SN: Krytyka prezesa w interesie publicznym jest dozwolona

Prawo karne

Jeśli oskarżony o zniesławienie działa przede wszystkim w interesie członków spółdzielni mieszkaniowej, a nie w zamiarze ugodzenia bezpośrednio w dobre imię prezesa, to nie może ponieść odpowiedzialności karnej – orzekł Sąd Najwyższy w Izbie Karnej. Uchylił przy tym wyrok uznający winę członka spółdzielni i uniewinnił go, gdyż treść wypowiedzi mieściła się w granicach prawa do swobodnej wypowiedzi i dozwolonej krytyki.

12.11.2023

SN: Wygaśnięcie prawa użytkowania wieczystego gruntu przysługującego spółdzielni

Prawo cywilne Domowe finanse

W stanie prawnym przed wejściem w życie art. 25e ustawy z 20 sierpnia 1997 r. o Krajowym Rejestrze Sądowym, wykreślenie spółdzielni z Krajowego Rejestru Sądowego, na skutek ukończenia postępowania upadłościowego w wyniku podziału funduszów masy, prowadziło do wygaśnięcia prawa użytkowania wieczystego gruntu przysługującego spółdzielni, a niesprzedanego w postępowaniu upadłościowym - taką uchwałę podjęła Izba Cywilna Sądu Najwyższego.

11.11.2023

SN: Niezakończone postępowania nie uzasadniają dalszego zawieszenia prokuratora

Prawo karne Prawnicy Wymiar sprawiedliwości

Zawieszenie w czynnościach prokuratora musi mieć ważną i uzasadnioną przyczynę, gdyż jest daleko idącą ingerencją w prawa pracownicze i prawa do wykonywania służby – stwierdził Sąd Najwyższy. Izba Odpowiedzialności Zawodowej odmówiła więc dalszego zawieszenia w obowiązkach służbowych prokurator Małgorzaty Mróz z Prokuratury Rejonowej Warszawa-Żoliborz.

10.11.2023

NSA: Wyboksowany wniosek o dostęp do informacji publicznej

Administracja publiczna

Stanowisko kongresu sprawozdawczego Polskiego Związku Bokserskiego i przyjęte na nim uchwały stanowią informację publiczną. Związek powinien ją udostępnić we wskazanej we wniosku formie, a na wypadek wydania decyzji odmownej - pozyskać od wnioskodawcy jego dane. Potwierdził to niedawno Naczelny Sąd Administracyjny.

10.11.2023

Rzecznik generalny TSUE po stronie Komisji Europejskiej w sporze dotyczącym Apple

Prawo europejskie

Zdaniem rzecznika generalnego TSUE Giovanniego Pitruzzelli Trybunał powinien uchylić wyrok Sądu Unii Europejskiej w sprawie przyznanych przez Irlandię preferencji podatkowych dla spółek z grupy Apple. Komisja Europejska stwierdziła, że była to niedozwolona pomoc dla tych spółek i nakazała jej zwrot. Sąd UE przyznał rację Irlandii, stwierdzając nieważność decyzji Komisji. Spór rozstrzygnie wyrok TSUE.

09.11.2023

SN: Umowa użyczenia po śmierci współwłaściciela

Prawo cywilne

Pozwany, będący osobą bliską zmarłej współwłaścicielki, miał skuteczne wobec powódki prawo do korzystania z nieruchomości. A wynikało ono z udostępnienia mu jej części do korzystania przez współwłaścicielkę, która miała tytuł do używania całej nieruchomości – orzekł Sąd Najwyższy i oddalił skargę dotyczącą wynagrodzenia za korzystanie z nieruchomości.

09.11.2023

SN: Ocena okresowa referendarza zależy od jego staranności

Prawnicy

Pracownik jest zatrudniany w sądzie nie po to, aby mieć efekty, ale by starannie dążył do wykonywania tych efektów – orzekł Sąd Najwyższy w Izbie Pracy i Ubezpieczeń Społecznych. Trzeba wprowadzić wzorzec ocenny, tak, aby statystyka spraw uchylonych nie rzutowała na negatywną ocenę referendarza, chyba że udałoby się wykazać, że w konkretnych, powtarzalnych sprawach referendarz rażąco naruszył prawo – dodał sąd.

09.11.2023

TK: Wynagrodzenia sędziów niezgodne z Konstytucją

Wymiar sprawiedliwości

Określenie ustawą okołobudżetową na 2023 r. podstawy wynagrodzenia sędziów narusza gwarancje niezawisłości sędziowskiej i godności sprawowania urzędu - orzekł Trybunał Konstytucyjny. Na wyrok czekali i sędziowie, i prokuratorzy. Rząd bowiem "okołobudżetówką" ustala od kilku lat podstawę wynagrodzeń sędziów, prokuratorów i m.in. referendarzy - mimo że kwestie te uregulowane są w ustawach ustrojowych. Prawnicy oceniają, że ten wyrok może oznaczać kolejną falę pozwów.

08.11.2023

SN w nowym składzie burzy zasady unieważniania umów frankowych

Prawo cywilne Kredyty frankowe

W przypadku braku przelicznika w umowie - niezależnie od tego, czy nie było go od początku, czy też okazał się nieważny - stosuje się przelicznik wynikający ze zwyczajów i zasad współżycia społecznego – orzekli trzej sędziowie Izby Cywilnej. Sędziowie wadliwie powołani do Sądu Najwyższego ignorują prawo europejskie, ustaloną linię orzeczniczą SN i wiążące wyroki Trybunału Sprawiedliwości w Luksemburgu.

08.11.2023

NSA: Stanowiska kierownika GOPS-u nie można powierzyć osobie z łapanki

Samorząd terytorialny Pomoc społeczna

Trudności w wyłonieniu kandydata na stanowisko kierownika GOPS-u nie uzasadniają powierzenie go bez konkursu wybranej osobie. Pełniący obowiązki musi spełniać te same warunki formalne co kierownik takiej jednostki - orzekł Naczelny Sąd Administracyjny. Inaczej dochodziłoby do obchodzenia przepisów stawiających kierownikowi określone wymagania.

08.11.2023

SN: Uniewinnienie kobiety bez maseczki, bo zmieniły się przepisy

Prawo karne

Zaocznie i nakazowo niesłusznie ukarano kobietę grzywną, która w mieście nie zakryła ust i nosa maseczką w czasie pandemii Covid-19. Sąd pominął przepis kodeksu wykroczeń, który mówi, że jeżeli w czasie orzekania obowiązuje ustawa inna niż w czasie popełnienia wykroczenia, stosuje się ustawę nową. I ma to zastosowanie także do nowych regulacji rozporządzeń – stwierdził Sąd Najwyższy i wydał wyrok uniewinniający.

07.11.2023

SN: Brzydkie słowo na transparencie – dozwolone

Prawo karne

Sąd Najwyższy uniewinnił obywatela, który na transparencie umieścił wulgarne słowo, gdyż jego czyn nie był społecznie szkodliwy, a wolność słowa chroni także opinie przesadzone, drażniące, a nawet odpychające. Tym samym uznał za słuszną kasację Rzecznika Praw Obywatelskich, który twierdził, że nie doszło do wykroczenia, a mężczyzna brał udział w debacie publicznej.

06.11.2023

Niealimentacja po prawomocnym wyroku to nowe przestępstwo, ale czas trzeba precyzyjnie określić

Wymiar sprawiedliwości Domowe finanse

Uchylanie się od obowiązku alimentacyjnego w okresie nieobjętym prawomocnym skazaniem jest już nowym czynem, pociągającym dalszą odpowiedzialność karną, przy czym granice czasowe kolejnego przestępstwa powinny być dokładnie określone, z uwzględnieniem treści poprzedniego wyroku skazującego - wskazał Sąd Najwyższy, rozpatrując kasację w sprawie kobiety skazanej za niealimentację wobec dwójki dzieci.

04.11.2023

NSA: Bez powołania na funkcję proboszcza ksiądz nie może wnosić skargi

Prawnicy

Przedłożone przez księdza pełnomocnictwo do prowadzenia sprawy nie wskazywało w jakikolwiek sposób, że wymieniony ksiądz był osobą powołaną przez odpowiednie władze kościele do pełnienia funkcji organu wnoszącej skargę parafii. W konsekwencji nie potwierdzało, że był on uprawniony do udzielenia pełnomocnictwa wskazanemu adwokatowi – orzekł Naczelny Sąd Administracyjny. I dodał, że zabrakło aktu powołania na funkcję proboszcza.

04.11.2023

SN: Prokurator bez immunitetu, potrącił pieszą na pasach

Prawo karne

Prokurator, który nie zachował należytej ostrożności przy prowadzeniu samochodu i zbliżaniu się do przejścia dla pieszych, w wyniku czego potrącił na pasach kobietę, został pozbawiony immunitetu – orzekła Izba Odpowiedzialności Zawodowej Sądu Najwyższego. Teraz będzie sądzony przez sąd karny, który musi udowodnić prokuratorowi winę.

03.11.2023

SN: Nieumyślny błąd sędziego to nie przestępstwo

Prawo karne

Sędzia nie przedłużyła aresztu mężczyźnie skazanemu za znęcanie się nad bliską osobą i została obwiniona o zaniedbanie obowiązków służbowych. Bo tego samego dnia sprawca dotkliwie pobił poszkodowaną. Nie każde przewinienie dyscyplinarne jest jednak jednocześnie przestępstwem. Nieumyślne przestępstwa urzędnicze powinny być rozpatrywane w ramach postępowania dyscyplinarnego – wskazał sąd i nie zezwolił na postawienie sędziego przed sądem karnym.

02.11.2023

NSA: Opłaty egzekucyjne są przychodem budżetu, a nie komorników

Finanse publiczne Finanse

Daninami publicznymi od 1 stycznia 2019 r. są wszystkie pobierane od tego dnia opłaty egzekucyjne, w tym również na podstawie ustawy z 1997 r. o komornikach sądowych i egzekucji. Z tak określonego zakresu niepodatkowych należności budżetowych wyłączono te opłaty, które zostały prawomocnie ustalone przed dniem 1 stycznia 2019 r. – stwierdził w poniedziałkowej uchwale Naczelny Sąd Administracyjny (sygn. III FPS 1/23).

31.10.2023

NSA odmówił podjęcia uchwały o odpowiedzialności członków zarządu

Ordynacja

Rozstrzyganie zagadnień dotyczących odpowiedzialności członków zarządu powinno następować w odniesieniu do konkretnych okoliczności faktycznych, przy uwzględnieniu zebranych dowodów w sprawie, a to powinno należeć do składu trzech sędziów – uznał Naczelny Sąd Administracyjny, odmawiając podjęcia uchwały w tej sprawie (sygn. III FPS 2/23).

31.10.2023

SN: Śmierć dziecka – podejrzenie zaniedbań prokuratora

Prawo karne

Należy wyjaśnić w postępowaniu karnym czy do śmierci dziecka pośrednio nie przyczyniły się zaniedbania procesowe asesora i nadzorującego go prokuratora rejonowego. Dlatego Sąd Najwyższy w Izbie Odpowiedzialności Zawodowej uchylił immunitett prokuratorowi, co do którego zachodzą podejrzenia, że naraził dziecko na bezpośrednie niebezpieczeństwo utraty życia lub ciężkiego uszczerbku na zdrowiu.

31.10.2023

WSA: Cmentarz może zakazać palenia papierosów

Samorząd terytorialny

Nie można zakazać uchwałą rady miasta jazdy na rowerze czy deskorolką po cmentarzu komunalnym. Jednak zakaz palenia papierosów w miejscach publicznych dotyczy także cmentarza, a nakaz, aby dzieci do lat 13 przebywały tam wyłącznie pod opieką osób dorosłych należy odczytywać jako dążenie do zapewnienia zachowania ciszy, powagi i szacunku należnego zmarłym – orzekł Wojewódzki Sąd Administracyjny w Poznaniu.

31.10.2023