Prawo cywilne - Prawo.pl

Można ogłosić prywatny przetarg, ale nie na podstawie prawa zamówień publicznych

Prawo cywilne Zamówienia publiczne Prawo gospodarcze

Każdy przedsiębiorca ma prawo zorganizować własny przetarg. Co do zasady nie będzie to jednak przetarg publiczny. Jego podstawą nie jest bowiem prawo zamówień publicznych, a kodeks cywilny. Mimo że nie nakłada on na organizatora wielu wymagań, to warto się dobrze przygotować, po to by wybrać najlepszego wykonawcę.

18.04.2025

Za utrudnianie kontaktów z dzieckiem do aresztu?

Prawo cywilne Prawo rodzinne

Resort sprawiedliwości chce penalizacji uporczywego utrudniania kontaktów z dzieckiem. Nad stosownymi propozycjami pracuje m.in. Komisja Kodyfikacyjna Prawa Rodzinnego. Rozważane są kary w postaci grzywny lub nawet aresztu. I choć sprawa budzi duże emocje, sędziowie i eksperci podkreślają, że obecnie nie ma innego narzędzia prawnego, które mogłoby skutecznie rozwiązać ten wciąż istniejący problem.

17.04.2025

SN: Służba więzienna płaci koszty sądowe

Prawo cywilne Prawo pracy

Funkcjonariusz służby więziennej, wnosząc pozew do sądu pracy w sprawach dotyczących uposażenia na podstawie ustawy o Służbie Więziennej, nie korzysta z ustawowego zwolnienia od kosztów sądowych przewidzianego w ustawie o kosztach sądowych w sprawach cywilnych, gdyż nie jest pracownikiem w rozumieniu kodeksu pracy – taki jest sens uchwały Sądu Najwyższego.

16.04.2025

SN: Konsument ma prawo żądać od banku zwrotu świadczeń spłaconych

Prawo cywilne Domowe finanse Banki Kredyty frankowe

W razie stwierdzenia nieważności umowy kredytowej zawartej przez przedsiębiorcę z konsumentem, kredytobiorca ten jest uprawniony do domagania się od banku zwrotu świadczeń spełnionych przez konsumenta w wykonaniu tej umowy oraz odsetek za opóźnienie. Liczy się je od momentu upływu terminu nałożonego na danego przedsiębiorcę do chwili wykonania tego zobowiązania – orzekł Sąd Najwyższy w Izbie Cywilnej.

16.04.2025

Andrzej Zorski: Wydawca nie wyłączy "klauzuli bestsellerowej"

Prawo cywilne Prawo autorskie

Autorzy, zwłaszcza ci początkujący, często są niedofinansowani i godzą się na bardzo niskie wynagrodzenie za swoje dzieła. Klauzula bestsellerowa ma ich chronić, gdy ich utwory niespodziewanie odniosą sukces. Oczywiście wydawca może argumentować, że to on ponosi ryzyko gospodarcze promowania - zwłaszcza mało znanego - autora - mówi Andrzej Zorski, adwokat z Kancelarii Pilawska Zorski Adwokaci.

15.04.2025

Klienci Amber Gold dłużej poczekają na wyrok w sprawie grupowej

Prawo cywilne Domowe finanse Prawo gospodarcze

Czy Skarb Państwa zapłaci odszkodowania za zaniedbania instytucji publicznych w związku z aferą Amber Gold? Prawomocny wyrok nadal nie zapadł, a Sąd Apelacyjny w Warszawie po raz kolejny odroczył rozprawę. Konieczne jest m.in. sprawdzenie, czy wszystkie osoby występujące z roszczeniem nadal żyją.

14.04.2025

Kiedy przedsiębiorca jest konsumentem? Nowelizacja ma rozwiać wątpliwości

Prawo cywilne Rynek i konsument

Uregulowanie statusu przedsiębiorcy korzystającego z ochrony konsumenckiej w umowach na odległość - to jedno z założeń projektu ustawy, który powstaje w Ministerstwie Sprawiedliwości. Według prawników zamysł stworzenia takich przepisów jest słuszny. Pytanie tylko, czy w zaproponowanym kształcie będą one w praktyce powszechnie funkcjonować. Przedsiębiorcy mieliby bowiem sami deklarować, że zawierana przez nich umowa ma charakter zawodowy i rezygnować z ochrony konsumenckiej.

14.04.2025

Więcej czasu na apelację i zażalenie - znamy pierwsze zmiany w k.p.c.

Prawo cywilne

Koniec z jednoosobowym orzekaniem w apelacji - wrócą kolegialne składy. Podobnie jak jawne, co do zasady, posiedzenia. Będzie miesiąc na złożenie apelacji i dwa tygodnie - na zażalenie. Już teraz zlikwidowana zostanie odrębna procedura w sprawach konsumenckich, a w dalszej kolejności - w sprawach gospodarczych. Natomiast pozostaną zeznania świadków na piśmie, choć z pewnymi ograniczeniami.

14.04.2025

Zwolnienie z kosztów sądowych możliwe, ale trzeba się o nie postarać

Prawo cywilne Wymiar sprawiedliwości

Nie każdego stać na poniesienie kosztów sądowych. Strony mogą jednak domagać się od sądu, aby uwzględnił ich sytuację finansową i przyznał im stosowne zwolnienie. Rozstrzygnięcie sądu ma charakter ocenny i nierzadko takie wnioski uznawane są za niezasadne. Dlatego warto odpowiednio przygotować się przed ich złożeniem. Osoba, która wnioskuje o zwolnienie, musi wykazać, że nie może bez uszczerbku dla siebie i swojej rodziny ponieść takich kosztów.

12.04.2025

Decyzje ZUS wydane z naruszeniem prawa muszą podlegać kontroli sądu

Prawo cywilne Ubezpieczenia społeczne Kodeks postępowania administracyjnego

Propozycja nowelizacji art. 477(14) par. 2(1) Kodeksu postępowania cywilnego, która ma umożliwić sądom powszechnym uchylanie każdej decyzji ZUS wydanej z rażącym naruszeniem przepisów prawa, niezależnie od jej rodzaju oraz tego, kto jest jej adresatem, znalazła się w najnowszym pakiecie pomysłów deregulacyjnych Rafała Brzoski. O problemie pisaliśmy wcześniej w serwisie Prawo.pl.

09.04.2025

Szkolna wycieczka, jak pole minowe - i dla rodzica, i dla szkoły

Prawo cywilne

Część szkół namawia rodziców, zwłaszcza "funkcyjnych", np. należących do trójki klasowej, do podpisania umowy o organizację szkolnej wycieczki. Powodem są nieprecyzyjne przepisy dotyczące finansowania takich imprez. Podpisywanie takiej umowy nie jest jednak szczególnie dobrym pomysłem, bo może oznaczać, że to rodzic będzie egzekwować od organizatora warunki wyjazdu i odpowiadać za ewentualną dopłatę. O ile w ogóle umowa będzie ważna.

08.04.2025

Frankowicz nie płaci, proces się toczy, bank łatwo umowy nie wypowie

Prawo cywilne Restrukturyzacja

Wypowiedzenie umowy kredytu lub pożyczki przez bank nie jest takie proste - kredytobiorca może się bronić na wiele sposobów, także wtedy gdy proces się toczy, a sąd nie zdecydował o wstrzymaniu spłaty rat kredytu. Banki w przypadku braku terminowego regulowania zobowiązań, wynikających z umów kredytów lub pożyczek, decydują się na windykację, która ma kilka etapów - pisze Weronika Karasińska, prawniczka z WN Legal Wątrobiński Nartowski, reprezentująca klientów w sporach z instytucjami finansowymi.

08.04.2025

Deregulacja. Kierowanie do mediacji w sprawach gospodarczych będzie obowiązkowe

Prawo cywilne Prawnicy Deregulacja

Ministerstwo Sprawiedliwości chce wprowadzić obowiązek kierowania stron do mediacji przed pierwszym posiedzeniem w sprawach w sprawach gospodarczych, wynikających z umów o roboty budowlane oraz ze ściśle związanych z procesem budowlanym umów służących wykonaniu robót budowlanych, z wyjątkiem spraw rozpoznawanych w postępowaniu upominawczym, elektronicznym postępowaniu upominawczym oraz postępowaniu nakazowym. To kolejny projekt deregulacyjny.

07.04.2025

SN: Nakazanie zawarcia umowy kanalizacyjnej

Prawo cywilne

Dopuszczalne jest nakazanie zawarcia umowy o odprowadzenie ścieków przez przedsiębiorstwo, bez stosownego zezwolenia. Nie oznacza to jednak, że sąd, który zajmie odmienne stanowisko, popełnił błąd i jego wyrok podlega uchyleniu. Decyzje te mogą być bowiem dotknięte innymi wadami, które uniemożliwiają ich zgodne z prawem wykonanie i z tego względu wymagają one usunięcia z obrotu - orzekła Izba Kontroli Nadzwyczajnej i Spraw Publicznych Sądu Najwyższego.

07.04.2025

Uchwała Izby Cywilnej pominięta przez skład trójkowy

Prawo cywilne

Ocena skutków podjęcia uchwały przez Izbę Cywilną Sądu Najwyższego, w warunkach odpowiadających nieważności postępowania z racji niespełniania przez ten sąd wymagań niezależnego, bezstronnego i niezawisłego sądu ustanowionego ustawą, musi następować ad hoc w każdym przypadku, w którym uchwała taka może mieć wpływ na rozstrzygnięcie sprawy - orzekł skład trzech sędziów.

07.04.2025

Rzecznik TSUE: Małżeństwa osób tej samej płci nie mogą pozostawać w próżni prawnej

Prawo cywilne Prawo rodzinne Administracja publiczna Prawo europejskie

Prawo Unii wymaga od państwa członkowskiego uznania małżeństwa osób tej samej płci zawartego w innym państwie członkowskim, a nie dokonania transkrypcji aktu małżeństwa do rejestru stanu cywilnego. Inaczej jest jednak, gdy transkrypcja okazuje się jedynym sposobem uznania małżeństwa osób tej samej płci w państwie członkowskim, które takiego małżeństwa nie przewiduje - uznał w czwartek w polskiej sprawie rzecznik generalny Trybunału Sprawiedliwości UE.

03.04.2025

SN: Odszkodowanie za zaniżone dotacje na przedszkole

Prawo cywilne Finanse samorządów

W razie wypłacenia zaniżonej dotacji na podstawie ustawy o systemie oświaty w brzmieniu obowiązującym do 31 grudnia 2016 r. osobie prowadzącej niepubliczne przedszkole przysługuje roszczenie odszkodowawcze na podstawie art. 471 k.c. z tytułu szkody spowodowanej wypłatą środków własnych na realizację zadań podlegających dofinansowaniu - taką uchwałę podjął Sąd Najwyższy w Izbie Cywilnej.

27.03.2025

SN: Zmiana imienia ojca w akcie urodzenia dziecka

Prawo cywilne Prawo rodzinne

Mimo że sąd prawomocnie orzekł, że mąż matki nie jest ojcem małoletniej, to mężczyźnie odmówiono sporządzenia nowego aktu urodzenia dziecka. W piątek, 4 kwietnia br., Izba Kontroli Nadzwyczajnej i Spraw Publicznych Sądu Najwyższego na posiedzeniu niejawnym rozpozna wniosek rzecznika praw obywatelskich. Sąd uznał, że jeśli w postępowaniu o zaprzeczenie ojcostwa nie nakazano sporządzenia nowego aktu urodzenia, to taki wniosek zgłoszony już po wyroku o zaprzeczenie ojcostwa powinien być oddalony.

27.03.2025

Czy sygnalista jest osobą szczególnie chronioną przed zwolnieniem?

Prawo cywilne Wymiar sprawiedliwości Prawo pracy Sygnaliści

Ochrona sygnalisty przed działaniami odwetowymi to nie to samo, co szczególna ochrona przewidziana w art. 755(5) k.p.c. – uważają pracodawcy i prawnicy. Ci ostatni twierdzą wręcz, że przywracanie do pracy zwolnionego pracownika do czasu prawomocnego zakończenia postępowania na mocy zabezpieczenia, budzi wiele wątpliwości. Wskazują na wady przepisu i niejednoznaczne orzecznictwo. Dlatego ich zdaniem, ten wadliwy przepis trzeba albo usunąć z porządku prawnego, albo go poprawić.

27.03.2025

Za krótkie vacatio legis nadal jednym z głównych grzechów ustawodawcy

Prawo cywilne Rynek i konsument Prawo gospodarcze

Choć liczby dotyczące produkcji prawa w Polsce wyglądają znacznie lepiej niż na przestrzeni ostatnich lat, część problemów w procesie stanowienia prawa nadal pozostaje w praktykach ustawodawcy. Przykładem jest choćby skracanie vacatio legis ustaw, które powinno być wyjątkiem - tymczasem w ubiegłym roku było 20 aktów prawnych, które miały taką samą datę publikacji i wejścia w życie. Wcześniejszą niż data publikacji - aż 39.

27.03.2025