Jest rozporządzenie - będą 44 dyscypliny naukowe i 3 artystyczne

Minister nauki i szkolnictwa wyższego Jarosław Gowin podpisał w czwartek rozporządzenie , które przewiduje, że będą 44 dyscypliny naukowe i 3 artystyczne. Po protestach za osobną dyscyplinę uznano astronomię.

Jest to przepis wykonawczy do nowej ustawy o szkolnictwie wyższym i nauce. O podpisaniu rozporządzenia minister poinformował na Twitterze. - Przed chwilą, po długich konsultacjach ze środowiskiem akademickim, podpisałem rozporządzenie o dyscyplinach: 44 naukowe i 3 artystyczne. Kolejny ważny krok w reformie polskiej nauki za nami - napisał Gowin w czwartek rano.

Spór o liczbę dyscyplin

Wokół prac nad listą dyscyplina naukowych było sporo kontrowersji. Na początku sierpnia Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego opublikowało projekt rozporządzenia dotyczący podziału dziedzin nauki i dyscyplin naukowych oraz dyscyplin artystycznych. To jedno z wielu rozporządzeń przygotowanych przez resort nauki do Ustawy 2.0, która wchodzi w życie 1 października br. Rozporządzenie - zawierające nową klasyfikację dyscyplin naukowych - ma prowadzić do ograniczenia ich rozdrobnienia w Polsce. Jak podkreślał resort, podział dyscyplin wzorowany jest na systematyce przyjętej przez OECD i był zapowiadany przez resort nauki już w trakcie prac nad nową ustaw Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce.

Czytaj: Resort nauki przygotował listę dyscyplin naukowych>>

Protestowali nie tylko astronomowie

Podczas konsultacji i opiniowania projektu rozporządzenia, pojawiły się jednak głosy sprzeciwu naukowców, których dyscypliny mają być włączone do innych, szerszych. Swój sprzeciw szczególnie mocna wyrazili astronomowie. Polskie Towarzystwo Astronomiczne zebrało ponad 8 tys. podpisów w petycji skierowanej w sierpniu do MNiSW, dotyczącej utrzymania statusu astronomii jako samodzielnej dyscypliny naukowej.
Odnosząc się do tej kwestii w jednym z wywiadów Jarosław Gowin przypomniał, że od początku planowanej reformy szkolnictwa zapowiadał, przy aplauzie większości naukowców, że nauka powinna być interdyscyplinarna, a dyscypliny szerokie, dlatego trzeba je skomasować. - Poprosiłem o przygotowanie propozycji nowej klasyfikacji dyscyplin najbardziej reprezentatywnych dla świata naukowego: konferencję rektorów, Centralną Komisję ds. Stopni Naukowych i Tytułów, Radę Główną Szkolnictwa Wyższego. Eksperci, czyli sami naukowcy, zaproponowali taką klasyfikację – podkreślił Jarosław Gowin.

Astronomia jest na liście dyscyplin

Jednak w koncu minister ustąpił i astronomia znalazła się na liście jako odrębna dyscyplina nuakowa. 

Inną ze zmian, które pojawiły się w podpisanym w czwartek rozporządzeniu jest rozdzielenie dyscypliny "nauki o kulturze i sztuce" na dwie dyscypliny: "nauki o kulturze i religii", a także "nauki o sztuce". Jarosław Gowin wyjaśnił, że był to postulat stowarzyszenia Obywateli Nauki. Następną zmianą jest np. wydzielenie osobnej dyscypliny nauk leśnych (w projekcie jedną dyscypliną było "rolnictwo, leśnictwo i rybactwo").

Odrębną dyscypliną są "nauki medyczne", w której skonsolidowano proponowane w projekcie rozporządzenia dyscypliny "medycyna kliniczna i stomatologia" oraz "podstawowe nauki medyczne i farmaceutyczne".

W rozporządzeniu za osobną dziedzinę naukową uznana jest teologia, a prawo kanonicze potraktowane zostało jako odrębna dyscyplina w dziedzinie nauk społecznych. Jarosław Gowin wyjaśnił, że w interpretacji prawników do takiego rozwiązania zobowiązuje Polskę konkordat.

Z zestawienia w rozporządzeniu zniknęła natomiast dyscyplina "biotechnologia". Resort nauki wyjaśnia, że to obszar nauki ściśle powiązany z bardzo różnymi badaniami - prowadzonymi nawet w różnych dziedzinach.