Prawo.pl

RPO o prawach osób starszych

Emerytury i renty Prawo pracy
Prawa osób starszych wciąż są postrzegane w kontekście pomocy społecznej, co utrwala negatywne stereotypy kojarzące starość z ubóstwem, słabością i potrzebami w zakresie wsparcia. Wpisuje się to w zjawisko tzw. ageizmu - dyskryminacji oraz nieuzasadnionych poglądów i przesądów dotyczących jednostek lub całych grup społecznych opartych na ich wieku – uważa RPO.
Grażyna J. Leśniak
08.04.2024
Emerytury i renty Prawo pracy
TSUE czeka na rozstrzygnięcie pytania prejudycjalnego polskiego sądu, dotyczące przedawnienia roszczeń banków wobec frankowiczów. Z opublikowanych właśnie uzasadnień do tych pytań wynika, że sąd odpowiada się za takim samym traktowaniem roszczeń kredytobiorców i banków. Nie wiadomo jednak, czy TSUE w ogóle się nimi zajmie - uważają prawnicy, bo sąd wychodzi z błędnego założenia, że przepisy UE mają zastosowanie do sposobu rozliczenia roszczeń restytucyjnych stron nieważnej umowy kredytu.
Regina Skibińska
08.04.2024
Wymiar sprawiedliwości Banki Kredyty frankowe
Jak nieoficjalnie ustalił serwis Prawo.pl, dane ok. 300 płatników, głównie osób fizycznych: w postaci imion, nazwisk, dat i miejsc urodzenia, adresu zamieszkania, numeru PESEL, numeru dowodu osobistego oraz numeru rachunku bankowego, miał przekazać na zewnątrz Zakładu pracownik, będący członkiem jednego ze związków zawodowych, działających w ZUS. Sprawa została już zgłoszona do UODO. Zawiadomiona została też prokuratura. Zdaniem prawników, nawet gdyby doszło do niego przypadkowo, to i tak poważne naruszenie prawa.
Grażyna J. Leśniak
08.04.2024
Prawo pracy RODO
Po konsultacjach z przedsiębiorcami Ministerstwo Finansów złagodziło wymogi dotyczące informacji, które trzeba będzie podawać w JPK CIT. W pierwszym roku część danych nie będzie obowiązkowa. Będzie też mniej danych na temat kontrahentów, ale z ich grona nie wyłączono osób współpracujących ze spółką na podstawie umowy cywilnoprawnych. Podstawowym postulatem przedsiębiorców jest jednak odroczenie terminu wejścia w życie reformy.
Monika Pogroszewska
08.04.2024
CIT PIT Rachunkowość Doradca podatkowy
Pracownica, która wykorzystała po porodzie osiem tygodni urlopu macierzyńskiego, pozostałą jego część może wykorzystać w terminie późniejszym, np. po wyjściu dziecka ze szpitala. Czas pobytu dziecka w szpitalu (nawet kilkumiesięczny) nie wpływa aktualnie na długość urlopu macierzyńskiego wykorzystywanego przez pracownicę po wyjściu dziecka ze szpitala – przypomina Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej.
Grażyna J. Leśniak
06.04.2024
Ubezpieczenia społeczne
W sprawach o charakterze majątkowym, w których przedmiotem sprawy nie jest oznaczona kwota pieniężna, konieczne jest podanie w piśmie procesowym wartości przedmiotu sporu. Powyższy wymóg dotyczy jedynie sytuacji, w których od tej wartości zależy właściwość rzeczowa sądu, wysokość opłaty lub dopuszczalność środka odwoławczego, a przedmiotem sprawy nie jest oznaczona kwota pieniężna - pisze Zuzanna Ochońska-Borowska, radca prawny.
Zuzanna Ochońska-Borowska
06.04.2024
Biuro Rzecznika Praw Obywatelskich wystąpiło do resortu finansów w sprawie formy opodatkowania narzuconej przez przedsiębiorcom za pośrednictwem strony internetowej Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej. Mimo iż Ministerstwo Finansów zapewniło wcześniej o rozstrzyganiu wątpliwych zgłoszeń na korzyść przedsiębiorców, to niektórzy wciąż spierają się z fiskusem o formę rozliczenia za poprzednie lata.
Monika Pogroszewska
05.04.2024
PIT
Po rozpoczęciu wstępnych konsultacji w sprawie wdrożenia AI Act w Polsce, Ministerstwo Cyfryzacji zaczyna prace również nad implementacją unijnego Data Act, czyli Aktu w sprawie danych. Jest on jednym z unijnych aktów prawnych, który ma sprzyjać lepszemu wykorzystaniu potencjału stale rosnącej liczby danych w Europie i wspomóc tworzenie jednolitego rynku danych w UE. Opinie można przekazywać do końca kwietnia.
Inga Stawicka
05.04.2024
Nowe technologie Prawo europejskie
Wzrost cen żywności związany z powrotem do 5 proc. stawki VAT od 1 kwietnia może nie być od razu widoczny dla przeciętnego konsumenta. Pierwszą przyczyną jest to, że sieci sklepów spożywczych deklarują, że nie podniosą stawek od razu, co nie oznacza, że nie stanie się to miesiąc później. Po drugie, przepisy nakładają co prawda obowiązki dotyczące transparentnego oznaczania cen, ale nie podawania ceny sprzed podwyżki.
Inga Stawicka
05.04.2024
Rynek i konsument Prawo gospodarcze
Najpóźniej 15 kwietnia br. na rachunki pracowniczych planów kapitałowych ponad 2 mln uczestników programu trafią dopłaty roczne za 2023 rok. Otrzymają je uczestnicy PPK, którzy w ubiegłym roku zgromadzili - na swoim rachunku lub rachunkach PPK - wpłaty w wysokości co najmniej 732,90 zł. Jeżeli w 2023 roku uczestnik skorzystał z obniżenia swojej wpłaty podstawowej, wystarczą wpłaty w wysokości co najmniej 183,23 zł.
Małgorzata Jankowska
05.04.2024
Finanse PPK
Dochowanie należytej staranności przy nabywaniu spółki chroni nowego właściciela przed spłatą zobowiązań zaciągniętych przez poprzedniczkę prawną – taki jest sens wyroku Izby Cywilnej Sądu Najwyższego. Izba rozpoznawała skargę kasacyjną rodziny, której mąż i ojciec zmarł w wyniku wypadku w zakładzie pracy, a bliscy domagali się wypłaty zadośćuczynienia za utraconą więź emocjonalną.
Katarzyna Żaczkiewicz-Zborska
05.04.2024
Prawo cywilne Prawo pracy
Ministerstwo Finansów potwierdza, że sprzedawcy będą mogli dobrowolnie wystawiać faktury w KSeF dla konsumentów. Możliwe będzie też wystawianie faktur z załącznikami, ale tylko dla niektórych branż. Z kolei nabywca, by odliczyć koszty uzyskania przychodu, musi podać NIP i otrzymać fakturę w systemie. Według ekspertów to dobre zmiany, które ułatwią wdrożenie systemu, warto jednak wprowadzić więcej ułatwień, np. znieść ograniczenia co do załączników.
Monika Pogroszewska
05.04.2024
VAT Administracja publiczna KSeF
Dekarbonizacja gospodarki powinna być wpisana do ustawy o działach administracji rządowej. Potrzebne jest wskazanie resortu, który będzie koordynował prace i stworzenie w nim struktury organizacyjnej do prowadzenia analiz i działań regulacyjnych, które będą wspierać ten proces w dialogu z interesariuszami – postuluje w wydanym stanowisku Konfederacja Lewiatan. Organizacja proponuje, by takim reprezentantem został minister właściwy ds. gospodarki.
Inga Stawicka
04.04.2024
Środowisko Prawo gospodarcze Energetyka
Ministerstwo Rozwoju i Technologii pracuje nad projektem, który usuwa z lex deweloper przepis blokujący inwestycje. Chodzi o wymóg minimalnej liczby stanowisk postojowych. Wskaźnik jest z sufitu i trudny do zastosowania w praktyce. Jego wejście w życie 12 maja ubiegłego roku skutecznie ograniczyło wydawanie przez gminy nowych uchwał lokalizacyjnych. Kilkukrotnie podejmowano już próbę usunięcia wskaźnika z przepisów, ale nic z tego nie wyszło.
Renata Krupa-Dąbrowska
04.04.2024
Budownictwo
29 listopada 2023 r. Sąd Najwyższy w siedmioosobowym składzie podjął uchwałę, której istotą jest stwierdzenie, że ZUS jest uprawniony do weryfikacji podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne, w sytuacji gdy w początkowym okresie prowadzenia działalności gospodarczej ubezpieczony deklaruje podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne, której wysokość nie ma odzwierciedlenia w przychodach – pisze Natalia Grzelak, adwokat.
Natalia Grzelak
04.04.2024
Ubezpieczenia społeczne Małe i średnie firmy
Europejski Trybunał Praw Człowieka uznał, iż dyscyplinarne zwolnienie z pracy za przesłanie do wąskiej grupy pracowników e-maila z krytyką szefa i prawodawcy, stanowiło naruszenie wolności wyrażania opinii zwolnionego pracownika. Trybunał wskazał przede wszystkim, iż jakkolwiek e-mail był ostry, krytyczny i sarkastyczny, to skarżący nie zawarł w nim wypowiedzi wulgarnych i nienawistnych, a jego krytyka nie była bezpodstawna.
Katarzyna Warecka
04.04.2024
Prawo pracy Prawo europejskie
Ministerstwo Finansów przedstawiło w środę wieczorem projekt zmian prawnych w zakresie Krajowego Systemie e-Faktur. Na razie nie podano daty wdrożenia KSeF, ale mam ona być jednakowa dla podatników VAT czynnych i zwolnionych. Sprzedawcy będą mogli wystawiać faktury w KSeF dla konsumentów. Niektóre branże będą mogły wystawiać w KSeF faktury z załącznikami, np. za media i usługi telekomunikacyjne.
Monika Pogroszewska
03.04.2024
VAT KSeF
3 kwietnia na Wydziale Prawa i Administracji Uniwersytetu Zielonogórskiego odbyła się się konferencja poświęcona sukcesji firm. Data nie jest przypadkowa. Jest ściśle związana z piątą rocznicą wejścia w życie ustawy z 5 lipca 2018 r. o zarządzie sukcesyjnym przedsiębiorstwem osoby fizycznej i innych ułatwieniach związanych z sukcesją przedsiębiorstw.
Ret
03.04.2024
Prawo cywilne
Wprowadzenie dodatkowego świadczenia w wysokości 1500 zł miesięcznie dla rodziców chcących wrócić do pracy przewiduje program „Aktywny rodzic”. Założenia projektu w tej sprawie trafiły do dalszych prac rządowych – poinformowała w środę Agnieszka Dziemianowicz-Bąk, minister rodziny, pracy i polityki społecznej. Program powinien ruszyć jeszcze w 2024 r.
Grażyna J. Leśniak
03.04.2024
Pomoc społeczna Finanse publiczne Prawo pracy
Rośnie liczba przypadków naruszeń umów franchisingowych w Polsce. Pojawiła się więc potrzeba zastanowienia się nad uregulowaniem tej dziedziny. Istnieje szereg argumentów zarówno za, jak i przeciw. Niemniej jednak wszystko na to wskazuje, że prędzej czy później doczekamy się takich przepisów - pisze Monika Mielnik-Kurek, doktorantka w Szkole Doktorskiej Uniwersytetu Opolskiego.
Monika Mielnik-Kurek
03.04.2024
Prawo gospodarcze

Lewiatan: Lepsza ochrona sygnalistów. Pracodawcy mają uwagi

Prawo pracy Prawo europejskie Sygnaliści
Ustawa o ochronie sygnalistów w istotny sposób może wpłynąć na ograniczenie naruszeń prawa, przysłuży się gospodarce, a także pomoże firmom w obronie ich reputacji. Konfederacja Lewiatan dostrzega jednak również wyzwania, jakie stoją przed firmami, które będą miały trzy miesiące na wdrożenie nowych procedur i wypełnienie ustawowych wymogów.
Grażyna J. Leśniak
03.04.2024
Prawo pracy Prawo europejskie Sygnaliści
Z przepisów nie wynika, kto jest zobowiązany do uiszczenia kary pieniężnej za zajęcie pasa drogowego bez zezwolenia, a jedynie, że zarządca drogi jest zobowiązany do wszczęcia postępowania i wymierzenia kary. Tym samym kwestia tego, kto będzie adresatem decyzji zależy od konkretnych okoliczności sprawy. Organ powinien więc podjąć wszelkie czynności niezbędne do dokładnego wyjaśnienia stanu faktycznego - orzekł Wojewódzki Sąd Administracyjny w Poznaniu.
Dorian Lesner
03.04.2024
Drogi

Od kwietnia wyższe stawki odszkodowań za wypadek w pracy

Prawo pracy BHP Ubezpieczenia społeczne
Kwoty jednorazowych odszkodowań z tytułu wypadku przy pracy i chorób zawodowych od 1 kwietnia będą wyższe. Za każdy procent stałego lub długotrwałego uszczerbku na zdrowiu ubezpieczony otrzyma 1431 zł, czyli o 162 zł więcej niż dotychczas. Do 128 799 zł wzrasta kwota jednorazowego odszkodowania dla małżonka lub dziecka w sytuacji śmierci ubezpieczonego.
Grażyna J. Leśniak
03.04.2024
Prawo pracy BHP Ubezpieczenia społeczne
Pracodawcy głowią się nad tym, czy pracownik, który został zobowiązany, choćby na trzy godziny, do pracy w wolną od pracy sobotę, ale skorzystał ze zwolnienia z powodu działania siły wyższej, był w ogóle w pracy. A jeśli nie był – to czy przysługuje mu inny dzień wolny w zamian za pracę. Wątpliwości jest sporo, a interpretacje zależą od sytuacji. Zdaniem prawników nie wystarczy jednak, że pracodawca da mu inny dzień wolny. Musi mu też wypłacić połowę wynagrodzenia.
Grażyna J. Leśniak
03.04.2024
Prawo pracy
Ministerstwo Klimatu i Środowiska zapowiada, że trwają prace nad nowymi rozwiązaniami osłonowymi, obniżającymi rachunki za energię - uchwalona w grudniu nowelizacja będzie obowiązywać tylko do końca czerwca. Z ostrożnych zapowiedzi wynika jednak, że obejmą one tylko osoby najbardziej zagrożone ubóstwem energetycznym. I choć eksperci podkreślają, że konieczna jest przede wszystkim długoletnia strategia, a nie doraźne ustawy, prawdopodobnie odczujemy "odmrożenie" cen w rachunkach.
Inga Stawicka
03.04.2024
Środowisko Energetyka
Najwyższa Izba Kontroli kieruje zawiadomienie wobec byłego prezesa Rady Ministrów, byłej minister finansów, byłego wiceministra finansów oraz innych funkcjonariuszy państwowych. Zawiadomienie dotyczy przekroczenia uprawnień i niedopełnienie obowiązków służbowych i tym samym działanie na szkodę interesu publicznego - samorządów - w zakresie m.in. przyznawania samorządom wsparcia z rezerwy ogólnej – poinformowała NIK we wtorek.
Grażyna J. Leśniak
02.04.2024
Prawo karne Finanse publiczne PIT Administracja publiczna

Rząd przyjął projekt ustawy o ochronie sygnalistów

Prawo pracy Prawo europejskie Sygnaliści
Rząd przyjął we wtorek projekt ustawy o ochronie sygnalistów. Jak poinformowała Kancelaria Prezesa Rady Ministrów po posiedzeniu rządu, projekt przewiduje, że osoby, które pracują w sektorze prywatnym lub publicznym i zgłaszają naruszenia prawa, w kontekście związanym z pracą, mają zostać objęte ochroną. Instytucją odpowiedzialną za udzielanie wsparcia sygnalistom będzie Rzecznik Praw Obywatelskich.
Grażyna J. Leśniak
02.04.2024
Prawo pracy Prawo europejskie Sygnaliści
Rząd przygotowuje ustawę o podmiotach obsługujących kredyty i nabywcach kredytów, która ma m.in. ustanowić ramy prawne dla podmiotów obsługujących kredyty oraz warunki działalności, prawa i obowiązki nabywców kredytów, którzy nabywają prawa kredytodawcy wynikające z nieobsługiwanej umowy o kredyt lub samą nieobsługiwaną umowę o kredyt.
Regina Skibińska
02.04.2024
Banki Kredyty
Mimo że AI Act (Akt o Sztucznej Inteligencji), który został ostatnio przyjęty przez Parlament Europejski ma formę rozporządzenia, będzie wymagał wdrożenia w państwach członkowskich. Ministerstwo Cyfryzacji rozpoczyna prace nad implementacją dokumentu do polskiego prawa i zaprasza do udziału w prekonsultacjach założeń wdrożenia. Potrwają one do 23 kwietnia br.
Inga Stawicka
02.04.2024
Nowe technologie Prawo europejskie
Prezes UODO ukarał dwa banki za brak zgłoszenia naruszenia ochrony danych. Santander Bank Polska S.A. ma zapłacić karę w wysokości 1 mln zł 440 tys. zł, a Toyota Bank Polska S.A. - 78 tys. zł. W pierwszym wypadku chodziło o dokumenty z danymi klientów banku, które leżały na ulicy, w drugim - na wysłaniu przez bank danych osoby do nieuprawnionego odbiorcy.
Ret
02.04.2024
RODO