Nie zakończyły się jeszcze problemy osób, które kilka lat temu zainwestowały w niekorzystne polisy z ubezpieczeniowym funduszem kapitałowym (UFK) i zrezygnowały z inwestycji, po czym straciły większość oszczędności, gdyż ubezpieczyciel pobrał opłatę likwidacyjną. Towarzystwa nie chcą zwracać tych opłat, a sprawy sądowe mają różny finał. Rzecznik finansowy wniósł skargi nadzwyczajne od wyroków w takich sprawach.

Proces likwidacji tradycyjnej, papierowej korespondencji w polskiej administracji wkracza w kluczową fazę. Już od 10 grudnia 2023 r. pierwsza grupa przedsiębiorców zostanie objęta obowiązkiem posiadania adresu do doręczeń elektronicznych, który służyć będzie do komunikacji z urzędami. W kolejnych etapach e-Doręczenia obejmą stopniowo wszystkie podmioty wpisane do KRS i CEIDG. O nowych obowiązkach dla biznesu i praktycznych problemach piszą Aleksandra Mazur-Zych i Piotr Solka z Deloitte Legal.

Sąd Najwyższy nie może wkraczać w ustawowe kompetencje Krajowej Rady Sądownictwa i oceniać, czy odwołujący się sędzia, który ukończył 65 rok życia ma nadal sprawować swoją funkcję, lecz jedynie bada, czy decyzja Rady nie jest arbitralna lub podjęta przy użyciu niedozwolonych kryteriów. Nie ma tu znaczenia efektywność pracy sędziego ani to, jak wypada na tle innych sędziów, albo ile urlopu wykorzystał – orzekła Izba Kontroli Nadzwyczajnej SN.

W postpandemicznym świecie prawniczym coraz większy nacisk kładziony jest na specjalizację, w tym bardzo wąską. Wiedza i unikalne umiejętności stają się równie ważne jak zawodowe doświadczenia. Co więcej - ostatnia V edycja raportu Future Ready Lawyer 2023 - pokazuje, że rekrutacja obok zarządzania talentami będzie jednym z głównych wyzwań dla kancelarii i działów prawnych na kolejne trzy lata.

Naczelny Sąd Administracyjny rozstrzygnął w składzie siedmiu sędziów (sygn. II GPS 2/22) kwestię wstrzymania wykonania decyzji wydanej przez organ pierwszej instancji. Zgodnie z uchwałą, w postępowaniu sądowo-administracyjnym, zainicjowanym skargą na postanowienie m.in. stwierdzające uchybienie terminu do wniesienia odwołania, nie jest dopuszczalne wstrzymanie wykonania decyzji wydanej przez organ pierwszej instancji.

Sąd Apelacyjny w Warszawie uniewinnił 13 października br. złodzieja samochodów Igora M. pseudonim Patyk z zarzutu zabójstwa byłego szefa polskiej Policji Marka Papały. Zbrodnia sprzed 25 lat nadal pozostaje niewyjaśniona. Sąd II instancji nie dał wiary zeznaniom świadka koronnego. W sprawie zachodzą poważne wątpliwości i te wątpliwości nie mogą doprowadzić do wyroku innego, niż uniewinnienie – podkreślił sąd odwoławczy.

14 grudnia br. wygasa kadencja obecnego Rzecznika Praw Dziecka. Sejm już niebawem będzie decydować, kto obejmie ten urząd na kolejne pięć lat. Organizacje społeczne wskazały swojego kandydata - dra Grzegorza Wronę, certyfikowanego specjalistę i superwizora z zakresu przeciwdziałania przemocy w rodzinie, członka Rady Programowej Fundacji Pomocy Ofiarom Przestępstw.

Doręczenia elektroniczne to ogromne zmiany, również dla przedsiębiorców. Nie wszyscy mają jednak świadomość, że problem związany z rozproszeniem korespondencji 10 grudnia wcale nie zniknie. Do systemu e-doręczeń dołączy bowiem większość instytucji państwowych, ale sądy i komornicy znajdą się w nim dopiero za sześć lat. Przedsiębiorców czeka zatem kilkuletni okres przejściowy, w którym wciąż będą musieli korzystać z kilku platform.

Nie wiadomo, którym obiektom ważnym dla bezpieczeństwa państwa nie będzie można robić zdjęć. Jednak dopóki obiekty te nie zostaną odpowiednio oznakowane, zakaz ich fotografowania i filmowania nie obowiązuje. Problemów z interpretacją nowych przepisów jest jednak sporo. Mieszkańcy przygranicznych terenów i turyści powinni szczególnie uważać.

Przepisy, które weszły w życie 15 listopada rozszerzają katalog przyczyn prowadzących do niegodności dziedziczenia. Objęte mają zostać nim osoby, które uporczywie uchylają się wobec spadkodawcy od obowiązku alimentacyjnego oraz od wykonywania obowiązku pieczy. Co ważne, stwierdzić musi to sąd, a podstawą będą choćby skazania za niealimentację. Trzeba będzie też sprawdzić, czy nie było przebaczenia.

Coraz więcej frankowiczów, którzy zawarli ugodę z bankiem, zastanawia się nad jej podważeniem. Kolejne wyroki polskich sądów, ale i Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej, dają bowiem szanse na unieważnienie umowy kredytowej. A same ugody - jak mówią prawnicy - w praktyce wcale nie są tak korzystne, jak banki zapewniają. I właśnie sposób informowania o skutkach może pomóc się z nich wyplątać. Problem może się jednak pojawić, jeśli kredytobiorcę reprezentuje pełnomocnik.

Jak w praktyce wygląda zrzeczenia się dziedziczenia oraz kwestia zachowka po nowelizacji kodeksu cywilnego dotyczącej fundacji rodzinnej, jakie są zasady dokumentowania otwarcia i ogłoszenia testamentu przez notariusza poświadczającego dziedziczenie - te i inne kwestie związane z ostatnimi zmianami w prawie zostaną omówione podczas zbliżającej się konferencji "Prawo spadkowe - notariusz wobec wyzwań współczesności".

Sądy mają być wolne od nacisków politycznych, prokuratura niezależna i apolityczna. Zapewniona ma być też legalność funkcjonowania wymiaru sprawiedliwości i sądownictwa konstytucyjnego - wynika z podpisanej w piątek umowy koalicyjnej. Zadeklarowano też m.in. podwyżki dla pracowników sądów i prokuratury. Związkowcy już przypominają, że mowa była o 20 proc. - czego w umowie koalicyjnej nie ma.

Sędzia nie może należeć do partii politycznej, związku zawodowego, ani prowadzić działalności publicznej, niedającej się pogodzić z zasadami niezależności sądów i niezawisłości sędziów - wskazała w uchwale z 10 listopada Krajowa Rada Sądownictwa. Jej stanowisko dotyczyło prowadzenia działalności publicznej sędziów w okresie kampanii wyborczej.

Dotychczas ani AI Act, ani żadne krajowe akty prawne, nie rozstrzygają, w jaki sposób podchodzić do rezultatów tworzonych “we współpracy” ze sztuczną inteligencją. Przy okazji zastosowania strategii "wyjścia naprzeciw" obawom użytkowników przez Microsoft, warto przyjrzeć się wszystkim prawnym aspektom ze szczególną ostrożnością i zastanowić się, przed jakimi ryzykami warto się lepiej ochronić - pisze Barbara Stefanowicz, radca prawny w DSK Kancelaria.

Zawieszenie w czynnościach prokuratora musi mieć ważną i uzasadnioną przyczynę, gdyż jest daleko idącą ingerencją w prawa pracownicze i prawa do wykonywania służby – stwierdził Sąd Najwyższy. Izba Odpowiedzialności Zawodowej odmówiła więc dalszego zawieszenia w obowiązkach służbowych prokurator Małgorzaty Mróz z Prokuratury Rejonowej Warszawa-Żoliborz.

Poszkodowani w szpitalach pacjenci mogą składać wnioski o odszkodowanie na pozasądowej ścieżce, czyli z Funduszu Kompensacyjnego Zdarzeń Medycznych. Rzecznik Praw Pacjenta wnioski, co prawda, rozpatruje, ale odszkodowania nie może przyznać, bo minister zdrowia nie podpisał rozporządzenia wykonawczego do ustawy, które określa możliwe do uzyskania kwoty. W dodatku początkowy projekt trafił do kosza, a resort zdrowia pracuje nad jego nową wersją.

Część radców prawnych i adwokatów już przetestowało, a nawet zarejestrowało, skrzynkę lub skrzynki do e-doręczeń. Tę "zawodową" będą musieli mieć od 10 grudnia br., który przypada w... niedzielę. By dopełnić obowiązku, trzeba przejść dwa etapy - najpierw wypełnić i przesłać wniosek, uzyskać akceptację - co już trwa co najmniej kilka dni, a następnie "kliknąć" aktywację. Ci, którzy jeszcze czekają, obawiają się m.in. tego, jak będą liczone terminy doręczenia.

Naczelny Sąd Administracyjny zapyta Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej o to, czy wobec treści dyrektywy gwarantującej obywatelom UE i ich rodzinom swobodę przemieszczania się, polskie władze mogą odmawiać uznania i przeniesienia w drodze transkrypcji aktu małżeństwa osób tej samej płci, ograniczając w ten sposób tę swobodę.

Ministerstwo Sprawiedliwości uruchomiło procedurę wyłonienia członków Zespołu do Spraw Ochrony Małoletnich. Ich kadencja to cztery lata a jednym z pierwszych zadań będzie wypracowanie standardów ochrony małoletnich, które już od 15 lutego 2024 r. mają obowiązywać m.in. we wszystkich szkołach, ale także placówkach zajmujących się opieką nad dziećmi. To wynika z tzw. ustawy Kamilka, która ma zwiększyć ochronę dzieci pokrzywdzonych przemocą.

Po wdrożeniu systemu teleinformatycznego Krajowego Rejestru Zadłużonych obowiązuje jawność informacji o wszczęciu postępowania upadłościowego, o czym uczestnicy obrotu gospodarczego dowiadują się za pomocą obwieszczeń. I choć miały dotyczyć one jedynie wniosków dłużnika, to można spotkać się również z obwieszczeniami o złożeniu wniosku przez wierzyciela. Taka praktyka nie ma podstaw prawnych, choć ustawa o Krajowym Rejestrze Sądowym przewiduje wyjątki - pisze dr Paweł Janda, adwokat.

Pracownik jest zatrudniany w sądzie nie po to, aby mieć efekty, ale by starannie dążył do wykonywania tych efektów – orzekł Sąd Najwyższy w Izbie Pracy i Ubezpieczeń Społecznych. Trzeba wprowadzić wzorzec ocenny, tak, aby statystyka spraw uchylonych nie rzutowała na negatywną ocenę referendarza, chyba że udałoby się wykazać, że w konkretnych, powtarzalnych sprawach referendarz rażąco naruszył prawo – dodał sąd.

Szpital może odmówić wykonania procedury medycznej, jeśli pacjent całkowicie ubezwłasnowolniony wyraźnie się jej sprzeciwia. W takiej sytuacji zgoda przedstawiciela ustawowego nie wystarczy i musi ją wydać sąd opiekuńczy. Bez zgody sądu lekarze obawiają się konsekwencji prawnych i odmawiają wykonania zabiegu, co może prowadzić do powikłań zdrowotnych zagrażających życiu i zdrowiu pacjenta ubezwłasnowolnionego.

Przyszły rok w kancelariach i działach prawnych ma upłynąć m.in. pod hasłem wprowadzania ułatwień związanych ze sztuczną inteligencją. Jak wynika z najnowszego raportu Future Ready Lawyer 2023, spodziewa się tego aż 73 proc. badanych prawników. 87 proc. potencjał widzi natomiast w nowych technologiach, które mają służyć m.in. zwiększaniu wydajności. W tym zestawieniu wysoko plasuje się też sam pracownik - z kompetencjami i talentami.

Określenie ustawą okołobudżetową na 2023 r. podstawy wynagrodzenia sędziów narusza gwarancje niezawisłości sędziowskiej i godności sprawowania urzędu - orzekł Trybunał Konstytucyjny. Na wyrok czekali i sędziowie, i prokuratorzy. Rząd bowiem "okołobudżetówką" ustala od kilku lat podstawę wynagrodzeń sędziów, prokuratorów i m.in. referendarzy - mimo że kwestie te uregulowane są w ustawach ustrojowych. Prawnicy oceniają, że ten wyrok może oznaczać kolejną falę pozwów.

W przypadku braku przelicznika w umowie - niezależnie od tego, czy nie było go od początku, czy też okazał się nieważny - stosuje się przelicznik wynikający ze zwyczajów i zasad współżycia społecznego – orzekli trzej sędziowie Izby Cywilnej. Sędziowie wadliwie powołani do Sądu Najwyższego ignorują prawo europejskie, ustaloną linię orzeczniczą SN i wiążące wyroki Trybunału Sprawiedliwości w Luksemburgu.

Przybywa frankowiczów z Getin Noble Bank, którym udaje się wywalczyć w sądzie wstrzymanie spłaty rat kredytu. Nie jest to jednak reguła. Wciąż bowiem sądy orzekają różnie. Powodem rozbieżności jest interpretacja przepisów prawa upadłościowego. Poza tym, syndyk zaskarża postanowienia korzystne dla kredytobiorców. 

Szpital, płacąc więcej pielęgniarkom, które mają wyższe wykształcenie i specjalizację, nie dyskryminował pozostałych pielęgniarek. Sąd Okręgowy w Kielcach uznał, że szpital mógł zróżnicować wysokości pensji pielęgniarek, choć wykonują one te same zadania. W ten sposób uwzględnił bowiem jakość wykonywania poszczególnych zadań przez pielęgniarki z wyższymi formalnymi kwalifikacjami - wynika z uzasadnienia wyroku sądu.

Od 10 grudnia wszystkie jednostki samorządu terytorialnego muszą posiadać adres do doręczeń elektronicznych oraz odbierać i doręczać korespondencję przychodzącą na ten adres. Samorządowcy domagają się podjęcia przez Ministerstwo Cyfryzacji pilnych działań usprawniających wdrożenie nowego modelu doręczeń elektronicznych. Może się okazać, że usługa nie zadziała np. w systemie teleinformatycznym, który wykorzystują powiatowe urzędy pracy.

Kolegium Sądu Najwyższego nie zaopiniowało prezydenckiego projektu nowelizującego regulamin SN. Zakłada on m.in. obniżenie liczby sędziów potrzebnych do przyjęcia uchwały całego sądu z 2/3 do połowy. Powodem było to, że stawiło się jedynie ośmioro spośród szesnaściorga członków Kolegium Sądu Najwyższego. Nie stawili się "starzy" sędziowie, według których nowy regulamin ma służyć odwróceniu kierunku uchwały trzech izb SN ze stycznia 2020 r.