NGO apelują do Senatu w sprawie ustawy rozszerzającej prawo do użycia broni

31 organizacji społecznych zaangażowanych w obronę praworządności i praw człowieka zaapelowało do Senatu o wprowadzenie zasadniczych poprawek do uchwalonej przez Sejm ustawy o zmianie niektórych ustaw w celu usprawnienia działań Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej, Policji oraz Straży Granicznej na wypadek zagrożenia bezpieczeństwa państwa. Wskazują, że przyjęte przez Sejm rozwiązania naruszają Konstytucję RP oraz Konwencję o Ochronie Praw Człowieka.

Organizacje argumentują, że uchwalona ustawa zawiera m.in. rozwiązania zwalniające z odpowiedzialności karnej funkcjonariuszy wybranych służb państwowych oraz żołnierzy Sił Zbrojnych, którzy przekroczyli uprawnienia, używając środków przymusu bezpośredniego albo broni palnej w odpowiedzi na zagrożenia dla życia lub zdrowia. Przeczytaj więcej: Sejm znowelizował zasady użycia broni. Ustawa przewiduje przy tym, że zwolnienie takie nastąpi w każdej sytuacji, niezależnie od stopnia oraz rodzaju naruszenia reguł dotyczących użycia broni palnej lub środków przymusu bezpośredniego. Oznacza to m.in. brak odpowiedzialności karnej funkcjonariuszy państwa, którzy w okolicznościach wskazanych w ustawie użyją broni palnej i ranią śmiertelnie innych funkcjonariuszy.

- W odniesieniu do żołnierzy Sił Zbrojnych uczestniczących w operacji wojskowej prowadzonej w czasie pokoju zmiana ta znajdzie zastosowanie na całym terytorium, na którym taka operacja jest prowadzona. Potencjalnie więc jej konsekwencjami może być objęta cała Polska, a nie tylko obszar przygraniczny – wskazują organizacje.

Organizacje przypominają, że już obecnie funkcjonariusze służb oraz współdziałający z nimi żołnierze Sił Zbrojnych mają prawo do użycia środków przymusu i broni palnej w każdej sytuacji, w której istnieje zagrożenie dla życia, zdrowia lub wolności człowieka. Obowiązujący stan prawny zobowiązuje przy tym funkcjonariuszy i żołnierzy do używania broni palnej w sposób wyrządzający jak najmniejszą szkodę, nakazując odstąpienie od jej stosowania, gdy cel jej użycia został osiągnięty. Przepisy ustawy o środkach przymusu wprowadzają przy tym szczególne rozwiązania chroniące kobiety w ciąży, dzieci i osoby z niepełnosprawnością, jak również zakazujące użycia broni palnej przez pododdział zwarty.

 - Gwarancją stosowania środków przymusu bezpośredniego oraz broni palnej, zgodnie z tymi zasadami, jest ryzyko poniesienia odpowiedzialności karnej za niezastosowanie się do nich. Gdy odpowiedzialność ta zniknie, ryzyko, że reguły te będą łamane, radykalnie wzrośnie – piszą sygnatariusze listu.

Przeczytaj także: Użycie broni palnej na granicy wymaga zmiany przepisów

Ryzyko braku kontroli

Sygnatariusze listu zwracają uwagę, że w obowiązującym stanie prawnym przewidzianych jest szereg rozwiązań normatywnych, które pozwalają ograniczyć lub wyłączyć odpowiedzialność funkcjonariuszy i żołnierzy przekraczających zasady użycia broni palnej lub środków przymusu bezpośredniego. Odpowiedzialność ta jest uzależniona od stopnia społecznej szkodliwości zarzucanego czynu. Nie może także przekroczyć stopnia ich winy. Ponadto, przepisy prawa karnego zawierają gamę środków prawnych o charakterze probacyjnym, w tym chociażby warunkowe umorzenie postępowania. Wreszcie, omawianych sytuacji nie można analizować bez odniesienia do prezydenckiego prawa łaski.

W ocenie organizacji przyjęte rozwiązania w sposób rażący naruszają Konstytucję Rzeczypospolitej Polskiej oraz Konwencję o Ochronie Praw Człowieka i Podstawowych Wolności. Oba te akty obligują do ustanowienia skutecznych reguł korzystania ze środków przymusu bezpośredniego i broni palnej. Jednocześnie nakazują, aby do użycia przemocy przez funkcjonariuszy państwa dochodziło jedynie w sytuacjach absolutnie koniecznych. W efekcie nie pozwalają na wprowadzenie żadnych rozwiązań, które będą dla funkcjonariuszy państwa swoistą „licencją na zabijanie”.

Konwencja o Ochronie Praw Człowieka wymaga, aby każdy przypadek użycia środków przymusu bezpośredniego oraz broni palnej ze skutkiem śmiertelnym był w odpowiedni sposób badany przez państwo. Wprowadzenie w życie rozwiązania zaproponowanego przez Sejm cel ten uniemożliwi, obligując prokuraturę do odmowy wszczęcia lub umorzenia postępowania karnego prowadzonego w sprawie.

- Apelujemy do Senatu Rzeczypospolitej Polskiej o wprowadzenie do omawianej ustawy poprawek wyłączających z niej rozwiązania zwalniające z odpowiedzialności karnej funkcjonariuszy i żołnierzy przekraczających granice wykorzystania środków przymusu bezpośredniego i broni palnej. W naszej ocenie jest to niezbędne z uwagi na obowiązek organów państwa ochrony życia wszystkich osób znajdujących się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, nie wyłączając obszarów położonych w pobliżu granic państwowej – piszą m.in. przedstawiciele Helsińskiej Fundacji Praw Człowieka, Instytutu Spraw Publicznych, Fundacji im. Stefana Batorego oraz Stowarzyszenia Amnesty International.

Odpowiedzialność karna w Polsce za czyny zabronione popełnione za granicą [PRZEDSPRZEDAŻ] ebook

Bartłomiej Filek

Sprawdź  

Cena promocyjna: 114.29 zł

|

Cena regularna: 127 zł

|

Najniższa cena w ostatnich 30 dniach: zł

-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Linki w tekście artykułu mogą odsyłać bezpośrednio do odpowiednich dokumentów w programie LEX. Aby móc przeglądać te dokumenty, konieczne jest zalogowanie się do programu. Dostęp do treści dokumentów w programie LEX jest zależny od posiadanych licencji.