Senat przyjął bez poprawek ustawę regulującą ustrój uczelni, która prowadzi studia i szkolenia funkcjonariuszy i pracowników Służby Więziennej. Zmieni się jej nazwa oraz usytuowanie - wzmocniona zostanie rola dyrektora generalnego Służby Więziennej. Ustawa trafi teraz do prezydenta.
TC/PAP
17.07.2025
Wymiar sprawiedliwości
Studenci prawa będą mogli pracować w sądach jako asystenci sędziego - zostanie w tym celu utworzone nowe stanowisko. Projekt wnieśli posłowie Trzeciej Drogi, ale popierany jest przez resort sprawiedliwości, który zresztą wcześniej sam zapowiadał wprowadzenie takiego rozwiązania w ramach inicjatywy "Sprawne sądy". Prawnicy mają poważne wątpliwości, czy to właściwa recepta na braki kadrowe w sądach.
Monika Sewastianowicz Patrycja Rojek-Socha
16.07.2025
Osoby z niepełnosprawnościami, uczęszczające na studiach podyplomowe, będą mogły liczyć na wsparcie uczelni finansowane z budżetu państwa. Rząd planuje nowelizację ustawy, która zlikwiduje lukę prawną wykluczającą tę grupę z systemowego wsparcia. Założenia do projektu trafiły do wykazu prac legislacyjnych Rady Ministrów.
Monika Sewastianowicz
14.07.2025
Do końca 2025 roku ma zostać opracowana strategia rozwoju szkolnictwa wyższego – pierwszy tego typu dokument przygotowany przez Ministerstwo Nauki – poinformowała wiceminister nauki prof. Maria Mrówczyńska. Wśród kluczowych wyzwań wymieniła m.in. starzenie się kadry akademickiej. Projekt strategii jest już gotowy.
ms/PAP
14.07.2025
Polskie uczelnie mogą sięgnąć po środki na cyfrową modernizację - ruszył program finansowany z Krajowego Planu Odbudowy, w ramach którego 2,8 mld zł trafi na rozwój m.in. infrastruktury IT, cyberbezpieczeństwa i inteligentnych sieci. Pożyczek będzie udzielał Bank Gospodarstwa Krajowego, a uczelnie skorzystają z nich bez konieczności płacenia odsetek.
ms/PAP
09.07.2025
Od 1 października uczelnie będą wydawać mLegitymacje studenckie w postaci dokumentu mobilnego w aplikacji mObywatel. Rozporządzenie w tej sprawie jest już na finiszu prac legislacyjnych. Wersja w postaci karty będzie dostępna na wniosek studenta. Z aplikacji skorzysta każdy student, który ma nr PESEL.
Monika Sewastianowicz
08.07.2025
Szkolnictwo wyższe
Środowisko naukowe apeluje do premiera o zachowanie niezależności Ministerstwa Nauki i Szkolnictwa Wyższego. W liście podpisanym m.in. przez prezesa PAN i przewodniczących najważniejszych gremiów akademickich sygnatariusze wyrażają sprzeciw wobec planów połączenia resortu z innym ministerstwem w ramach rekonstrukcji rządu. Podkreślają, że odrębność MNiSW sprzyja efektywnej współpracy i rozwojowi nauki.
ms/PAP
08.07.2025
Obecnie pracodawcy nie mają realnych narzędzi do skutecznej weryfikacji wykształcenia pracowników - wskazał zespół Rafała Brzoski. Choć spoczywa na nich obowiązek zatrudniania wyłącznie pracowników z odpowiednimi kwalifikacjami, nie mogą sprawdzić autentyczności przedstawionych dyplomów bezpośrednio na uczelni. W ramach deregulacji rząd zamierza stworzyć odpowiednie mechanizmy.
Monika Sewastianowicz
07.07.2025
Wśród propozycji deregulacyjnych znalazł się postulat doprecyzowania statusu doktoranta w okresie pomiędzy oddaniem pracy a oczekiwaniem na decyzję o przyznaniu stopnia. Obecnie jest to okres zawieszenia - nie ma się ani uprawnień przysługujących doktorantom, ani tych, powiązanych ze stopniem naukowym. Projekt w tej sprawie trafił do konsultacji.
Monika Sewastianowicz
04.07.2025
Szkolnictwo wyższe Deregulacja
Nie jest konieczne zwiększanie limitów przyjęcia na kierunki lekarskie i lekarsko-dentystyczne, bo zapaść polskiej ochrony zdrowia nie wynika z niedoboru medyków, a błędów systemowych - zaznacza Naczelna Rada Lekarska w opinii dotyczącej rozporządzenia określającego limity przyjęć na studia medyczne w roku akademickim 2025/26. Zgodnie z propozycją, miejsc ma być łącznie 11 690, o 185 więcej niż rok temu.
Inga Stawicka
03.07.2025
Szkolnictwo wyższe Zawody medyczne
Uczelnie nie mogą dowolnie podnosić czesnego w trakcie trwania studiów - przypomina UOKiK, który postawił zarzuty Uniwersytetowi SWPS i Politechnice Lubelskiej za podwyższanie opłat studentom wbrew obowiązującym przepisom. Dotyczyło to niestacjonarnych kierunków I i II stopnia, a w przypadku warszawskiej uczelni również kierunków stacjonarnych oraz jednolitych studiów magisterskich.
Monika Sewastianowicz
30.06.2025
Doktoranci po czwartym roku kształcenia, mimo możliwości przedłużenia studiów o dwa lata, pozostają bez jakiejkolwiek formy wsparcia finansowego - zwrócono uwagę w jednym z pytań do resortu nauki, stąd pomysł stworzenia stypendium pomostowego. Resort nie podchodzi do sprawy z entuzjazmem - wskazuje m.in., że doktorant tylko w wyjątkowych wypadkach powinien przedłużać studia.
Monika Sewastianowicz
28.06.2025
Szkolnictwo wyższe

Student w pracy na wakacjach - kiedy ubezpieczenia społeczne są obowiązkowe?

Prawo cywilne Prawo pracy Ubezpieczenia społeczne Rynek pracy
Niektórzy studenci, oprócz wakacyjnego wypoczynku, planują podjęcie sezonowej pracy. Zatrudnienie może odbywać się na podstawie różnych umów. Ważne jest, aby wiedzieć, w jakich przypadkach odprowadzane są składki na ubezpieczenia społeczne i z jakich świadczeń mogą korzystać oraz kiedy praca studenta nie jest oskładkowana – przypomina ZUS.
Grażyna J. Leśniak
27.06.2025
Prawo cywilne Prawo pracy Ubezpieczenia społeczne Rynek pracy
Aż 87 proc. ankietowanych Polaków spotkało się z pojęciem sztucznej inteligencji. Wielu wciąż jednak nie wie, co kryje się pod tym pojęciem. Jedynie 15 proc. ankietowanych ocenia swoją wiedzę o rozwiązaniach opartych na sztucznej inteligencji jako wysoką. Nieco więcej, bo 23 proc. respondentów, deklaruje, że rozumie, jak działają konkretne narzędzia AI – wynika z badania przygotowanego dla Politechniki Wrocławskiej. Jak się okazuje, co piąty badany nie potrafił wskazać żadnego znanego rozwiązania opartego na AI.
Grażyna J. Leśniak
26.06.2025
Prawo pracy Rynek pracy
Resort nauki planuje zmiany w siatce wynagrodzeń pracowników Polskiej Akademii Nauk - mają zarabiać więcej, niektórzy nawet o 60 proc. Uproszczeniu ulec mają procedury dotyczące wyliczania dodatków funkcyjnych. Zmiany mają objąć m.in. kustoszy i pielęgniarki - w uzasadnieniu projektu wskazano, że dotychczasowe stawki dla niektórych wykwalifikowanych pracowników były niższe niż ustawowe minimum.
Monika Sewastianowicz
24.06.2025
Szkolnictwo wyższe
Rektor Uniwersytetu Łódzkiego unieważnił dyplom Pameli G., uznając jej pracę licencjacką za plagiat książki francuskiego autora. Wojewódzki Sąd Administracyjny w Łodzi uchylił jego decyzję, wskazując na istotne uchybienia w postępowaniu dowodowym oraz brak jednoznacznego potwierdzenia, że doszło do przypisania sobie autorstwa istotnych fragmentów cudzego utworu.
Marek Sondej
20.06.2025
Szkolnictwo wyższe Prawo autorskie
Rodzice skorzystają z ulgi na pełnoletnie uczące się dziecko, jeśli roczne dochody pociechy nie przekroczyły limitu dwunastokrotności renty socjalnej. Aktualnie wynosi on 22 546,92 zł. Nie ma jednak pewności, czy do limitu wlicza się uzyskiwane przez dzieci stypendia: socjalne i za dobre wyniki w nauce, nawet jeśli są zwolnione z podatku. Według ekspertów brakuje jednoznacznego stanowiska Ministerstwa Finansów w tej sprawie.
Monika Pogroszewska
18.06.2025
Domowe finanse PIT

Prezes PAN chce utworzyć trzy nowe instytuty

Szkolnictwo wyższe Zarządzanie oświatą
Prezes Polskiej Akademii Nauk zamierza wkrótce przedstawić ministrowi nauki propozycję powołania trzech nowych instytutów badawczych. Mimo pozytywnych opinii zespołów doradczych, inicjatywa spotkała się z krytyką ze strony dyrektorów istniejących jednostek PAN - pojawiły się także obawy o kwestię finansowania.
Monika Sewastianowicz
17.06.2025
Szkolnictwo wyższe Zarządzanie oświatą
W roku akademickim 2025/26 przyszli lekarze i lekarze dentyści będą mieli do dyspozycji łącznie 11 690 miejsc na kierunkach pozwalających uzyskać dyplom medyka - zakłada projekt rozporządzenia resortu zdrowia w tej sprawie. To o 185 więcej niż w poprzednim roku. Na liście nie znalazło się jednak kilka uczelni, które - jak stwierdzono - nie dają gwarancji jakości kształcenia.
Inga Stawicka
16.06.2025
Szkolnictwo wyższe Zawody medyczne
WSA w Gdańsku uchylił decyzję Rektora Uniwersytetu Gdańskiego, który odmówił Marianowi D. przeniesienia się na stacjonarne studia prawnicze z Uniwersytetu w Bydgoszczy. Sąd uznał, że rektor tylko formalnie odwoływał się do różnic poziomów między uczelniami. W istocie nie chciał u siebie studenta, którego uważał za słabego.
Marek Sondej
16.06.2025
Zarządzanie oświatą
Choć autonomia uczelni nie oznacza dowolności, to sądy administracyjne muszą respektować granice swojej kontroli, ograniczając się do badania zgodności z prawem – pisze dr hab. Grzegorz Krawiec, komentując wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z 20 marca 2025 r. (sygn. III OSK 1950/24). Sprawa dotyczyła ingerencji WSA w nabór kandydatów do szkoły doktorskiej.
Grzegorz Krawiec
13.06.2025
Szkolnictwo wyższe
Wspólnik spółki z o.o. wyda zgodę na otrzymywanie zawiadomień o zgromadzeniach drogą elektroniczną w formie dokumentowej, a niekoniecznie pisemnej. Spółki celowe, tworzone przez uczelnie i instytuty, nie będą podlegać regulacjom, jakie obowiązują jednostki sektora finansów publicznych. M.in. takie propozycje przedstawił w środę zespół SprawdzaMY Rafała Brzoski.
Tomasz Ciechoński
11.06.2025
Spółki Małe i średnie firmy Deregulacja
Obecnie nie są prowadzone prace nad zmianą standardów kształcenia przygotowującego do wykonywania zawodów medycznych, uczelnie mogą natomiast wprowadzić dodatkowe zajęcia stanowiące elementy szkolenia wojskowo-medycznego. Zdecydował się na to Uniwersytet Warszawski. Ministerstwo Obrony Narodowej pracuje tymczasem nad zmianą organizacji stażu podyplomowego dla lekarzy.
Tomasz Ciechoński
04.06.2025
Szkolnictwo wyższe Wojsko
Prawo do Indywidualnej Organizacji Studiów (IOS) powinno przysługiwać także studentkom w ciąży oraz studentom-rodzicom na studiach niestacjonarnych. Ułatwiłoby to łączenie nauki z wychowaniem dzieci, zapewniając równe traktowanie wszystkich studiujących rodziców - uważają autorzy zgłoszonej propozycji deregulacyjnej. Wymagałoby to zmian w prawie o szkolnictwie wyższym i nauce.
Inga Stawicka
29.05.2025
Szkolnictwo wyższe
Serwis Usługi dla Nauki (uslugi.nauka.gov.pl) ma stanowić punkt dostępu do cyfrowych usług resortu. Narzędzia zostały uporządkowane według tematów, grup użytkowników i funkcji, takich jak wsparcie uczelni, rozwój naukowy, kariera, finansowanie czy współpraca z biznesem. Portal rozwinięty został przez Ośrodek Przetwarzania Informacji – Państwowy Instytut Badawczy.
kk/pap
29.05.2025
Szkoła i uczeń Szkolnictwo wyższe
Młodzi Polacy boją się inflacji, długotrwałych chorób i niepełnosprawności. Znacznie rzadziej myślą o tym, co czeka ich na emeryturze – wynika z badania przeprowadzonego przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych wśród Polaków w wieku 18–25 lat. Nic dziwnego zatem, że ich wiedza o systemie ubezpieczeń społecznych jest niepełna. O wiedzy ekonomicznej uczniów i studentów rozmawiają w Krakowie uczestnicy dwudniowej konferencji „Edukacja 4.0 czyli uczenie się o ubezpieczeniach społecznych w cyfrowym świecie”.
Grażyna J. Leśniak
29.05.2025
Ubezpieczenia społeczne
Jednostki szkolnictwa wyższego, takie jak uczelnie czy instytuty naukowe, będą zobowiązane do zgłaszania w systemie POL-on jedynie tych inwestycji, których wartość przekracza 100 tys. zł. We wtorek, 27 maja, Rada Ministrów przyjęła projekt zmian w ustawie o szkolnictwie wyższym.
Monika Sewastianowicz Krzysztof Koślicki
27.05.2025
Szkolnictwo wyższe Deregulacja
Obecny podział przez uczelnie środków dotacji na poszczególne rodzaje świadczeń dla studentów jest rozwiązany w taki sposób, że ogranicza możliwości przyznania środków dla osób z wyróżniającymi się wynikami. Wynika to z problemu z interpretacją istniejących przepisów. Nowe regulacje dadzą uczelniom większą elastyczność w sposobie podziałów środków i umożliwią przyznanie stypendiów większej liczbie studentów.
Inga Stawicka
27.05.2025
Szkolnictwo wyższe Deregulacja
Od 1 lipca mLegitymacja będzie domyślnie dodawana do systemu mObywatel. Teraz studenci muszą sprawdzić jej dostępność na uczelni, przygotować kod QR oraz hasło do aktywacji oraz zeskanować kod lub wpisać hasło do aplikacji mObywatel. Dotychczasowe legitymacje – fizyczne i cyfrowe – będą ważne do końca ich terminu.
kk/pap
27.05.2025
Szkolnictwo wyższe
Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego zapowiada gruntowne zmiany w ocenie jakości nauki i kształcenia. Trwa opracowywanie nowego modelu ewaluacji działalności naukowej. W życie wchodzi też kompleksowa ocena jakości kształcenia, a resort intensywnie pracuje nad reformą, której efektem będzie wydawanie e-dyplomów przez uczelnie.
Monika Sewastianowicz
26.05.2025
Szkolnictwo wyższe