Resort nauki opublikował komunikat o zwiększeniu wysokości subwencji ze środków finansowych na utrzymanie i rozwój potencjału badawczego przyznanych na 2023. Większość instytutów Polskiej Akademii Nauk dostało dodatkową subwencję na działalność - w tym roku jest to wyjątkowo potrzebne, ponieważ zwiększono płace minimalne pracowników naukowych. Mimo początkowych zapowiedzi MEiN dofinansowanie otrzymał także Instytut Filozofii i Socjologii.

Uczniowie i nauczyciele dostaną nowe komputery, by wzmacniać swoje kompetencje cyfrowe, a minister wzmocni swój wpływ na funkcjonowanie Akademii Kopernikańskiej - wszystko dzięki jednej ustawie. Oczywiście tej, dotyczącej laptopów dla szkół, bo nie do końca wiadomo, dlaczego znalazł się tam przepis dotyczący akurat funkcjonowania akademii.

Pierwszego października utworzona zostanie Wyższa Szkoła Straży Granicznej w Koszalinie. Powstanie uczelni kształcącej funkcjonariuszy Straży Granicznej pod koniec marca zapowiedzieli szefowie MEiN i MSWiA. W kwietniu uchwalone zostały przepisy w tej sprawie. Na ich podstawie minister spraw wewnętrznych wystąpił z wnioskiem do MEiN o powołanie Wyższej Szkoły SG.

Od 1 sierpnia 2023 r. obowiązują nowe przepisy dotyczące dyplomów doktorskich, dyplomów habilitacyjnych i legitymacji doktoranta. Zmiany dotyczą przede wszystkim sposobu uwierzytelniania tych dokumentów na potrzeby obrotu prawnego z zagranicą. Oznacza to, że rozporządzenie ustali procedury, które pozwolą na potwierdzenie ich autentyczności, gdy są przedstawiane w kontekście międzynarodowym.

Krajowe uczelnie, instytuty naukowe i instytuty badawcze mogą pozyskać specjalistów mających doświadczenie międzynarodowe i wiedzę z zakresu najnowszych trendów badawczych w swojej dyscyplinie naukowej - wynika z informacji Agencji Wymiany Akademickiej. Badacze realizują projekty w 14 polskich uczelniach i instytutach badawczych.

Resort edukacji i nauki zmienił wykaz czasopism punktowanych. W naukach prawnych najlepiej oceniane są teraz "Przegląd Sejmowy" i "Białostockie Studia Prawnicze". Publikacja w tych periodykach warta jest aż 200 punktów - więcej niż artykuł opublikowany w renomowanych czasopismach zagranicznych. Jako że okres ewaluacji trwa już w najlepsze, pojawiły się wątpliwości, do których artykułów stosuje się nową punktację.

Ministerstwo Edukacji i Nauki opublikowało właśnie nowy wykaz czasopism punktowanych, będący częścią systemu ewaluacji badań naukowych. Państwo, co zrozumiałe, chce wiedzieć, czy pieniądze, jakie daje uczelniom i instytutom naukowym, są wydawane na sensowne cele. Ponieważ nie możemy przewidzieć, czy wyniki badań z dziś przydadzą się do czegoś jutro, minister mierzy jakość pracy uczonych, przypisując poszczególnym ich osiągnięciom punkty - wskazuje profesor Piotr Stec z Uniwersytetu Opolskiego, kierownik Zakładu Prawa i Postępowania Cywilnego.

Resort nauki opublikował nowy wykaz czasopism naukowych - najwyższe noty, po 200 punktów, mają Białostockie Studia Prawnicze i Przegląd Sejmowy. Ale to nie jedyne czasopisma, którym podwyższono punktacje. Choć jest to dobra wiadomość dla wydawnictw i części naukowców, to znów dość tajemniczy jest tryb, w jakim dokonano zmian.

Ustalenie dochodu rodziny do celów określonych w ustawie o świadczeniach rodzinnych, w tym również dla celów ubiegania się o stypendium socjalne, następuje wyłącznie w oparciu o przepisy ustawy o świadczeniach rodzinnych. Dlatego nie ma możliwości pomniejszenia dochodu przed opodatkowaniem o stratę podatkową powstałą w latach ubiegłych.

Kursy, w tym specjalizacyjne, dla pielęgniarek będą pod ściślejszym nadzorem. Zwłaszcza te, które są dofinansowywane ze środków publicznych, bo ich operatora wybierze rektor Centrum Medycznego Kształcenia Podyplomowego (CMKP). To długo oczekiwana przez środowisko zmiana. Obecnie zdarza się, że jeszcze podczas trwającego szkolenia firma ogłasza upadłość, a pielęgniarka zostaje bez specjalizacji, ale za to kredytem.

Stan zdrowia studenta nie zwalnia go od przestrzegania regulaminu uczelni. Jeżeli korzystanie z telefonu podczas egzaminu pisemnego warunkowane jest stanem zdrowia, fakt ten musi być uprzednio znany władzom uczelni. Inaczej stanowi poważne wykroczenie w obowiązkach studenta. Potwierdził to niedawno Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gliwicach.

Zadaniem zespołów badawczych uczestniczących w konkursie jest opracowanie nowej technologii lub grupy technologii, które przyczynią się do powstania innowacyjnych leków lub terapii. Rezultatem prac badawczych mają być innowacyjne produkty, które mogą zainteresować inwestorów, a tym samym przyczynić się do finansowego sukcesu całego przedsięwzięcia.

Centralna Komisja Egzaminacyjna ogłosiła wyniki matur – absolwenci liceów i techników mogą więc składać dokumenty na wymarzone kierunki studiów. Na uczelniach kończy się powoli termin elektronicznej rejestracji kandydatów - choć największym zainteresowaniem cieszy się medycyna i informatyka, to i w tym roku wiele osób chce studiować prawo.

Najwyższa Izba Kontroli sprawdziła, jak działają uczelnie zawodowe - większość ze skontrolowanych instytucji nie radziła sobie należycie z zapewnieniem wymaganego poziomu bezpieczeństwa użytkowanej infrastruktury. Także działania uczelni służące zapewnieniu optymalnego gospodarowania posiadanym majątkiem oraz środkami finansowymi nie były w pełni prawidłowe i wystarczające.

Sztuczna inteligencja i jej powiązania z prawem autorskim wciąż są jednym z tematów, który budzi sporo emocji i prowokuje do zadawania pytań o konieczność reakcji w zakresie zmian w prawie. Dużo przestrzeni poświęcono tej tematyce również w najnowszym numerze „Zeszytów Naukowych Uniwersytetu Jagiellońskiego”, który zadedykowano prof. Ryszardowi Markiewiczowi z okazji jego 75. urodzin.

Rząd ma kolejny pomysł na budowę strzelnic. Poprzedni program: „Strzelnica w każdym powiecie” zakończył się fiaskiem, bo wybudowano tylko cztery takie obiekty. Teraz za inwestycje mają się zabrać uczelnie. Nie będą jednak musiały za bardzo przejmować się przepisami budowlanymi. Co ciekawe, w tym samym trybie będą mogły też postawić także inne, niezdefiniowane budynki.

Aż 60-70 procent naukowców, zależnie od województwa, w ogóle nie starało się o granty NCN - mówi dyrektor Narodowego Centrum Nauki prof. Zbigniew Błocki. Wskazuje również, że trzeba stworzyć system, który spowoduje, że do ośrodków regionalnych pójdą najlepsi. Aby to osiągnąć, proponuje, by zabronić jednostkom zatrudniania osób, które zrobiły doktorat w danej jednostce.

Kongres rozpoczyna się we wtorek, w Jachrance pod Warszawą. Celem wydarzenia jest budowanie polskiej wspólnoty oświatowej, integracja środowisk polonijnych i polskich za granicą, wymiana doświadczeń nauczycieli i naukowców pracujących poza granicami Polski. Weźmie w nim udział 500 gości z 40 państw.

Wielu młodych naukowców ma kłopoty z metodyką badań naukowych - część nie była odpowiednio szkolona i przygotowana do prawidłowego przeprowadzenia badań naukowych, analizy danych, pisania publikacji czy też wnioskowania o granty. O barierach dla młodych naukowców mówią prof. CMKP Joanna Bogusławska i dr Dorota Sys z Centrum Medycznego Kształcenia Podyplomowego.

Ewaluacja działalności naukowej trwa w najlepsze - obecny okres zaplanowano na lata 2022-2025. Póki co prowadzona jest na podstawie wykazu czasopism z poprzednich lat. Większych zmian trudno oczekiwać, bo nie są one możliwe - resort nauki nie powołał ekspertów, którzy mogliby ich dokonywać. Wątpliwości budzi też sam sposób ich powoływania.

Do Rzecznika Praw Studenta dziennie trafiają średnio dwie sprawy od studentów z całej Polski, co oznacza, że rocznie jest ich prawie 800. Zgłaszane problemy dotyczą m.in. systemu stypendialnego czy nadmiernego realizowania programu studiów w sposób zdalny. Dość dużo skarg od studentów nie ma jednak uzasadnienia.

Szkoła i studia powinny uczyć krytycznego myślenia, elastyczności i pomagać we wzmacnianiu kompetencji miękkich i międzyprzedmiotowych - wskazywali uczestnicy panelu "Edukacja i szkolnictwo wyższe, rozwój społeczeństwa obywatelskiego, a kształtowanie świadomego wyborcy" podczas konferencji "Lepsze prawo, lepsza Polska".

Uczelnia nie ma stołu anatomicznego, a w bibliotece są przestarzałe podręczniki do nauki fizjologii. Mimo tych uwag Polskiej Komisji Akredytacyjnej i negatywnej opinii, uczelnia prowadzi rekrutację na kierunek lekarski w roku akademickim 2023/2024. Nie łamie przy tym prawa, bo decyzja o likwidacji kierunku należy do ministra edukacji. Opinia komisji akredytacyjnej nie jest dla niego wiążąca.

Ministerstwo edukacji ma swobodę przy decydowaniu o zwiększeniu subwencji dla instytutów Polskiej Akademii Nauk - wyjaśnia resort w odpowiedzi na interpelację poselską dotyczącą niezwiększenia finansowania dla Instytutu Filozofii i Socjologii PAN. Resort zapewnia o obiektywizmie, ale jednocześnie wskazuje, że nie zamierza finansować jednostek, których pracownicy obrażają Polaków.

MEiN analizuje wyniki ewaluacji przeprowadzonej w 2022 roku i dotychczas przyjęte rozwiązania - zarówno systemowe, jak i te dotyczące regulacji prawnych. Nie zamierza jednak na razie wprowadzać rewolucyjnych zmian w tym zakresie - poinformowała rzeczniczka resortu edukacji i nauki Adrianna Całus-Polak.

Kształt ewaluacji jest przedmiotem nieustannej dyskusji w środowisku naukowym. Zmiany w niej zapowiedzieli ubiegłym roku minister edukacji i nauki Przemysław Czarnek i wiceszef resortu - Włodzimierz Bernacki. Teraz jednak rzecznik MEiN mówi, że nie planuje się wprowadzania obecnie zmian ustawowych związanych z ewaluacją jakości działalności naukowej uczelni i instytutów.

Warunkiem uczestnictwa w projekcie jest zaangażowanie co najmniej dwóch krajów z Grupy Wyszehradzkiej – V4 (Czechy, Węgry, Polska, Słowacja). Pieniądze przeznaczone będą na organizację krótkoterminowych wyjazdów młodzieży w wieku 12-30 lat. Wniosek można zgłosić do 30 czerwca.

Rozwiązania mające istotne znaczenie dla sprawnego funkcjonowania instytutów badawczych, dotyczące m.in. kwalifikacji wymaganych od kandydata na dyrektora instytutu badawczego, okresu sprawowania funkcji przewodniczącego rady naukowej i ustalania planu działalności instytutu badawczego - przewiduje nowelizacja ustawy, którą w piątek uchwalił Sejm.

Do Rzecznika Praw Doktoranta wpływa coraz więcej spraw kierowanych przez doktorantów. Organ ten dysponuje szeroką wiedzą dotyczącą praktycznych problemów, z jakimi mierzy się na co dzień to środowisko, więc ustawowe umocowanie przyczyniłoby się do wzmocnienia jego pozycji w kontakcie z władzami uczelni, instytucjami czy właściwymi ministerstwami - uważa Rzecznik Praw Obywatelskich.

Uniwersyteckie kliniki prawa w sposób profesjonalny świadczą pomoc prawną osobom znajdującym się w trudnej sytuacji - uważa Rzecznik Praw Obywatelskich, którego zdaniem mogą one z powodzeniem udzielać nieodpłatnej pomocy prawnej, poradnictwa i edukacji prawnej - na równi z osobami i instytucjami, którym w ustawie powierzono prowadzenie punktów pomocy prawnej.