Nowy model kształcenia doktoranckiego sprzyja tworzeniu rozpraw doktorskich, które przekraczają granice nie tylko dyscyplin naukowych, lecz także dziedzin nauki - wskazuje samorząd doktorantów w petycji skierowanej do Sejmu. Chce zmian w przepisach, które umożliwią tworzenie prac obejmujących dyscypliny w ramach kilku dziedzin nauki.

Zgodnie z obecnymi przepisami studenckie praktyki mogą być odpłatne i muszą trwać - w przypadku jednolitych studiów magisterskich - minimum 6 miesięcy. Wynagrodzenie za praktykowanie nie jest jednak obowiązkowe, dlatego część kancelarii oferuje praktyki darmowe. Samo środowisko jest w tym zakresie podzielone - część prawników uważa, że to rodzaj szkolenia więc nie powinno się płacić, inni że za każdą pracę należy się godna płaca.

Rozwody, mediacje, kontakty z dzieckiem, opodatkowanie darowizn, wgląd na konta i blokowanie rachunków bankowych przez skarbówkę, składka zdrowotna przedsiębiorców, prawo holdingowe, budowy domów do 70 mkw., data ważności recept – to tylko niektóre kwestie wymagające pilnej poprawy. Takich wadliwych przepisów jest mnóstwo. Wskazujemy je w raporcie „Poprawmy prawo”.

Rok 2022 był rekordowy pod względem liczby zmian w prawie. Opublikowano 127 532 nowe akty prawne (w 2021 – 119 617). Przynajmniej raz zmieniono 25 191 aktów (w 2021 – 21 043), co daje wzrost liczby zmienionych aktów aż o 19,7 proc. Najczęściej zmieniana była ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych - aż 32 razy. Legislacyjny ekspres komplikuje życie przedsiębiorcom, ale także zwykłym obywatelom.

Resort nauki przyzna dodatkowe środki na zakup dostępu do czasopism naukowych - ma to na celu zapewnienie naukowcom dostępu do elektronicznych baz danych oraz czasopism i publikacji naukowych w wersji elektronicznej. To także odpowiedź na głos środowiska naukowego, które zgłosiło postulat utrzymania dostępu do czasopism „Nature” i „Science”.

Trzydziestolecie umowy polsko-ukraińskiej z 1993 r. o pomocy prawnej: ocena skuteczności w sprawach cywilnych i handlowych - to temat konferencji naukowej, która będzie odbywać się w dniach 30-31 marca na Wydziale Prawa i Administracji Uniwersytetu Warszawskiego.

Naczelny Sąd Administracyjny uchylił wyrok sądu I instancji, nie godząc się z orzeczeniem, że egzamin notarialny został przeprowadzony prawidłowo. Wątpliwości wzbudziły zarzuty zdającego dotyczące procedury oraz trudności technicznych, które spowodowały dwukrotne logowanie się do komputera. Chociaż sąd I instancji uznał, że winny nie był wadliwy pendrive komisji z danymi do wykonania aktu notarialnego.

Przepisy przewidujące możliwość odroczenia aplikacji adwokackiej lub radcowskiej, w związku z urodzeniem dziecka, dyskryminują ojców - wskazuje Rzecznik Praw Obywatelskich. I przypomina, że aplikację może odroczyć matka nowo narodzonego dziecka, ale ojciec już nie. Tymczasem zarówno macierzyństwo, jak i rodzicielstwo znajdują się pod ochroną i opieką Rzeczypospolitej Polskiej, co znajduje odzwierciedlenie w Konstytucji.

Fundusze można przeznaczyć na badania wstępne, pilotażowe, kwerendy, staże naukowe, wyjazdy badawcze albo konsultacyjne. Naukowcy mogą zdobyć środki na przeprowadzenie działań naukowych, których rezultaty pomogą im przygotować projekty badawcze i następnie ubiegać się o ich sfinansowanie w konkursach NCN.

Gdy na uczelni toczy się postępowanie dyscyplinarne, osoba pokrzywdzona działaniami nauczyciela akademickiego, studenta czy doktoranta nie ma statusu strony - według rzecznika praw obywatelskich należy to szybko zmienić. Podobnego zdania są posłowie opozycji - wskazują, że taki status ma osoba pokrzywdzona w postępowaniu dotyczącym radców czy adwokatów.

Wystartował nabór wniosków w programie „Doskonała nauka II”. Dofinansowanie mogą otrzymać projekty związane z organizacją konferencji naukowych i publikacją monografii naukowych - dofinansowanie to nie może stanowić więcej niż 90 procent całkowitego kosztu realizacji projektu.

Obywatele Ukrainy będą współfinansować koszty zakwaterowania zbiorowego, większa weryfikacja uprawnień do świadczeń socjalnych wypłacanych uchodźcom wojennym, 30 dni na złożenia wniosku o nadanie PESEL, przedłużenie uprawnień pobytowych - takie m.in. zmiany wprowadza nowelizacja ustawy o pomocy obywatelom Ukrainy, która weszła w życie 28 stycznia. Nowelizacja wprowadza zmiany także w 20 innych ustawach.

Zachowanie pracodawcy nie było uporczywe, ponieważ wprawdzie dokonał nieuprawnionego potrącenia wynagrodzenia pracownika dwa razy, ale zwrócił potrącone wynagrodzenia. Było ono związane z rozwiązaniem umowy po wcześniejszym sfinansowaniu studiów powodowi. Z drugiej strony nie można nie zauważyć, że potrącenia stanowiły reakcję za złamanie postanowień umowy, czyli odwet.

Poszukiwanie kompromisów i synergii - tak kierownictwo Polskiej Akademii charakteryzuje nowy etap prac nad nowelizacją ustawy o PAN. I dodaje, że nowo powstały zespół do spraw nowelizacji tej ustawy przygotuje rozwiązania systemowe wzmacniające rolę Akademii. Projekt będzie poddany dodatkowym konsultacjom w ramach obu filarów PAN – w korporacji członków PAN oraz wewnątrz instytutów.

Potrzebny jest wzrost stypendiów socjalnych dla studentów i doktorantów - stwierdziła Rada ds. Młodzieży działająca w ramach Narodowej Rady Rozwoju. A Parlament Studentów chce uzależnić system tych świadczeń od najniższego wynagrodzenia krajowego, a nie jak to jest obecnie, od wskaźników określanych przez Ministerstwo Rodziny i Polityki Społecznej.

Zmiany w postępowaniach awansowych, obligatoryjne publiczne kolokwia habilitacyjne i dostosowanie przepisów do wprowadzenia nowych dyscyplin nauki – to niektóre ze zmian w nowelizacji Prawa o szkolnictwie wyższym i nauce oraz niektórych innych ustaw, którą w środę podpisał prezydent Andrzej Duda. Zmiany dotyczą władz uczelni, pracowników naukowych i studentów.

Prezydent podpisał już nowelizację ustawy o pomocy dla obywateli Ukrainy, która zmienia także przepisy dotyczące refundacji kosztów kształcenia Polaków, którzy studiowali wcześniej na ukraińskich uczelniach. Wskazuje także pierwszy semestr roku akademickiego 2021/2022 jako punkt odniesienia do określania wysokości opłaty za studia oraz poziomu odniesienia do refundacji.

Decyzje w sprawie przyznania kategorii naukowych po ponownym rozpatrzeniu, są obecnie przygotowywane i sukcesywnie przesyłane ewaluowanym podmiotom - wyjaśnia resort edukacji i nauki. Z kolei wiceminister nauki zapewnia, że do połowy 2023 r. roku będzie znany kształt nowej ewaluacji jakości działalności naukowej.

Zgodnie z unijnym prawem przyszli lekarze powinni się szkolić na uniwersytetach lub pod ich nadzorem. Dlatego samorząd lekarski zaniepokojony otwieraniem kierunków lekarskich na kolejnych uczelniach, w tym zawodowych, zwrócił się do urzędników Komisji Europejskiej o wyjaśnienia. Eksperci podkreślają natomiast, że terminologia nie jest istotna, ale to czy państwo polskie zapewnia jakość kształcenia i ją kontroluje.

Nie będziemy robić żadnej rewolucji w systemie, a jedynie nieco go uprościmy - powiedział minister edukacji i nauki Przemysław Czarnek w wywiadzie dla "Forum Akademickiego". Projekt ma pojawić się już niedługo - minister wyraził nadzieję, że będzie gotowy na koniec lutego. Według tej zapowiedzi zmienią się m.in. zasady oceniania instytutów.

Zaplanowany na wtorek 17 stycznia na Uniwersytecie Warszawskim wykład dr Hanny Machińskiej, byłej zastępczyni Rzecznika Praw Obywatelskich, odbył się. O cofnięciu zakazu, po licznych protestach, poinformował w specjalnym oświadczeniu rektor uczelni, który wcześniej zdecydował o jego odwołaniu "z powodów technicznych".

Sejm przyjął część poprawek Senatu ustawy Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce, którą przygotował resort edukacji i nauki. Ma ona na celu wprowadzenie kilkudziesięciu rozmaitych zmian dotyczących zarówno nadania tytułu profesora, habilitacji, studentów zagranicznych, dyplomów czy funkcjonowania organów uczelni. Teraz ustawa trafi do podpisu Prezydenta.

Podchodzący do egzaminu na doradcę podatkowego chcieliby mieć pewność, że będą oceniani przez fachowców. Przepisy nie określają jednak żadnych minimalnych wymagań do zasiadania w tej komisji. Problematyczna jest także zasada, że osoba, która została wybrana do pracy w komisji, może automatycznie uzyskać wpis na listę doradców podatkowych.

Środowisko adwokackie chce liberalizacji przepisów o reklamie ale uważa, że pewne ograniczenia w kodeksie etyki powinny pozostać - np. zakaz reklamy porównawczej - wynika z badań przeprowadzonych w czasie prac nad propozycjami zmian. Będzie im poświęcone rozpoczynające się posiedzenie plenarne NRA. Prezes Przemysław Rosati liczy, że uda się je przyjąć jeszcze w maju, a wprowadzić w pierwszej połowie roku.

Już podczas dwóch pierwszych lat studiów medycznych studenci mają mieć kontakt z pacjentami. Nowe standardy kształcenia m.in. lekarzy i lekarzy dentystów będą obowiązywały od nowego roku akademickiego 2023/24, ale korzystanie z nich wciąż pozostaje w gestii uczelni. Nowe wytyczne stawiają na praktyczną naukę zawodu i zdobywanie umiejętności komunikacyjnych. Zdaniem ekspertów to krok w dobrą stronę.

Resort nauki sygnalizuje możliwość zmiany zasad oceny w ramach trzeciego kryterium ewaluacji – wpływu na otoczenie społeczno-gospodarcze. Możliwe, że uwzględniane będą artykuły w czasopismach branżowych, co z jednej strony jest szansą na bardziej praktyczne podejście, z drugiej furtką do uwzględniania publikacji, które nie zostały poddane procedurze recenzji naukowej.

Rusza 14. edycja programu dla młodych naukowców, którego budżet wynosi 80 mln zł. W najnowszej edycji konkursu pojawią się zmiany, w tym dotyczące wynagrodzeń kierownika projektu. Program LIDER realizowany jest przy udziale środków pochodzących z Ministerstwa Edukacji i Nauki. Nabór będzie trwał od 17 lutego do 8 maja 2023 r.

Pracownik naukowy ma prawo do wyrażania swoich poglądów, również na tematy niezwiązane z jego specjalizacją. Musi jednak liczyć się z tym, że tytuł naukowy nie sprawia, że staje się autorytetem we wszystkich dziedzinach. Istotne znaczenie ma też forma wypowiedzi - nawet w świetle obowiązywania pakietu wolności akademickiej.

W ramach trzeciego kryterium ewaluacji powinna pojawić się lista czasopism branżowych, w których publikowaliby autorzy, którzy dotychczas się z tym wstrzymywali, bo nie przynosiło to wymiernych korzyści dla uczelni. Pewne korekty powinny dotyczyć też kwestii zamknięcia się w czterech slotach – mówi prof. Włodzimierz Bernacki, sekretarz stanu w ministerstwie nauki.

Wiek nie powinien decydować o prawie decydowania o dalszych losach uczelni - taką uwagę zgłoszono w ramach prowadzonej przez Prawo.pl akcji "Poprawmy Prawo". Tę opinię podziela również rzecznik praw obywatelskich, który interweniował w tej sprawie. Resort edukacji i nauki przepisy zmieni, ale nie odejdzie od samej zasady - podwyższy jedynie granicę wieku.