Upamiętnienie Wandy Telakowskiej w 120. rocznicę urodzin

UCHWAŁA
SENATU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
z dnia 23 kwietnia 2025 r.
w sprawie upamiętnienia Wandy Telakowskiej w 120. rocznicę urodzin

Wanda Telakowska, urodzona 20 kwietnia 1905 roku w Sosnowcu, była wybitną polską artystką plastyczką, graficzką i organizatorką polskiego wzornictwa przemysłowego. Jej życie i działalność miały kluczowe znaczenie dla rozwoju kultury i sztuki użytkowej w Polsce.

Po ukończeniu Szkoły Sztuk Pięknych w Warszawie Telakowska podjęła własną twórczość artystyczną nagradzaną także za granicą, z której zrezygnowała po II wojnie światowej, koncentrując się na upowszechnianiu kultury plastycznej i organizowaniu nowoczesnego wzornictwa przemysłowego. W latach 1945-1950, pracując w Ministerstwie Kultury i Sztuki, inicjowała współpracę artystów z przemysłem, organizowała praktyki twórców w zakładach produkcyjnych i tworzyła zbiory wzorcowych projektów, które miały służyć nowoczesnej produkcji.

Pomysłodawczyni założonego w 1950 roku Instytutu Wzornictwa Przemysłowego, do 1968 roku była jego dyrektorem ds. artystycznych. Pod jej kierownictwem Instytut stał się wiodącym ośrodkiem projektowania mebli, tkanin, odzieży, ceramiki i innych wyrobów codziennego użytku. Telakowska konsekwentnie dążyła do tego, by przedmioty otaczające ludzi na co dzień łączyły funkcjonalność z wysoką jakością estetyczną, a sztuka przenikała wszystkie sfery życia społecznego.

Motto jej działalności - "piękno na co dzień dla wszystkich" - do dziś przyświeca misji Instytutu Wzornictwa Przemysłowego. Nie tylko stanowi inspirację dla kolejnych pokoleń projektantów, lecz także przypomina o tym, jak istotną rolę odgrywa wzornictwo w rozwoju gospodarki i poprawie jakości życia społecznego.

Telakowska współpracowała z artystami ludowymi z różnych regionów Polski, włączając tradycyjne wzory do nowoczesnego designu, co przyczyniło się do zachowania i promocji dziedzictwa kulturowego. Była także autorką i współautorką licznych publikacji, takich jak Twórczość ludowa w nowym wzornictwie (1954), Problemy wzornictwa przemysłowego (1966) czy W kręgu chłopskiej kultury (1970), w których podkreślała znaczenie integracji sztuki ludowej z nowoczesnym wzornictwem.

W 1957 roku, na wniosek Rady Naukowej Instytutu Wzornictwa Przemysłowego, Centralna Komisja Kwalifikacyjna dla Pracowników Nauki przyznała jej tytuł naukowy profesora nadzwyczajnego. W 1977 roku została uhonorowana Nagrodą im. Oskara Kolberga za zasługi dla kultury ludowej.

W 120. rocznicę urodzin Wandy Telakowskiej Senat Rzeczypospolitej Polskiej upamiętnia tę wybitną postać, której praca i pasja przyczyniły się do rozwoju polskiego wzornictwa przemysłowego oraz wzbogaciły polską kulturę.

Uchwała podlega ogłoszeniu w Dzienniku Urzędowym Rzeczypospolitej Polskiej "Monitor Polski".

Zmiany w prawie

Centralna e-Rejestracja: Start systemu od 1 stycznia 2026 r.

Od 1 stycznia 2026 r. zacznie obowiązywać ustawa wprowadzająca Centralną e-Rejestrację. Zakłada ona, że od przyszłego roku podmioty lecznicze obowiązkowo dołączą do systemu m.in. w zakresie umawiania wizyt u kardiologa oraz badań profilaktycznych. Planowany start rejestracji na wszystkie świadczenia planowany jest na 2029 r. Kolejne świadczenia i możliwości w zakresie zapisywania się do lekarzy specjalistów będą wchodzić w życie stopniowo.

Inga Stawicka 22.12.2025
Ważne zmiany w zakresie ZFŚS

W piątek, 19 grudnia 2025 roku, Senat przyjął bez poprawek uchwalone na początku grudnia przez Sejm bardzo istotne zmiany w przepisach dla pracodawców obowiązanych do tworzenia Zakładowego Funduszu Świadczeń Socjalnych. Odnoszą się one do tych podmiotów, w których nie działają organizacje związkowe. Ustawa trafi teraz na biurko prezydenta.

Marek Rotkiewicz 19.12.2025
Wymiar urlopu wypoczynkowego po zmianach w stażu pracy

Nowe okresy wliczane do okresu zatrudnienia mogą wpłynąć na wymiar urlopów wypoczynkowych osób, które jeszcze nie mają prawa do 26 dni urlopu rocznie. Pracownicy nie nabywają jednak prawa do rozliczenia urlopu za okres sprzed dnia objęcia pracodawcy obowiązkiem stosowania art. 302(1) Kodeksu pracy, wprowadzającego zaliczalność m.in. okresów prowadzenia działalności gospodarczej czy wykonywania zleceń do stażu pracy.

Marek Rotkiewicz 19.12.2025
To będzie rewolucja u każdego pracodawcy

Wszyscy pracodawcy, także ci zatrudniający choćby jednego pracownika, będą musieli dokonać wartościowania stanowisk pracy i określić kryteria służące ustaleniu wynagrodzeń pracowników, poziomów wynagrodzeń i wzrostu wynagrodzeń. Jeszcze więcej obowiązków będą mieli średni i duzi pracodawcy, którzy będą musieli raportować lukę płacową. Zdaniem prawników, dla mikro, małych i średnich firm dostosowanie się do wymogów w zakresie wartościowania pracy czy ustalenia kryteriów poziomu i wzrostu wynagrodzeń wymagać będzie zewnętrznego wsparcia.

Grażyna J. Leśniak 18.12.2025
Są rozporządzenia wykonawcze do KSeF

Minister finansów i gospodarki podpisał cztery rozporządzenia wykonawcze dotyczące funkcjonowania KSeF – potwierdził we wtorek resort finansów. Rozporządzenia określają m.in.: zasady korzystania z KSeF, w tym wzór zawiadomienia ZAW-FA, przypadki, w których nie ma obowiązku wystawiania faktur ustrukturyzowanych, a także zasady wystawiania faktur uproszczonych.

Krzysztof Koślicki 16.12.2025
Od stycznia nowe zasady prowadzenia PKPiR

Od 1 stycznia 2026 r. zasadą będzie prowadzenie podatkowej księgi przychodów i rozchodów przy użyciu programu komputerowego. Nie będzie już można dokumentować zakupów, np. środków czystości lub materiałów biurowych, za pomocą paragonów bez NIP nabywcy. Takie zmiany przewiduje nowe rozporządzenie w sprawie PKPiR.

Marcin Szymankiewicz 15.12.2025
Metryka aktu
Identyfikator:

M.P.2025.370

Rodzaj: Uchwała
Tytuł: Upamiętnienie Wandy Telakowskiej w 120. rocznicę urodzin
Data aktu: 23/04/2025
Data ogłoszenia: 28/04/2025