Wykonaliśmy postanowienie Trybunału Sprawiedliwości UE, jeśli chodzi o likwidację Izby Dyscyplinarnej SN - powiedział w poniedziałek rzecznik rządu Piotr Müller. I zapowiedział, że rząd zawnioskuje o to, by kary na Polskę przestały być naliczane, ponieważ powód ich naliczania stał się nieaktualny. Zdaniem prawników TSUE może nie uznać tego argumentu.

Sędziów Trybunału Konstytucyjnego wybiera Sejm większością kwalifikowaną 3/5 głosów, prezes jest powoływany na kadencję, ale kierownictwo Trybunałem nie jest jednoosobowe tylko kolegialne, jawne rozpoznawanie spraw, prawo organizacji społecznych do składania wniosków, a także stwierdzenie nieważności wyroków wydanych z udziałem tzw. dublerów - takie m.in. rozwiązania proponuje zespół ekspertów Fundacji Batorego.

Małgorzata Bednarek, była sędzia zlikwidowanej na podstawie obowiązującej od 15 lipca br. nowelizacji ustawy Izby Dyscyplinarnej, będzie teraz sędzią w Izbie Karnej Sądu Najwyższego. To pierwsza taka podana do publicznej wiadomości decyzja. Zgodnie z ustawą sędziowie zlikwidowanej izby mogą orzekać w innych izbach SN lub przejść w stan spoczynku.

Chodzi o słynny już artykuł 37a Kodeksu karnego, który poprawiony został jedną z tarcz antycovidowych. Larum podnosili wówczas i prawnicy, i lekarze, wskazując, że sędzia po zmianach będzie miał mniejszą swobodę orzekania i stosowania kary wolnościowej. Teraz czeka nas kolejna zmiana - ustawodawca z jednej strony przepis zaostrza, z drugiej... łagodzi.

Mediacja częścią resocjalizacji? Taka wizja wydaje się w polskich więzieniach możliwa - pilotaż już był w okręgu lubelskim i jak wynika z raportu, są i chęci wśród osadzonych, i efekty. Problem w tym, że samo środowisko łatwe nie jest - rządzi się swoimi prawami, do tego dochodzą braki w przepisach, w kadrach, w edukacji i kwestie finansowe. Co ważne, resort sprawiedliwości widzi w tym potencjał i zapowiada prace nad przepisami oraz rekomendacjami.

By w sprawie cywilnej uzyskać pełnomocnika z urzędu trzeba z jednej strony być w trudnej sytuacji finansowej, z drugiej wykazać potrzebę jego udziału w postępowaniu. Jak podkreślają prawnicy, droga do tego łatwa nie jest, a sędziowie mają w tym zakresie luz decyzyjny, więc często stronie nie dają wiary. Problemem może być, choć nie powinno, zbyt profesjonalnie przygotowanie pozwu i wniosku, świadczące o tym, że radca lub adwokat już zaangażował się w sprawę.

Ministerstwo Sprawiedliwości prowadzi prace analityczno-koncepcyjne dotyczące kompleksowego uregulowania kwestii opłat i stawek za czynności adwokackie i radcowskie - wynika z odpowiedzi, które przesłało RPO. Teraz Przemysław Rosati, prezes Naczelnej Rady Adwokackiej wystosował pismo z zapewnieniem gotowości aktywnego włączenia się przedstawicieli Adwokatury oraz środowiska naukowego w te prace.

Komisja Europejska wszczęła w piątek drugi etap procedury naruszeniowej przeciwko Polsce w związku z orzeczeniami polskiego Trybunału Konstytucyjnego z 14 lipca i 7 października dotyczących prymatu prawa unijnego. KE oczekuje, że Polska podejmie niezbędne środki dla zapewnienia zgodności z prawem UE. W przeciwnym razie Komisja może skierować sprawę do Trybunału Sprawiedliwości.

Pierwsza prezes SN prof. Małgorzata Manowska przekazała swoje obowiązki na czas urlopu, do września br., prezes SN kierującej Izbą Cywilną Joannie Misztal-Koneckiej i ta wyznaczyła pięciu sędziów, którzy tymczasowo zajmą się dyscyplinarkami sędziów. Inne zawody prawnicze poczekają. Pracami Izby Odpowiedzialności Zawodowej pokieruje tymczasowo sędzia Izby Karnej Wiesław Kozielewicz.

Do losowania przeprowadzanego podczas posiedzenia Kolegium Sądu Najwyższego przygotowany zostanie przezroczysty pojemnik w postaci urny, w której umieszczone będą mniejsze, nieprzezroczyste pojemniki zawierające kartki z nazwiskami i imionami sędziów biorących udział w losowaniu - prezydent przygotował Regulamin Sądu Najwyższego, który został opublikowany w Dzienniku Ustaw pod pozycją 1492.

Trzeba poprawić ramy funkcjonowania Rzecznika Praw Obywatelskich w Polsce, z uwzględnieniem europejskich standardów - rekomenduje Komisja Europejska. Jest to jedno z siedmiu zaleceń, które znalazło się w opracowanym przez KE corocznym sprawozdaniu na temat praworządności.

Nowelizacja ustawy o zmianach w Sądzie Najwyższym, która przewiduje m.in. likwidację Izby Dyscyplinarnej i utworzenie w jej miejsce Izby Odpowiedzialności Zawodowej oraz możliwość weryfikacji orzeczeń o zawieszeniu w orzekaniu lub uchyleniu immunitetu wobec sędziów, obowiązuje od piątku 15 lipca.

Wśród pracowników sądów coraz głośniej mówi się o tym, że ich postulaty płacowe nie zostały w 2022 roku zrealizowane. To ma szczególne znaczenie w związku z rosnącą inflacją i pogarszającą się sytuacją gospodarczą. Rozgoryczenie wzrasta m.in. wśród kuratorów sądowych, tym bardziej, że problemu wynagrodzeń nie rozwiązuje projekt nowelizacji ich ustawy, który jest już w Sejmie. O płace obawiają się też m.in. referendarze.

Wejście w życie ustawy likwidującej Izbę Dyscyplinarną nie oznacza automatycznego wstrzymania kar za jej niezawieszenie. Jeśli polski rząd o to wystąpi, to być może Trybunał Sprawiedliwości UE zdecyduje o wstrzymaniu dalszego ich naliczania, ale anulowanie kary wstecz nie wchodzi w rachubę - twierdzi prof. Dariusz Adamski z Uniwersytetu Wrocławskiego.

Nowela kodeksu karnego, która przechodzi właśnie przez parlament, daje sędziemu możliwość, i to na etapie wydawania wyroku, by w przypadku dożywotniego pozbawienia wolności zastosował zakaz przedterminowego warunkowego zwolnienia. Prawnicy biją na alarm, bo w ich ocenie "grzebana" jest w ten sposób resocjalizacja, a co jeszcze ważniejsze, takie rozwiązanie jest sprzeczne i z Konstytucją, i z Europejską Konwencją Praw Człowieka.

Trybunał Sprawiedliwości UE 12 października 2022 r. zajmie się najgorętszym ostatnio tematem dla frankowiczów, czyli tzw. wynagrodzeniem za korzystanie z kapitału kredytu w wypadku uznania umowy za nieważną. Obecnie w Polsce toczą się już tysiące postępowań sądowych z powództw banków przeciwko frankowiczom, które dotyczą właśnie wynagrodzenia za korzystanie z kapitału kredytu.

Po kilku latach przerwy powraca kwestia zmian w dostępie do zawodu doradcy podatkowego. Mówi się też o poszerzeniu uprawnień doradców. Chodzi m.in. o sprawy dotyczące ubezpieczeń społecznych i postępowania rejestrowe w Krajowym Rejestrze Sądowym. Najpewniej aplikacja, na wzór innych zawodów prawniczych, nie będzie jednak wprowadzona.

Najwyższa Izba Kontroli badała, jak policjanci są przygotowani do zapobiegania zagrożeniom bezpieczeństwa publicznego, przywracania zakłócanego porządku i ładu publicznego, z wykorzystywaniem środków przymusu bezpośredniego. Wyszło, że pietą achillesową jest system szkolenia, a do tego dochodzą braki w wyposażeniu i ograniczone wykorzystanie kamer nasobnych. Samo działanie jest jednak zazwyczaj prawidłowe.

Wraca sprawa awansów kuratorów sądowych. Poprzednio głośno o tym było w 2018 r. - wówczas tylko w Katowicach czekało na nie ok. 100 osób. Resort rozważał nawet zmiany w przepisach. Ostatecznie w 2019 r. przyznano ich ponad 600. Teraz awanse są, ale i dysproporcje w skali kraju duże, a w apelacji katowickiej znowu czeka na nie kilkudziesięciu kuratorów.

Znaczący przyrost liczby pytań prejudycjalnych kierowanych przez polskie sądy do Trybunału Sprawiedliwości UE dotyczy po części zagadnień, które mogłyby stanowić przedmiot badania przez Trybunał Konstytucyjny, do którego z kolei wpływa coraz mniej pytań. To w niektórych sprawach droga zastępcza, wynikająca z braku wiary w możliwość dokonania rzetelnej kontroli konstytucyjności przepisów przez ten ostatni organ.

Izba Dyscyplinarna wydała ponad tysiąc orzeczeń. Jej roczne wydatki to 18,2 mln zł. Plus wynoszące 1 mld 200 tys. zł kary naliczane przez Trybunał Sprawiedliwości UE. TSUE i Europejski Trybunał Praw Człowieka zakwestionowały legalność tego organu, a polskie władze, pod groźbą wstrzymania unijnych funduszy zdecydowały o likwidacji Izby. Jej członkowie szukają sobie teraz miejsca w innych izbach SN.

Oddzielić funkcję ministra sprawiedliwości od funkcji prokuratora generalnego i zapewnić funkcjonalną niezależność prokuratury od rządu - takie zalecenie Komisji Europejskiej znalazło się w opublikowanym w środę sprawozdaniu na temat praworządności w państwach członkowskich Unii Europejskiej. Według ministra i prokuratora generalnego to nieuprawnione i czysto polityczne żądanie.

Notariusz jako płatnik nie może zignorować obowiązku obliczenia i pobrania podatku od czynności cywilnoprawnych w sytuacji stwierdzenia nadpłaty u podatnika. Płatnicy obowiązani są uzależnić dokonanie czynności cywilnoprawnej od uprzedniego zapłacenia podatku. Potwierdza to wtorkowy wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego.

Od kilku dni krajowy rzecznik dyscyplinarny sędziów Piotr Schab jest prezesem Sądu Apelacyjnego w Warszawie, a jego zastępca na stanowisku rzecznika wiceprezesem tego sądu. Drugi z zastępców rzecznika, Michał Lasota, został niedawno prezesem Sądu Okręgowego w Olsztynie. Wszyscy trzej w ostatnich latach bardzo szybko awansowali w strukturze wymiaru sprawiedliwości.

Obecnie osoba, która ukończyła aplikację ogólną i pracowała jako asesor, referendarz lub asystent sędziego, ma prawo do powołania na sędziego sądu rejonowego przez 7 lat od wejścia w życie ustawy z maja 2017 r. Już to zdaniem referendarzy uderza w konstytucyjną zasadę równości. Projekt spłaszczający strukturę sądów terminu tego nie wydłuża, a na referendarza i asystenta po egzaminie czeka asesura.

Radcy prawni swoje zmiany dotyczące informowania o wykonywanym zawodzie przyjęli 8 lipca, teraz czas na Adwokaturę. Jak dowiedziało się Prawo.pl, na ukończeniu są badania ilościowo-jakościowe w zakresie reklamy, a ich wyniki mają być podstawową opracowania konkretnych rozwiązań. Te adwokaci planują przygotować już na wrzesień i liczą, że uda się je wprowadzić jeszcze w tym roku.

Często jest tak, że lekarz, który popełnił rzeczywisty błąd medyczny, unika sprawy sądowej, a wielu tych, którzy go nie popełnili, trafia do sądu. Na przykład, w Polsce łatwo obwinia się o błąd medyczny rezydentów, którzy nie działali samodzielnie, tylko wpisywali do dokumentacji medycznej to, co kazali im przełożeni – zauważa dr hab. n. praw. Radosław Tymiński, współpracownik Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego

Polacy podejmujący pracę czy naukę na Ukrainie nie będą musieli przechodzić przez skomplikowane procedury. Zyskają też prawo do bezpłatnej nauki i świadczeń socjalnych. Takie przywileje gwarantuje naszym obywatelom specjalna ustawa, uchwalona 28 lipca przez Radę Najwyższą Ukrainy.

Samorządy radcowski i adwokacki chcą ograniczyć współpracę radców i adwokatów z podmiotami, które - jak wskazują - są nieuprawnione do świadczenie pomocy prawnej, czyli np. formami odszkodowawczymi. Problem w tym, że dla wielu młodych prawników są one szansą na "zaczepienie" się na trudnym rynku. Zmiany w radcowskich zasadach etyki wejdą w życie od 1 stycznia 2023 r., adwokaci chcą je zapoczątkować już we wrześniu.

Już za trzy miesiące będziemy mieli prawo karne represyjne, a nie gwarancyjne. Wprowadzone 7 lipca zmiany w kodeksie karnym nie mają uzasadnienia, bo przestępczość , a zwłaszcza najcięższa - zabójstwa i pobicia - utrzymują się na stałym poziomie. Racjonalna polityka karna powinna opierać się na analizach stanu zagrożenia. A co więcej - nowe kary mogą być sprzeczne z Konstytucją RP.