Prawo.pl
Proponowana w nowelizacji ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych regulacja dotycząca eksploracji tekstów i danych w odniesieniu do sztucznej inteligencji nadmiernie ingeruje w możliwość trenowania generatywnych modeli AI. To zaszkodzi rozwoju innowacji w Polsce, a także samym artystom. Tak uważają eksperci Związku Cyfrowa Polska, reprezentującego polską branżę cyfrową. Podobne zdanie prezentuje Związek Przedsiębiorców i Pracodawców.
Inga Stawicka
01.03.2024
Nowe technologie Prawo europejskie

Od marca emerytury i renty w górę. Ile wyniesie świadczenie po waloryzacji?

Domowe finanse Emerytury i renty Ubezpieczenia społeczne
Od 1 marca 2024 roku nastąpi waloryzacja świadczeń emerytalno-rentowych. Jest ona przeprowadzana z urzędu, co oznacza, że nie trzeba składać żadnego wniosku – przypomina Zakład Ubezpieczeń Społecznych. Świadczenia wzrosną o 12,12 proc. Po waloryzacji kwota najniższej emerytury, renty rodzinnej i renty z tytułu całkowitej niezdolności do pracy wzrośnie z 1588,44 zł do 1780,96 zł.
Grażyna J. Leśniak
01.03.2024
Domowe finanse Emerytury i renty Ubezpieczenia społeczne
Pracodawcy, którzy ograniczają w firmach liczbę dni pracy zdalnej, zastanawiają się, jak to zrobić: czy stosując przepisy kodeksu pracy, mają wystąpić do pracowników z wiążącym wnioskiem o zaprzestanie wykonywania pracy zdalnej i przywrócenie poprzednich warunków wykonywania pracy. Czy może powinni zmienić obowiązujący w firmie regulamin pracy zdalnej lub porozumienie. Rozstrzygnięcie tego ma decydujące znaczenie dla ustalenia momentu, kiedy zacznie obowiązywać zwiększona liczba dni pracy w biurze.
Grażyna J. Leśniak
01.03.2024
Prawo pracy
Na ostatni dzień września 2023 r. w gospodarce narodowej było prawie 15,2 mln pracujących. Średnia wieku wyniosła 42,6 roku, mediana wieku 42 lata. Średnia wieku i mediana wieku pracujących w gospodarce narodowej były podobne dla kobiet i mężczyzn – podał w czwartek GUS. Wśród pracujących na własny rachunek łącznie z pomagającymi członkami rodziny mężczyźni stanowili 62,2 proc.
Grażyna J. Leśniak
29.02.2024
Prawo pracy Rynek pracy
Sąd Najwyższy przesądził, że wspólnik spółki z o.o., który posiada 99 proc. udziałów w kapitale zakładowym tej spółki nie podlega ubezpieczeniom społecznym. Teraz wspólnicy mogą wznawiać zakończone prawomocnie postępowania i żądać od ZUS zwrotu nienależnie pobranych składek, a także odsetek - pisze Katarzyna Jargiełło, radca prawny w kancelarii KBiW Kurpiejewski Budzewski i Wspólnicy.
Katarzyna Jargiełło
29.02.2024
Ubezpieczenia społeczne Spółki Prawo gospodarcze
Organ nakazał pracodawcy zwrot środków przekazanych tytułem dofinansowania do wynagrodzeń niepełnosprawnych pracowników. Powodem było wypłacenie pensji na rachunek bankowy, który do nich nie należał. NSA zwrócił uwagę, że pracownicy wskazali ten rachunek w stosownych oświadczeniach. Podkreślił też, że sytuacja osób przebywających w domu pomocy społecznej może stanowić przeszkodę w realizowaniu przewidzianych prawem form przekazywania wynagrodzenia.
Dorian Lesner
29.02.2024
Prawo pracy HR
Skokowo zwiększa się liczba nowych i zmienionych przepisów. W 2023 roku ogłoszono aż 143 155 nowych aktów prawnych – ponad 15 tys. więcej niż rok wcześniej. Przynajmniej raz zmieniono natomiast 31 968 aktów. Najczęściej zmieniana była ustawa o PIT. Nadal wiele przepisów wchodzi w życie z datą wsteczną - w momencie publikacji dowiadujemy się, że... ustawa już dawno obowiązuje. To tylko niektóre problemy wskazane w raporcie „Poprawmy prawo”.
Krzysztof Koślicki
29.02.2024
Prawnicy Administracja publiczna
Wartość posiłków dofinansowanych przez pracodawcę jest przychodem pracownika. Fiskus zgadza się, by firma odliczyła wydatki na obiad dla zatrudnionych na etacie, ale nie dla zleceniobiorców i osób prowadzących działalność gospodarczą. Wiele problemów sprawiają też przedsiębiorcom najnowsze interpretacje ZUS, który twierdzi, że zwolnienie do limitu 450 zł dotyczy gotowych posiłków, ale już nie opakowań. By skorzystać ze zwolnienia, firmy musiałyby ponieść ogromne koszty administracyjne.
Monika Pogroszewska
29.02.2024
PIT Doradca podatkowy Prawo pracy
W 2023 roku 66 proc. firm w Polsce odnotowało przynajmniej jeden incydent polegający na naruszeniu bezpieczeństwa, a 34 proc. zauważyło wzrost intensywności prób cyberataków. Połowa organizacji wskazuje na trudności związane z rekrutacją i utrzymaniem wykwalifikowanych pracowników jako największy problem w osiągnięciu odpowiedniego poziomu zabezpieczeń. Z badania KPMG w Polsce wynika, że spadły obawy firm związane z działaniami zorganizowanych grup cyberprzestępczych, które są uznawane za największe zagrożenie w sieci.
Inga Stawicka
28.02.2024
Prawo gospodarcze
Osoby z wcześniejszą emeryturą oraz renciści, którzy dodatkowo pracowali w ubiegłym roku, muszą pamiętać o tym, by do końca lutego poinformować Zakład Ubezpieczeń Społecznych o dodatkowych przychodach, jakie osiągnęły w 2023 roku. W tym roku termin upływa w czwartek, 29 lutego. Chodzi o wynagrodzenia z umowy o pracę, umowy zlecenia czy też o przychody z prowadzenia działalności gospodarczej.
Grażyna J. Leśniak
28.02.2024
Prawo pracy Ubezpieczenia społeczne
Bardzo dużo pracowników zgłasza różnego rodzaju zachowania, które uznaje się za zachowania mobbingowe. Dla pracodawców stanowi to coraz większe wyzwanie kompetencyjne i organizacyjne, bo ustalenie, czy faktycznie doszło do mobbingu, a potem rzetelne i obiektywne wyjaśnienie sprawy, wymaga powołania komisji antymobbingowej, o ile taka nie działa w zakładzie pracy. Sam jej skład może nastręczać problemy, bo okrojone w pandemii działy HR już ledwo zipią.
Grażyna J. Leśniak
28.02.2024
Prawo pracy
Organ zakwestionował umowę o pracę, ponieważ uznał, że została ona zawarta jedynie w celu uzyskania świadczeń z tytułu choroby i macierzyństwa. Jednym z argumentów był fakt, że w dniu zawarcia umowy, pracownica wiedziała, że jest w ciąży i w niedługim czasie stanie się długotrwale niezdolna do pracy. Sąd podkreślił jednak, że obowiązujące przepisy prawa nie zabraniają kobietom w ciąży podejmowania zatrudnienia.
Dorian Lesner
28.02.2024
Prawo pracy Ubezpieczenia społeczne HR

Wpływ jakości powietrza na jakość pracy. Badanie

Środowisko Prawo pracy BHP Rynek pracy
Aż 88 proc. respondentów najnowszego badania użytkowników Pracuj.pl uważa, że jakość powietrza może wpływać na ich ogólne samopoczucie oraz jakość ich pracy. Niemal 1/3 ankietowanych z kolei wskazuje, że zła jakość powietrza w ich mieście lub dzielnicy może wpłynąć zarówno na ich decyzje mieszkaniowe, jak i zawodowe. Choć to, czy firma dba o środowisko nie jest kluczowe przy wyborze pracodawcy, to wielu kandydatów zwraca uwagę na tę kwestię.
Grażyna J. Leśniak
27.02.2024
Środowisko Prawo pracy BHP Rynek pracy

Konfederacja Lewiatan: Przedsiębiorcy czekają na obniżkę składki zdrowotnej

Ubezpieczenia społeczne Małe i średnie firmy Finanse Polski Ład
Rząd chce zmienić zasady rozliczeń składki zdrowotnej i proponuje dwa rozwiązania: płacenie składki w formie zryczałtowanej albo od przychodu lub dochodu. Zdaniem Konfederacji Lewiatan planowane zmiany nie spowodują jednak zmniejszenia wysokości składki zdrowotnej, o co od dawna zabiegają przedsiębiorcy.
Grażyna J. Leśniak
27.02.2024
Ubezpieczenia społeczne Małe i średnie firmy Finanse Polski Ład

Jest renta alkoholowa, świadczenia dla śmiertelnie chorych - brak

Emerytury i renty Prawo pracy Ubezpieczenia społeczne
Na renty z tytułu niezdolności do pracy spowodowanej chorobami związanymi z chorobą alkoholową z ubezpieczeń społecznych wydaliśmy tylko w 2022 r. 53,1 mln zł. W tym okresie renty pobierało 3 tys. osób. Średni wiek osób, które w 2022 r. otrzymały orzeczenie pierwszorazowe wynosił 51,2 roku - otrzymało je 510 mężczyzn i 194 kobiety – twierdzi MRPiPS. Zdaniem prawników, jest to dobre rozwiązanie i najgorsze, co moglibyśmy zrobić, to odebrać renty w takiej sytuacji. Jednak gorzej potraktowani mogą czuć się śmiertelnie chorzy, którzy muszą pracować, dopóki mają siłę.
Grażyna J. Leśniak
27.02.2024
Emerytury i renty Prawo pracy Ubezpieczenia społeczne
Pracownicy samorządowych instytucji kultury chcą być wynagradzani na takich zasadach jak pracownicy samorządowi i nauczyciele. Domagają się przywrócenia „trzynastek” i zwiększenia wysokości odprawy emerytalnej z trzymiesięcznego do sześciomiesięcznego wynagrodzenia po 20 latach pracy. Takie postulaty przedstawiło Stowarzyszenie Dyrektorów i Dyrektorek Samorządowych Instytucji Kultury. Trzynastki kosztowałby około 500 mln zł.
Maria Dec-Kiełb
27.02.2024
Samorząd terytorialny Finanse samorządów Emerytury i renty
Prawo do swobodnego przemieszczania się obywateli Unii może powodować konieczność uwzględnienia okresów przeznaczonych na wychowywanie dziecka, ukończonych w innym państwie członkowskim, przy obliczaniu wysokości renty z tytułu całkowitej niezdolności do pracy – uznał Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej.
Grażyna J. Leśniak
26.02.2024
Prawo pracy Ubezpieczenia społeczne Prawo europejskie
W środę Rada Nadzorcza Zakładu Ubezpieczeń Społecznych ma zaopiniować kandydaturę Doroty Bieniasz na prezesa ZUS – dowiedział się nieoficjalnie serwis Prawo.pl. Agnieszka Dziemianowicz-Bąk, minister rodziny, pracy i polityki społecznej, już w zeszłym tygodniu zapowiedziała, że po otrzymaniu tej opinii zwróci się do premiera Donalda Tuska o powołanie Doroty Bieniasz na prezesa Zakładu.
Grażyna J. Leśniak
26.02.2024
Administracja publiczna Ubezpieczenia społeczne
Renty z powodu niezdolności do pracy, świadczenia przedemerytalne czy emerytury pomostowe – to obowiązujące już dziś rozwiązania dla ludzi spracowanych. I choć są lepsze od stażówek, to nie są idealne. Można je jednak przejrzeć i zmodyfikować, aby lepiej chroniły osoby spracowane. Zdaniem prawników katalog pomocy pracownikom 50+ na rynku jest znacznie szerszy, niż wypychanie ich na „zieloną trawkę”, zamiast pomóc im dopracować do emerytury, wykonując lżejszą pracę.
Grażyna J. Leśniak
26.02.2024
Domowe finanse Emerytury i renty Ubezpieczenia społeczne
Legalny pobyt obywateli Ukrainy i określonych członków ich rodzin, którzy w okresie od 24 lutego 2022 r. przybyli do Polski w związku z działaniami wojennymi prowadzonymi na terytorium Ukrainy, został przedłużony co do zasady do 30 czerwca 2024 r. W niektórych przypadkach do 31 sierpnia lub 30 września. Do roku wydłuża preferencje podatkowe dla tych, którzy udzielają pomocy humanitarnej.
Robert Horbaczewski
25.02.2024
Samorząd terytorialny Ukraina
Od 1 marca zostanie zwaloryzowana kwota świadczenia ratowniczego dla strażaków ochotników. W całym kraju podwyżkę dodatku do emerytury otrzyma 112 106 strażaków Ochotniczej Straży Pożarnej, bo tyle otrzymało prawo do świadczenia.
Robert Horbaczewski
24.02.2024
Samorząd terytorialny
Do podstawowych obowiązków pracownika należy m.in. dbałość o dobro zakładu pracy, co obejmuje również dobre imię i renomę pracodawcy. Pracownik zobowiązany jest również do lojalności wobec pracodawcy i powstrzymania się od zachowań mogących narażać go na utratę zaufania u osób trzecich. Obowiązki te ciążą na pracownikach również po godzinach pracy – pisze Anna Copp, adwokat.
Anna Copp
24.02.2024
Prawo karne Prawo cywilne Prawo pracy
Szczeciński oddział Zakładu Ubezpieczeń Społecznych cofnął zasiłki nieuczciwym pracownikom. W pierwszym z przypadków, po wykryciu, że kierowca przebywający na L4 świadczy usługi na rzecz innego podmiotu. Środki finansowe zwrócić będzie musiała także pracownica, która w trakcie zwolnienia lekarskiego udała się wraz z mężem na wycieczkę do Miami. W obydwu sprawach ZUS wyciągnął konsekwencje po otrzymaniu danych z kontroli, które na zlecenie przedsiębiorców przeprowadziła wyspecjalizowana firma.
Grażyna J. Leśniak
24.02.2024
Prawo pracy Ubezpieczenia społeczne
Gdy choroba, wiek lub inne ważne przyczyny nie pozwalają nam na samodzielne załatwienia spraw w Zakładzie Ubezpieczeń Społecznych, wówczas możemy upoważnić do tego inną osobę. W tym celu należy udzielić jej pełnomocnictwa. ZUS przygotował do tego odpowiedni formularz PEL.
Grażyna J. Leśniak
23.02.2024
Ubezpieczenia społeczne
Stopa bezrobocia w styczniu 2024 roku wyniosła 5,4 proc. W całym kraju zarejestrowanych było 837,1 tys. osób. Najwięcej w województwie mazowieckim – 117,1 tys. osób, a najmniej – w województwie lubuskim, bo 16,7 tysiąca - podał w piątek GUS. Zdaniem Konfederacji Lewiatan rynek pracy jest silnie sezonowy i widzimy tego oczywisty efekt.
Grażyna J. Leśniak
23.02.2024
Prawo pracy Rynek pracy
Tworzenie planów urlopów nie musi sprowadzać się do rozpisywania w nich wypoczynku na cały rok kalendarzowy. Mogą obejmować także okresy półroczne, czy nawet kwartalne. Przyjęcie krótszego okresu planowania urlopów pozwoli na większe urealnienie ustalanych w planach terminów zarówno odnośnie potrzeb pracowników, jak i pracodawcy. Więcej piszemy o tym w Legal Alert.
Marek Rotkiewicz
23.02.2024
Prawo pracy
Uregulowanie krajowe przewidujące wskazanie przyczyn rozwiązania umowy o pracę za wypowiedzeniem jedynie pracownikom zatrudnionym na czas nieokreślony narusza prawo podstawowe pracownika na czas określony do skutecznego środka prawnego – orzekł Trybunał Sprawiedliwości UE. Pracownik zatrudniony na czas określony musi zostać poinformowany o przyczynach rozwiązania z nim umowy o pracę za wypowiedzeniem, jeśli informacji takiej udziela się pracownikowi zatrudnionemu na czas nieokreślony.
Grażyna J. Leśniak
22.02.2024
Prawo pracy Prawo europejskie
Liczba nominacji kobiet na prezeski zarządów największych europejskich firm z sektora usług finansowych spadła rok do roku z 51 proc. do 44 proc. w 2023 roku – wynika z najnowszego badania firmy EY. Co trzecia organizacja (31 proc.) wciąż nie osiągnęła wymaganej reprezentacji kobiet. Zgodnie z unijną dyrektywą do czerwca 2026 r. w radach nadzorczych i zarządach firm powinno zasiadać minimum 40 proc. osób płci niedoreprezentowanej.
Grażyna J. Leśniak
22.02.2024
Prawo pracy Rynek pracy
System czasu pracy może ulegać zmianom, w tym także zmianom z góry przewidywanym w regulaminie pracy lub obwieszczeniu o czasie pracy. Nie ma przeszkód, by w tych regulacjach wewnętrznych połączyć pewne okresy roku ze stosowaniem w ich trakcie określonego systemu. Następowałaby wówczas automatyczna coroczna zmiana systemu w związku z rozpoczęciem się tego okresu. Więcej także w Legal Alert.
Marek Rotkiewicz
22.02.2024
Prawo pracy
Pracodawca obowiązany jest szanować godność i inne dobra osobiste pracownika, a więc np. zdrowie, wolność, cześć, swobodę sumienia, nazwisko lub pseudonim, wizerunek, tajemnicę korespondencji, prywatność. Ciężkie naruszenie przez pracodawcę obowiązku dotyczącego poszanowania godności pracownika może być podstawą rozwiązania przez pracownika umowy o pracę bez wypowiedzenia – pisze Anna Copp, adwokat. W takim przypadku pracownikowi przysługuje odszkodowanie w wysokości wynagrodzenia za okres wypowiedzenia.
Anna Copp
22.02.2024
Prawo cywilne Prawo pracy BHP