Wybuch wojny w Ukrainie spowodował, że wielu polskich pracodawców zdecydowało się wesprzeć finansowo zatrudnianych przez siebie Ukraińców. Wypłacają im zapomogi finansowe, które mają przynajmniej częściowo pomóc w tym trudnym czasie. Mają jednak wątpliwości, jak tę pomoc traktować. Dotyczą one wykazywania przychodu do opodatkowania u pracowników, ale też firmowych kosztów podatkowych.
Firma doradcza PwC uruchomiła pomocową infolinię dla Ukraińców. Pod specjalnym numerem telefonu eksperci po polsku, ukraińsku i angielsku będą doradzać w szczególności w kwestiach związanych m.in. z legalizacją pobytu i zatrudnienia w Polsce i formalnościami związanymi z tranzytem do innych krajów Unii Europejskiej.
Nie każda pomoc dla Ukrainy wiąże się z zachętami podatkowymi. Wprost przeciwnie, niektóre działania mogą nieść za sobą wątpliwości. Chociaż podatki są jednym z ostatnich czynników motywujących pomoc, nie można ich nie brać pod uwagę, w szczególności jeżeli pomoc jest udzielana przez przedsiębiorcę, który musi wszystkie zdarzenia ująć w rozliczeniach podatkowych – pisze Magdalena Zamoyska.
Zniesienie czasowego obowiązku posiadania certyfikatów rezydencji przez ukraińskich uchodźców obniżyłoby ekonomiczny koszt zawierania umów zleceń, które są dogodną formą współpracy w takich sytuacjach. Obecnie zleceniodawca musi pobierać 20-procentowy podatek dochodowy od wypłaconych kwot obywatelom Ukrainy, którzy nie posiadają takiego certyfikatu. A w czasie wojny będzie on trudny do uzyskania.
Wojna na Ukrainie to kolejna po COVID-19 sytuacja, kiedy ewidentne jest, iż ustawy wymagają nowelizacji w tak trudnych sytuacjach. Konieczne jest bezwzględnie wprowadzenie umożliwienia zbierania środków przez firmy od pracowników środków finansowych i przekazywanie ich dalej organizacjom. Konieczne jest wprowadzenie zwolnień z VAT z równoczesnym umożliwieniem odliczenia podatku.
Ministerstwo Finansów opublikowało na swojej stronie zasady zwolnienia z cła i VAT towarów przewożonych do Polski spoza UE w ramach pomocy humanitarnej dla obywateli z Ukrainy. Zwolnieniu podlegają towary importowane przez organizacje państwowe, społeczne lub uprawnione organizacje charytatywne lub dobroczynne.
Przedsiębiorcy i doradcy podatkowi apelują o zmianę przepisów podatkowych. Chodzi o wsparcie dla pomagających Ukraińcom i Ukrainie. Potrzebne są nie tylko zmiany w rozliczaniu kosztów i podatku od spadków i darowizn. Nowelizacji wymagają przepisy o VAT, a także wymogi dotyczące posiadania przez Ukraińców certyfikatu rezydencji.
Na przejściach granicznych z Ukrainą została skrócona procedura w przypadku przywozu do Polski okazów zwierząt gatunków zagrożonych wyginięciem (CITES). Konieczne jest jednak wcześniejsze zawiadomienie o transporcie Służby Celno-Skarbowej, Straży Granicznej i inspekcji weterynaryjnej.
W związku z trwającą od kilku dni wojną na Ukrainie, Polacy zaangażowali się w pomoc uchodźcom i ofiarom. W internecie organizowanych jest m.in. wiele finansowych zbiórek. Pieniądze zbierają także organizacje pożytku publicznego. Wpłacający i otrzymujący w ich ramach wpłaty muszą jednak wziąć pod uwagę skutki podatkowe. A tych jest całkiem sporo.
Ukraina nie należy do Unii Europejskiej. Organizując transport, trzeba więc pamiętać o formalnościach wynikających z prawa celnego. W każdej izbie administracji skarbowej wyznaczeni zostali koordynatorzy ds. pomocy humanitarnej. Będą oni koordynować działania organów celnych w zakresie objęcia towaru procedurą wywozu w oddziale celnym, jak i awizacji planowanego konwoju w oddziale celnym na przejściu granicznym.
