Samorząd i administracja

Samorząd i administracja

Temat dnia

Społeczna Agencja Najmu - ratunek nie tylko dla tych, którzy utknęli w luce czynszowej

W Polsce działa na razie kilkanaście Społecznych Agencji Najmu, ale ich znaczenie rośnie. To szansa dla osób, które zarabiają za dużo na lokal komunalny, a za mało na kredyt – i dla gmin, które niewielkim kosztem mogą zwiększyć ofertę mieszkaniową, wykorzystując pustostany i lokale z rynku prywatnego.

Zofia Jóźwiak

22.12.2025

Centralny Rejestr Umów - choroba legislacyjna, czyli prawo tworzone przeciw praktyce

Zamówienia publiczne Finanse publiczne Finanse samorządów

W Polsce potrafimy pisać projekty ustaw szybciej, niż jesteśmy w stanie przeczytać ich uzasadnienia. Wystarczy impuls polityczny, komentarz w mediach, nagłówki o aferze i już - kancelarie Sejmu pracują nocami, a eksperci dowiadują się o zmianach z internetu. To nie jest efekt uboczny, to mechanizm. Centralny Rejestr Umów stał się jednym z najjaskrawszych dowodów tej patologii — pisze Grzegorz Bełbowski, prawnik, który uczestniczył w tworzeniu ustawy na etapie rządowym.

Grzegorz Bebłowski

22.12.2025

Zamówienia publiczne Finanse publiczne Finanse samorządów

Kompromisy w projekcie ustawy o asystencji - kto na nich straci?

Samorząd terytorialny Pomoc społeczna Niepełnosprawność

Kompromis to jedno z częściej padających słów ze strony rządowej w ostatniej dyskusji w Sejmie nad ustawą o asystencji osobistej. Dotyczy przede wszystkim finansów np. waloryzacji wynagrodzeń asystentów czy znacznie pomniejszonych kosztów obsługi dla powiatów i organizacji. Te przekonują, że zapewnienie usługi asystenckiej dobrej jakości nie jest możliwe na zaprojektowanych przez rząd warunkach. I proponują konkretne rozwiązania.

Beata Dązbłaż

20.12.2025

Samorząd terytorialny Pomoc społeczna Niepełnosprawność

Ustawa o Funduszu Bezpieczeństwa i Obronności podpisana przez prezydenta

Budownictwo Wojsko Nowe Technologie Bezpieczeństwo publiczne

Prezydent Karol Nawrocki podpisał ustawę tworzącą Funduszu Bezpieczeństwa i Obronności, na którą przeznaczona zostanie co dziesiąta złotówka z KPO. Ze środków funduszu skorzystają firmy z sektora obronnego oraz samorządy m.in. na tworzenie budynków ochronnych, infrastruktury ochrony ludności czy inwestycje w cyberbezpieczeństwo. Pierwsze nabory ruszą w połowie 2026 roku, a inwestycje będą mogły być realizowane do trzydziestu lat.

Robert Horbaczewski

19.12.2025

Budownictwo Wojsko Nowe Technologie Bezpieczeństwo publiczne

Nowelizacja ustawy o zasobach genetycznych zatwierdzona, trafi do prezydenta

W piątek Senat poparł utrzymanie 18 etatów 18 etatów w ministerstwie klimatu i środowiska, inspektoratach ochrony środowiska, niezbędnych do realizacji zadań wynikających z ustawy o dostępie do zasobów genetycznych. Nowela, która trafi teraz do prezydenta określa maksymalny limit wydatków na te zadania przez kolejne 10 lat.

Robert Horbaczewski Inga Stawicka

19.12.2025

Wystartuje Centralny Rejestr Umów – prezydent podpisał ustawę

Zamówienia publiczne Finanse publiczne Finanse samorządów Administracja publiczna RODO

Całkowite zniesienie limitu wartości umów podlegających obowiązkowi publikacji w Centralnym Rejestrze Umów Jednostek Sektora Finansów Publicznych (CRU JSFP), wpisywanie przedmiotu umowy, a nie ogólny przedmiotu umowy, przyśpieszenie wejścia przepisów o 3 miesiące – takie poprawki Senatu poparł Sejm. W czwartek ustawę zmieniającą CRU podpisał prezydent.

Robert Horbaczewski

19.12.2025

Zamówienia publiczne Finanse publiczne Finanse samorządów Administracja publiczna RODO

Polecamy książki samorządowe

Nowość

-50%

Doręczenia elektroniczne. Komentarz

Martyna Wilbrandt-Gotowicz Sprawdź

Cena promocyjna: 99,50 zł

Cena regularna: 199,00 zł

Najniższa cena w ostatnich 30 dniach: 119,40 zł

Nowość

-50%

Zajęcie pasa drogowego. Prawo, procedury, praktyka

Jonatan Hasiewicz Sprawdź

Cena promocyjna: 84,49 zł

Cena regularna: 169,00 zł

Najniższa cena w ostatnich 30 dniach: 118,29 zł

Nowość

-10%

Prawo wodne. Gospodarowanie wodami. Komentarz

Krzysztof Gruszecki Sprawdź

Cena promocyjna: 205,20 zł

Cena regularna: 228,00 zł

Najniższa cena w ostatnich 30 dniach: 91,20 zł

Nowość

-10%

KSeF w praktyce samorządu terytorialnego + Szkolenie on-line ebook

Ewa Sokołowska Sprawdź

Cena promocyjna: 161,10 zł

Cena regularna: 179,00 zł

Najniższa cena w ostatnich 30 dniach: 125,31 zł

Nowość

-10%

VAT w gminach

Artur Mudrecki Sprawdź

Cena promocyjna: 116,10 zł

Cena regularna: 129,00 zł

Najniższa cena w ostatnich 30 dniach: 38,70 zł

Apel do premiera o szybką implementację dyrektywy UE o równowadze płci

Spółki Prawo gospodarcze Prawo europejskie

O pilne zakończenie prac nad wdrożeniem do naszego porządku prawnego dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady UE w sprawie poprawy równowagi płci wśród dyrektorów spółek giełdowych apeluje do premiera Donalda Tuska Konfederacja Lewiatan. I ostrzega, że dalsze opóźnienia skracają przedsiębiorcom czas na dostosowanie się do nowych wymogów.

Grażyna J. Leśniak

22.12.2025

Spółki Prawo gospodarcze Prawo europejskie

Ochrona lokatorów jest zbyt szeroka? Zastępca RPO pisze do ministra

Nieruchomości

Właściciele mieszkań skarżą się na trudności z odzyskaniem lokalu zajmowanego przez najemcę, który nie płaci czynszu i nie chce się wyprowadzić, mimo wypowiedzenia mu umowy. Z drugiej strony właściciele lokali odmawiają najmu osobom podlegającym szczególnej ochronie ustawowej, takim jak samotne matki z dziećmi. Zastępca rzecznika praw obywatelskich uważa, że konieczne jest „podjęcie rzetelnej dyskusji na temat zasadności wypracowania zmian w prawie”.

Tomasz Ciechoński

20.12.2025

Nieruchomości

Nie trzeba przepracować całego roku, by dostać trzynastkę

Administracja publiczna Prawo pracy

Nie każdy ma prawo do dodatkowego wynagrodzenia rocznego, czyli tak zwanej "trzynastki". Oprócz posiadania statusu pracownika i zatrudnienia w sektorze publicznym, trzeba faktycznie przepracować w roku kalendarzowym co najmniej 6 miesięcy u danego pracodawcy. Prawodawca przewidział jednak wyjątki, które łagodzą wymóg dotyczący okresu pracy.

Dorian Lesner

20.12.2025

Administracja publiczna Prawo pracy

Kontroler biletów nagrywa pasażerów. Co na to RODO?

RODO Prawo europejskie

Osoba, której dane są pozyskiwane przy użyciu kamer nasobnych, musi otrzymać pewne informacje niezwłocznie. Najważniejsze z nich mogą zostać umieszczone na znaku ostrzegawczym, zaś pozostałe mogą...

Tomasz Ciechoński

20.12.2025

Zamówienia publiczne – kto finalnie zapłaci za recykling odpadów

Samorząd terytorialny Środowisko Odpady Zamówienia publiczne Finanse samorządów

Oczekiwania samorządów, które muszą osiągać odpowiednie poziomy recyklingu odpadów, mocno zderzają się z interesami firm śmieciowych, które nie chcą być obciążane finansowo za zaniechania urzędników...

Michał Kosiarski

20.12.2025

Senat bez poprawek: Będą precyzyjne zasady umów gmin z inwestorami

Samorząd terytorialny Środowisko Drogi Budownictwo Nieruchomości Ład Przestrzenny

Senat bez poprawek przyjął w piątek kolejną epizodyczną nowelę ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym. Tym razem dotyczy ona zintegrowanych planów inwestycyjnych (ZPI) i umów...

Michał Kosiarski

19.12.2025

UODO: Pracodawca może przekazać związkowi zawodowemu dane osobowe na potrzeby referendum strajkowego

Prawo pracy RODO

Obowiązujące przepisy dają pracodawcy podstawę do udostępniania związkowi zawodowemu informacji, w tym danych osobowych, w celu przeprowadzenia referendum strajkowego - uznał Mirosław Wróblewski,...

Grażyna J. Leśniak

19.12.2025

Ważne zmiany w zakresie ZFŚS

Prawo pracy

W piątek, 19 grudnia 2025 roku, Senat przyjął bez poprawek uchwalone na początku grudnia przez Sejm bardzo istotne zmiany w przepisach dla pracodawców obowiązanych do tworzenia Zakładowego Funduszu...

Marek Rotkiewicz

19.12.2025

Wymiar urlopu wypoczynkowego po zmianach w stażu pracy

Prawo pracy HR

Nowe okresy wliczane do okresu zatrudnienia mogą wpłynąć na wymiar urlopów wypoczynkowych osób, które jeszcze nie mają prawa do 26 dni urlopu rocznie. Pracownicy nie nabywają jednak prawa do...

Marek Rotkiewicz

19.12.2025

Granice języka, granice prawa - feminatywy w urzędowym nazewnictwie

Samorząd terytorialny Prawo pracy

Ewolucja języka niesie za sobą zmianę myślenia. Jest ona ważna, ale powinna zachodzić poprzez zmiany w myśleniu, a nie poprzez ustawowe narzucanie odpowiedniego myślenia. Tym bardziej, że zakaz...

Bartosz Mendyk

19.12.2025

Rząd przesunął niewykorzystane pieniądze na ochronę ludności na 2026 r.

Administracja publiczna Obrona cywilna

Samorządy, które nie zdołają wydać przekazanych im pieniędzy na zadania z zakresu ochrony ludności, będą mogły to zrobić do 31 marca 2026 r. – przewiduje opublikowane już rozporządzenie Rady...

Robert Horbaczewski

19.12.2025

Zamówienia publiczne - jest poradnik jak promować ekologię

Samorząd terytorialny Środowisko Zamówienia publiczne Finanse samorządów Administracja publiczna BHP Budownictwo

Urząd Zamówień Publicznych przygotował dla zamawiających specjalną „zieloną” publikację, jak w postępowaniach promować produkty i usługi ekologiczne. Wskazuje instrumenty prawne, to jak ekologiczne...

Michał Kosiarski

18.12.2025

Reprezentacja samorządów krytycznie o skali podwyżek wynagrodzeń w JST

Samorząd terytorialny Prawo pracy BHP

Komisja Wspólna Rządu i Samorządu Terytorialnego negatywnie zaopiniowała projekt rozporządzenia MRPiPS, dotyczący podwyżek minimalnego wynagrodzenia zasadniczego dla pracowników samorządowych....

rh/pap

18.12.2025

Koszty FUS od stycznia do września br. były o 30,2 mld zł wyższe niż w analogicznym okresie 2024 r.

Finanse publiczne Ubezpieczenia społeczne

Sytuacja finansowa Funduszu Ubezpieczeń Społecznych pozostaje stabilna. Wskaźnik pokrycia wydatków wpływami ze składek w trzecim kwartale wyniósł 81,5 proc., a od stycznia do września tego roku –...

Grażyna J. Leśniak

18.12.2025

Krótsze uczestnictwo w warsztacie terapii zajęciowej

Prawo pracy Niepełnosprawność Rynek pracy

Ministerstwo Rodziny chce zwiększyć rotację uczestników warsztatów terapii zajęciowej (WTZ) i określa maksymalny czas pobytu w placówce. Będą dłuższe nieodpłatne praktyki zawodowe dla uczestników,...

Beata Dązbłaż

18.12.2025

To będzie rewolucja u każdego pracodawcy

Prawo pracy Prawo europejskie

Wszyscy pracodawcy, także ci zatrudniający choćby jednego pracownika, będą musieli dokonać wartościowania stanowisk pracy i określić kryteria służące ustaleniu wynagrodzeń pracowników, poziomów...

Grażyna J. Leśniak

18.12.2025

Organizator szkolenia powinien ocenić kwalifikacje wykładowcy BHP

Prawo pracy BHP HR

Przepisy nie wymagają, by osoba prowadząca szkolenie okresowe w dziedzinie bezpieczeństwa i higieny pracy legitymowała się określonym wykształceniem. Wykładowcy i instruktorzy powinni jednak posiadać...

Dorian Lesner

17.12.2025

Pracodawca musi wyznaczyć pracowników do udzielania pierwszej pomocy

Prawo pracy BHP

Nie można wykluczyć, że nawet przy zachowaniu najwyższych standardów, w procesie wykonywania pracy dojdzie do zdarzenia, które będzie wymagało udzielenia pierwszej pomocy. Dlatego też na pracodawcy...

Dorian Lesner

17.12.2025

POPRAWMY PRAWO

Rząd daje, spółka wzywa do zwrotu. Jak państwowe programy stają się sprawą prywatną

Prawo cywilne Administracja publiczna Prawo gospodarcze Małe i średnie firmy Tarcza finansowa Energetyka

Programy rządowe realizowane z państwowych pieniędzy przez państwowe spółki pozostają sprawą publiczną tak długo, jak długo strumień korzyści płynie do przedsiębiorców. Gdy pojawią się...

Tomasz Ciechoński

16.12.2025

NSA odpowiedział, kto może być uczestnikiem w postępowaniu o lokalizację bloku mieszkaniowego

Samorząd terytorialny Kodeks postępowania administracyjnego

Uczestnikiem postępowania sądowego może być podmiot, który nie brał udziału w postępowaniu administracyjnym poprzedzającym podjęcie uchwały rady miasta o lokalizacji inwestycji mieszkaniowej, jeżeli...

Katarzyna Żaczkiewicz-Zborska

15.12.2025

Aktualności
- Społeczna Agencja Najmu - ratunek nie tylko dla tych, którzy utknęli w luce czynszowej
  W Polsce działa na razie kilkanaście Społecznych Agencji Najmu, ale ich znaczenie rośnie. To szansa dla osób, które zarabiają za dużo na lokal komunalny, a za mało na kredyt – i dla gmin, które niewielkim kosztem mogą zwiększyć ofertę mieszkaniową, wykorzystując pustostany i lokale z rynku prywatnego.
- Kompromisy w projekcie ustawy o asystencji - kto na nich straci?
  Kompromis to jedno z częściej padających słów ze strony rządowej w ostatniej dyskusji w Sejmie nad ustawą o asystencji osobistej. Dotyczy przede wszystkim finansów np. waloryzacji wynagrodzeń asystentów czy znacznie pomniejszonych kosztów obsługi dla powiatów i organizacji. Te przekonują, że zapewnienie usługi asystenckiej dobrej jakości nie jest możliwe na zaprojektowanych przez rząd warunkach. I proponują konkretne rozwiązania.
- Ustawa o Funduszu Bezpieczeństwa i Obronności podpisana przez prezydenta
  Prezydent Karol Nawrocki podpisał ustawę tworzącą Funduszu Bezpieczeństwa i Obronności, na którą przeznaczona zostanie co dziesiąta złotówka z KPO. Ze środków funduszu skorzystają firmy z sektora obronnego oraz samorządy m.in. na tworzenie budynków ochronnych, infrastruktury ochrony ludności czy inwestycje w cyberbezpieczeństwo. Pierwsze nabory ruszą w połowie 2026 roku, a inwestycje będą mogły być realizowane do trzydziestu lat.
Zobacz więcej
Zmiany w prawie
- Prezydent podpisał nowelizację ustawy o języku polskim
  Prezydent Karol Nawrocki podpisał we wtorek nowelizację ustawy o języku polskim, która pozwala na nietłumaczenie na język polski dokumentacji technicznych sprzętu wojskowego sporządzonej w języku obcym - poinformowała Kancelaria Prezydenta RP. Nowe przepisy mają wejść w życie po 14 dniach od ogłoszenia w Dzienniku Ustaw.
- Od 18 kwietnia fotografowanie obiektów obronnych i krytycznych tylko za zezwoleniem
  Od 18 kwietnia policja oraz żandarmeria wojskowa będą mogły karać tych, którzy bez zezwolenia m.in. fotografują i filmują szczególnie ważne dla bezpieczeństwa lub obronności państwa obiekty resortu obrony narodowej, obiekty infrastruktury krytycznej oraz ruchomości. Obiekty te zostaną specjalnie oznaczone.
- Jaka wysokość diety dla członków komisji wyborczych w wyborach prezydenta
  500 zł zarobi członek obwodowej komisji wyborczej w wyborach Prezydenta RP, 600 zł - zastępca przewodniczącego, a 700 zł przewodniczący komisji wyborczej – wynika z uchwały Państwowej Komisji Wyborczej. Jeżeli odbędzie się ponownie głosowanie, zryczałtowana dieta wyniesie 75 proc. wysokości diety w pierwszej turze.
Zobacz więcej
Opinie
- Centralny Rejestr Umów - choroba legislacyjna, czyli prawo tworzone przeciw praktyce
  W Polsce potrafimy pisać projekty ustaw szybciej, niż jesteśmy w stanie przeczytać ich uzasadnienia. Wystarczy impuls polityczny, komentarz w mediach, nagłówki o aferze i już - kancelarie Sejmu pracują nocami, a eksperci dowiadują się o zmianach z internetu. To nie jest efekt uboczny, to mechanizm. Centralny Rejestr Umów stał się jednym z najjaskrawszych dowodów tej patologii — pisze Grzegorz Bełbowski, prawnik, który uczestniczył w tworzeniu ustawy na etapie rządowym.
- Granice języka, granice prawa - feminatywy w urzędowym nazewnictwie
  Ewolucja języka niesie za sobą zmianę myślenia. Jest ona ważna, ale powinna zachodzić poprzez zmiany w myśleniu, a nie poprzez ustawowe narzucanie odpowiedniego myślenia. Tym bardziej, że zakaz dyskryminacji od dawna zapisany jest w Konstytucji, jak i kodeksie pracy oraz wielu innych przepisach – pisze dr Bartosz Mendyk. Podkreśla, że feminatywy nie są jedynie kwestią stylistyczną lub estetyczną, lecz elementem poszerzania językowego obrazu świata.
- Paweł Kubicki: Polityka społeczna nie przystaje do społeczeństwa, którym się staliśmy i staniemy
  Dobra polityka społeczna powinna budować odporny system dostosowany do zmian demograficznych, społecznych i klimatycznych. Jednak ten obszar raczej nie stanie się priorytetem politycznym – zamiast kompleksowych działań zobaczymy jedynie gaszenie punktowych problemów i ich chwilowe wprowadzenie na agendę. W efekcie pozostaniemy przy modelu interwencyjnym, a nie wyprzedzającym zmiany społeczne – mówi prof. Paweł Kubicki.
Zobacz więcej
Orzeczenia
- NSA odpowiedział, kto może być uczestnikiem w postępowaniu o lokalizację bloku mieszkaniowego
  Uczestnikiem postępowania sądowego może być podmiot, który nie brał udziału w postępowaniu administracyjnym poprzedzającym podjęcie uchwały rady miasta o lokalizacji inwestycji mieszkaniowej, jeżeli wynik postępowania dotyczy jej interesu prawnego, jak też organizacji społecznej nie powołującej się na własny interes, zgłaszającej udział innej osoby, jeżeli sprawa ta dotyczy przedmiotu jej statutowej działalności - odpowiedział w uchwale siedmiorga sędziów Naczelny Sąd Administracyjny.
- WSA: O wysokości opłaty za DPS i zwolnieniu z niej nie orzeka się jednocześnie
  Organ w jednej decyzji orzekł o wysokości opłaty za pobyt w domu pomocy społecznej i odmówił całkowitego zwolnienia z obowiązku jej ponoszenia przez zobowiązanego. Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gliwicach wskazał, że zobowiązanie do wnoszenia opłaty musi zostać w pierwszej kolejności skonkretyzowane stosowną decyzją, zarówno co do osoby, jak i co do wysokości. Dopiero później, w odrębnym postępowaniu, organ może rozpoznać kwestię ewentualnego zwolnienia.
- Kierowca kleptoman zagrożeniem na drodze, gdy przyjmuje leki
  Przyjmowanie leków psychotropowych zawsze wpływa na zdolność do prowadzenia pojazdów. Dlatego, gdy kierowca – kleptoman jest aktualnie w leczeniu, istnieje potrzeba skierowania go na dodatkowe badania. Bezpieczeństwo na drodze jest bowiem zawsze priorytetem - podkreślił Wojewódzki Sąd Administracyjny w Łodzi.
Zobacz więcej
Pytania i odpowiedzi
- Czy rada gminy może zwiększyć wymiar religii w szkołach publicznych?
  Aktualnie nie ma podstawy prawnej do zwiększenia przez radę gminy wymiaru zajęć z religii w szkołach. Organ prowadzący mógłby jedynie nieodpłatne udostępnić sale lekcyjne na cele katechetyczne, w terminach wolnych od zajęć szkolnych, gdyby strona kościelna we własnym zakresie miała organizować dodatkowe zajęcia dla uczniów - wyjaśnia ekspert z programu LEX.
- Czy radny może być członkiem gminnej komisji rozwiązywania problemów alkoholowych?
  Przepisy ustawy o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi, jak i ustawy o samorządzie gminnym regulującej status radnego, nie przewidują zakazu zasiadania radnych w gminnej komisji rozwiązywania problemów alkoholowych - wyjaśnia ekspert z programu LEX.
- Czy wszyscy pracownicy samorządowi podlegają ocenie okresowej?
  Ocenom okresowym podlegają wszyscy pracownicy samorządowi zatrudnieni na stanowiskach urzędniczych i kierowniczych urzędniczych, niezależnie od stanowiska i zakresu obowiązków - wyjaśnia ekspert z programu LEX.
Zobacz więcej