Nadużywanie instytucji tymczasowego aresztowania to w Polsce stary problem, a ostatnie lata były pod tym względem szczególnie złe. Ale od początku roku trend wyraźnie się zmienia. Bez zmian w prawie i bez wytycznych z centrali, prokuratorzy kierują do sądów o 30 proc. mniej wniosków o zastosowanie tego najbardziej uciążliwego środka zapobiegawczego.

Ministrowie odpowiedzialni za sprawy wewnętrzne w 15 państwach członkowskich UE skierowali do Przewodniczącej KE list dotyczący migracji. List porusza m.in. kwestie zapewnienia państwom członkowskim UE możliwości skutecznego rozpatrywania wniosków, przekazywania lub odsyłania obywateli państw trzecich, którzy nie potrzebują ochrony międzynarodowej lub którzy mogą uzyskać ją w państwach trzecich.

Ministerstwo Sprawiedliwości ma plan jak pomóc frankowiczom i odciążyć sądy. Będzie więc ustawa frankowa regulująca uproszczoną procedurę dla postępowań frankowych oraz zawieranie ugód przy wykorzystaniu wzorca. Sędziowie nie będą też musieli sami przeliczać umów kredytowych. Pracę ułatwi im również baza z tezami wyroków TSUE.

Pełnomocnicy kredytobiorców próbują różnych metod, żeby przyspieszyć ciągnące się latami postępowania w sprawach frankowych. Skutek zależy jednak nie tyle od ich determinacji, co od szczęścia i przypadku. Tymczasem samym frankowiczom czekanie na wyrok może się opłacić - z powodu ustawowych odsetek za opóźnienie, które bank będzie musiał wypłacić.

Prokurator w stanie spoczynku został pozbawiony przez Izbę Odpowiedzialności Zawodowej Sądu Najwyższego tego stanu wraz z uposażeniem, z powodu wielu incydentów uchybiających godności urzędu. Chodziło m.in. o grożenie dwóm osobom, w tym dziecku - pobiciem i pozbawieniem życia.

Ministerstwo Sprawiedliwości pracuje nad zmianami, które mają umożliwić wnoszenie przez profesjonalnych pełnomocników, poprzez portal informacyjny sądów, pism procesowych w postępowaniu odwoławczym, a także wzajemne doręczanie pism. Postulują o to od dawna samorządy prawnicze, a Naczelna Rada Adwokacka przygotowała w tym zakresie swój własny projekt zmian.

Instytucja ławnika ma być rozpropagowana, planowane są dla nich wyższe stawki już za 2025 r. i szerszy zakres spraw - np. mają zasiadać w składach w procesach o zadośćuczynienie. Sami ławnicy mieliby być z czasem wyłaniani podczas wyborów samorządowych - to zapowiedzi, które padły podczas konferencji ministra sprawiedliwości Adama Bodnara.

W drugim kwartale 2025 r. ma być gotowy projekt zmian, które zastąpią ubezwłasnowolnienia modelem wspieranego podejmowania decyzji. Propozycje przewidują dwa typy kuratorów - wspierający będzie ustanawiany dla osób wymagających lżejszej formy wsparcia, a reprezentujący dla osób wymagających intensywniejszej pomocy. Kurator będzie wyznaczany na okres nie dłuższy niż 5 lat i możliwe będzie jego ponowne ustanowienie. Co więcej, na wypadek choroby - np. Altzheimera, przewidziano pełnomocnictwo rejestrowe.

Począwszy od 26 stycznia prof. Adam Bodnar wydał 15 zarządzeń o powołaniu Rzecznika Dyscyplinarnego Ministra Sprawiedliwości, czyli tzw. rzeczników ad hoc. Zarządzenia te dotyczą 86 postępowań dyscyplinarnych i 39 sędziów. Zgodnie z przepisami rzecznicy ad hoc prowadzą sprawy dyscyplinarne wyznaczone im przez ministra, a w momencie gdy je przejmą, nie mogą ich już prowadzić dotychczasowi rzecznicy.

Postanowienia umowne, które przewidują indeksację kredytu do waluty obcej i wprowadzają nierówność między stronami, w ten sposób, że kształtują jednostronnie kurs waluty, są postanowieniami niedozwolonymi – powtórzył raz jeszcze Sąd Najwyższy. I będzie powtarzał jeszcze kilkadziesiąt razy, czyli tyle, ile jest skarg kasacyjnych wniesionych przez syndyka masy upadłości Getin Noble Bank, który nie chce ich wycofać, mimo że nie odnoszą one skutku.

Projekt ustawy naprawczej został już przekazany przez Komisję Kodyfikacyjną Prawa Karnego ministrowi sprawiedliwości. Wśród wielu zmian jest i taka propozycja, która zakłada wydłużenie możliwości wnoszenia apelacji z 14 do 30 dni. Rozwiązania chwalą prawnicy, wskazując choćby na to, że sąd ma możliwość wydłużenia terminu sporządzenia uzasadnienia "w sprawie zawiłej lub z innej ważnej przyczyny".

Wynagrodzenia pracowników sądów i asystentów to jedna z kwestii, która powinna zostać jak najszybciej rozwiązana. Są bowiem na skandalicznym poziomie. W tym zakresie nie jest potrzebna praca Komisji Kodyfikacyjnej Ustroju Sądownictwa i Prokuratury, a współpraca resortów sprawiedliwości i finansów - mówi prof. Krystian Markiewicz, przewodniczący Komisji i szef Iustitii. Dodaje, że sprawa jest szczególnie ważna teraz, gdy sądy zmagają się z problemami kadrowymi, związanymi z sytuacją wokół neo-KRS.

Łatwiej będzie dokonać transkrypcji zagranicznych aktów małżeństwa osób tej samej płci oraz aktów urodzenia dziecka, w których jako rodzice wpisane są osoby tej samej płci. To wynik decyzji Prokuratury Krajowej. Polska ma swobodę we wprowadzaniu w swoim prawie własnych regulacji dotyczących małżeństw jednopłciowych. Lokalne przepisy nie mogą jednak naruszać prawa Unii Europejskiej. Decyzję Prokuratury Krajowej popiera Prokurator Generalny Adam Bodnar.

Po raz pierwszy w historii wypracowana ma być koncepcja spójnego systemu obsługującego i wspierającego wszystkie organy uczestniczące w procesie legislacyjnym. Kluczowym aspektem planowanego rozwiązania ma być wygoda użytkownika - zapowiada rząd. Powołano już w tym celu specjalny zespół, który wypracuje założenia nowego systemu.

Sędzia nie może zostać zmuszony do orzekania wspólnie z sędziami wyznaczonymi do składu z naruszeniem prawa potwierdzonym w orzeczeniach sądów krajowych oraz trybunałów europejskich - wskazał Rzecznik Praw Obywatelskich w opinii przekazanej do Europejskiego Trybunału Praw Człowieka. Ma ona związek ze skargą sędziego Izby Cywilnej Sądu Najwyższego Pawła Grzegorczyka, który wbrew swojej woli został wyznaczony do orzekania w Izbie Odpowiedzialności Zawodowej SN.

Opinia Rzecznika Generalnego TSUE w sprawie restrukturyzacji Getin Noble Bank w upadłości jest dobrym dla frankowiczów prognostykiem przed jesiennym wyrokiem trybunału dotyczącym GNB. Jeżeli podtrzyma on swoją dotychczasową praktykę i przychyli się do opinii rzecznika, to pod koniec roku, frankowiczom z GNB otworzy się droga do dochodzenia odszkodowań od Skarbu Państwa - pisze Marcin Szołajski, radca prawny z Szołajski Legal Group.

Policja nie jest uprawniona do uzyskania dokumentacji medycznej pacjenta bez jego zgody. Wyjątkiem są jedynie sytuacje nagłe, wykonywanie zleceń prokuratury oraz kiedy jest organem zlecającym badania medyczne - na przykład przed umieszczeniem osoby w izbie wytrzeźwień. Inne uprawnienia co do dokumentacji medycznej mają natomiast sądy i prokuratura.

Kończą się prace nad projektem rozdzielającym stanowiska ministra sprawiedliwości i prokuratora generalnego. Powinien on zostać niebawem wpisany do planu prac legislacyjnych rządu - poinformowało właśnie serwis Prawo.pl Ministerstwo Sprawiedliwości. Uregulowany ma zostać także sposób wyboru i odwołania prokuratora generalnego.

Na piątkowej sesji plenarnej Komisja Wenecka - organ doradczy Rady Europy do spraw prawa konstytucyjnego - przyjęła wydaną w trybie pilnym opinię o projekcie nowelizacji ustawy o Krajowej Radzie Sądownictwa. W ocenie Komisji reforma będzie chronić niezależność sądownictwa i jest zgodna ze standardami europejskimi.

Ministerstwo Sprawiedliwości opublikowało właśnie końcowe wyniki egzaminów adwokackiego i radcowskiego. W tym roku wyższa zdawalność była u adwokatów - 86,8 proc., u radców wyniosła 83,1 proc. Dla kandydatów na adwokatów najtrudniejsze było zadanie z prawa karnego - wystawiono z niego aż 83 oceny niedostateczne, a w przypadku przyszłych radców - prawo cywilne - 150 niedostatecznych ocen.

24 czerwca 2024 r. o godz. 18:00 odbędzie się webinarium Immunitet państwa i immunitety urzędników państwowych w czasach transformacji. Uczestnicy dyskutować będą o tym jakie immunitety przysługują państwom, osobom i organizacjom międzynarodowym oraz, czy i w jakim zakresie należy je ograniczać biorąc pod uwagę interesy jednostki.

Sędziowie i sądy okręgu gdańskiego nieco pogubiły się w sprawach dyscyplinarnych. Świadczy o tym przekazanie przez sąd II instancji do Sądu Najwyższego sprawy karnej przeciwko sędziemu z oskarżenia publicznego za przestępstwo umyślne poświadczenia nieprawdy w protokole rozprawy. Sąd Najwyższy nie osądzi takiej sprawy do czasu rozstrzygnięcia w postępowaniu karnym.

Zważywszy na pogłębiającą się zapaść wymiaru sprawiedliwości, happeningi z paprotkami nie tylko nie powinny znajdować się na liście działań priorytetowych Ministerstwa Sprawiedliwości, ale w tej formule w ogóle nie powinny mieć miejsca. Próba "odczarowywania" czy "ocieplania" w ten sposób wizerunku ławnika jest wysoce niefortunna, a nawet szkodliwa. Postulat "wyniesienia paprotek" z sądu może umocnić negatywne stereotypy - pisze prof. Andrzej Olaś z Zakładu Postępowania Cywilnego WPiA Uniwersytetu Jagiellońskiego.

Prokurator Krajowy Dariusz Korneluk uchylił polecenie z 16 grudnia 2019 r., na mocy którego prokuratorzy mieli obowiązek składania wniosków o wyłączenie sędziów, którzy kwestionowali w postępowaniu sądowym status innego sędziego. Z pisma, do którego dotarło Prawo.pl, wynika że od prokuratorów wymagano też, by w takich sytuacjach powiadamiani byli rzecznicy dyscyplinarni i Prokuratura Krajowa.

Korzystanie z usług lekarza rodzinnego NFZ przez prokuratora nie decyduje o braku bezstronności - orzekła Izba Odpowiedzialności Zawodowej Sądu Najwyższego. Nie ma konfliktu interesów, jeśli świadkiem przesłuchiwanym przez prokuratora jest osoba zawodowo z nim powiązana. Podstawą żądania wyłączenia prokuratora na wniosek, są trwałe powiązania ze stroną albo jej pełnomocnikiem typu przyjaźń, wrogość, zbieżność lub rozbieżność interesów.

Ministerstwo Sprawiedliwości chce podkreślać znaczenie ławników w sądzie i zwiększyć ich rolę w rozpoznawaniu spraw. Pierwszym etapem ma być akcja informacyjno-promocyjna z paprotkami - roślinami w roli głównej. Wynoszone z sądu paprotki mają odczarować stygmatyzujące przezwisko dla ławnika. Prawnicy wskazują jednak, że używanie w tym celu prześmiewczego określenia, jest niefortunne. A sami ławnicy, że chcą być promowani, ale niekoniecznie w ten sposób.

Dopiero 25 lipca Trybunał Konstytucyjny będzie kontynuował ocenę wniosku Krajowej Rady Sądownictwa w sprawie procedury odwołania prezesów sądów przez ministra sprawiedliwości. Zdaniem członków Rady narusza ona konstytucyjną zasadę trójpodziału władzy i zasadę równowagi władz. Wydanie wyroku zaplanowane było na czwartek, 20 czerwca.

Instytucja doręczenia komorniczego uprzykrza życie nie tylko sądom czy powodom, ale i pozwanym, którzy muszą liczyć się z wizytą komornika w mieszkaniu lub rozpytywaniem wśród sąsiadów. Wpływa ona również na przedłużenie postępowania sądowego - pisze Kamil Paweł Szmidt, adwokat w RESIST Rezanko Sitek.

Ministerstwo Sprawiedliwości chce, by w 2025 roku kwota bazowa stanowiąca podstawę ustalenia wysokości dotacji na finansowanie zadań związanych z udzielaniem nieodpłatnej pomocy prawnej, świadczeniem nieodpłatnego poradnictwa obywatelskiego oraz edukacji prawnej wynosiła 6104 złotych. Projekt rozporządzenia trafił właśnie do opiniowania.

Minister Sprawiedliwości rozpoczął 18 czerwca procedurę odwołania z pełnionych funkcji prezesa Sądu Okręgowego w Warszawie sędzi Joanny Przanowskiej-Tomaszek i pięciu wiceprezesów. Teraz reaguje na to Krajowa Rada Sądownictwa - wyrażając, jak wskazano w uchwale, głębokie zaniepokojenie. Powołuje się przy tym na zabezpieczenie Trybunału Konstytucyjnego, który w czwartek ma wypowiedzieć się na temat konstytucyjności przepisów dotyczących odwołania kierownictwa sądów.