Już w najbliższy poniedziałek - 8 kwietnia - odbędzie się w Warszawie - "Women Leaders in Law Warsaw Summit 2024" wspólnie organizowany przez Europejską Federację Adwokatury (FBE) oraz warszawską Izbę Adwokacką. Celem szczytu jest uhonorowanie osiągnięć kobiet w zawodach prawniczych a omówione zostaną takie tematy, jak sposoby na wzmocnienie praw kobiet, wspieranie ich rozwoju czy dobre praktyki z innych jurysdykcji.

Przy stosowaniu w Polsce kontroli operacyjnej i tymczasowych aresztowań mamy do czynienia nie tylko z nadużywaniem tych instytucji, ale też z wymuszaniem na sędziach decyzji, bez możliwości solidnej oceny sytuacji – mówi Igor Tuleya, sędzia Sądu Okręgowego w Warszawie. I wskazuje na konieczność zmian prawnych w tym zakresie. 

Prokurator, który popełnia przestępstwo stwierdzone wyrokiem karnym, a co więcej uchybia godności urzędu poprzez prowadzenie samochodu w stanie nietrzeźwości – nie zasługuje na wyższe uposażenie przysługujące w stanie spoczynku – orzekł Sąd Najwyższy w Izbie Odpowiedzialności Zawodowej wskazując, że prokuratora muszą obowiązywać wyższe standardy zachowania niż przeciętnego obywatela.

3 kwietnia mija termin wnoszenia skarg nadzwyczajnych w tzw. starych sprawach. Miał upłynąć 3 kwietnia 2021 r., ale prezydent Andrzej Duda przedłużył go o kolejne trzy lata. Budziło to spore wątpliwości - nie tylko wśród prawników, którzy podnosili, że stare orzeczenia nie powinny być wzruszane w nieskończoność. Takie uregulowanie powodowało bowiem "zamrożenie" akt w sądowych archiwach, które i tak pękają w szwach.

Europejski Trybunał Praw Człowieka uznał, że sankcja dyscyplinarna dla sędziego za opublikowanie dwóch postów na Facebooku, na tematy dotyczące sądownictwa i spraw publicznych, stanowiła naruszenie wolności wyrażania przez niego opinii. W tej sprawie chodzi o sędziego rumuńskiego, który krytykował stan tamtejszego wymiaru sprawiedliwości. Trybunał podniósł, że sędziemu jak i innym osobom, przysługują w tym zakresie standardowe prawa wynikające z Konwencji Praw Człowieka.

Krajowa Izba Radców Prawnych rozpoczęła tegoroczną odsłonę kampanii promocji zawodu pod hasłem „Problemy prawne? Nie szukaj ucieczki, szukajradcy.pl”. To - jak podkreślają radcy - jedna z największych akcji wizerunkowych zawodów zaufania publicznego. Celem kampanii jest budowanie rozpoznawalności zawodu radcy prawnego i wzmacnianie wizerunku radcy jako godnego zaufania eksperta w różnych dziedzinach prawa.

Prezes UODO ukarał dwa banki za brak zgłoszenia naruszenia ochrony danych. Santander Bank Polska S.A. ma zapłacić karę w wysokości 1 mln zł 440 tys. zł, a Toyota Bank Polska S.A. - 78 tys. zł. W pierwszym wypadku chodziło o dokumenty z danymi klientów banku, które leżały na ulicy, w drugim - na wysłaniu przez bank danych osoby do nieuprawnionego odbiorcy.

Marcin Wiącek, Rzecznik Praw Obywatelskich, zajmie się z urzędu sprawą przeszukań pomieszczeń i zatrzymań rzeczy m.in. u byłego ministra sprawiedliwości Zbigniewa Ziobry, ale też byłych wiceministrów - Marcina Romanowskiego i Michała Wosia oraz Dariusza Mateckiego. Chodzi o zarzuty naruszenia immunitetu poselskiego. Sprawa dotyczy Funduszu Sprawiedliwości, a przeszukań dokonywali funkcjonariusze ABW.

Ostrzelanie rodziny z pistoletu na wodę, to jak najbardziej dopuszczalny sposób celebrowania lanego poniedziałku. Złym pomysłem jest natomiast rzucanie wodnymi bombami z okna lub "polowanie" z wiadrami na przechodniów - grozi za to odpowiedzialność karna i odszkodowawcza.

Po 15 latach stosowania w Polsce dozoru elektronicznego stał się on trwałym i ważnym elementem naszego systemu penitencjarnego – mówi Paweł Nasiłowski, pełnomocnik ministra sprawiedliwości ds. wdrożenia systemu kar nieizolacyjnych oraz systemu dozoru elektronicznego. I dodaje, że w Ministerstwie Sprawiedliwości trwają prace nad zwiększeniem jego znaczenia w polityce karnej.

W tym roku minie 15 lat stosowania w Polsce dozoru elektronicznego jako jednej z form wykonywania kary pozbawienia wolności. Po pewnych wzlotach i upadkach instytucja już ustabilizowała się i około 7 tys. skazanych odbywa każdego dnia karę w jej ramach. Ale pojemność systemu jest znacznie większa i może być nawet podwojona. I tu jest upatrywany jeden ze sposobów na zmniejszenie populacji więziennej, którą zapowiada Ministerstwo Sprawiedliwości.

Jedenastu prokuratorów otrzymało powołania na wyższe stanowiska. Są to osoby, które zdegradował ówczesny prokurator generalny Zbigniew Ziobro "z naruszeniem zasad równego traktowania i niedyskryminacji". Podczas uroczystości, Adam Bodnar, minister sprawiedliwości, podkreślił, że jego celem jest "przywrócenie niezależności prokuraturze oraz godności prokuratorom".

Oszacowanie darowanej nieruchomości powinno uwzględniać przeznaczenia działek w chwili dokonania darowizny, nie zaś przeznaczenia, które darowana nieruchomość uzyskała na skutek następczych zmian planistycznych – orzekł Sąd Najwyższy w Izbie Cywilnej, rozstrzygając o zaliczaniu darowizn do schedy spadkowej.

Jagoda Kowalska chce się rozwieść z mężem Januszem Kowalskim, bo dowiedziała się o zdradzie. Ponieważ mieszka za granicą, gdzie zajmuje kierownicze stanowisko w międzynarodowej firmie, ale dużo służbowo podróżuje, nie chciałaby stawiać się na rozprawy stacjonarne w rodzinnym mieście. Problem jednak w tym, że po zmianach, które zaszły 14 marca w zakresie rozpraw zdalnych, jej wniosek o e-posiedzenia może nie zostać uwzględniony.

Stowarzyszenie Prokuratorów Lex Super Omnia w specjalnym stanowisku wyraziło zaniepokojenie doniesieniami dotyczącymi prokurator Ewy Wrzosek, bo jak wskazano wielokrotnie reagowało na próby upolitycznienia i podporządkowania prokuratury władzy wykonawczej. Również prezes NRA Przemysław Rosati, na platformie X napisał, że "granice zostały przekroczone" i, że nie ma zgody na praktyki budzące wątpliwości.

Ministerstwo Sprawiedliwości chce dołączyć do katalogu spraw pilnych kwestie dotyczące uzgodnienia płci metrykalnej z tożsamością płciową. Oznacza to, że będą one przydzielane sędziom niezwłocznie i kierowane na terminy rozpraw lub posiedzeń poza kolejnością ich wpływu do danego referatu. Resort powołuje się przy tym na wyroki ETPCz, w których zaznaczono konieczność szybkiego procedowania w takich przypadkach.

Prokuratorzy referenci w sprawach dotyczących przemytu, obrotu wyrobami tytoniowymi, ale i przestępstw związanych ze środkami pochodzącymi z funduszy unijnych oraz obejmujących przestępczość finansową i tzw. działalność parabankową, nie będą musieli, jak wcześniej, przesyłać do Prokuratury Krajowej kopii wydanych decyzji procesowych, a także m.in. przekazywać informacji o każdym postępowaniu i okresowych zestawień.

Coraz częściej banki wycofują pozwy przeciw frankowiczom o waloryzację sądową oraz o wynagrodzenie za bezumowne korzystanie z kapitału. Ponoszą wówczas koszty postępowania sądowego. Są to nie tylko wydatki na opłatę od pozwu i koszty pełnomocnika banku, ale też koszty drugiej strony, czyli wynagrodzenie jej pełnomocnika. Banki sporadycznie wnoszą, aby na zasadach słuszności sąd odstąpił od obciążania ich kosztami procesu.

Sąd Najwyższy, w niedawnym wyroku wskazał, że ważnym powodem przemawiającym za ustaleniem nierównych udziałów w majątku wspólnym, może być orzeczenie rozwodu z wyłącznej winy jednego z małżonków. Prawnicy podkreślają jednak, że wyrok choć precedensowy, dotyczy konkretnych okoliczności sprawy, a sędziowie powinni do każdego podziału majątku podchodzić indywidualnie. Przypominają też inne orzeczenia SN, w których wskazywano, że sąd ma badać nie tyle rozpad pożycia, co wkład w powstanie majątku wspólnego.

W tym roku osoby, które po świętowaniu z bliższą czy dalszą rodziną wpadną na pomysł, by prowadzić na podwójnym gazie, obok innych konsekwencji, mogą stracić samochód - zmiany weszły w życie 14 marca 2024 r. Ale statystyki policyjne jasno pokazują, że największą bolączką polskich dróg jest brawura i nagminne przekraczanie prędkości. A na rozwiązanie tego problemu wciąż nie ma pomysłu.

Mirosław Wróblewski, prezes Urzędu Ochrony Danych Osobowych, wycofał z Naczelnego Sądu Administracyjnego skargę kasacyjną od wyroku uchylającego postanowienie o odmowie wszczęcia postępowania w sprawie ze skargi jednego z obywateli na Ministerstwo Cyfryzacji, które przekazało Poczcie Polskiej jego dane osobowe na potrzeby tzw. wyborów kopertowych.

Wszelkie kontrole przeprowadzane będą na tożsamych zasadach – niezależnie, czy postępowanie prowadzone będzie przez prezesa UKE, czy przez prezesa UOKiK. W ustawie określono, że będą one każdorazowo wszczynane z urzędu. Dookreślono również procedury prowadzenia postępowania wyjaśniającego i wydania nakazu zaprzestania naruszeń - pisze Iwona Aleksandrowicz-Strus, managing associate w kancelarii KWKR Konieczny Wierzbicki i Partnerzy.

Ministerstwo Sprawiedliwości rozpoczęło prace koncepcyjne w celu rozwiązania problemu tłumaczy przysięgłych. Przepisy nie przewidują terminu, w którym sąd powinien przyznać wynagrodzenie tłumaczowi przysięgłemu, tymczasem od wystawienia rachunku za tłumaczenie zaczynają biec dla niego terminy opłacenia zaliczki na podatek dochodowy i składki zdrowotnej. Według MS istotne dla przyjęcia przyszłych rozwiązań legislacyjnych będzie ustalenie, czy zmiany te wpłyną, a jeśli tak - to w jakim stopniu, na zwiększenie wydatków z budżetu państwa.

W Prokuratorze Rejonowej dla Warszawy Mokotów najpierw wstrzymano od 27 marca do 27 kwietnia rejestrację nowych spraw na prokurator Ewę Wrzosek, ale kolejnym zarządzeniem uchylono - od 29 marca tę decyzję. Poinformowała o tym sama prokurator. W tle jest sprawa, o której informowała WP, zgodnie z którą wnioski złożone przez prokurator do sądów, mające zablokować działania PiS w sprawie mediów publicznych, powstawały poza prokuraturą, przy udziale znanej kancelarii.

Jeszcze w kwietniu ma być gotowy projekt ustawy rozdzielającej urząd Prokuratora Generalnego od Ministra Sprawiedliwości. Powoli tworzy się tam mapa drogowa, która ma doprowadzić do zgodności organów państwa z konstytucją. W pierwszej kolejności powstanie i powinien zostać uchwalony przez Parlament projekt ustawy pomostowej, regulujący kwestie powoływania prezesów sądów, delegacji sędziowskich, dyscyplinarek czy wzmocnienia sędziowskiego samorządu. Trwają też prace nad rozwiązaniem problemu statusu neo-sędziów.

Rozprawy zdalne pozwalają na oszczędność czasu i kosztów związanych z podróżami do sądu, co może być istotne zarówno dla stron postępowania, jak i dla samego sądownictwa. Ograniczona możliwość bezpośredniego kontaktu między uczestnikami postępowania a sądem może wpłynąć na jakość sprawowania wymiaru sprawiedliwości, a problemy techniczne mogą skutkować opóźnieniami lub przerwą w przebiegu rozprawy. Do tego dochodzi jeszcze ocena wiarygodności świadków - pisze Agnieszka Marjańska, prawniczka, Kancelaria Kopeć&Zaborowski Adwokaci i Radcowie Prawni.

W Sądzie Najwyższym jest już pytanie gdańskiego sądu dotyczące m.in. tego, czy decyzje kadrowe prokuratora Dariusza Barskiego, jako prokuratora krajowego, są ważne. Ma to duże znaczenie, bo obrońcy, w kwestionowaniu powołania prokuratorów i asesorów prokuratury, widzą szansę dla swoich klientów. Dochodzi do sytuacji, gdy próbują nawet wtedy, kiedy nie ma do tego podstaw. Kwestia zaczyna być też poruszana przy prokuratorskich dyscyplinarkach. Minister sprawiedliwości wątpliwości nie ma - jak podkreśla, wszystkie decyzje Barskiego były i są ważne.

Ustawa o dostępie do informacji publicznej nie zawiera w zasadzie żadnych przepisów, które określałyby wymogi formalne wniosku o informację publiczną. Wniosek może więc skutecznie wnieść mailem anonimowa Królewna Śnieżka oraz 40 rozbójników od Alibaby. I tak się dzieje. Swoimi żądaniami są w stanie zdezorganizować urząd. Samorządowcy drżą, aby złośliwi wnioskodawcy nie zaczęli wykorzystywać sztucznej inteligencji.

Minister Sprawiedliwości podjął w czwartek, 28 marca 2024 r., decyzję o odwołaniu delegacji do pełnienia obowiązków sędziego Sądu Apelacyjnego w Warszawie sędziów: Piotra Maksymowicza, Agnieszki Stachniak-Rogalskiej, Jolanty Stasińskiej, Dagmary Pawełczyk-Woickiej i Adama Jaworskiego – poinformował resort sprawiedliwości w komunikacie. Delegacja sędziów została odwołana z upływem 31 marca 2024 roku.

Sąd Rejonowy dla Warszawy Mokotowa przychylił się do wniosku prokuratury i zastosował trzymiesięczny areszt dla trojga zatrzymanych w sprawie Funduszu Sprawiedliwości. Chodzi o dwójkę urzędników i beneficjenta środków z FS z Fundacji Profeto. W uzasadnieniu Sąd wskazał, że za zastosowaniem środka przemawiają trzy powody: obawa matactwa procesowego, ucieczki i surowa kara, jaka ma grozić podejrzanym.