Granice wolności słowa - politycy powinni mieć grubszą skórę

Prawo karne Prawo cywilne

Marsz 4 czerwca 2023 r. rozgrzał debatę publiczną już na kilka dni przed rozpoczęciem - nie bawiono się w półśrodki, od razu sięgając po nawiązania do "komór" oraz zagłady Żydów. Nie lepiej było w dniu marszu - samo wydarzenie przebiegło spokojnie - choć nie zabrakło dosadnych haseł i mocnych komentarzy, również ze strony partii rządzącej - m.in. o "marszu nienawiści". Warto pamiętać o granicach wolności słowa. Nie wszystko wolno, nawet w kampanii wyborczej.

05.06.2023

TK: Prezydent mógł ułaskawić ministrów, mimo że wyrok nie był prawomocny

Prawo karne Wymiar sprawiedliwości

Sąd Najwyższy nie powinien zajmować się sprawą ułaskawienia Mariusza Kamińskiego, a prezydent miał do podjęcia tej decyzji pełne prawo - orzekł dziś Trybunał Konstytucyjny. TK zebrał się w tej sprawie — wyjątkowo, bo wcześniej nie udawało się zebrać wymaganej liczby sędziów — w pełnym składzie. Był to wyścig z czasem, bo we wtorek kasację w tej sprawie ma rozpatrzyć Sąd Najwyższy.

02.06.2023

Minister chce wyższych kar dla sprawców wypadków i ułatwień w stosowaniu aresztowania

Prawo karne Wymiar sprawiedliwości Prokuratura

Zbigniew Ziobro zapowiedział w czwartek kolejne zaostrzenie kar dla sprawców śmiertelnych wypadków drogowych oraz wprowadzenie zmian ułatwiających stosowanie środków zapobiegawczych, w szczególności tymczasowego aresztu. Zmiana w przepisach karnych ma podnieść zagrożenie z 12 na 20 lat pozbawienia wolności, a w odniesieniu do środków zabezpieczających ma być wprowadzone ograniczenie możliwości powołania się na stan zdrowia.

01.06.2023

Izba Odpowiedzialności Zawodowej nie zgodziła się na przymusowe doprowadzenie sędziego

Prawo karne Prawnicy Wymiar sprawiedliwości

Sędzia Sądu Najwyższego w stanie spoczynku Stanisław K. nie zostanie zatrzymany i przymusowo doprowadzony w celu wykonania czynności procesowych do prokuratora z Instytutu Pamięci Narodowej. Wcześniej SN prawomocnie uchylił immunitet tego sędziego na wniosek IPN dotyczący trzech czynów kwalifikowanych jako zbrodnia komunistyczna i zbrodnia przeciwko ludzkości.

01.06.2023

Ustawa o komisji do spraw badania wpływów rosyjskich już obowiązuje

Prawo karne Administracja publiczna

We wtorek w Dzienniku Ustaw opublikowano ustawę o Państwowej Komisji do spraw badania wpływów rosyjskich na bezpieczeństwo wewnętrzne Rzeczypospolitej Polskiej w latach 2007–2022. Weszła w życie w środę, 31 maja, czyli w dniu następującym po dniu ogłoszenia. Jeszcze tylko Sejm ma powołać członków, a premier przewodniczącego. Komisja pierwszy raport ma opublikować do 17 września 2023 r.

31.05.2023

Od brzemienia wpływów rosyjskich trudno będzie się uwolnić, choć odwołanie przysługuje

Prawo karne Administracja publiczna

Komisja do spraw badania wpływów Rosji na bezpieczeństwo wewnętrzne Polski ma być organem administracji działającym jak sąd karny. Jej decyzje mają być ostateczne, choć zgodnie z postępowaniem administracyjnym będzie na nie przysługiwać skarga do sądu administracyjnego. I tu, zdaniem prawników, tkwi problem - sąd sprawdzi legalność decyzji, ale od "winy" domniemanego winnego nie uwolni.

30.05.2023

Grzywna za wulgarne wyzwiska wobec ratowników medycznych

Prawo karne Zawody medyczne

Wezwani na ratunek choremu ratownicy medyczni zostali przez rodzinę pacjenta obrzuceni inwektywami. Wobec tego medycy wezwali policję. A sąd uznał, że znieważyli w swoim domu funkcjonariuszy publicznych, których uszanowanie warunkuje właściwy rozwój społeczny. Oskarżeni zdawali bowiem sobie sprawę, że wyrządzają pokrzywdzonym dolegliwości psychiczne, a choroba ich krewnego nie usprawiedliwia agresji.

27.05.2023

Maszynista, motorniczy, kierowca autobusu i cała drużyna pociągu pod szczególną ochroną

Prawo karne Samorząd terytorialny Transport

Kierowcy, maszyniści, członkowie obsługi pociągu wykonujący przewóz osób w publicznym transporcie zbiorowym i kolejowym będą objęci ochroną należną funkcjonariuszowi publicznemu – wynika z nowelizacji ustaw o transporcie kolejowym i transporcie zbiorowym, która wejdzie w życie 9 czerwca. Nowelizacja zapewnia też szczególną ochronę m.in nastawniczemu, zwrotniczemu, ustawiaczowi i kilku innym pracownikom kolei.

26.05.2023

Dr Czarnecki: Zbyt częste stosowanie tymczasowego aresztowania to problem praktyki

Prawo karne Wymiar sprawiedliwości

Przepisy to jedno, a praktyka ich stosowania to coś zupełnie innego. Są przepisy, które mądrze interpretowane, mogą pomóc uniknąć problemów. To wymaga jednak zmiany filozofii karania i filozofii stosowania środków zapobiegawczych - mówi o problemie z nadużywaniem aresztu tymczasowego dr Paweł Czarnecki z Katedry Postępowania Karnego na Wydziale Prawa i Administracji Uniwersytetu Jagiellońskiego.

26.05.2023

Sąd Najwyższy uniewinnił skazanych w procesie brzeskim, spisku nie było

Prawo karne

Sąd Najwyższy po 90 latach uniewinnił Wincentego Witosa i 9 innych dawnych liderów PSL i PPS - wyrok w tzw. procesie brzeskim został uchylony. SN rozpoznał w czwartek, 25 maja br., kasację rzecznika praw obywatelskich w sprawie poszkodowanych w procesie, w którym skazano opozycjonistów na kary więzienia w latach 30. ubiegłego wieku. Chodziło o przywrócenie dobrego imienia skazanym politykom oraz "o zasygnalizowanie, że bez względu na to, kto rządzi, złamanie prawa musi być nazwane po imieniu".

25.05.2023

Sąd uznał, że matka i dziecko "zafundowali" sobie niedotlenienie

Prawo karne Opieka zdrowotna

Sąd we fragmencie uzasadnienia obwinił pacjentkę szpitala i samego noworodka o jego niedotlenienie i, mimo bogatego materiału dowodowego, nie przyznał zadośćuczynienia z tytułu naruszenia praw pacjenta. W tej sprawie Rzecznik Praw Pacjenta wniósł skargę nadzwyczajną do Sądu Najwyższego. Skarga wiąże się z oceną przez sąd opinii biegłych, gdyż tezy sądu są odległe od tych opinii.

24.05.2023

SN: Użycie słowa „debil”, nawet wobec prezydenta, ma znikomą społeczną szkodliwość

Prawo karne Administracja publiczna

W ramach wolności wypowiedzi można krytykować organy państwa w imię dobra społecznego – orzekł Sąd Najwyższy, utrzymując w mocy wyrok umarzający sądu drugiej instancji w sprawie znieważenia prezydenta Andrzeja Dudy na Twitterze przez pisarza Jakuba Żulczyka. Swoim wpisem nie popełnił on przestępstwa, a czyn, którego się dopuścił, ma znikomą szkodliwość społeczną.

23.05.2023

Nowelizacje "pod wpływem emocji" i niedbała legislacja psują procedurę karną

Prawo karne Wymiar sprawiedliwości

Procedura karna na przestrzeni ostatnich ośmiu lat reformowana była pięciokrotnie, wprowadzano również zmiany "przy okazji" innych regulacji - pod wpływem bulwersujących opinię publiczną zdarzeń lub "na życzenie" konkretnych grup. Efekt? W nowelizacjach gubią się nawet sami sędziowie, a wprowadzone przepisy, zamiast wzmacniać, osłabiają ochronę procesową stron, szczególnie oskarżonego.

23.05.2023

Czynnik ludzki zawodzi w ochronie dzieci przed przemocą - będą zmiany

Prawo karne Wymiar sprawiedliwości

Dziecko i jego dobro powinno być w zainteresowaniu całego społeczeństwa, w tym także instytucji publicznych i wymiaru sprawiedliwości. To, co szwankuje to czynnik ludzki, brak jednolitych procedur, szkoleń i luki w komunikacji. Zmiany zakłada projekt procedowany właśnie w Sejmie, który był jednym z tematów konferencji Ochrona, Wsparcie, Pomoc - w trosce o najmłodszych.

23.05.2023

Groźby karalne wobec polityków zakończone karą więzienia i terapią

Prawo karne

Na pół roku pozbawienia wolności i przymusową terapię został skazany mężczyzna, który groził kilku politykom podjęciem radykalnych działań, jeśli nie zrzekną się immunitetu i nie zrezygnują z aktywności politycznej. Sąd stwierdził, że nie odmawia oskarżonemu prawa do krytyki władz czy osób publicznych, jednak nie można pozwalać na formułowanie gróźb karalnych wobec osób publicznych.

23.05.2023

Znalezione wnyki trzeba unieszkodliwić, ale lepiej nie zabierać ich ze sobą

Prawo karne Administracja publiczna

Choć wnykarstwo kojarzy się z czasami dawno minionymi, nadal w Polsce rocznie znajdowanych jest kilkadziesiąt tysięcy urządzeń służących do tej najohydniejszej formy kłusownictwa. A to prawdopodobnie skromna część pułapek na dziką zwierzynę zastawianych w lasach i na łąkach. Zabranie znalezionych wnyków czy potrzasku grozi jednak konsekwencjami prawnymi.

20.05.2023

Policja używa nieproporcjonalnych środków wobec demonstrantów, państwo płaci odszkodowania

Prawo karne Policja

Sypią się zadośćuczynienia od Skarbu Państwa na rzecz demonstrantów sprzeciwiających się prawu antyaborycyjnemu w Polsce. Osoby te były niesłusznie zatrzymane i źle traktowane przez policję – co stwierdzają sądy karne. W następstwie pokrzywdzeni wnoszą o naprawienie krzywd. Zadośćuczynienia za dzień pozbawienia wolności zwykle nie przekraczają kwoty 1000 zł za dobę.

19.05.2023

SN: Sędzia odpowie za najechanie na motorowerzystę, ale może nadal orzekać

Prawo karne Wymiar sprawiedliwości

Wniosek prokuratora o uchylenie immunitetu sędziemu był zasadny, gdyż zachodziła przesłanka uprawdopodobnienia popełnienia przestępstwa, lecz sędzia nie jest zawieszony w czynnościach i nadal pobiera pełne uposażenie - orzekł Sąd Najwyższy w Izbie Odpowiedzialności Zawodowej. I podkreślił, że czyn był popełniony nieumyślnie i na trzeźwo.

19.05.2023

Areszt nie ostatecznością, a często środkiem pierwszego wyboru

Prawo karne Wymiar sprawiedliwości Prokuratura

Tymczasowe aresztowanie jest nadużywane - stosuje się je także w sprawach błahych, często z powodów populistycznych. Traktowane jest również jako narzędzie do uzyskania zeznań lub jako represja. W dodatku bywa, że przedłuża się je w nieskończoność – czasem ratunkiem jest dopiero uniewinnienie. Zjawisko przeanalizowali adwokaci, którzy postulują zmiany w przepisach.

18.05.2023

SN: Immunitet uchronił prokuratora przed naciskami ze strony szefów

Prawo karne Prokuratura Prawo pracy

Prokurator z Elbląga nie stanie przed sądem karnym za przestępstwo ujawnienia i wykorzystania informacji, z którą zapoznał się w związku z pełnioną funkcją. Przekazał on bowiem dokumenty prokuratorskie w celu prowadzenia postępowania cywilnego w swojej sprawie pracowniczej. SN orzekł, że przestępstwa nie ma. A prokurator zapewniał, że realizuje tylko słuszny obowiązek wynikający z regulaminu ministra sprawiedliwości.

18.05.2023