Zmiany w sędziowskim składzie Krajowej Rady Sądownictwa stały się priorytetem, jeśli chodzi o przywracanie praworządności w wymiarze sprawiedliwości. Projekt, zakładający, że tych członków wybierać będą sędziowie, jest już w opiniowaniu, ale jego losy są niepewne. Może się bowiem skończyć na wecie prezydenta. Minister sprawiedliwości Waldemar Żurek w rozmowie z Prawo.pl potwierdza plan „B", który miałby opierać się na obowiązujących przepisach. Prawnicy podkreślają, że wystarczy zmiana regulaminu Sejmu, a nawet rozporządzenie.

Potrzebujemy polityk, regulacji, które holistycznie zajmą się zwalczaniem przemocy ze względu na płeć. Takie działania muszą być podejmowane, aby przemoc nie miała miejsca. Tymczasem w polskim prawie wiele rozwiązań dotyczy reakcji na przemoc już zaistniałą. Edukujmy o tych zjawiskach, aby wykorzenić krzywdzące zachowania - wskazuje dr hab. Katarzyna Sękowska-Kozłowska, prof. INP PAN.

Prezydent Karol Nawrocki powołał Grzegorza Ksepkę w skład Krajowej Rady Sądownictwa - poinformowała prezydencka kancelaria. Jak przekazano, we wtorek nastąpiło wręczenie aktu powołania, a postanowienie w tej sprawie prezydent wydał na początku listopada. O powołaniu Grzegorza Ksepki KPRP poinformowała we wtorek.

Prokurator Generalny powiadomił marszałka Sejmu o zarzutach postawionych Zbigniewowi Ziobrze w związku z pełnieniem przez niego funkcji szefa MS i PG – podała Prokuratura Krajowa. Według PK Sejm może podjąć decyzję o pociągnięciu posła PiS Zbigniewa Ziobry do odpowiedzialności konstytucyjnej przed Trybunałem Stanu.

Trybunał Konstytucyjny orzekł, że rozumienie przesłanki wyłączenia sędziego w sprawach cywilnych w ten sposób, że jest nią okoliczność powołania go przez prezydenta po zaopiniowaniu przez obecną Krajową Radę Sądownictwa, jest niezgodne z Konstytucją. Powołał się przy tym na swoje wcześniejsze wyroki. Tym razem chodzi o pytanie prawne, które do TK jeszcze w 2023 r. skierował sędzia dr Kamil Zaradkiewicz z Izby Cywilnej SN.

Gdy sędzia dopuścił się rażącej przewlekłości w rozpoznawaniu spraw i gdy Skarb Państwa musiał stronom z tego powodu wypłacić odszkodowania, to należy go surowo ukarać. Jednak kara obniżenia wynagrodzenia o 40 procent przez dwa lata jest rażąco wysoka. Izba Odpowiedzialności Zawodowej obniżyła zatem karę do 30 proc. wynagrodzenia ze względu na dotychczasową służbę i wiek sędziego.

Przed Europejskim Trybunałem Praw Człowieka rozpatrywane są obecnie skargi dotyczące niepowołania przez polskich prezydentów sędziów, którzy uzyskali pozytywną opinię legalnej KRS. Te wyroki mogą być kluczowe z punktu widzenia zapowiedzi obecnego prezydenta Karola Nawrockiego, dotyczących nominacji sędziowskich – mówi minister sprawiedliwości Waldemar Żurek.

We wtorek 25 listopada zebrał się Trybunał Stanu w składzie pięciu sędziów w sprawie Macieja Świrskiego, przewodniczącego Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji. Jest to posiedzenie wstępne i odbywa się w trybie niejawnym. Oskarżyciel kwestionuje prawidłowość powołania składu orzekającego, a konkretnie - sędziego Piotra Saka. Wobec tego zarządzono przerwę.

Jaki był status ziem polskich podczas okupacji 1939-1945 i kto sprawował tu władzę? Co z Generalnym Gubernatorstwem, którego władze nakazały noszenie opasek z Gwiazdami Dawida? – to pytania, które pojawiają się przy okazji zarzutów, że w Polsce (jako pierwszej w Europie) miały być wprowadzone antysemickie szykany, w tym nakaz specjalnej identyfikacji.

Zarówno samorząd lekarski, jak i resort sprawiedliwości, popierają oczekiwane od dawna utworzenie instytucji koronera. Niedawno został opublikowany projekt w tej sprawie. W uwagach zgłoszonych Ministerstwu Zdrowia, które odpowiada za nowelizację, pojawiają się jednak pytania dotyczące zwłaszcza nieadekwatnie wysokich kosztów i nie zawsze jasno określonych kompetencji, co może przysporzyć problemów w praktyce.

Destabilizacja orzecznicza w sądach powszechnych w kwestii sposobu rozliczeń w sprawach frankowych po czerwcowym wyroku TSUE może być czynnikiem, który wpływa na niektórych kredytobiorców jako element skłaniający do zawarcia ugody. Banki też coraz chętniej porozumiewają się z kredytobiorcami, choć tu motywacją jest raczej duże ryzyko przegranej w sądzie.

Gdy na skutek wyboru nowych sędziów Trybunał Konstytucyjny stanie się ponownie instytucją w pełni niezależną i bezstronną, to może w nim dojść do postępowań w sprawie ustaw najbardziej dotkniętych deformacjami, które doprowadziły do kryzysu praworządności – twierdzi prof. Marek Safjan, były prezes Trybunału Konstytucyjnego. Jednak trochę studzi nadzieje na przywrócenie w ten sposób porządku konstytucyjnego, bo jego zdaniem i tak konieczne by było uchwalenie i wejście w życie nowych ustaw.

Rzecznik dyscyplinarny sędziów sądów powszechnych Joanna Halina Raczkowska, po uzyskaniu pozytywnej opinii właściwych kolegiów, odwołała z funkcji zastępców rzecznika dyscyplinarnego przy sądach okręgowych i apelacyjnych siedem osób. Uzasadniono, że decyzje o odwołaniu zostały podjęte, gdyż dalsze pełnienie funkcji zastępcy rzecznika dyscyplinarnego przez tych sędziów zagraża prawidłowemu funkcjonowaniu wymiaru sprawiedliwości i nie da się pogodzić z dobrem wymiaru sprawiedliwości.

Prezes Naczelnego Sądu Administracyjnego Jacek Chlebny (na zdjęciu) przedłożył Prezydentowi, opracowany w Naczelnym Sądzie Administracyjnym, projekt ustawy o zmianie ustawy – Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi, z prośbą o skorzystanie z inicjatywy ustawodawczej. Projekt ten ma wprowadzić uchwały pilotażowe i ograniczyć jawność rozpraw.

Główne polskie rzeki mogłyby uzyskać osobowość prawną - to pozwoliłoby lepiej chronić przyrodę, ułatwiło planowanie przestrzenne, rozwiązałoby problemy żeglugi śródlądowej i przeciwpowodziowych inwestycji. Nie byłby to polski precedens ani wynalazek, gdyż na świecie jest już kilkaset takich przypadków, choć próba objęcia takimi regulacjami rzeki Ganges w Indiach okazała się niewypałem. Czy Marszałek Sejmu Włodzimierz Czarzasty wyjmie z parlamentarnej zamrażarki projekt, pod którym sam podpisał się pół roku temu?

Coraz więcej małżonków decyduje się m.in. na rozdzielność majątkową. Jak podkreślają notariusze, to dobre rozwiązanie np. wtedy, gdy prowadzą firmy i chcą być niezależni w finansowych decyzjach. Warto jednak pamiętać o kilku istotnych kwestiach - po pierwsze, rozdzielność obowiązuje na przyszłość i od momentu jej podpisania, a w przypadku śmierci współmałżonka, jeśli nie sporządził testamentu, nie zmienia kolejności dziedziczenia ustawowego. Tak więc małżonek dziedziczy, a jeśli jest testament i został w nim ze spadku wykluczony, może ubiegać się o zachowek.

Komisja Finansów Publicznych przyjęła poprawkę do budżetu na 2026 r., zakładającą zmniejszenie wydatków w sądach o w sumie 165 mln zł, w tym ponad 94 mln z funduszu wynagrodzeń pracowników sądów. Związki zawodowe nie kryją swojego oburzenia, podkreślając, że to oznacza, iż pracownicy nie będą mogli liczyć na podwyżki wynagrodzeń wyższe niż 3 proc. Dodają również, że taka decyzja godzi w stabilność funkcjonowania sądów. Pojawiają się też głosy o konieczności przeprowadzenia akcji protestacyjnej.

Sąd Apelacyjny w Warszawie orzekł, że autorskie prawa majątkowe do historycznego znaku graficznego „Solidarność” należą do NSZZ „Solidarność”. Taką wiadomość przekazał Piotr Duda, przewodniczący Komisji Krajowej związku. Wyrok jest prawomocny i kończy toczący się od 2022 r. spór. Twórca grafiki nie może udzielać licencji ani żadnych zezwoleń dotyczących jej wykorzystywania.

Każdy sędzia będzie mógł wybierać członków Krajowej Rady Sądownictwa, dysponować będzie 15 głosami. Kandydat będzie musiał mieć 10-letni staż sędziowski, co najmniej 5-letni w danym sądzie. Nie będą mogli kandydować obecni sędziowie/członkowie KRS. Za przeprowadzenie wyborów odpowiadać będzie PKW, a samorządy prawnicze będą mogły zgłaszać swojego kandydata - projekt nowej ustawy o KRS jest już w opiniowaniu, jest na to 10 dni.

Działania służb w państwie prawa nie mogą stanowić zagrożenia dla demokratycznego ustroju i powinny one podlegać efektywnej, a nie wyłącznie iluzorycznej kontroli – uznali uczestnicy konferencji zorganizowanej w czwartek w Biurze Rzecznika Praw Obywatelskich. Jak podkreślano, obowiązujący system niejawnej inwigilacji wymaga całościowego przemodelowania, a obecna koalicja rządząca, mimo zapowiedzi, tego nie dokonała, ograniczając się jedynie do kosmetycznych zmian.

Szykanowanie I prezes Sądu Najwyższego przez obu ostatnich ministrów sprawiedliwości w postaci uporczywych wniosków o uchylenie immunitetu i licznych gróźb Kolegium SN odebrało jako atak na niezależność tego sądu. Kolegium podjęło uchwałę w sprawie „ataków władzy wykonawczej” wobec pierwszego prezesa Sądu Najwyższego.

Prokurator nieumyślnie potrącił pieszą na pasach. Postępowanie dyscyplinarne trwało dziewięć lat. W tym czasie prokurator dwa razy został uniewinniony przez Sąd Dyscyplinarny przy Prokuratorze Generalnym, zaś sąd karny warunkowo umorzył postępowanie. Sąd Najwyższy uznał, że prokurator powinien odznaczać się szczególną ostrożnością i wymierzył mu najłagodniejszą karę - upomnienia.

Pary jednopłciowe potrzebują możliwości sformalizowania swojego związku. Brak jakiejkolwiek prawnej instytucji, która im to umożliwia, łamie Europejską Konwencję Praw Człowieka i Podstawowych Wolności. Tymczasem, mimo obietnic, rząd nie kwapi się do uchwalenia zmian. Obecnie partnerzy tej samej płci nie mogą uregulować wielu kwestii związanych ze wspólnym życiem, na co zwracają uwagę m.in. pomagający im w zabezpieczeniu codziennych spraw notariusze.

Prokurator krajowy ma opracować wytyczne obligujące prokuratorów do każdorazowego badania, czy w konkretnych okolicznościach udział w składzie sądu sędziego powołanego przy udziale KRS ukształtowanej po nowelizacji z grudnia 2017 r. nie narusza wymogów wynikających z Konstytucji i wiążących Polskę umów międzynarodowych. Prokuratorzy już wskazują, że to "uwikłanie" prokuratorów w walkę między politykami i ryzyko uderzenia w sędziowską niezawisłość.

Siedem lat trwał w Łodzi proces trzech oskarżonych o próbę wyłudzenia kamienic i udziałów w nieruchomościach. Właśnie zapadły wyroki skazujące na bezwzględne pozbawienie wolności, wysokie grzywny i przepadek nielegalnie zdobytego majątku.

Obciążenie hipotekami przymusowymi należących do byłego ministra sprawiedliwości nieruchomości oraz zajęcie środków na jego rachunku bankowym – tak prokuratura prowadząca śledztwo dotyczące nadużyć przy Funduszu Sprawiedliwości, dokonała zabezpieczenia majątkowego.

Ocena prawna dokonana przez sąd odwoławczy nie wiąże sądu I instancji ponownie rozpoznającego sprawę, jeżeli uzna on, że te wskazówki są sprzeczne z wykładnią dyrektywy 93/13/EWG w sprawie nieuczciwych warunków w umowach konsumenckich – uznał Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej, rozpatrując pytanie prejudycjalne w jednej z polskich spraw frankowych. Co więcej, przed takim zignorowaniem wytycznych wyższej instancji sąd krajowy nie musi występować do TSUE, jeśli jest pewny swojego poglądu co do prokonsumenckiej wykładni przepisów.

Trybunał Konstytucyjny uznał, że nowelizacja ustawy o Krajowej Radzie Sądownictwa, którą Sejm uchwalił w 2024 r., jest niezgodna z Konstytucją. Przepisy miały wrócić do wyboru 15 sędziów/członków KRS przez sędziów, a nie przez Sejm. Prezydent Andrzej Duda podnosił wątpliwości konstytucyjne w zakresie tego, że regulacja zakładała utratę mandatów obecnych sędziowskich członków KRS po wyborze nowych oraz że sędziowie powołani przy jej udziale nie mogliby kandydować do Rady.

Termin do uchylenia się od złożonego oświadczenia z powodu błędu biegnie od chwili wykrycia błędu, a więc od momentu, kiedy spadkobierca dowiedział się o faktach dotyczących spadku. Nieznajomość przedmiotu spadku czy nieznajomość prawa spadkowego, będące wynikiem niedołożenia należytej staranności w ustaleniu rzeczywistego stanu majątku, nie mogą być uznane za błąd istotny – orzekł Sąd Najwyższy.

Państwa członkowskie na mocy art. 23c rozporządzenia 2016/1011/UE (tzw. rozporządzenia BMR) uzyskały jedynie kompetencje do wyznaczenia zamiennika lub zamienników dla tego wpisanego do wykazu kluczowych wskaźników referencyjnych. Oznacza to, że środki wykonawcze mogą przyjmować tylko w tym zakresie – pisze prof. Marcin Górski, kierownik Katedry Europejskiego Prawa Konstytucyjnego na Wydziale Prawa i Administracji Uniwersytetu Łódzkiego.