Jedną z możliwości pomniejszenia podatku w zeznaniu rocznym jest tzw. ulga prorodzinna. Zgodnie z art. 27f ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, podatnik ma prawo skorzystać z niej na każde małoletnie dziecko, w stosunku, do którego w roku podatkowym: wykonywał władzę rodzicielską; pełnił funkcję opiekuna prawnego, jeżeli dziecko z nim zamieszkiwało lub sprawował opiekę poprzez pełnienie funkcji rodziny zastępczej na podstawie orzeczenia sądu lub umowy zawartej ze starostą. Wątpliwości w kwestii prawa do ulgi pojawiają się w przypadku rozwodu.
W opisanym przypadku, doszło do rozwodu i ustanowienia przez sąd miejsca zamieszkania dwójki dzieci przy matce oraz pozostawienia ograniczonej władzy rodzicielskiej ojcu.
Sprawdź w LEX: Czy można zastosować ulgę na dziecko, które uczy się i pracuje za granicą? >
Korekta zeznania po odliczeniu przez oboje rodziców
Podatniczka uważa, że jej były mąż faktycznie nie sprawuje władzy rodzicielskiej nad dziećmi, tym samym nie spełnia kryterium zawartego w ustawie o PIT, warunkującego skorzystanie z ulgi prorodzinnej.
Poinformowała ona byłego męża, że będzie odliczała ulgę prorodzinną w całości za 2018 r., mimo to złożył on wniosek o odliczenie 1/2 kwoty ulgi za każde dziecko.
Podatniczka złożyła korektę zeznania i też odliczyła 1/2 kwoty za każde z dzieci. W Urzędzie Skarbowym polecono jej złożyć wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej, skoro nie ma porozumienia między nimi.
Tak więc postąpiła, pytając o możliwość korzystania z ulgi prorodzinnej za 2018 r. i 2019 r. i kolejne lata w całości na dwójkę jej dzieci. Podkreśliła, że wyłącznie ona zapewnia dzieciom warunki mieszkaniowe, zaspakaja ich potrzeby edukacyjne, fizyczne i duchowe. Ich ojciec widuje się z nimi jedynie dwa razy w miesiącu lub rzadziej (sam dobrowolnie zrezygnował z możliwości częstszych spotkań podczas sądowego ustalania sposobu kontaktów) oraz wielokrotnie zalegał z alimentami. Zatem, nie sprawuje on faktycznie władzy rodzicielskiej.
Sprawdź w LEX: Czy do określenia limitu do ulgi na dziecko żona musi uwzględniać dochody swojego męża, z którym jest w separacji? >
Dyrektor KIS stwierdził, że stanowisko podatniczki jest prawidłowe.
Przypomniał, że odliczeniu podlega za każdy miesiąc kalendarzowy roku podatkowego, w którym podatnik wykonywał władzę, pełnił funkcję albo sprawował opiekę w stosunku do:
- jednego małoletniego dziecka – kwota 92,67 zł, jeżeli dochody podatnika:
- pozostającego przez cały rok podatkowy w związku małżeńskim i jego małżonka, nie przekroczyły w roku podatkowym kwoty 112 000 zł,
- niepozostającego w związku małżeńskim, w tym również przez część roku podatkowego, nie przekroczyły w roku podatkowym kwoty 56 000 zł, za wyjątkiem podatnika samotnie wychowującego małoletnie dziecko, do którego ma zastosowanie kwota dochodu 112 000 zł;
- dwojga małoletnich dzieci – kwota 92,67 zł na każde dziecko;
- trojga i więcej małoletnich dzieci – kwota:
- 92,67 zł odpowiednio na pierwsze i drugie dziecko,
- 166,67 zł na trzecie dziecko,
- 225 zł na czwarte i każde kolejne dziecko.
Sprawdź w LEX: Czy ojciec ma prawo odliczyć pełną ulgę na dzieci bez porozumienia z matką dzieci? >
Odliczenie w częściach równych lub proporcjonalnie
W przypadku, gdy w tym samym miesiącu kalendarzowym w stosunku do dziecka wykonywana jest władza, pełniona funkcja lub sprawowana opieka, każdemu z podatników przysługuje odliczenie w kwocie stanowiącej 1/30 kwoty określonej w ustawie za każdy dzień sprawowania pieczy nad dzieckiem.
Kwotę tę mogą odliczyć od podatku w częściach równych lub w dowolnej proporcji przez nich ustalonej. Obojgu bowiem rodzicom, jeżeli wykonują władzę rodzicielską, przysługuje ulga na dzieci małoletnie. Dotyczy to zarówno rodziców pozostających w związku małżeńskim lub partnerskim, jak i rodziców rozwiedzionych czy będących w separacji.
Czytaj w LEX: Osoba samotnie wychowująca dziecko a rozliczenie roczne PIT >
Rozwód lub separacja nie ma wpływu na prawo do korzystania z ulgi. Jeżeli rodzice wykonują władzę rodzicielską w stosunku do dziecka, to prawo do skorzystania z ulgi prorodzinnej przysługuje każdemu z nich.
Zobacz również: Fiskus spyta sąsiada, kto zajmuje się dzieckiem >>
Warunkiem niezbędnym do zastosowania ulgi prorodzinnej jest wykonywanie władzy rodzicielskiej a nie samo jej posiadanie.
Dyrektor KIS stwierdził, że o wykonywaniu władzy rodzicielskiej nie świadczy tylko sam fakt jej posiadania czy spełniania obowiązku alimentacyjnego, ani sporadyczne kontakty z dzieckiem. Wykonywanie władzy rodzicielskiej polega na sprawowaniu faktycznej pieczy nad małoletnim dzieckiem w sposób zapewniający jego prawidłowy rozwój, a w szczególności podejmowanie przez rodzica obowiązków w zakresie zaspokojenia potrzeb fizycznych, edukacyjnych i duchowych dziecka. Co istotne samo tylko uiszczanie alimentów na rzecz dziecka, czy też sporadyczne spotkania z dzieckiem nie wypełniają wykonywanie władzy rodzicielskiej.
Ulga na dzieci przysługuje temu podatnikowi, który w danym roku podatkowym nie tylko posiadał, ale także wykonywał władzę rodzicielską nad małoletnim dzieckiem
Jeżeli władza rodzicielska przysługuje formalnie obojgu rodzicom, a tylko jeden z rodziców faktycznie ją wykonuje, to z odliczenia całości kwoty może skorzystać tylko ten rodzic. Jeżeli rodzic dziecka pomimo posiadania praw rodzicielskich nie zajmuje się dzieckiem albo jego kontakty są sporadyczne należy uznać, że nie wykonuje władzy rodzicielskiej i w związku z tym nie ma prawa do ulgi.
-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Linki w tekście artykułu mogą odsyłać bezpośrednio do odpowiednich dokumentów w programie LEX. Aby móc przeglądać te dokumenty, konieczne jest zalogowanie się do programu. Dostęp do treści dokumentów w programie LEX jest zależny od posiadanych licencji.
