Wyrok zapadł w sprawie belgijskich organizacji zrzeszających prawników i doradców podatkowych oraz izb adwokackich. W 2020 r. organizacje te zwróciły się do belgijskiego trybunału konstytucyjnego w sprawie dyrektywy DAC6. Chodzi o przepisy, zgodnie z którymi wszyscy pośrednicy, a w ich braku podatnik, uczestniczący w potencjalnie agresywnych uzgodnieniach transgranicznych, które mogą prowadzić do unikania opodatkowania i uchylania się od opodatkowania, muszą zgłosić je właściwym organom podatkowym („obowiązek zgłoszenia”).
Belgijscy prawnicy argumentowali, że należy stwierdzić nieważność belgijskiej ustawy transponującej dyrektywę, ponieważ ich zdaniem dyrektywa narusza szereg postanowień Karty praw podstawowych Unii Europejskiej i ogólnych zasad prawa Unii. Belgijski trybunał konstytucyjny zwrócił się w tej sprawie do TSUE.
Jednak Trybunał Sprawiedliwości UE nie zgodził się z tymi argumentami. Zgodnie z poniedziałkowym komunikatem TSUE Trybunał stwierdził, że okoliczność, iż dyrektywa nie ogranicza obowiązku zgłoszenia jedynie do dziedziny podatku dochodowego od osób prawnych, nie wpływa na jej ważność w świetle zasad równego traktowania i niedyskryminacji oraz w świetle art. 20 i 21 Karty praw podstawowych. Stwierdził też, że stopień precyzji i jasności terminologii użytej w przepisach dyrektywy poddanych jego ocenie nie podważa ważności tej dyrektywy w świetle zasad pewności prawa i legalności w prawie karnym oraz uznał, że ingerencja w życie prywatne pośrednika i podatnika, z którą wiąże się obowiązek zgłoszenia, jest zdefiniowana w sposób wystarczająco precyzyjny w świetle informacji, jakie powinno zawierać to zgłoszenie.
Jak przypomniano, TSUE orzekł już wcześniej w wyroku z 8 grudnia 2022 r. (sygn. C-694/20), że adwokaci, radcowie prawni i inni profesjonaliści, którzy powołają się na tajemnicę zawodową, nie muszą raportować schematów podatkowych ani informować o tym obowiązku innych pośredników, którzy nie są ich klientami. Muszą jednak poinformować swoich klientów o konieczności zgłoszenia schematów. W wydanym 29 lipca wyroku Trybunał wyjaśnił, że wyrok z 8 grudnia 2022 r. zachowuje ważność wyłącznie w odniesieniu do adwokatów w rozumieniu dyrektywy mającej na celu ułatwienie stałego wykonywania zawodu prawnika w państwie członkowskim innym niż państwo uzyskania kwalifikacji zawodowych, a nie w odniesieniu do innych profesjonalistów upoważnionych ewentualnie do reprezentowania stron przed sądem. Poufność stosunków między adwokatem a jego klientem korzysta ze szczególnej ochrony, która wiąże się ze szczególną pozycją zajmowaną przez adwokata w ramach organizacji wymiaru sprawiedliwości państw członkowskich, a także z podstawową misją, która została mu powierzona i która została uznana przez wszystkie państwa członkowskie. Trybunał stwierdził, że obowiązek zgłoszenia ciążący na pośrednikach, którzy nie korzystają ze zwolnienia z tego obowiązku ze względu na tajemnicę zawodową, a w ich braku na właściwym podatniku, stanowi proporcjonalną i uzasadnioną ingerencję w prawo do poszanowania życia prywatnego, rozumianego jako prawo każdej osoby do zorganizowania swojego życia prywatnego.
23 lipca 2024 r. w sprawie schematów podatkowych wypowiedział się polski Trybunał Konstytucyjny (sygn. K 13/20). Orzekł iż przepisy dotyczące raportowania schematów podatkowych (MDR) są niezgodne z Konstytucją w zakresie, w jakim nakładają na doradców podatkowych obowiązek przekazywania skarbówce informacji objętych tajemnicą zawodową.
Przypomnijmy, że obowiązek przekazywania organom podatkowym informacji o schematach podatkowych został wprowadzony dyrektywą Rady UE 2018/822 z 25 maja 2018 r. zmieniającą dyrektywę 2011/16/UE w zakresie obowiązkowej automatycznej wymiany informacji w dziedzinie opodatkowania w odniesieniu do podlegających zgłoszeniu uzgodnień transgranicznych (DAC6).
Czytaj również: Raportowanie MDR niezgodne z Konstytucją
-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Linki w tekście artykułu mogą odsyłać bezpośrednio do odpowiednich dokumentów w programie LEX. Aby móc przeglądać te dokumenty, konieczne jest zalogowanie się do programu. Dostęp do treści dokumentów w programie LEX jest zależny od posiadanych licencji.
