Zwolnienie z kosztów sądowych możliwe, ale trzeba się o nie postarać

Prawo cywilne Wymiar sprawiedliwości

Nie każdego stać na poniesienie kosztów sądowych. Strony mogą jednak domagać się od sądu, aby uwzględnił ich sytuację finansową i przyznał im stosowne zwolnienie. Rozstrzygnięcie sądu ma charakter ocenny i nierzadko takie wnioski uznawane są za niezasadne. Dlatego warto odpowiednio przygotować się przed ich złożeniem. Osoba, która wnioskuje o zwolnienie, musi wykazać, że nie może bez uszczerbku dla siebie i swojej rodziny ponieść takich kosztów.

12.04.2025

Decyzje ZUS wydane z naruszeniem prawa muszą podlegać kontroli sądu

Prawo cywilne Ubezpieczenia społeczne Kodeks postępowania administracyjnego

Propozycja nowelizacji art. 477(14) par. 2(1) Kodeksu postępowania cywilnego, która ma umożliwić sądom powszechnym uchylanie każdej decyzji ZUS wydanej z rażącym naruszeniem przepisów prawa, niezależnie od jej rodzaju oraz tego, kto jest jej adresatem, znalazła się w najnowszym pakiecie pomysłów deregulacyjnych Rafała Brzoski. O problemie pisaliśmy wcześniej w serwisie Prawo.pl.

09.04.2025

Szkolna wycieczka, jak pole minowe - i dla rodzica, i dla szkoły

Prawo cywilne

Część szkół namawia rodziców, zwłaszcza "funkcyjnych", np. należących do trójki klasowej, do podpisania umowy o organizację szkolnej wycieczki. Powodem są nieprecyzyjne przepisy dotyczące finansowania takich imprez. Podpisywanie takiej umowy nie jest jednak szczególnie dobrym pomysłem, bo może oznaczać, że to rodzic będzie egzekwować od organizatora warunki wyjazdu i odpowiadać za ewentualną dopłatę. O ile w ogóle umowa będzie ważna.

08.04.2025

Frankowicz nie płaci, proces się toczy, bank łatwo umowy nie wypowie

Prawo cywilne Restrukturyzacja

Wypowiedzenie umowy kredytu lub pożyczki przez bank nie jest takie proste - kredytobiorca może się bronić na wiele sposobów, także wtedy gdy proces się toczy, a sąd nie zdecydował o wstrzymaniu spłaty rat kredytu. Banki w przypadku braku terminowego regulowania zobowiązań, wynikających z umów kredytów lub pożyczek, decydują się na windykację, która ma kilka etapów - pisze Weronika Karasińska, prawniczka z WN Legal Wątrobiński Nartowski, reprezentująca klientów w sporach z instytucjami finansowymi.

08.04.2025

Deregulacja. Kierowanie do mediacji w sprawach gospodarczych będzie obowiązkowe

Prawo cywilne Prawnicy Deregulacja

Ministerstwo Sprawiedliwości chce wprowadzić obowiązek kierowania stron do mediacji przed pierwszym posiedzeniem w sprawach w sprawach gospodarczych, wynikających z umów o roboty budowlane oraz ze ściśle związanych z procesem budowlanym umów służących wykonaniu robót budowlanych, z wyjątkiem spraw rozpoznawanych w postępowaniu upominawczym, elektronicznym postępowaniu upominawczym oraz postępowaniu nakazowym. To kolejny projekt deregulacyjny.

07.04.2025

SN: Nakazanie zawarcia umowy kanalizacyjnej

Prawo cywilne

Dopuszczalne jest nakazanie zawarcia umowy o odprowadzenie ścieków przez przedsiębiorstwo, bez stosownego zezwolenia. Nie oznacza to jednak, że sąd, który zajmie odmienne stanowisko, popełnił błąd i jego wyrok podlega uchyleniu. Decyzje te mogą być bowiem dotknięte innymi wadami, które uniemożliwiają ich zgodne z prawem wykonanie i z tego względu wymagają one usunięcia z obrotu - orzekła Izba Kontroli Nadzwyczajnej i Spraw Publicznych Sądu Najwyższego.

07.04.2025

Uchwała Izby Cywilnej pominięta przez skład trójkowy

Prawo cywilne

Ocena skutków podjęcia uchwały przez Izbę Cywilną Sądu Najwyższego, w warunkach odpowiadających nieważności postępowania z racji niespełniania przez ten sąd wymagań niezależnego, bezstronnego i niezawisłego sądu ustanowionego ustawą, musi następować ad hoc w każdym przypadku, w którym uchwała taka może mieć wpływ na rozstrzygnięcie sprawy - orzekł skład trzech sędziów.

07.04.2025

Rzecznik TSUE: Małżeństwa osób tej samej płci nie mogą pozostawać w próżni prawnej

Prawo cywilne Prawo rodzinne Administracja publiczna Prawo europejskie

Prawo Unii wymaga od państwa członkowskiego uznania małżeństwa osób tej samej płci zawartego w innym państwie członkowskim, a nie dokonania transkrypcji aktu małżeństwa do rejestru stanu cywilnego. Inaczej jest jednak, gdy transkrypcja okazuje się jedynym sposobem uznania małżeństwa osób tej samej płci w państwie członkowskim, które takiego małżeństwa nie przewiduje - uznał w czwartek w polskiej sprawie rzecznik generalny Trybunału Sprawiedliwości UE.

03.04.2025

SN: Odszkodowanie za zaniżone dotacje na przedszkole

Prawo cywilne Finanse samorządów

W razie wypłacenia zaniżonej dotacji na podstawie ustawy o systemie oświaty w brzmieniu obowiązującym do 31 grudnia 2016 r. osobie prowadzącej niepubliczne przedszkole przysługuje roszczenie odszkodowawcze na podstawie art. 471 k.c. z tytułu szkody spowodowanej wypłatą środków własnych na realizację zadań podlegających dofinansowaniu - taką uchwałę podjął Sąd Najwyższy w Izbie Cywilnej.

27.03.2025

SN: Zmiana imienia ojca w akcie urodzenia dziecka

Prawo cywilne Prawo rodzinne

Mimo że sąd prawomocnie orzekł, że mąż matki nie jest ojcem małoletniej, to mężczyźnie odmówiono sporządzenia nowego aktu urodzenia dziecka. W piątek, 4 kwietnia br., Izba Kontroli Nadzwyczajnej i Spraw Publicznych Sądu Najwyższego na posiedzeniu niejawnym rozpozna wniosek rzecznika praw obywatelskich. Sąd uznał, że jeśli w postępowaniu o zaprzeczenie ojcostwa nie nakazano sporządzenia nowego aktu urodzenia, to taki wniosek zgłoszony już po wyroku o zaprzeczenie ojcostwa powinien być oddalony.

27.03.2025

Czy sygnalista jest osobą szczególnie chronioną przed zwolnieniem?

Prawo cywilne Wymiar sprawiedliwości Prawo pracy Sygnaliści

Ochrona sygnalisty przed działaniami odwetowymi to nie to samo, co szczególna ochrona przewidziana w art. 755(5) k.p.c. – uważają pracodawcy i prawnicy. Ci ostatni twierdzą wręcz, że przywracanie do pracy zwolnionego pracownika do czasu prawomocnego zakończenia postępowania na mocy zabezpieczenia, budzi wiele wątpliwości. Wskazują na wady przepisu i niejednoznaczne orzecznictwo. Dlatego ich zdaniem, ten wadliwy przepis trzeba albo usunąć z porządku prawnego, albo go poprawić.

27.03.2025

Za krótkie vacatio legis nadal jednym z głównych grzechów ustawodawcy

Prawo cywilne Rynek i konsument Prawo gospodarcze

Choć liczby dotyczące produkcji prawa w Polsce wyglądają znacznie lepiej niż na przestrzeni ostatnich lat, część problemów w procesie stanowienia prawa nadal pozostaje w praktykach ustawodawcy. Przykładem jest choćby skracanie vacatio legis ustaw, które powinno być wyjątkiem - tymczasem w ubiegłym roku było 20 aktów prawnych, które miały taką samą datę publikacji i wejścia w życie. Wcześniejszą niż data publikacji - aż 39.

27.03.2025

Produkcja prawa wyhamowała, ale legislacyjnych absurdów nie brakuje

Prawo karne Samorząd terytorialny Prawo cywilne Prawnicy Ordynacja Rynek i konsument Administracja publiczna Prawo pracy Prawo gospodarcze Małe i średnie firmy Finanse Opieka zdrowotna Poprawmy prawo

Rok 2024 przyniósł w końcu spadki w produkcji prawa w Polsce. W polskiej legislacji wciąż jednak wiele jest do poprawy. Wśród przykładów można wskazać choćby nieżyciowe przepisy w sprawach cywilnych dla pełnomocników z urzędu, specustawę drogową, która stała się regułą, zamiast wyjątkiem, czy martwe przepisy dotyczące egzekwowania zakazu posiadania zwierząt. Punktujemy je w raporcie "Poprawmy prawo".

25.03.2025

Młodego sportowca nie do wszystkiego można zobowiązać

Prawo cywilne Rynek i konsument

Warunek umowny zobowiązujący młodego sportowca do przekazania części swoich dochodów, jeżeli zostanie on sportowcem zawodowym, może być nieuczciwy. Sąd krajowy powinien ocenić nieuczciwy charakter takiego warunku, biorąc pod uwagę w szczególności jego jasność i zrozumiałość w odniesieniu do skutków finansowych zobowiązania - orzekł Trybunał Sprawiedliwości UE.

24.03.2025

ZUS: W 2024 r. zgłoszono prawie 1,4 mln umów o dzieło

Prawo cywilne Prawo pracy Rynek pracy

W 2024 roku do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych zostało przekazanych 1,1 mln formularzy RUD, na których zgłoszono blisko 1,4 mln umów o dzieło - poinformował w piątek ZUS. Jest to najmniejsza liczba formularzy oraz umów o dzieło zgłoszonych do ZUS od początku funkcjonowania rejestru takich umów. Nie zmieniła się jednak charakterystyka podmiotów, które zgłaszają umowy o dzieło, ani ich wykonawców.

21.03.2025

Minister Bodnar o mediacji i arbitrażu

Prawo cywilne Prawnicy

Minister sprawiedliwości Adam Bodnar spotkał się z przedstawicielami Polskiej Sekcji Europejskiego Stowarzyszenia Sędziów na rzecz Mediacji (GEMME), aby omówić m.in. rządowy program „Sprawne Sądy - 10 Filarów”. Minister dostrzega kluczową rolę mediacji oraz innych alternatywnych metod rozwiązywania sporów w usprawnianiu postępowań sądowych.

19.03.2025

SN: Skarga pauliańska i problem wyceny nieruchomości

Prawo cywilne

Jeżeli dłużnik wyzbył się nieruchomości obciążonej hipoteką , pokrzywdzenie wierzycieli zachodzi, gdy czynność ta doprowadziła do powstania lub zwiększenia nadwyżki pasywów nad aktywami dłużnika. Oceniając zasadność skargi pauliańskiej sąd nie bada możliwości zaspokojenia się wierzyciela ze zbywanej nieruchomości według art. 527 par. 2 kc - taką uchwałę podjął skład siedmiorga sędziów Izby Cywilnej SN 19 marca br.

19.03.2025

Wezwanie do próby ugodowej. Sąd ma oceniać motywację wierzyciela 15 maja

Prawo cywilne Prawo gospodarcze

Instytucja wniosku o zawezwanie do próby ugodowej w stanie prawnym do 30 czerwca 2022 r. mogła być nadmiernie wykorzystywana jako instrument do przerywania biegu przedawnienia. W wielu przypadkach nie wynikało to jednak ze złej woli wierzycieli. Zwalczanie nadużyć nie powinno odbywać się poprzez naruszenie podstawowych gwarancji konstytucyjnych - pisze Dariusz Wółkiewicz, adwokat. Jak trudny jest to problem może świadczyć przełożenie ogłoszenia uchwały Izby Cywilnej w składzie 7 sędziów na 15 maj br.

19.03.2025

GUS: 51,2 proc. zleceniobiorców wykonujących pracę we wrześniu 2024 r., stanowiły kobiety

Prawo cywilne Prawo pracy Rynek pracy

W ostatnim dniu września 2024 r. pracę na podstawie umów zlecenia i pokrewnych wykonywało w Polsce ponad 2,4 mln osób. Spośród nich 1004,1 tys. osób równolegle wykonywało pracę kwalifikującą je do pracujących w gospodarce narodowej - podał GUS. 9 na 10 osób wykonujących umowy zlecenia i pokrewne było związanych z sektorem prywatnym.

19.03.2025

SN: Niewinny człowiek wciągnięty w aferę między spółkami

Prawo cywilne

Początkiem kłopotów pozwanego była kradzież dokumentów, które złodzieje wykorzystali do przeprowadzenia transakcji. Sąd Najwyższy stwierdził rażące naruszenie przez Sąd Rejonowy kodeksu spółek handlowych poprzez błędne przypisanie pozwanemu odpowiedzialności za zobowiązania spółki, w której organach nigdy nie zasiadał. Tym samym bezskuteczność egzekucji prowadzonej przeciwko tej spółce, nie mogła skutkować odpowiedzialnością pozwanego za jej zobowiązania – orzekła Izba Kontroli Nadzwyczajnej i Spraw Publicznych i uchyliła nakaz zapłaty.

17.03.2025