Wyjątkiem od zasady powszechności i równości opodatkowania jest zastosowanie obniżonej stawki podatku lub zwolnienia od podatku. Zwalnia się od VAT usługi kulturalne świadczone przez:
- podmioty prawa publicznego lub podmioty uznane za instytucje o charakterze kulturalnym lub wpisane do rejestru instytucji kultury oraz dostawę towarów ściśle z tymi usługami związaną,
- indywidualnych twórców i artystów wykonawców, wynagradzane w formie honorariów, w tym za przekazanie lub udzielenie licencji do praw autorskich lub praw do artystycznego wykonania utworów.
Zwolnienia stosuje się warunkowo, jeżeli podmioty wykonujące opisane czynności nie osiągają w sposób systematyczny zysków z tej działalności (a w przypadku osiągnięcia zysk jest przeznaczany w całości na kontynuację lub doskonalenie świadczonych usług). Zwolnienie nie ma jednak zastosowania do chociażby:
- usług związanych z filmami i nagraniami na wszelkich nośnikach,
- wstępu na spektakle, koncerty, przedstawienia i imprezy w zakresie twórczości i wykonawstwa artystycznego i literackiego, do wesołych miasteczek, parków rozrywki, cyrków, dyskotek, sal balowych, do parków rekreacyjnych, na plaże i do innych miejsc o charakterze kulturalnym,
- wstępu oraz wypożyczania wydawnictw w zakresie usług świadczonych przez biblioteki, archiwa, muzea i innych usług związanych z kulturą,
- usług związanych z produkcją filmów i nagrań na wszelkich nośnikach,
- usług radia i telewizji.
Zobacz również: Jak rozliczyć VAT przy sprzedaży dzieł sztuki
Zwolnienie od VAT z art. 43 ust. 1 pkt 33 stanowi implementację do polskiego porządku prawnego art. 132 ust. 1 lit. n dyrektywy 2006/112/WE Rady z 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej, zgodnie z którym państwa członkowskie zwalniają transakcje świadczenia niektórych usług kulturalnych, a także dostawy towarów ściśle z nimi związanych, przez podmioty prawa publicznego lub inne instytucje kulturalne uznane przez dane państwo członkowskie.
Do podmiotów uprawnionych do zwolnienia zalicza się indywidualnych twórców i artystów wykonawców, wynagradzanych w formie honorariów, w tym za przekazanie lub udzielenie licencji do praw autorskich. Przedmiotem prawa autorskiego są m. in. utwory literackie, plastyczne, fotograficzne, architektoniczne i muzyczne.x
Zobacz też procedurę: Zwolnienie z VAT obejmujące usługi kulturalne >
Pisarka jako indywidualny twórca uprawniony do zwolnienia z VAT
Pisarka, autorka książek literatury popularnej, prowadząca zarejestrowaną działalność gospodarczą, podatniczka VAT, w międzyczasie (kilka razy w roku) bierze udział w spotkaniach autorskich organizowanych przez biblioteki i ośrodki kultury w całej Polsce. Na spotkaniach autorskich występuje samodzielnie jako indywidualny twórca literatury, osoba posiadająca prawa autorskie do omawianych książek będących jej autorstwa. Na spotkaniach odpowiada na pytania osoby prowadzącej lub czytelników.
Przeprowadzane spotkania autorskie mają charakter wyłącznie działalności kulturalnej (z wyłączeniem działalności dydaktycznej), są otwarte dla publiczności, każdorazowo z wolnym wstępem bez płatnych biletów. Z kolei to biblioteki lub ośrodki kultury płacą pisarce honorarium za spotkanie pochodzące z własnych funduszy. Wysokość honorariów łącznie w całym roku nie przekracza kwoty 200 tysięcy złotych (przy której należałoby odprowadzać VAT).
Jednocześnie celem organizowanych spotkań kulturalnych jest propagowanie czytelnictwa oraz zachęcanie do odwiedzania takich miejsc, jak biblioteki publiczne.
Czytaj też w LEX: Usługi kulturalne a podatek od towarów i usług >
Książka przejawem działalności twórczej
Pisarka wychodziła z założenia, że przeprowadzanie spotkań autorskich nie stanowi usługi wstępu na imprezy w zakresie twórczości oraz wykonawstwa artystycznego i literackiego oraz usług wydawniczych określonych w art. 43 ust. 19 ustawy o VAT. Spotkania autorskie z czytelnikami, w których bierze udział jako pisarka i za które pobiera honorarium mają charakter kulturalny i są rodzajem literackiej działalności objętej zwolnieniem z VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 33 lit. b ustawy.
Istotnym jest, że pisarka to twórca prowadzący faktycznie działalność twórczą i posiadający prawa autorskie do omawianych, wytworzonych samodzielnie książek, posiadający prawo do wynagrodzenia za korzystanie z artystycznego wykonania lub za rozporządzanie prawami do takiego wykonania. Poza tym przeprowadza spotkania autorskie, a świadcząc tego typu usługi kulturalne funkcjonuje samodzielnie jako indywidualny twórca literatury.
Spotkania autorskie a usługi wstępu
Zdaniem dyrektora KIS w wyniku przeprowadzanych spotkań autorka książek nie wykonuje usług wstępu na spotkania autorskie. Usługi wstępu na imprezy kulturalne (spektakle, przedstawienia teatralne, występy cyrkowe, targi, do parków rozrywki, koncerty, wystawy), artystyczne, sportowe (mecze lub zawody), naukowe (konferencje i seminaria), edukacyjne czy rozrywkowe charakteryzują się przyznaniem prawa wstępu w zamian za bilet lub opłatę, w tym opłatę w formie abonamentu, biletu okresowego lub opłaty okresowej. Przeprowadzanie spotkań autorskich na rzecz bibliotek lub ośrodków kultury nabywających usługi we własnym imieniu i na własną rzecz stanowi sprzedaż usług kulturalnych w ramach prowadzonej działalności kulturalnej, a nie stanowi świadczenia usług wstępu.
Spotkania z pisarką są otwarte dla publiczności, mają charakter spotkań kulturalnych dla czytelników i zawsze mają wstęp wolny. W ten sposób nabywcą spotkań autorskich jest organizator wydarzenia, czyli instytucja kultury, której przedstawiciele zapraszają pisarkę na spotkania autorskie i umożliwiają nieodpłatny udział w spotkaniu czytelnikom.
Tym samym organ interpretujący uznał spotkania autorskie za usługi kulturalne świadczone przez indywidualnego twórcę posiadającego prawa autorskie do omawianych książek, wynagradzane w formie honorarium, dzięki czemu będą korzystały ze zwolnienia od VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 33 lit. b ustawy o VAT.
Interpretacja indywidualna dyrektora KIS z 25 czerwca 2024 r., nr 0113-KDIPT1-2.4012.230.2024.2.SM
-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Linki w tekście artykułu mogą odsyłać bezpośrednio do odpowiednich dokumentów w programie LEX. Aby móc przeglądać te dokumenty, konieczne jest zalogowanie się do programu. Dostęp do treści dokumentów w programie LEX jest zależny od posiadanych licencji.
