapewniali sobie środki na spłatę kredytów. Zarazem nie sposób uznać, by kredytobiorcy nadużyli swoich praw w sytuacji, gdy bank doprowadził do zawarcia umowy kredytowej o narzuconej im treści, która naraziła ich na nieograniczone ryzyko wahań waluty indeksacji.

18.04.2023

Sprzedaż działki leśnej na oświadczenie, ale w razie błędu umowa nieważna

Prawo cywilne Nieruchomości

Już wkrótce sprzedając nieruchomość leśną, nie będzie trzeba uzyskiwać zaświadczenia o objęciu działki uproszczonym planem urządzenia lasu - wystarczy tylko oświadczenie. Zmiana nie uprości jednak obrotu, może za to wpędzić niejednego właściciela w kłopoty. Większość z nich nie ma wiedzy na temat planów uproszczonych. Gdy jednak właściciel poświadczy nieprawdę, umowa sprzedaży będzie nieważna. 

17.04.2023

Immunitet od przeprosin dla zamożnych - wystarczy 15 tys. zł

Prawo cywilne Wymiar sprawiedliwości

Kowalski ma opublikować przeprosiny, a nie chce tego zrobić? Od 15 kwietnia sąd w takiej sytuacji może jedynie zastosować grzywnę, i to nie wyższą niż 15 tys. zł, oraz nakazać mu publikację przeprosin w Monitorze Sądowym i Gospodarczym. Przepisy - co ważne - działają z mocą wsteczną. W ocenie prawników uderzą w pokrzywdzonych i mogą zachęcać do naruszania dóbr osobistych.

15.04.2023

SN: Elektroniczne doręczenia rodzą nadal wiele pytań

Prawo cywilne e-Doręczenia

Wprowadzenie doręczeń pism procesowych za pomocą portalu informacyjnego ułatwiło w czasie epidemii działanie wymiaru sprawiedliwości, ale wywołało wiele wątpliwości. Nie wyjaśniono ich do dziś. Izba Cywilna Sądu Najwyższego stoi przed zadaniem rozstrzygnięcia, jaka data końcowa obowiązuje w przypadku braku zapoznania się przez odbiorcę z pismem umieszczonym w portalu informacyjnym w dniu umieszczenia tam pisma.

15.04.2023

Zakup mieszkania z lokatorem legalny, choć nie zawsze opłacalny

Prawo cywilne Nieruchomości

Gotowy produkt inwestycyjny lub okazja do „szybkiego flipu” ale... w pakiecie z lokatorem – na portalach z ofertami sprzedaży nieruchomości łatwo natknąć się na takie oferty zakupu mieszkań. Prawo pozwala na zawieranie takich umów, natomiast - pomijając, że niektóre są niemoralne - w razie sporów mogą być kłopotliwe i dla nowego właściciela, i dla najemcy.

15.04.2023

Prof. Adamus: Prospołeczna uchwała SN może skutkować inflacją hipoteki

Prawo cywilne Wymiar sprawiedliwości Nieruchomości

Ostatnia uchwała Sądu Najwyższego dotycząca hipoteki to bardzo prospołeczne spojrzenie tego sądu na problem zadłużenia osoby fizycznej i udzielonego zabezpieczenia. Dzięki temu orzeczeniu grozi nam jednak spora inflacja hipoteki. W następstwie upadłości konsumenckiej wygaśnie bowiem hipoteka ustanowiona na nieruchomości należącej do osoby trzeciej, co budzi kontrowersje. Pisze o tym prof. Rafał Adamus.

15.04.2023

Praca zdalna pod adresem zamieszkania, ale w prawie nie ma takiego pojęcia

Prawo cywilne Prawo pracy Kodeks postępowania administracyjnego

Od 7 kwietnia 2023 r. pracownicy mogą wykonywać pracę zdalną w miejscu przez siebie wskazanym i każdorazowo uzgodnionym z pracodawcą. Jednym z takich miejsc może być adres zamieszkania - zdecydował ustawodawca. Problem w tym, że prawo nie zna takiego pojęcia. W prawie administracyjnym mowa jest o adresie zameldowania, a w cywilnym - o miejscu zamieszkania.

14.04.2023

Cyfrowy Polsat ma wycofać opłaty za usługi uruchomione bez zgody klientów

Prawo cywilne Rynek i konsument

Cyfrowy Polsat zwróci konsumentom opłaty za usługi „Ochrona Internetu” i „Serwis IPLA 3 z 3”. To skutek decyzji Prezesa Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów w sprawie usług dodatkowych tej firmy, uruchamianych bez wyraźnej zgody abonentów. Zgłoszone wcześniej w tej sprawie reklamacje zostaną pozytywnie rozpatrzone.

13.04.2023

Nowe zasady zabezpieczenia roszczeń w sprawach własności intelektualnej

Prawo cywilne Wymiar sprawiedliwości Prawo gospodarcze

Nowelizacja procedury cywilnej wprowadza istotne zmiany między innymi w postępowaniu zabezpieczającym. Będą one miały niebagatelny wpływ na sprawy własności intelektualnej. Wiele z nich było wcześniej szeroko dyskutowanych w środowisku prawniczym, a ich wprowadzenie w założeniu miało odpowiadać na postulaty ze strony zawodowych pełnomocników i przedsiębiorców.

12.04.2023

Dowody i sformułowanie żądania ważne w procesie o dobra osobiste

Prawo cywilne Wymiar sprawiedliwości

Do sądów wpływają pozwy, w których powodowie domagają się udzielenia im ochrony prawnej z tytułu naruszonych dóbr osobistych. Niekiedy udaje się tego rodzaju spory zakończyć ugodowo, np. u mediatora. Natomiast postępowanie sądowe wymaga uwzględnienia szeregu kwestii. Na losy procesu wpływa nie tylko sposób zredagowania żądania, ale i to, jakimi dowodami dysponują strony.

11.04.2023

Prof. Markiewicz: Prounijna wykładnia w prawie autorskim z ograniczeniami

Prawo cywilne

​Jednym z ważnych zagadnień związanych z prounijną wykładnią jest pytanie, kiedy należy nie stosować przepisu prawa krajowego, który jest sprzeczny z prawem Unii Europejskiej. Kwestii tej dotyczy ważne orzeczenie Trybunału Sprawiedliwości UE w sprawie Thelen z 2022 roku. Wynika z niego m.in., że prounijna wykładnia nie może dokładać jednostce dodatkowych obowiązków.

11.04.2023

Można kupić działkę bez dostępu do drogi publicznej, ale budowa na niej jest trudna

Samorząd terytorialny Prawo cywilne Nieruchomości

Sprzedaż działki, która nie posiada dostępu do drogi publicznej, nie jest zakazana. Jednak zakup takiej działki jest mocno ryzykowny. Bywa bowiem, że nie można zrealizować na niej zaplanowanej inwestycji. Natomiast dostęp do drogi publicznej można zapewnić na kilka sposobów. Nie musi to być typowa droga publiczna, ale np. także wewnętrzna.

08.04.2023

Sąd pierwszej instancji nie rozpoznał dowodu? Apelacja może to zrobić

Prawo cywilne

Procedura cywilna daje możliwość rozpoznania przez sąd drugiej instancji także tych postanowień sądu pierwszej instancji, które nie podlegały zaskarżeniu, ale miały wpływ na rozstrzygnięcie sprawy. Kluczowa jest jednak kwestia "nowości", innymi słowy apelacja może uzupełnić postępowanie dowodowe, ale powinno to się odnosić do dowodów nowych.

08.04.2023