- Rozszerzenie oferty w zakresie umiejętności dotyczących profesjonalnego komunikowania się z pacjentem, jego rodziną oraz komunikowania się w zespole, to dzisiaj wręcz oczekiwania społeczne - podkreśla prof. Leszek Domański, prorektor ds. klinicznych Pomorskiego Uniwersytetu Medycznego w Szczecinie, który uczestniczył w pracach zespołu przygotowującego zmiany w standardach kształcenia.

 

Pacjenci mówią o paternalistycznym podejściu personelu medycznego. Do najlżejszych przewin należy brak przedstawienia się lekarza, brak poszanowania intymności pacjenta czy dbałości o ochronę jego danych wrażliwych.  - Zostałam przyjęta do szpitala, czekał mnie zabieg. Leżałam na sali. Podeszła do mojego łóżka kobieta w fartuchu, zaczęła zadawać mi pytania. Dopiero po moim pytaniu- kim pani jest? - zorientowała się, że się nie przedstawiła.  Kilka chwil później na tę samą salę weszła pielęgniarka i zapytała o pacjentkę, nie wymieniając jej imienia, ale jej chorobę onkologiczną  - mówi czytelniczka Prawo.pl. 

Czytaj w LEX: Percepcja jakości świadczenia usługi medycznej z perspektywy pacjenta >>>

Czytaj w LEX: Ochrona wizerunku lekarza i pielęgniarki w kontaktach z pacjentem >>>

Do kategorii cięższych przewin w komunikacji z pacjentem i jego rodziną należałoby zaliczyć informowanie bez poszanowania intymności o śmierci bliskiej osoby lub o ciężkiej chorobie. 

- Po informacji ze szpitala, że tata zmarł, pojechałyśmy z siostrą dopełnić formalności. Zostałyśmy przyjęte obcesowo, na korytarzu, bez żadnych szczegółowych informacji a przechodząca pielęgniarka wcisnęła nam do rąk bez słowa czarny nylonowy worek przypominający te na śmieci z rzeczami taty...To było dość szokujące, biorąc pod uwagę okoliczności. Nie mówiąc już o tym, że zabrakło bardzo prostego zdania ze strony przyjmującej nas lekarki, jak chociażby wyrazy współczucia - mówi Prawo.pl kolejna osoba.

Nowe standardy wprowadzi rozporządzenie MEiN

Do 11 stycznia 2023 r. trwały konsultacje publiczne projektu rozporządzenia Ministra Edukacji i Nauki zmieniającego rozporządzenie w sprawie standardów kształcenia przygotowującego do wykonywania zawodu lekarza, lekarza dentysty, farmaceuty, pielęgniarki, położnej, diagnosty laboratoryjnego, fizjoterapeuty i ratownika medycznego.

Już w ciągu dwóch pierwszych lat studiów medycznych studenci mają nie tylko poznawać wiedzę teoretyczną, ale mieć też kontakt z pacjentami.  - Takie możliwości dadzą m.in. centra symulacji medycznych​. Tam student może nabywać i poszerzać swoje umiejętności praktyczne w symulowanych warunkach klinicznych. Jest to niewątpliwie dobry krok w kierunku poprawy jakości nauczania – podkreśla prof. Leszek Domański.

Czytaj w LEX: Prawo pacjenta do żądania innej opinii lekarza, pielęgniarki, położnej lub zwołania konsylium lekarskiego >>>

Czytaj w LEX: Ochrona lekarza przed pacjentami uregulowana w Kodeksie karnym lub naruszenie czci i nietykalności cielesnej lekarza >>>

Kształcenie lekarzy stawia na praktykę i dobrą komunikację z pacjentem

- Zaproponowane zmiany nie tylko aktualizują treści zawarte w standardach, porządkują nauczanie umiejętności praktycznych szczególnie na VI roku, ale wnoszą nowe elementy szczególnie w zakresie wymagań dotyczących kształcenia w kategorii umiejętności dotyczących profesjonalnego komunikowania się z pacjentem, jego rodziną oraz komunikowania się w zespole – mówi prof. Domański. - Jest to poszerzenie oferty programowej w tym niewątpliwie pożądanym obszarze nie tylko przez studentów medycyny - dodaje.

Jak zaznacza, tworzenie programów nauczania medycyny w oparciu o nowe standardy pozostaje dalej w gestii uniwersytetów i ich autonomii. Zmiany to odpowiedź na głos samych studentów, ale też wymogi Narodowej Strategii Onkologicznej na lata 2020–2030.

Czytaj w LEX: Komunikacja z pacjentem - między zarządzaniem a empatią >>>

Czytaj w LEX: Zasady i techniki komunikacji z pacjentem >>>

W jej ramach przewidziane jest działanie związane z dostosowaniem struktury kadry medycznej do lepszego zaspokojenia potrzeb pacjentów w obszarze onkologii poprzez zwiększenie zasobów kadrowych oraz jakości kształcenia.

- Realizacja tego działania ma polegać na dokonaniu przeglądu i nowelizacji standardów kształcenia na studiach na kierunkach lekarskim i lekarsko-dentystycznym „w sposób gwarantujący zdobycie umiejętności związanych z profilaktyką onkologiczną i wczesnym wykrywaniem nowotworów złośliwych oraz opieką nad osobami w trakcie i po zakończonym leczeniu przeciwnowotworowym” – czytamy w ocenie skutków regulacji.

Czytaj także na Prawo.pl: Rząd przyjął projekt ustawy o Krajowej Sieci Onkologicznej>>

Aktualizacja standardów kształcenia lekarzy bardzo pożądana

Zmiany pozytywnie ocenia także Konfederacja Lewiatan. - W naszej ocenie wszystkie próby dotyczące aktualizacji standardów, stanu wiedzy w naukach medycznych, kładzenia nacisku na praktykę i rozwiązania cyfrowe są korzystne. Szczególnie w odniesieniu do onkologii, która jest dynamicznie zmieniającą się dziedziną i liczba osób chorujących onkologicznie, ze względu na współczesny styl życia, będzie rosła – zaznacza Kacper Olejniczak, ekspert ds. branży Life Sciences w Konfederacji Lewiatan.    

Czytaj w LEX: Prawa i ograniczenia prawne opiekuna faktycznego w świetle praw pacjenta >>>

W opinii prof. Leszka Domańskiego, najbardziej istotne zmiany zaproponowane w nowelizacji dotyczą nauczania klinicznego. – Chodzi przede wszystkim o rozszerzenie oferty godzinowej w tej materii oraz zmniejszenie obciążenia dedykowanego naukom morfologicznym i naukowym podstawom medycyny. Aktualizacja zapisów dotyczących efektów kształcenia przedklinicznego i klinicznego była wręcz koniecznością – zaznacza profesor. W jego opinii istotne są także zmiany w zakresie szczegółowych efektów uczenia się dotyczących symptomatologii, a co za tym idzie - szukania rozwiązań diagnostycznych na podstawie objawów.

Wystandaryzowany egzamin praktyczny dla studentów medycyny

Ważnym krokiem zamykającym kształcenie praktyczne jest uporządkowanie i urealnienie wymagań nabywania umiejętności klinicznych jakie powinien nabyć student podczas nauczania na VI roku. Nowelizacja zakłada także m.in. wprowadzenie jednolitego wystandaryzowanego egzaminu praktycznego (OSCE) na końcu studiów, który pozwoli zweryfikować umiejętności studenta i jego przygotowanie do zawodu.

Na studiach medycznych od nowego roku akademickiego będzie więcej zajęć w grupach o charakterze praktycznym, nie będzie także zajęć w formie seminariów, za to będą zajęcia w formie ćwiczeń w ramach praktycznego nauczania klinicznego na VI roku studiów. Analogiczne zmiany będą dotyczyć kształcenia lekarzy dentystów. W tym przypadku w ramach praktycznego nauczania klinicznego na V roku studiów będą mniejsze grupy, w których studenci będą odbywać zajęcia. Nowe standardy stawiają także na kształcenie w zakresie stomatologii cyfrowej oraz implantologii.