O wydanie interpretacji indywidualnej, która dotyczy opodatkowania podatkiem VAT licytacji komorniczej nieruchomości należącej do dłużnika wystąpił komornik.

W toku czynności egzekucyjnych, na podstawie art. 923 kodeksu postępowania cywilnego,  dokonano wszczęcia egzekucji z nieruchomości. Przedmiotowa działka zabudowana jest budynkiem biurowym i czterema budynkami magazynowymi. Komornik zapytał we wniosku o interpretację czy od tej nieruchomości należy obliczyć i odprowadzić VAT, a także, czy na komorniku sądowym spoczywa taki obowiązek w przypadku licytacyjnej sprzedaży nieruchomości należącej do dłużnika.

Komornik powziął wątpliwość, uważając, że zgodnie z obowiązującymi przepisami komornik sądowy jako organ egzekucyjny nie posiada ustawowych kompetencji do ustalenia wysokości VAT od sprzedanej nieruchomości w drodze licytacji. Z obowiązujących przepisów wynika, że komornik sądowy dokonuje transakcji w imieniu podatnika - dłużnika.

Czytaj w LEX: Uproszczona egzekucja z nieruchomości – tryb postępowania >>>

Komornik płatnikiem VAT

W interpretacji z 9 września br. dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdził, że stanowisko komornika jest nieprawidłowe (nr 0114-KDIP1-2.4012.354.2022.1.JO). Podkreślił, że komornik sądowy dokonuje transakcji w imieniu podatnika – dłużnika, którym jest sp. z o.o. zarejestrowana jako czynny podatnik VAT.

Prowadzona przez niego sprzedaż towarów będących własnością dłużnika będzie opodatkowana podatkiem od towarów i usług, gdy do rozliczenia tego podatku byłby zobowiązany dłużnik. W przypadku, gdy powyższa czynność nie podlegałaby opodatkowaniu tym podatkiem lub byłaby od niego zwolniona, komornik sądowy nie będzie obowiązany do odprowadzenia podatku.

Zobacz również:
Sprzedaż nieruchomości w drodze egzekucji komorniczej a VAT >>
MF: Komornicy nie podlegają VAT >>

Tym samym, zdaniem dyrektora KIS, komornik zobowiązany jest do przestrzegania przepisów ustawy o VAT oraz do uwzględnienia w trakcie sprzedaży towarów okoliczności decydujących o jej opodatkowaniu VAT.

Organ podkreślił, że mając na uwadze fakt, iż dłużnikiem jest spółka, w niniejszej sprawie dojdzie do sprzedaży majątku przedsiębiorstwa dłużnika. Zatem przy dostawie nieruchomości spełnione będą przesłanki do uznania dłużnika za podatnika VAT bowiem sprzedaż będzie dotyczyła składników majątku przedsiębiorstwa dłużnika.

W konsekwencji, dokonana przez komornika dostawa nieruchomości wskazanej w opisie sprawy będzie podlegała opodatkowaniu VAT jako odpłatna dostawa towarów.

W celu ustalenia, czy w przedmiotowej sprawie znajdzie zwolnienie od podatku od towarów i usług, należy w pierwszej kolejności rozstrzygnąć, czy względem budynków znajdujących się na nieruchomości nastąpiło pierwsze zasiedlenie, o którym mowa w art. 2 pkt 14 ustawy.

 

Ważna data pierwszego zasiedlenia

Organ stwierdził, że analiza przedstawionych okoliczności prowadzi do stwierdzenia, że dostawa budynków będących własnością dłużnika – spółki, nie będzie następować w ramach pierwszego zasiedlenia, gdyż dłużnik po nabyciu nieruchomości w 2008 r. poniósł wydatki na ulepszenie nieruchomości, które przekroczyły 30 proc. wartości początkowej, tj. rozbudował budynek oraz wybudował hale magazynowe. Nieruchomość jest przedmiotem umowy najmu od 2 lipca 2015 r. Ponadto dłużnik w ciągu ostatnich dwóch lat nie dokonywał ulepszeń budynku biurowego oraz budynków magazynowych w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym, w stosunku do których miał prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego. W konsekwencji zostały spełnione warunki uprawniające do zastosowania zwolnienia od podatku od towarów i usług na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy.

Zatem, transakcja licytacyjnej sprzedaży nieruchomości dłużnika korzysta ze zwolnienia od VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy.

Strony transakcji mają możliwość rezygnacji z niniejszego zwolnienia od podatku i wyboru opodatkowania dostawy tej nieruchomości według właściwej dla tej czynności stawki VAT.

 

Eksperci: Każdy przypadek wymaga analizy

- Wnioskodawca podnosił, że zgodnie z obowiązującymi przepisami komornik sądowy jako organ egzekucyjny nie posiada ustawowych kompetencji do ustalenia wysokości VAT od sprzedanej nieruchomości w drodze licytacji. Dyrektor KIS potwierdził status komornika sądowego wykonującego czynności egzekucyjne jako płatnika, co oznacza, że komornicy sądowi zobowiązani są do obliczenia, poboru i zapłaty podatku, a także mają obowiązek wystawienia faktury z tytułu dokonanej przez nich dostawy – stwierdza Paulina Biskup-Nawrot, radca prawny w Kancelarii JKP Legal.

Ekspertka zwraca uwagę, że art. 18 ustawy o VAT w zakresie, w jakim nakłada na komorników sądowych obowiązki płatnika podatku od dokonywanej w trybie egzekucji dostawy towarów, polegającej na sprzedaży nieruchomości będącej własnością dłużnika, był badany przez Trybunał Konstytucyjny pod względem jego zgodności z art. 2 Konstytucji.  

- W wyroku z 4 listopada 2010 r., Trybunał Konstytucyjny orzekł, że wskazany przepis jest zgodny z Konstytucją, a komornik ma faktyczną i prawną możliwość wykonania nałożonego na niego obowiązków jako płatnika. Orzekając o odpowiedzialności podatkowej komorników sądowych za pobrany i niewpłacony podatek od towarów i usług sądy biorą pod uwagę, czy komornik sądowy jako płatnik wykonywał swoje obowiązki prawidłowo i zgodnie z prawem (wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z 27 października 2015 r., sygn. akt I FSK 678/15) – podkreśla Paulina Biskup-Nawrot.

Kolejny ekspert wskazuje na fakt, że przedmiotowa interpretacja przedstawia bardzo interesujący problem zwłaszcza dla komorników.

 

 

- Ze stanowiskiem organu należy się w pełni zgodzić. Organy egzekucyjne, co do zasady, są płatnikami VAT. Nieruchomość spełnia definicję towaru, zaś jej sprzedaż wypełnia ustawowe pojęcie dostawy. Co do zasady podlega więc opodatkowaniu podatkiem VAT – stwierdza Rafał Kolano, radca prawny.

Ekspert zauważa, że w tym konkretnym przypadku będzie jednak podlegać zwolnieniu na podstawie art. 43 ust 1 pkt 10 ustawy o VAT. - Trzeba jednakże pamiętać o każdorazowym dokładnym i dogłębnym zbadaniu okoliczności związanych z dostawą towaru w rozumieniu ustawy o VAT, aby potwierdzić lub wykluczyć możliwość ustawowego zwolnienia – podkreśla Rafał Kolano.

 

-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Linki w tekście artykułu mogą odsyłać bezpośrednio do odpowiednich dokumentów w programie LEX. Aby móc przeglądać te dokumenty, konieczne jest zalogowanie się do programu. Dostęp do treści dokumentów w programie LEX jest zależny od posiadanych licencji.