"Dziś sędziowie - jutro Ty" - pod takim hasłem demonstranci w środę wieczorem protestowali przed Sejmem i gmachami sądów przeciwko proponowanym przez PiS zmianom w sądownictwie. Protestujący domagali się m.in. "wolnych sądów", "wolnej prokuratury" i poszanowania konstytucji.

Rodzi poważne ryzyko stwierdzenia naruszenia zasady niezależności i bezstronności sądów/niezawisłości sędziów, oraz narusza zasadę pierwszeństwa prawa Unii Europejskiej przed prawem polskim - tak brzmią konkluzje opinii Biura Analiz Sejmowych w sprawie zgodności przygotowanej przez posłów noweli z prawem unijnym.

Zatrzymanie danych elektronicznych zgromadzonych przez adwokata na potrzeby sprawy karnej prowadzonej przeciwko innemu adwokatowi stanowiło naruszenie prawa do poszanowania życia prywatnego i korespondencji - stwierdził w wyroku Europejski Trybunał Praw Człowieka.

"Dziś sędziowie – jutro Ty!” - pod takim hasłem w środę o godz. 18.00 w ponad 100 miastach w całej Polsce dobędą się protesty w obronie sędziów. Warszawiacy spotykają się przed Sejmem. Demonstracje zaplanowano przed sądami m.in. w Warszawie, Lublinie, Białymstoku, Trójmieście, Toruniu, Częstochowie.

Porozumienie zgadza się z "celami i kierunkiem" zmian, które mają zapobiegać "chaosowi w polskim państwie", ale zgłosi partnerom ze Zjednoczonej Prawicy poprawki łagodzące do projektu nowelizacji przepisów dotyczących sądów. Prace nad kontrowersyjnym projektem, który przewiduje wprowadzenie zaostrzonej odpowiedzialności dyscyplinarnej sędziów, Sejm ma zacząć w czwartek lub piątek.

Wyrażamy głębokie zaniepokojenie niekonstytucyjnymi rozwiązaniami proponowanymi w projekcie zmiany ustawy Prawo o ustroju sądów powszechnych, ustawy o Sądzie Najwyższym oraz niektórych innych ustaw - czytamy we wspólnym oświadczeniu, podpisanym przez większość dziekanów wydziałów prawa na polskich uczelniach.

Zażalenia poziome obowiązują od 7 listopada i od początku były krytykowane. Sędziowie sądów rejonowych skarżą się, że zostali zarzuceni dodatkowymi sprawami, które - z powodu braku repertorium - nie są rejestrowane. Ministerstwo Sprawiedliwości odpowiada, że materia nie jest skomplikowana, więc i jej rozpoznanie nie powinno być problemem.

Przyczyną jest to, że ze względu na wiek dotychczasowa prezes SN prof. Małgorzata Gersdorf, nie mogłaby dokończyć kolejnej kadencji - wyjaśniał sędzia Michał Laskowski, rzecznik Sądu Najwyższego.

Dr hab. Marcin Warchoł został we wtorek powołany na stanowisko pełnomocnika rządu do spraw praw człowieka. Ponieważ jest posłem na Sejm jednocześnie został nominowany na funkcję sekretarza stanu w resorcie sprawiedliwości.

Wyrok Trybunału Sprawiedliwości UE nie stwierdził wprawdzie wprost, czy KRS i Izba Dyscyplinarna SN są niezależnymi organami, ale pozwala on i ułatwia stosowanie wprost przepisów polskiej konstytucji określających, czym jest sąd. A ma być niezależny, a sędziowie niezawiśli - taka ocena dominowała podczas debaty zorganizowanej we wtorek przez redakcję Europejskiego Przeglądu Sądowego.

Proponowane zmiany w ustawie Prawo o ustroju sądów powszechnych oraz innych ustaw mają charakter całkowicie arbitralny i stanowią przejaw instrumentalizacji postępowania dyscyplinarnego. Wywołają efekt mrożący wśród sędziów, a także pozwolą na usunięcie ze stanu sędziowskiego osób, których poglądy nie odpowiadają rządzącej większości - takie stanowisko ogłosił we wtorek Sąd Najwyższy.

Już na najbliższym posiedzeniu, zaplanowanym na czwartek i piątek (19-20 grudnia), w Sejmie ma odbyć się głosowanie nad projektem ustawy, który przewiduje wprowadzenie zaostrzonej odpowiedzialności dyscyplinarnej sędziów, szczególnie z kwestionowanie statusu sędziów powołanych przy udziale nowej KRS.

Próbuje się zakneblować usta nie tylko sędziom, ale i prokuratorom - tak o projekcie złożonym w Sejmie przez PiS mówią nieoficjalnie prokuratorzy. Jak ustaliło Prawo.pl Rada Główna Związku Zawodowego Prokuratorów i Pracowników Prokuratury przyjęła w tej sprawie negatywne stanowisko. W jej ocenie propozycja narusza podstawowe prawa i wolności.

W Izbie Karnej Sądu Najwyższego zostały zarejestrowane dwa wnioski o wznowienie postępowania, w sprawie orzeczeń zapadłych w nowej Izbie Dyscyplinarnej. Wnioski złożyli radca prawny i adwokat, kwestionujący prawidłowość powołania osób do tej Izby oraz legalność Krajowej Rady Sądownictwa. Do Izby Karnej, a nie Dyscyplinarnej wpłynęły też kasacje.

Sama wiedza prawnicza, choćby najwyższej próby, nie wystarczy już do zrobienia kariery w obsłudze biznesu. Coraz bardziej konieczna jest znajomość zasad funkcjonowania gospodarki, zarządzania i komunikacji - twierdzi radca prawny Tobiasz Adam Kowalczyk, dyrektor Działu Prawnego Volkswagen Poznań sp. z o.o., zwycięzca tegorocznej edycji konkursu Lider Prawników Przedsiębiorstw.

Możliwość odwołania sędziów z delegacji przez ministra sprawiedliwości może wywoływać „efekt mrożący" i skłaniać do unikania przez sędziów decyzji, które nie podobają się władzy wykonawczej - uważa Rzecznik Praw Obywatelskich. Wyraził swoje zaniepokojenie cofnięciem przez ministra Zbigniewa Ziobrę delegacji sędziego Pawła Juszczyszyna do Sądu Okręgowego w Olsztynie.

Prokuratorzy mają reagować na wszelkie przypadki kwestionowania statusu sędziów Sądu Najwyższego i sądów powszechnych. Mają też składać wnioski o wyłączenie sędziów podważających status innych sędziów. Takie polecenie wydał im prokurator krajowy Bohdan Święczkowski. Prokuratorzy mają też o takich zdarzeniach informować rzeczników dyscyplinarnych.

Komisja Europejska będzie analizować projekt PiS w sprawie dyscyplinowania sędziów pod kątem zgodności z unijnymi zasadami, dotyczącymi niezależności w wymiarze sprawiedliwości. To nietypowa sytuacja, ponieważ KE z reguły zajmuje się dopiero uchwalonymi aktami prawnym w państwach członkowskich.

Musimy wprowadzić mechanizmy skutecznie blokujące dostęp do treści pornograficznych dla dzieci i młodzieży – stwierdził w poniedziałek premier Mateusz Morawiecki. I zapowiedział szybkie przygotowanie projektu odpowiedniej ustawy. Według premiera powinien to być projekt ponadpolityczny.

Zarzuty dyscyplinarne i wniosek o zawieszenie w pełnieniu urzędu ogłosił rzecznik dyscyplinarny sądów powszechnych wobec dwójki sędziów z katowickiego Sądu Apelacyjnego, które zwróciły się z pytaniem do Sądu Najwyższego w sprawie statusu sędziego rekomendowanego przez nową Krajową Radę Sądownictwa.

Prawo i Sprawiedliwość zyskało niespodziewanie sojusznika w walce z sądami w postaci aktywisty społecznego Pawła Śpiewaka, który przypomniał, że kiedyś uczestniczył w protestach przeciwko ograniczaniu niezależności sądów, ale teraz będzie te działania popierał. A zmienił swoje zapatrywania, bo przegrał proces z adwokatką, którą pomówił.

Sądy mogłyby skutecznie poprawić sytuację prawną osób LGBT w Polsce, choćby korzystając z bogatego europejskiego orzecznictwa - podkreślają eksperci. Problem w tym - jak mówią - że nadal zdają się nie dostrzegać międzynarodowych standardów, a samym sędziom, ale też urzędnikom, brakuje przeszkolenia w zakresie takich spraw.

Nowe instytucje w procedurze cywilnej oparte są na znacznie większym zaufaniu do fachowości i uczciwości sędziego. Nadmierny formalizm może się zdarzyć, ale uważamy, że sędziowie liniowi będą rozpatrywać sprawy w sposób najlepszy i dla sprawności postępowania, i dla dobra stron - mówi sędzia Paweł Mroczkowski

Nie można karać sędziów za stawianie pytań związanych z sytuacją w wymiarze sprawiedliwości. Obecny kryzys należy rozwiązać na drodze ustawowej. Ale droga wybrana w projektowanych zmianach ustaw sądowych jest zła. Nie można rozwiązać problemu przez uciszanie sędziów i grożenie sankcjami - mówi sędzia SN Michał Laskowski.

Brak strategicznego podejścia do wyzwań przyszłości - zmian klimatycznych, nowej technologii, problemów demograficznych, kryzysu praworządności i podejście młodzieży do demokracji - to obecnie jeden z największych problemów Polski, jeśli chodzi o prawa człowieka - wskazuje RPO i apeluje do polityków o zmiany.

W uchwale przyjętej w sobotę PO wzywa większość sejmową do natychmiastowego zaprzestania prac nad projektem ustawy o ustroju sądów i Sądzie Najwyższym. Postrzegamy przedstawione propozycję zmian jako próbę siłowego wykluczenia Polski ze wspólnot europejskich i kręgu cywilizacji zachodu - wskazano.

Panuje całkowity bałagan prawny, totalna niepewność prawa, kwestionowanie wszystkiego w czambuł - uważa adwokat Grzegorz Fertak. - A nowy projekt ustawy daje dodatkowy argument do ręki tym wszystkim, którzy mówią o tym, że w Polsce wywiera się bezpośrednią presję na sędziów - dodaje. I zapowiada, że adwokaci nadal będą składać wnioski do sądu o zbadanie jego właściwości.