Prawo.pl
Gospodarstwa rolne, a także branża przetwórcza zyskają nowe ułatwienia przy budowaniu mniejszych biogazowni rolniczych. Nowa ustawa zakłada, że w takich instalacjach trzeba będzie wykorzystywać lokalny surowiec. Równocześnie wprowadzone zostaną limity maksymalnej mocy i ograniczone możliwość zbywania biogazowani. Większość przepisów ustawy obowiązuje od 11 września.
Patrycja Rojek-Socha Inga Stawicka Agnieszka Matłacz
11.09.2023
Środowisko Prawo gospodarcze

Wisi nad nami kryzys demograficzny – czas na zmiany

Finanse publiczne Emerytury i renty Ubezpieczenia społeczne Opieka zdrowotna
Do 2060 roku ludność Polski zmniejszy się z obecnych ponad 37 mln do 26,7 mln osób, według najgorszego scenariusza. Skurczymy się nie tylko jako populacja. Zmniejszać będą się także zasoby ludności w wieku produkcyjnym – wynika z prognozy GUS. Zdaniem prawników i ekonomistów najwyższy czas na uczciwą debatę i reformy. A nie tylko dyskusję nad wyrównaniem i podniesieniem wieku emerytalnego.
Grażyna J. Leśniak
11.09.2023
Finanse publiczne Emerytury i renty Ubezpieczenia społeczne Opieka zdrowotna
Największym wyzwaniem dla samorządów w perspektywie pięciu lat będzie finansowanie zadań bieżących i utrzymanie płynności finansowej. Samorządowcy wskazują też na problemy z wdrażaniem licznych i pośpiesznych zmian prawnych, także związanych z nowelizacją kodeksu wyborczego. To wnioski z II edycji badania przygotowanego przez Wolters Kluwer Polska „LEXOMETR Prawno-Samorządowy 2023. Wyzwania i perspektywy dla JST”.
Robert Horbaczewski
11.09.2023
Samorząd terytorialny
Dyrektywa o prywatności i łączności elektronicznej stoi na przeszkodzie temu, aby dane zgromadzone w celu zwalczania poważnej przestępczości były wykorzystywane w ramach dochodzeń administracyjnych dotyczących korupcji w służbie publicznej Dyrektywa o prywatności i łączności elektronicznej dotyczy wyłącznie ścigania karnego – orzekł Trybunał Sprawiedliwości UE.
Grażyna J. Leśniak
10.09.2023
Administracja publiczna RODO Compliance Prawo europejskie Służba cywilna
Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej orzekł, że system awansowania sędziów do sądu wyższej instancji, opierający się na ocenie ich pracy i zachowania, przeprowadzanej przez sędziów tego sądu, jest zgodny z prawem Unii Europejskiej. Materialne warunki oraz zasady proceduralne muszą być jednak ukształtowane w taki sposób, aby pozwolić na wykluczenie wszelkich uzasadnionych wątpliwości co do niezależności i niezawisłości zainteresowanych sędziów po uzyskaniu przez nich awansu.
Grażyna J. Leśniak
10.09.2023
Wymiar sprawiedliwości Prawo europejskie

Trudno pozbyć się myśliwych z własnych terenów

Prawo karne Samorząd terytorialny Środowisko
Niełatwo jest zakazać polowań na własnym gruncie, szczególnie gdy nieruchomość ma kilku współwłaścicieli. Przepisy są niejasne, a dominuje interpretacja, że konieczny jest w tym celu osobisty kontakt ze starostą, któremu składa się stosowne oświadczenia. Ministerstwo Klimatu i Środowiska nie spieszy się z wprowadzaniem ułatwień dla właścicieli nieruchomości.
Regina Skibińska
09.09.2023
Prawo karne Samorząd terytorialny Środowisko
Komisja Europejska przedstawiła 6 września wniosek ustawodawczy w sprawie ujednoliconej europejskiej karty osoby z niepełnosprawnością (EU Disability Card) oraz ulepszonej wersji obecnej europejskiej karty parkingowej dla osób z niepełnosprawnością. Będą to dwa oddzielne dokumenty uznawane w całej UE.
Beata Dązbłaż
08.09.2023
Prawo europejskie Niepełnosprawność
Wskaźnik pokrycia wydatków Funduszu Ubezpieczeń Społecznych wpływami ze składek w pierwszym półroczu 2023 roku osiągnął poziom około 85 proc. – poinformował ZUS. Zakład podsumował sytuację finansową FUS w pierwszym półroczu br. Z danych wynika, że wpływy ze składek wyniosły 148,4 mld zł i były o 17,6 proc. wyższe niż w pierwszym półroczu 2022 roku. Wydatki na emerytury i renty finansowane z FUS sięgnęły 155 mld zł, czyli o 17,5 proc. więcej niż przed rokiem.
Grażyna J. Leśniak
08.09.2023
Ubezpieczenia społeczne Finanse
Zarówno mąż zaufania, jak i obserwator społeczny ma prawo być obecny podczas wszystkich czynności komisji, do której został wyznaczony, także przed dniem głosowania – orzekł Sąd Najwyższy. I postanowieniami z 7 września br. uznał zasadność skarg na uchwałę Państwowej Komisji Wyborczej dotyczącą błędnych wyjaśnień w sprawie uprawnień mężów zaufania i obserwatorów społecznych.
Katarzyna Żaczkiewicz-Zborska
08.09.2023
Wybory
Do sześciu organizacji reprezentujących samorządy terytorialne w Komisji Wspólnej Rządu i Samorządu Terytorialnego dojdą Związek Samorządów Polskich oraz nieposiadające podmiotowości prawnej Ogólnopolskie Porozumienie Organizacji Samorządowych. Nowelizacja przepisów w tej sprawie wejdzie w życie 22 września. Ze zmianą składu nie zgadzają się samorządowcy, którzy w komisji już są. Przeciwko nowelizacji był też OPOS.
Maria Dec-Kiełb Robert Horbaczewski
08.09.2023
Samorząd terytorialny
Większy zakres zdań własnych gmin z zakresu ochrony przeciwpożarowej, doprecyzowana procedura weryfikacji wniosków o świadczenie ratownicze i przepisy dotyczące ekwiwalentu pieniężnego - takie zmiany wprowadza nowelizacja ustawy o ochotniczych strażach pożarnych, która weszła w życie 8 września. Nowela reguluje też kwestie szkoleń strażaków ochotników OSP oraz roszczeń, które przysługują mu gdy dozna uszczerbku podczas zawodów.
Robert Horbaczewski
08.09.2023
Samorząd terytorialny
Osoby na umowach cywilnoprawnych nie dostają świadczenia pieniężnego mającego im zrekompensować utracone dochody na skutek udziału w ćwiczeniach wojskowych. Bo, jak twierdzi MON, w przypadku umów cywilnoprawnych nie można określić utraconego wynagrodzenia za miesiąc poprzedzający pełnienie terytorialnej służby wojskowej. Prawnicy zwracają uwagę na inny reżim prawny niż prawo pracy, któremu podlegają te osoby.
Grażyna J. Leśniak
08.09.2023
Administracja publiczna Prawo pracy Wojsko
Wiele gmin nie wie, jak interpretować przepisy dotyczące obowiązku zapewniania bezpłatnego transportu do lokalu wyborczego. Mają obawy, czy w dniu wyborów wystarczy pojazdów do kwalifikowanego transportu oraz jak rząd zrekompensuje samorządom koszt dowozu, gdy podpiszą umowy a przyjdzie im wozić... powietrze. Do wyborów coraz mniej czasu, a samorządowcy nadal nie dostali wytycznych w tym zakresie.
Robert Horbaczewski Maria Dec-Kiełb
08.09.2023
Samorząd terytorialny Wybory
Wzmocnienie pozycji kobiet na rynku pracy, wsparcie w aktywizacji zawodowej, zlikwidowanie luki płacowej między kobietami i mężczyznami oraz zwiększenie zaangażowania kobiet w organach decyzyjnych firm – to tylko niektóre propozycje Konfederacji Lewiatan, które powinny być zrealizowane w nowej kadencji parlamentu.
Grażyna J. Leśniak
07.09.2023
Prawo pracy Rynek pracy
Do 31 października 2023 r. jednostki samorządu terytorialnego i ich związki mogą składać wnioski w ramach unijnego programu FEnIKS o dofinansowanie projektów odbetonowywania przestrzeni miejskich i jej ponownego zagospodarowania. Minimalna wysokość wsparcia to 500 tys. zł, wkład własny 15 proc. wartości projektu.
Robert Horbaczewski
07.09.2023
Samorząd terytorialny Środowisko
Pełnomocnik Rządu ds. Równego Traktowania bada, czy ograniczenie stosowania art. 42 ustawy o gwarancjach wolności wyznania może prowadzić do nierównego traktowania. Na problem uwagę zwrócił RPO obywatel, twierdząc, że osoby należące do kościołów i związków wyznaniowych, których święta religijne nie są dniami ustawowo wolnymi od pracy, mogą na swój wniosek dostać od pracodawcy wolne na ten dzień. Tej możliwości nie mają osoby należące do kościołów i związków wyznaniowych, w których przypadku święta religijne wypadają w dni ustawowo wolne od pracy.
Grażyna J. Leśniak
07.09.2023
Prawo pracy
Ministerstwo Rodziny i Polityki Społecznej planuje wprowadzić od lipca 2024 r. nowy wzór karty parkingowej. Obecnie trwają przygotowania nowego formatu dokumentu zgodnie z wymogami określonymi w ustawie o dokumentach publicznych. Obecnie karta parkingowa wydawana jest warunkowo do przyszłego roku według starego wzoru.
Beata Dązbłaż
07.09.2023
Samorząd terytorialny Niepełnosprawność
Umowa o dostawę wody i odprowadzanie ścieków, jaką odbiorca zawiera z przedsiębiorcą wodociągowym i kanalizacyjnym, określa granice własności instalacji wodnej, zwykle jest to zawór główny za wodomierzem. W przypadku budynków mieszkalnych wielorodzinnych, należy rozważyć potencjalną odpowiedzialność zarządcy części wspólnej nieruchomości za stan wody pitnej w budynku wielorodzinnym, w sytuacji w której przedsiębiorca przesyłowy nie odpowiada za stan tej części infrastruktury - sieci wodociągowej, która nie stanowi jego własności - pisze dr Paweł Bała, adwokat.
Paweł Bała
07.09.2023
Samorząd terytorialny Prawo cywilne
Orzeczenia komisji weryfikacyjnej uzasadniono m.in. faktem nabycia roszczeń w drodze umów cywilnoprawnych lub złożenia wniosku dekretowego po terminie. Komisja uchyliła decyzję prezydenta stolicy z listopada 2012 r. i odmówiła stronom ustanowienia na ich rzecz użytkowania wieczystego w odniesieniu do działki przy pl. Defilad w Warszawie, czyli do nieruchomości przy dawnej ul. Wielkiej 2 i Chmielnej 50.
PAP
06.09.2023
Prawo cywilne Nieruchomości
Zwrot środków z nienależnych wpłat do PPK, finansowanych przez firmę, powoduje, że pracodawca musi zmniejszyć koszty uzyskania przychodów, a pracownik odliczyć te wpłaty od podstawy opodatkowania w zeznaniu podatkowym. Zwrot nienależnych wpłat powoduje powstanie przychodu tylko wtedy, gdy została wypracowana nadwyżka.
Anna Puszkarska
06.09.2023
CIT PIT Prawo pracy PPK
Niepubliczne szkoły, przedszkola i inne placówki oświatowe, korzystające z powiatowych bądź miejskich dotacji, mogą być zobowiązane do informowania o tym fakcie w dokumentacji finansowej, w tym na fakturach potwierdzających zakupy dokonywane z pomocą przekazanych im pieniędzy. Beneficjenci powinni też ułatwiać pracę kontrolerom dotacji, sporządzając odpowiednie obliczenia i zestawienia.
Michał Kosiarski
06.09.2023
Samorząd terytorialny
Trybunał Sprawiedliwości UE orzekł we wtorek, że Dania może uzależnić utrzymanie obywatelstwa duńskiego od istnienia rzeczywistego związku z tym państwem. Niemniej, jeżeli zainteresowana osoba nie posiada obywatelstwa innego państwa członkowskiego, a zatem w sytuacji, gdy utrata obywatelstwa duńskiego wiązałaby się również z utratą statusu obywatela Unii, osoba taka musi mieć możliwość wystąpienia o ocenę proporcjonalności takiej utraty.
Krzysztof Koślicki
06.09.2023
Prawo europejskie
W nadchodzących wyborach 15 października można głosować zarówno w miejscu stałego zameldowania, miejscu stałego zamieszkania albo w dowolnym innym miejscu. W tym ostatnim przypadku należy jednak uzyskać stosowne zaświadczenie. Obecnie jest to o tyle proste, że wniosek o jego wydanie można złożyć w wybranym przez siebie urzędzie gminy.
Marek Sondej
06.09.2023
Samorząd terytorialny Wybory
Prawo do odwołania prezydenta miasta w drodze referendum gwarantuje Konstytucja. Ustawy regulują wyłącznie zasady i tryb jego przeprowadzania. I w takim duchu należy dokonywać wykładni ustawy o referendum lokalnym i kodeksu wyborczego - bez nadmiernego rygoryzmu i formalizmu. Potwierdził to niedawno Wojewódzki Sąd Administracyjny w Kielcach.
Marek Sondej
06.09.2023
Samorząd terytorialny Wybory

"Lex knebel" z podpisem prezydenta

Środowisko Budownictwo
Prezydent podpisał nowelizację ustawy nazywanej potocznie "lex knebel". O jej odrzucenie apelowały organizacje pozarządowe i eksperci. Obawy i kontrowersje wzbudziły przede wszystkim plany wykluczenia udziału obywateli z dużej grupy inwestycji budowlanych. Wcześniej Sejm odrzucił senackie veto w tej sprawie.
Inga Stawicka Renata Krupa-Dąbrowska
05.09.2023
Środowisko Budownictwo
Po wakacjach wiele osób ma problem z powrotem do pracy, często stresującej i wyczerpującej. Pojawia się u nich wypalenie zawodowe – zjawisko, które dotyczy coraz większej liczby pracowników. Wypalenie jest związane z charakterystyką wykonywanej pracy, a nie z sektorem gospodarki.
Grażyna J. Leśniak
05.09.2023
Prawo pracy
Aż 53 proc. pracowników je posiłki w samotności, a 20 proc. nie przerywa nawet pracy na czas lunchu – wynika z najnowszego badania Antal i Sodexo. Według Eurostatu, polscy pracownicy spędzają w pracy średnio 41,1 godziny tygodniowo. Z tego względu to, w jaki sposób pracownik odżywia się w pracy jest kluczowe dla jego zdrowia.
Grażyna J. Leśniak
05.09.2023
Prawo pracy BHP Rynek pracy
Nowelizacja ustawy o szczególnych rozwiązaniach służących ochronie odbiorców energii elektrycznej w 2023 roku została opublikowana w Dzienniku Ustaw. Głównym celem wprowadzenia nowych przepisów jest rozszerzenie ochrony przed podwyżkami cen prądu oraz wprowadzenie tzw. składki solidarnościowej dla dużych podmiotów działających w sektorze węglowym. Ustawa wejdzie w życie 19 września.
Inga Stawicka Agnieszka Matłacz
05.09.2023
Energetyka

Niedopuszczenie wykonawcy do postępowania odwoławczego przed KIO jest możliwe

Samorząd terytorialny Zamówienia publiczne Prawo gospodarcze
Czy da się pozbawić wykonawcę udziału w postępowaniu o udzielenie zamówienia publicznego w taki sposób, żeby nie miał na to wpływu? Jeszcze jak! Chodzi o niedopuszczenie wykonawcy, który zgłasza przystąpienie, do udziału w postępowaniu odwoławczym toczącym się przed Krajową Izbą Odwoławczą - piszą Marta Lipińska, radca prawny oraz Jakub Jagiełło z kancelarii GWW.
Marta Lipińska Jakub Jagiełło
05.09.2023
Samorząd terytorialny Zamówienia publiczne Prawo gospodarcze
Od wielu lat rząd popularyzuje model partnerstwa publiczno-prywatnego (PPP) w Polsce. Statystycznie największą liczbą zawartych umów w formule PPP mogą pochwalić się takie sektory jak sport i turystyka, infrastruktura transportowa, efektywność energetyczna oraz gospodarka wodno-kanalizacyjna. A co z pozostałymi sektorami gospodarki? W tym kontekście nasuwa się pytanie o przemysł kosmiczny - pisze Adriana Gostępska, adwokat w RKKW Kwaśnicki, Wróbel i Partnerzy.
Adriana Gostępska
05.09.2023
Samorząd terytorialny Rynek Prawo gospodarcze