Cztery akty prawne mają uzdrowić Trybunał Konstytucyjny

Wymiar sprawiedliwości

Uchwała, dwa projekty ustaw dotyczące Trybunału Konstytucyjnego i projekt zmian w Konstytucji - to pomysł koalicji rządzącej na rozwiązanie problemu TK. W uchwale Sejm ma zaapelować do wszystkich sędziów Trybunału o rezygnację, a tym samym przyłączenie się do procesu demokratycznych zmian. Wskazuje też jednoznacznie, że sędziowie dublerzy nie są sędziami, a funkcje prezesa sprawuje osoba nieuprawniona. Z kolei jeśli chodzi o orzeczenia, to "wypaść z obiegu" ma m.in. wyrok w sprawie aborcji.

04.03.2024

Bierność pozwanego może skończyć się wyrokiem zaocznym

Wymiar sprawiedliwości

Niejednokrotnie w sporze sądowym tylko strona powodowa jest aktywna. Bierność strony pozwanej umożliwia więc wydanie wyroku zaocznego. W takim przypadku sądy często uwzględniają żądanie pozwu. Pozwany może oczywiście temu przeciwdziałać. Wyrok wydany podczas jego nieobecności nie będzie zaoczny, jeżeli żądał przeprowadzenia rozprawy pod jego nieobecność lub np. składał w sprawie wyjaśnienia ustnie lub na piśmie.

04.03.2024

SN: Nagana dla prokurator, która kazała bez powodu doprowadzić podejrzanego

Prawo karne Wymiar sprawiedliwości

Prokurator, która nakazała doprowadzić przymusowo podejrzanego, nie miała do tego żadnych podstaw. Czynności podjęte przez obwinioną były oczywiście nieprawidłowe, zwłaszcza że termin do odbioru pisma przez podejrzanego nie minął. A policja zatrzymała i zakuła człowieka w kajdanki. Teraz prokurator za karę nie będzie awansowana przez pięć lat, bo taka jest konsekwencja nagany.

02.03.2024

Apel o odwołanie kolejnego prezesa sądu

Prawnicy Wymiar sprawiedliwości

Sędziowie z Sądu Apelacyjnego w Rzeszowie zaapelowali do ministra sprawiedliwości Adama Bodnara o odwołanie prezesa Rafała Puchalskiego. Chcą również, aby stanowisko stracił jego zastępca, sędzia Józef Pawłowski. Sędziowie rzeszowskiej apelacji zarzucają prezesowi i wiceprezesowi, że fatalnie zarządzają sądem, wobec czego tworzą się ogromne zaległości w rozpoznawaniu spraw.

01.03.2024

Tysiąc złotych za pozew frankowy - reszta zależy od tego, czy będzie biegły

Wymiar sprawiedliwości Domowe finanse Kredyty frankowe

Frankowicz, decydując się na walkę o unieważnienie umowy, musi liczyć się po pierwsze z kosztami związanymi z reprezentowaniem przez profesjonalnego pełnomocnika. To jednak nie wszystko - do tego dochodzą m.in. opłaty sądowe oraz koszty wynikające np. z powołania biegłych. Dzięki temu, że w postępowaniach dotyczących kredytów frankowych wiele kwestii jest już wyjaśnionych, choćby przez TSUE, udział biegłych coraz częściej nie jest potrzebny.

01.03.2024

Problem neo-sędziów zaczyna przytłaczać sądy

Wymiar sprawiedliwości

Jeden neo-sędzia, dwie sprawy, dwa wnioski o jego wyłączenie i dwa różnej treści postanowienia - to sytuacja z ostatnich tygodni, która miała miejsce w Sądzie Okręgowym w Elblągu. Adwokaci, radcy prawni coraz częściej nie tylko wnioskują o wyłączenie sędziego z powodu udziału przy jego powołaniu neo-KRS, ale tę wadliwość podnoszą w apelacji. I odnoszą sukcesy, choć nie zawsze. Sami sędziowie przyznają, że sytuacja wymaga pilnej legislacyjnej interwencji, bo sądy zaczynają się gubić. Część z nich podkreśla, że jeśli neo-sędzia nie jest sędzią - to nie ma też jego orzeczeń.

01.03.2024

Sąd nie uzasadnił zabezpieczenia? Zaskarżenie trzeba składać od razu

Wymiar sprawiedliwości

Od 2019 roku obowiązuje przepis, zgodnie z którym sąd może w sprawie cywilnej odstąpić od uzasadnienia postanowienia wpadkowego. Sędziowie korzystają z tego w sprawach rodzinnych, ale też np. w sprawach frankowych. Część z nich stosuje też ogólne pouczenia dotyczące zaskarżania. Efekt? Strona w tym przypadku powinna składać zażalenie od razu, czyli w ciągu siedmiu dni. Zamiast tego wnioskuje o pisemne uzasadnienie, sąd wniosek odrzuca... a termin przepada.

29.02.2024

Prof. Paluszkiewicz: Kontradyktoryjny proces do przywrócenia, rola prokuratora do ograniczenia

Prawo karne Wymiar sprawiedliwości Prokuratura

Wprowadzony w 2015 roku kontradyktoryjny model procesu karnego, który po kilku miesiącach został wycofany przez nowy rząd, trzeba bez wątpienia przywrócić. Pilną potrzebą jest też cofnięcie zmian w kodeksie postępowania karnego, wzmacniających, wbrew zasadzie kontradyktoryjności, pozycję procesową prokuratora, a ograniczających pozycję sądu, będącego przecież gospodarzem postępowania jurysdykcyjnego - twierdzi prof. Hanna Paluszkiewicz z Wydziału Prawa i Administracji Uniwersytetu Szczecińskiego.

29.02.2024

Ponad 200 spraw przeciwko sędziom prawidłowo stosującym prawo europejskie

Prawnicy Wymiar sprawiedliwości

Cztery lata trwało wyjaśnianie zarzutu złamania Konstytucji przez trzech sędziów. Sędziowie Sądu Okręgowego w Krakowie chcieli wyjaśnić, czy w sprawie zachodzi nienależyta obsada sądu. W tym celu zwrócili się o przesłanie informacji ‎o okolicznościach powołania asesora na stanowisko. Nie dokonali ingerencji w tryb powoływania asesorów – orzekł Sąd Najwyższy. Była to pierwsza sprawa wytoczona przez rzecznika dyscyplinarnego, która miała wywołać efekt mrożący wśród sędziów, by nie stosowali prawa europejskiego.

29.02.2024

Mediacja ma być sposobem na zatory sądowe, ale z przepisami nadal jest problem

Wymiar sprawiedliwości

Już poprzednie kierownictwo Ministerstwa Sprawiedliwości zapewniało, że w mediacji widzi sposób na rozładowanie sądowych zatorów. Wprowadzone zostały różnego rodzaju zmiany w przepisach, miał zacząć działać Krajowy Rejestr Mediatorów. Kwestie rejestru podejmuje i obecne kierownictwo, prawnicy podkreślają jednak, że jeśli mediacja ma się upowszechnić, potrzeba kompleksowych - a nie punktowych uregulowań. Konieczne jest weryfikowanie umiejętności mediatora oraz stworzenie choćby mediatorskiego kodeksu etyki.

29.02.2024

W Bielsku-Białej o nieodpłatnej pomocy prawnej

Wymiar sprawiedliwości

8 marca 2024 r. w Akademii Nauk Stosowanych w Bielsku-Białej odbędzie się Konferencja Naukowa pn. „Nieodpłatna pomoc prawa jako element budowania społeczeństwa obywatelskiego”. Współorganizatorem wydarzenia będzie Naczelna Rada Adwokacka. Uczestnicy zastanawiać się będą nad tym, do których założeń wrócić, jakie zmiany są konieczne, jakie rozwiązania pozostawić, by system służył obywatelom.

28.02.2024

SN: Ukaranie za brak maseczki po wygaśnięciu nakazu

Prawo karne Wymiar sprawiedliwości Koronawirus szczepienia

Trafnie zauważył Rzecznik Praw Obywatelskich, że między momentem popełnienia czynu a chwilą orzekania, doszło do zmiany normatywnej. Nie ma przy tym znaczenia, że modyfikacji uległ przepis rozporządzenia, do którego odsyłał kodeks wykroczeń, a nie sam artykuł kodeksu określający wykroczenie. Sąd Rejonowy nie mógł zatem postąpić wbrew regule temporalnej nakazującej stosowanie ustawy nowej, jako łagodniejszej – orzekł Sąd Najwyższy.

28.02.2024

Korzystna uchwała nielegalnej Izby Dyscyplinarnej wiąże nową Izbę

Prawo karne Prawnicy Wymiar sprawiedliwości

Orzeczenia wydane przez zlikwidowaną, nielegalną Izbę Dyscyplinarną były korzystne dla obwinionej prokurator, a zatem uznać można, że sprawa została już osądzona – orzekła Izba Odpowiedzialności Zawodowej. Prokurator obwiniona o ukrycie i zniszczenie akt prokuratorskich nie stanie przed sądem karnym, gdyż sąd nie dał wiary zeznaniom świadków.

28.02.2024

Kolejny wyrok TK w sprawie stawek za urzędówki adwokackie

Wymiar sprawiedliwości

Trybunał Konstytucyjny po raz kolejny zajął się wysokością urzędówek, tym razem adwokackich. Podobnie jak w poprzednich sprawach wskazał, że norma różnicująca wynagrodzenie dla adwokatów świadczących pomoc prawną z urzędu i tych "z wyboru" jest niezgodna z Konstytucją. Miały to zmienić projekty rozporządzeń poprzedniego kierownictwa MS - utknęły jednak w opiniowaniu. Adwokatura planuje wrócić do tematu już w marcu.

27.02.2024

SN: Nie każda nominacja neo-KRS jest wadliwa

Prawo karne Wymiar sprawiedliwości

Sąd odwoławczy w uzasadnieniu nie wskazał, że sędzia orzekająca w sprawie nie spełnia minimum standardu niezawisłości i bezstronności. Skuteczne wykazanie nienależytej obsady sądu zakładałoby wskazanie np. na sposób obrad Krajowej Rady Sądownictwa w zakresie kandydatury, opinię zgromadzenia ogólnego sędziów danego sądu, porównanie osiągnięć kandydata z innym czy drogę awansu sędziego – orzekł Sąd Najwyższy i uchylił wyrok.

27.02.2024

Niby zdalne rozprawy, a dla sądów więcej "papierkowej" roboty

Wymiar sprawiedliwości

Od 14 marca w sprawach cywilnych na stałe będą obowiązywać rozprawy w formule zdalnej, a konkretnie - hybrydowej. Choć sądy mają w tym zakresie postpandemiczne doświadczenia, zmiany odczują m.in. sekretariaty. Obszerniejsze niż dotąd będą pouczenia, więcej korespondencji, a dodatkowe obowiązki będą też wiązać się z przeprowadzaniem e-dowodów. Z kolei strony będą musiały zgłosić, i to z wyprzedzeniem, że chcą uczestniczyć w takiej rozprawie.

27.02.2024

SN: Immunitet sędziego administracyjnego uchyla NSA

Prawnicy Wymiar sprawiedliwości

Zgodę na pociągnięcie do odpowiedzialności karnej sędziego Naczelnego Sądu Administracyjnego i Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego wydaje nie Sąd Najwyższy, ale Naczelny Sąd Administracyjny – orzekła Izba Odpowiedzialności Zawodowej. Pytanie zadała nieistniejąca od lipca 2022 r. Izba Dyscyplinarna, a więc organ, który przestał działać, więc zagadnienie trzeba pozostawić bez rozpoznania.

27.02.2024

Więźniów ma być mniej – będą zmiany prawne i praktyczne

Wymiar sprawiedliwości

Pod koniec 2023 roku w polskich zakładach karnych i aresztach przebywało blisko 75 tys. osób. W stosunku do liczby ludności to jeden z najwyższych poziomów w Europie i zdaniem obecnego kierownictwa MS nieuzasadniony stanem przestępczości. Problem rozwiązać mają zmiany ustawowe, ale też takie działania jak m.in. odmrożenie instytucji warunkowego przedterminowego zwolnienia czy częstsze stosowanie Systemu Dozoru Elektronicznego.

27.02.2024

Coraz bliżej do wyłonienia prokuratora krajowego, kandydaci przedstawią swoje wizje prokuratury

Wymiar sprawiedliwości

Na poniedziałek, 26 lutego, zaplanowano rozmowy kwalifikacyjne z piątką kandydatów na prokuratora krajowego. Prowadzić je będzie specjalny zespół z wiceminister Marią Ejchart na czele. Mają zostać zaprezentowane wizje zmian w Prokuraturze, przy czym jedna zostanie prawdopodobnie narzucona odgórnie, bo jak już zapowiedział minister sprawiedliwości Adam Bodnar, jedną z planowanych zmian w ramach przywracania praworządności jest rozdzielenie funkcji ministra i prokuratora generalnego.

26.02.2024

Neo-sędzia w składzie? Sąd zwraca sprawę do ponownego rozpoznania

Wymiar sprawiedliwości

Warszawski sąd apelacyjny uchylił właśnie postanowienia Sądu Okręgowego Warszawa-Praga dotyczące tymczasowego aresztowania z powodu... nienależytej obsady sądu pierwszej instancji. Chodzi o tzw. neo-sędzię powołaną na stanowisko na podstawie opinii neo-KRS. SA przywołał przy tym m.in. wyroki TSUE, ETPC i Konwencję o Ochronie Praw Człowieka.

26.02.2024