Wielu właścicieli wynajmuje mieszkania obywatelom Ukrainy, albo je użycza. Jaka forma umowy jest najlepsza? Prostej odpowiedzi nie ma. Każdy prawnik powie, że "to zależy". Przede wszystkim istotne jest to, czy wynajmuje się lokal w celach zarobkowych, czy też, by pomóc. W pierwszym przypadku właściwszy będzie najem, w drugim - użyczenie lub prekarium.
Bezpłatna komunikacja miejska, zerowe stawki opłat za postój samochodów w strefie płatnego parkowania, ulgi i zwolnienia do miejskich basenów, pomoc w zatrudnieniu - to inicjatywy miast, które mają pomóc uchodźcom z Ukrainy. Niektóre samorządy nie czekając na rządowe przepisy decydują się same wesprzeć obywateli, którzy przyjęli uciekinierów pod swój dach.
Uchodźcy z Ukrainy będą uprawnieni do opieki medycznej obejmującej świadczenia opieki zdrowotnej na zasadach i w zakresie, w jakim przysługuje on osobom objętym obowiązkowym lub dobrowolnym ubezpieczeniem zdrowotnym. Nie będą mieli prawa do leczenia i rehabilitacji uzdrowiskowej. Przewiduje to uchwalona ostatecznie w sobotę przez Sejm ustawa o pomocy obywatelom Ukrainy w związku z konfliktem zbrojnym na terytorium tego państwa.
Od środy 16 marca Polacy, którzy przyjęli pod swój dach obywateli Ukrainy uciekających przed wojną, będa mogli występować o refinansowanie kosztów ich utrzymania. Chodzi o 40 zł dziennie i na osobę. Takie wsparcie jest przewidziane na dwa miesiące, wzór wniosku ma być znany najpóźniej w poniedziałek.
Dla jednych tragedia, dla innych szansa na zarobek, zwłaszcza po chudych latach pandemii. Choć - jak podkreślają rządzący - Polacy otworzyli dla Ukraińców swoje serca i domy, to nie wszyscy bezinteresownie. Tak duża liczba uchodźców i brak systemowych rozwiązań to eldorado dla pseudoprzedsiębiorców oferujących uchodźcom lichwiarskie pożyczki, bardzo drogie noclegi czy przejazdy.
Ustawa o pomocy obywatelom Ukrainy w związku z konfliktem zbrojnym na terytorium tego państwa nie reguluje sytuacji osób, które przyjechały do Polski np. 22 lutego w odwiedziny do rodziny i miały wrócić na Ukrainę po 24 lutego. Ich wykluczenie, podobnie jak i osób, które wjechały na terytorium RP nie bezpośrednio z terytorium Ukrainy, skutkować będzie pozbawieniem tych obywateli wielu świadczeń.
Specustawa o pomocy obywatelom Ukrainy w związku z konfliktem zbrojnym na terytorium tego państwa niewiele pomaga właścicielom, którzy wynajmują lokale uchodźcom z Ukrainy. Na większe wsparcie mogą liczyć ci, którzy użyczają swoje lokale. W ich przypadku nie będą obowiązywały m.in. przepisy ograniczające eksmisję. Nie oznacza to jednak pełnej dowolności w pozbyciu się lokatora.
W Polsce przebywa już blisko półtora miliona uciekinierów z ogarniętej wojną Ukrainy, w tym wielu chorych i rannych. Tymczasem wciąż nie ma zorganizowanego systemu opieki medycznej nad tymi przebywającymi na dworcach w Warszawie czy w centrach pobytu. Na przebadanie czekają i dzieci, i dorośli. Specustawa, nad którą prace kończy parlament, zapewni uchodźcom w dalszej perspektywie prawo do bezpłatnej opieki, ale wyrobienie PESEL-u, który jest do tego konieczny, nie będzie łatwe.
Sejm przyjął w środę ustawę dotyczącą pomocy uchodźcom z Ukrainy. Z projektu wynikało, że możliwe będzie zwolnienie Ukraińców z podatku od spadków i darowizn do końca 2022 roku. Przyjęta wersja nie zawiera jednak tego przepisu. Firmy dostały jednak możliwość rozliczania w kosztach podatkowych wydatków związanych z pomocą.
Wielu Polaków udostępnia obecnie mieszkania uchodźcom. Pojawia się jednak obawa, że takie nieodpłatne i grzecznościowe udostępnienie mieszkania może się wiązać dla właściciela z negatywnymi konsekwencjami, w szczególności z koniecznością prowadzenia długotrwałej eksmisji, jeśli uchodźca odmówi opuszczenia lokalu. Warto skorzystać więc zawczasu z instytucji prekarium.
