Sposób dokumentowania rozliczeń z innymi jednostkami policji w związku z wykonywaniem na ich rzecz zadań zleconych stał się przedmiotem sporu z organami podatkowymi. O wydanie interpretacji wystąpiła Komenda Policji, która jest zarejestrowana jako czynny podatnik VAT w zakresie czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych z wyłączeniem wykonywanych zadań statutowych nałożonych odrębnymi przepisami prawa. W ramach realizowanych zadań statutowych Komenda wykonuje czynności zlecone przez inne jednostki policji. Jednostki policji zlecające czynności są odrębnymi dysponentami środków budżetu państwa III stopnia, posiadającymi status państwowych jednostek budżetowych.
Czy rozliczenia między jednostkami policji podlegają VAT
Komenda zapytała organy skarbowe, czy wykonując zadania statutowe wynikające z ustawy o policji, zlecone przez inną jednostkę policji, powinna rozliczać się z tą jednostką poprzez wystawienie faktury VAT.
Przedstawiając swoje stanowisko w sprawie, argumentowała, że zgodnie z art. 15 ust. 6 ustawy o VAT nie uznaje się za podatnika organów władzy publicznej oraz urzędów obsługujących te organy w zakresie realizowanych zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa, dla realizacji których zostały one powołane, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych.
Powyższy przepis uzależnia podmiotowość podatnika w podatku od towarów i usług od charakteru stosunku prawnego, w ramach którego świadczenie jest dokonywane. Świadczenia w ramach stosunków administracyjno-prawnych (publiczno-prawnych) pozostają zgodnie z tą regulacją poza sferą opodatkowania podatkiem od towarów i usług.
Czytaj w LEX: VAT: realizacja działań edukacyjnych przez gminę nie podlega opodatkowaniu > >
Czynności na rzecz innych jednostek jednak bez VAT
Dyrektor KIS uznał to stanowisko za nieprawidłowe. Komenda Policji zaskarżyła interpretację do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego we Wrocławiu, który wyrokiem z 10 czerwca 2020 r., sygn. akt I SA/Wr 1038/19, uchylił zaskarżoną interpretację indywidualną.
Dyrektor KIS wniósł skargę kasacyjną od tego wyroku do Naczelnego Sądu Administracyjnego, a następnie ją wycofał. Wyrok WSA się uprawomocnił. Wykonując wyrok, dyrektor KIS w interpretacji z 13 listopada 2024 r. przyznał rację wnioskodawcy (0112-KDIL1-1.4012.278.2019.12.MH). Podkreślił, że wyłączenie organów władzy publicznej oraz urzędów obsługujących te organy z kategorii podatników ma charakter wyłączenia podmiotowo-przedmiotowego. Aby to wyłączenie miało miejsce, muszą zostać spełnione dwa warunki:
- dotyczy wyłącznie organów władzy publicznej oraz urzędów obsługujących te organy,
- odnosi się tylko do tych czynności, które związane są z realizacją zadań nałożonych na te podmioty przepisami prawa i do realizacji których zostały one powołane.
Dyrektor KIS przyznał, że w stosunku do czynności wykonywanych na zlecenie innych jednostek policji ma zastosowanie art. 15 ust. 6 ustawy o VAT. W konsekwencji czynności wykonywane na rzecz innych jednostek policji nie powinny być dokumentowane fakturami VAT.
Otrzymywany przez Komendę Policji zwrot wydatków za udzielanie pomocy prawnej ma charakter publiczno-prawny i pozostaje poza zakresem opodatkowania VAT, a zatem czynności wykonywane na rzecz innych jednostek policji nie powinny być dokumentowane fakturami VAT.
Zobacz także w LEX: Opłata za udostępnianie przez gminę przystanków komunikacyjnych - opodatkowanie VAT > >
Cena promocyjna: 267.3 zł
Cena regularna: 297 zł
Najniższa cena w ostatnich 30 dniach: 297 zł
Eksperci: Sąd zapobiegł absurdalnej sytuacji
- Państwo może działać w zakresie „imperium”, jak i „dominium”. W przypadku działania państwa jako „imperium”, w tym przypadku jednostek policji, słusznie zwrócono uwagę, że zgodnie z prawem unijnym i polskim nie uznaje się za podatnika organów władzy publicznej oraz urzędów obsługujących te organy w zakresie realizowanych zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa – podkreśla Stefan Kowalski, radca prawny z Kancelarii Radcy Prawnego Stefan Kowalski.
Dodaje on, że policja wykonuje te działania nie w celu zarobkowym, chodzi tu o wykonanie zadań statutowych i np. nie może świadczyć takich działań na zlecenie prywatnych podmiotów.
- W niniejszej sprawie kluczowe jest to, że do zmiany stanowiska dyrektora KIS doszło dopiero po ingerencji przez sąd administracyjny. Wyrok WSA we Wrocławiu to istotny głos w dyskusji o opodatkowaniu VAT czynności wykonywanych przez organy władzy publicznej. Sąd stanął po stronie zdrowego rozsądku, uznając, że pomoc prawna między jednostkami policji nie podlega VAT – podkreśla dr Radosław Bulejak, Counsel w AXELO Prawo i Podatki.
Co ciekawe, jak zauważa dr Bulejak, dyrektor KIS ostatecznie wycofał skargę kasacyjną, co w praktyce oznacza przyznanie się do błędu.
- To rzadkość, bo organy podatkowe zazwyczaj brną w zaparte, nawet w obliczu jednolitej linii orzeczniczej. Widać więc, że tym razem argumenty sądu były nie do podważenia. Interpretacja dotyka bardzo trudnego zagadnienia, czyli opodatkowania VAT czynności wykonywanych przez organy władzy publicznej. Niewątpliwie działalność policji nie jest działalnością gospodarczą. Powszechność opodatkowania nie może przemawiać za tym, aby każda działalność, która ma jakikolwiek wymiar ekonomiczny, była traktowana jako działalność gospodarcza. Sam przepływ środków pieniężnych nie jest wystarczający do opodatkowania VAT – argumentuje dr Radosław Bulejak.
Ekspert przypomina, że Trybunał Sprawiedliwości UE wielokrotnie podkreślał, iż organy władzy publicznej, wykonując zadania z zakresu imperium, są wyłączone z opodatkowania VAT (np. wyrok Isle of Wight Council i in., C‑288/07, EU:C:2008:505, a także postanowienie Gmina Wrocław, C‑72/13, EU:C:2014:197). W tym kontekście trudno uznać, że pomoc prawna między jednostkami policji ma charakter gospodarczy.
- W stanie faktycznym istotne było to, że współpraca między jednostkami budżetowymi wynikała z zadań ustawowych policji. Dodatkowo zwrot wydatków poniesionych przez jednostkę policji w ramach pomocy prawnej nie stanowi wynagrodzenia, a jedynie rekompensatę kosztów. Już te dwie okoliczności świadczą o tym, że działalność policji nie powinna być opodatkowania VAT – stwierdza dr Bulejak.
Jak podkreśla, na szczęście sąd zapobiegł absurdalnej sytuacji, w której jednostki policji płaciłyby VAT od wzajemnej pomocy.
- Dzięki temu środki publiczne mogą być wykorzystane na rzeczywiste potrzeby, a nie na zasilanie budżetu państwa. Miejmy nadzieję, że wyrok WSA we Wrocławiu będzie ważnym krokiem w kierunku racjonalizacji systemu podatkowego i eliminacji zbędnych obciążeń dla organów władzy publicznej – podsumowuje dr Bulejak.
Czytaj również: Czy wyrok TSUE ułatwi rozliczenia grup kapitałowych
Sprawdź w LEX: Podmiotowość jednostek samorządu terytorialnego na gruncie podatku od towarów i usług – wybrane zagadnienia > >
-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Linki w tekście artykułu mogą odsyłać bezpośrednio do odpowiednich dokumentów w programie LEX. Aby móc przeglądać te dokumenty, konieczne jest zalogowanie się do programu. Dostęp do treści dokumentów w programie LEX jest zależny od posiadanych licencji.
