1 stycznia 2025 r. obowiązkiem stosowania Krajowego Systemu Doręczeń Elektronicznych (e-Doręczeń), czyli posiadania skrzynki do odbioru i nadania elektronicznego listu poleconego, zostaną objęte m.in. nowo tworzone podmioty niepubliczne, w tym przedsiębiorcy. Chodzi o podmioty składające wniosek o wpis do Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej (CEiDG) lub rejestrujące się do Krajowego Rejestru Sądowego (KRS), a zatem zarówno osoby rozpoczynające prowadzenie jednoosobowej działalność gospodarczą, jak i wszelkiego rodzaju nowo tworzone spółki.
Dalszy harmonogram e-Doręczeń
1 kwietnia 2025 r. obowiązek posiadania adresu do e-Doręczeń obejmie wszystkie podmioty niepubliczne zarejestrowane w KRS, w tym także wszystkie spółki prawa handlowego powstałe przed 1 stycznia 2025 r.
Stopniowo obowiązek będzie rozszerzany na istniejących już przedsiębiorców wpisanych do CEiDG. Po 30 czerwca 2025 r. podania adresu do e-Doręczeń będzie wymagała każda zmiana we wpisie do tej ewidencji.
1 października 2026 r. doręczenia elektroniczne zaczną stosować wszystkie podmioty zarejestrowane w CEiDG.
Cena promocyjna: 116.1 zł
|Cena regularna: 129 zł
|Najniższa cena w ostatnich 30 dniach: 90.3 zł
Ministerstwo Cyfryzacji zachwala system doręczeń elektronicznych, przypominając, że obywatele, firmy i instytucje mogą zakładać i aktywować skrzynki do e-Doręczeń już teraz - można to zrobić na poświęconej e-Doręczeniom stronie internetowej. 1 stycznia 2025 r. system stanie się powszechny, bo obowiązek jego stosowania, poza niektórymi przedsiębiorcami, obejmie także prawników wykonujących zawody zaufania publicznego oraz administrację publiczną (z wyjątkiem organów ścigania i instytucji wymiaru sprawiedliwości). Niektórzy mają już jeden lub więcej adresów.
- Sam posiadam aż trzy skrzynki do e-Doręczeń: jako radca prawny, jako przedsiębiorca i jako obywatel - mówi Marcin Sejdak, radca prawny, dyrektor departamentu consumer w Kancelarii Prawniczej Maciej Panfil i Partnerzy Sp. k.
Resort cyfryzacji, wyliczając zalety e-Doręczeń, wskazuje m.in., że użytkownik systemu może zapomnieć o awizo w skrzynce pocztowej i kolejkach na poczcie, bo list z instytucji publicznej otrzyma w formie cyfrowej. Raz założony adres do e-Doręczeń jest stały, nie trzeba więc martwić się o jego aktualizację w przypadku przeprowadzki lub długiego wyjazdu. Adresat natychmiast otrzyma powiadomienie o wysłanej do niego korespondencji, od razu widzi też, jaka instytucja do niego pisze – a tradycyjne awizo takiej informacji nie zawiera.
Zobacz w LEX: e-Doręczenia: Obowiązki pełnomocników od 1 stycznia 2025 > >
Okres przejściowy w ustawie o e-Doręczeniach
Wszystko wskazuje na to, że nie wszystkie aspekty e-Doręczeń staną się rzeczywistością z dnia na dzień. Trwają właśnie prace legislacyjne nad ustawą o zmianie ustawy o doręczeniach elektronicznych, która wprowadza dla podmiotów publicznych 12-miesięczny okres przejściowy. Przyczyną były sygnały, że nie wszystkie urzędy zdążą wprowadzić system w wymaganym terminie. 21 listopada br. ustawę uchwalił Sejm, a na najbliższym posiedzeniu (4-6 grudnia 2024 r.) zajmie się nią Senat, realne jest więc wejście w życie nowych przepisów przed końcem roku.
- Wejście w życie systemu e-Doręczeń zostało ustalone na 1 stycznia 2025 r. i ten termin pozostaje w mocy. Natomiast w dialogu z jednostkami samorządu terytorialnego postanowiliśmy złożyć projekt ustawy, który ma za zadanie usprawnić wdrożenie, a jednocześnie wprowadzić okres przejściowy, w którym równoważne z doręczeniem na adres do doręczeń elektronicznych będzie możliwe doręczanie według systemu e-PUAP, systemu, który dzisiaj jest wykorzystywany m.in. w jednostkach samorządu terytorialnego – tłumaczył podczas jednej z sejmowych dyskusji Dariusz Standerski, sekretarz stanu w Ministerstwie Cyfryzacji.
W uzasadnieniu do projektu czytamy, że podczas okresu przejściowego „podmiot publiczny będzie kierował korespondencję do podmiotu niebędącego podmiotem publicznym na adres do doręczeń elektronicznych – jeżeli odbiorca taki adres posiada – zgodnie z obowiązującymi przepisami kodeksu postępowania administracyjnego i ordynacji podatkowej”. W okresie przejściowym możliwość rezygnację z doręczenia na adres do doręczeń elektronicznych ma być ograniczona do sytuacji wyjątkowych, „jak masowa wysyłka korespondencji”.
Czytaj w LEX: Doręczenia elektroniczne a postępowanie egzekucyjne w administracji > >
„Przesłanki organizacyjne” wyłączą e-Doręczenia
W praktyce w ustawie znalazł się zapis o niestosowaniu do 31 grudnia 2025 r. przepisów art. 4 [doręczanie korespondencji z wykorzystaniem publicznej usługi rejestrowanego doręczenia elektronicznego] i art. 5 [doręczanie korespondencji z wykorzystaniem publicznej usługi hybrydowej] ustawy o doręczeniach elektronicznych w przypadku wystąpienia tzw. przesłanki organizacyjnej. Stanowi on:
„Do dnia 31 grudnia 2025 r. przepisów art. 4 i art. 5 nie stosuje się w przypadku gdy korespondencja nie może być doręczona na adres do doręczeń elektronicznych albo z wykorzystaniem publicznej usługi hybrydowej ze względu na przesłanki organizacyjne. Istnienie przesłanek organizacyjnych ocenia nadawca”.
- W okresie przejściowym preferowany będzie system e-Doręczeń, ale w praktyce, jeśli okaże się, że dany urząd nie jest gotowy na jego stosowanie, będzie mógł dostarczać korespondencję w inny sposób, zgodnie z art. 39 i nast. kodeksu postępowania administracyjnego – podsumowuje mec. Marcin Sejdak. I dodaje: - Można powiedzieć, że gdyby nie okres przejściowy, od 1 stycznia 2025 r. korespondencja między nowo utworzonym przedsiębiorcą a urzędem odbywała się wyłącznie elektronicznie.
Warto też przypomnieć, że – niezależnie od procedowanych wciąż przepisów o okresie przejściowym – e-Doręczeń nie wdrożą prędko sądy, trybunały, komornicy, prokuratura, organy ścigania i Służba Więzienna. W tych instytucjach system zostanie wprowadzony dopiero 1 października 2029 roku.
Cena promocyjna: 116.1 zł
|Cena regularna: 129 zł
|Najniższa cena w ostatnich 30 dniach: 90.3 zł
Koniec kłopotów z fikcją doręczeń
Niezależnie od możliwych perturbacji w okresie przejściowym, samo umożliwienie odbioru i wysyłki urzędowej korespondencji w formie elektronicznej jest wyczekiwanie przez wielu obywateli i przedsiębiorców. Przykładem może być zgłoszenie, jakie w ramach akcji „Poprawmy prawo” przesłał redakcji serwisu Prawo.pl Czytelnik.
Zaproponował w nim zmianę przepisów dotyczących tradycyjnych doręczeń w postępowaniach administracyjnym i cywilnym, a ściślej: odnoszących się do fikcji doręczenia (art. 40, 43 i 44 kodeksu postępowania administracyjnego oraz art. 138-139 kodeksu postępowania cywilnego). W jego ocenie obecne przepisy „są przestarzałe i nie przystają do realiów współczesnego świata”. Jak wskazał, osoby fizyczne, w tym przedsiębiorcy prowadzący jednoosobową działalność gospodarczą, często nie mają działów prawnych ani wiedzy w zakresie ustanowienie pełnomocnika do doręczeń, gdy np. wyjeżdżają służbowo za granicę. Zdarza się, że organy nie wysyłają pism na właściwy adres, albo też operator nie dostarcza korespondencji lub nie zostawia awiza.
Przeczytaj także: „Poprawmy prawo” - zgłoś przepisy do zmiany, wygraj dostęp do LEX
- Implikuje to bardzo wiele problemów, agreguje dodatkowe koszty i czas, a skutki prawnej fikcji doręczenia są nadmierne. Doręczenia zastępcze są również nadmierną ingerencją w prawo do obrony strony, mogą naruszać prawo do prywatności a dodatkowo wywoływać negatywne stuki prawne, ponieważ np. ktoś złośliwie nie przekaże informacji o przesyłce z sądu, lub organu – czytamy w zgłoszeniu naszego czytelnika.
System e-Doręczeń, gdy będzie już upowszechniony, pozwoli o tego typu niedogodnościach zapomnieć.
Zobacz również w LEX: E-doręczenia – co należy wiedzieć przed 10 grudnia? > >
-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Linki w tekście artykułu mogą odsyłać bezpośrednio do odpowiednich dokumentów w programie LEX. Aby móc przeglądać te dokumenty, konieczne jest zalogowanie się do programu. Dostęp do treści dokumentów w programie LEX jest zależny od posiadanych licencji.
