Przyjrzyjmy się temu na przykładzie podatnika-dłużnika (zarejestrowanego jako podatnik VAT czynny), który posiada nieuregulowane faktury. Podatek naliczony wynikający z tych faktur został odliczony. Podatnik zdecydował się na przeprowadzenie postępowania restrukturyzacyjnego, tj. postępowania o zatwierdzenie układu. Ustalono, że dniem układowym będzie np. 1 luty 2025 r. Układem zostały objęte  wierzytelności powstałe przed dniem układowym, które wynikały m.in. z obowiązku zapłaty za towary i usługi (których zakup był udokumentowany fakturami) wykorzystywane do prowadzonej przez podatnika działalności gospodarczej. Układ został przyjęty przez wierzycieli. Terminy płatności faktur (dotyczących wierzytelności objętych układem) upłynęły przed dniem przyjęcia układu przez wierzycieli. W kwietniu 2025 r. sąd rejonowy zatwierdził układ, a postanowienie stało się prawomocne. Należność wynikająca z układu miała zostać zaspokojona w 36 równych ratach płatnych do 20 dnia każdego miesiąca kalendarzowego, począwszy do miesiąca następującego po miesiącu, w którym uprawomocniło się postanowienie o zatwierdzeniu układu. Pojawia się zatem pytanie, czy w związku z tym że sąd zatwierdził układ po upływie terminu 90 dni, u podatnika-dłużnika powstaje obowiązek korekty, jeśli doszło do zmiany terminów płatności faktur?

 

Sprawdź również książkę: Prawo finansów publicznych i prawo podatkowe [PRZEDSPRZEDAŻ] >>


Na czym polega ulga na złe długi

Tzw. ulgę na złe długi regulują przepisy art. 89a ustawy o VAT (dot. ulgi na złe długi u podatnika-wierzyciela) oraz art. 89b ustawy o VAT (dot. ulgi na złe długi u podatnika-dłużnik). Stosownie do art. 89b ust. 1 ustawy o VAT, w  przypadku nieuregulowania należności wynikającej z faktury dokumentującej dostawę towarów lub świadczenie usług na terytorium kraju w terminie 90 dni od dnia upływu terminu jej płatności określonego w umowie lub na fakturze, dłużnik jest obowiązany do korekty odliczonej kwoty podatku wynikającej z tej faktury, w rozliczeniu za okres, w którym upłynął 90 dzień od dnia upływu terminu płatności określonego w umowie lub na fakturze.

Należy wyjaśnić, że wykładnia językowa art. 89b ustawy o VAT nie budzi wątpliwości. Przepis jednoznacznie i jasno wskazuje, że dłużnik zobowiązany jest dokonać korekty podatku naliczonego wynikającego z nieopłaconych faktur niezależnie od faktu, czy wierzyciel skorzystał z możliwości obniżenia podstawy opodatkowania i podatku należnego związanych z transakcjami udokumentowanymi tymi fakturami. Nie ma znaczenia to, czy wierzyciel w ogóle mógł z prawa takiego skorzystać. Dłużnik nie będzie zobowiązany do dokonania korekty tylko wówczas, gdy ureguluje należność najpóźniej w ostatnim dniu tego okresu rozliczeniowego (zob. art. 89b ust. 1a ustawy o VAT).

Otwarcie postępowania układowego nie stanowi, w obecnym stanie prawnym, przeszkody do dokonania korekty określonej w art. 89b ust. 1 ustawy o VAT.  

Jak liczyć 90-dniowy termin

Z  art. 89b ust. 1 ustawy o VAT wynika, że bieg 90-dniowego terminu liczony jest od dnia upływu terminu płatności określonego w umowie lub na fakturze. Jeżeli zatem w porozumieniu zostanie zawarta zgodna wola stron co do innego (nowego) terminu płatności, ten termin będzie właściwym do liczenia okresu 90 dni, o którym mowa w art. 89b ust. 1 ustawy o VAT. Jednocześnie należy podkreślić, że porozumienie, czy inne pismo przedłużające termin spłaty wierzytelności skutkuje tym, że termin naliczania 90 dni uprawdopodabniających nieściągalność wierzytelności, biegnie od nowego wyznaczonego terminu płatności, jedynie wówczas, gdy zostanie zawarte przed upływem 90 dni od pierwotnie ustalonych terminów płatności. W przypadku natomiast, gdy porozumienie, czy inne pismo przedłużające termin spłaty wierzytelności zostanie zawarte po upływie 90 dni uprawdopodabniających nieściągalność wierzytelności od pierwotnie ustalonych terminów płatności, wówczas zmiana terminu płatności pozostaje bez wpływu na bieg 90 dni, o których mowa w art. 89b ust. 1 ustawy o VAT.

W analizowanym przypadku terminy płatności faktur (do których ma zastosowanie ulga na złe długi u podatnika-dłużnika) upłynęły przed dniem przyjęcia układu przez wierzycieli. Zatem jeśli zatwierdzenie układu przez sąd nastąpiło po upływie 90 dni od pierwotnie ustalonych terminów płatności, to podatnik-dłużnik ma obowiązek dokonania korekty odliczonej kwoty podatku wynikającej z nieuregulowanych faktur, w rozliczeniu za okres, w którym upłynął 90 dzień od dnia upływu terminu płatności określonego na fakturach. Należy również zauważyć, że z prawa restrukturyzacyjnego wynika, że do czasu prawomocnego zatwierdzenia układu przez sąd, układ przyjęty przez zgromadzenie wierzycieli nie ma mocy obowiązującej i ani dłużnik, ani wierzyciele nie mogą się na niego powoływać. Tym samym, okoliczność zawarcia układu nie może mieć wpływu na obowiązki podatnika-dłużnika określone w art. 89b ustawy o VAT.

Zaprezentowane stanowisko podzielają organy podatkowe (interpretacja indywidualna dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej  z 3 września 2024 r., 0114-KDIP4-2.4012.395.2024.2.AA).

 

Autor: Marcin Szymankiewicz, doradca podatkowy

Czytaj również: Czy można odliczyć VAT z "paragonu niefiskalnego"

 

 

-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Linki w tekście artykułu mogą odsyłać bezpośrednio do odpowiednich dokumentów w programie LEX. Aby móc przeglądać te dokumenty, konieczne jest zalogowanie się do programu. Dostęp do treści dokumentów w programie LEX jest zależny od posiadanych licencji.